Τι Είδους Γάμος;
ΕΙΔΗΣΕΙΣ από διάφορες χώρες αναφέρουν ότι οι γάμοι προσλαμβάνουν διάφορες μορφές. Λόγου χάριν, δύο Γερμανοί ακροβάται νυμφεύθηκαν ενόσω ήσαν σ’ ένα ακροβατικό τραπέζιο ψηλά πάνω από μια πλατεία της πόλεως. Επίσης ένα ζεύγος ερασιτεχνών αλεξιπτωτιστών που κατέβηκαν με αλεξίπτωτο στη γη, ακολουθήθηκαν από έναν ιερέα ο οποίος τους ενύμφευσε στο σημείο που προσγειώθηκαν.
Μολονότι εδώ μπορεί να πρόκειται για σπάνια παραδείγματα υποκινούμενα από τη δημοσιότητα, ολοένα περισσότερο τα ζεύγη που επιθυμούν να νυμφευθούν αποφασίζουν να εκφράσουν την ατομικότητά των με άλλους τρόπους. Αυτοί οι «ατομικισταί» παρετήρησαν ότι πολλοί συμβατικοί γάμοι είναι στο έπακρον επίσημες και δαπανηρές υποθέσεις, στις οποίες η έμφασις δίδεται στην εθιμοτυπία, σε φαινομενικά ατέλειωτες λεπτομέρειες και σε τελετουργίες σύμφωνα με τα έθιμα για να κάνη απλώς εντύπωσι σε φίλους και συγγενείς. Χωρίς αμφισβήτησι αυτή η προαπασχόλησις με «φανταχτερές επιδείξεις» συχνά αποσπά την προσοχή από την πραγματική σημασία και την ευχαρίστησι της περιστάσεως.
Σε αντίθεσι μ’ αυτό, εμφανίσθηκε την τελευταία δεκαετηρίδα ο λεγόμενος «Νέος Γάμος». Σ’ αυτόν, το ζεύγος συχνά παραβλέπει τα καθιερωμένα έθιμα και τις γνώμες των συντηρητικών μεγάλων. Μπορούν να κάμουν τον γάμο τους σε μια βουνοπλαγιά, στην ακρογιαλιά ή μέσα σε μια σπηλιά, παρά σε μια εκκλησία ή στην αίθουσα ενός δικαστού. Σ’ ένα «Νέο Γάμο» το ζεύγος μπορεί να διαβάση ένα ποίημα αντί να επαναλαμβάνη τις συμβατικές γαμήλιες ευχές (μιμούμενο έναν γάμο που αναβιβάσθηκε στη σκηνή σε μια πρόσφατη κινηματογραφική εικόνα). Σ’ ένα τέτοιο γάμο κοντά στο Λος Άντζελες της Καλιφόρνιας, το ζεύγος απήγγειλε τα εξής:
«Εγώ κάνω το δικό μου κι εσύ κάνεις το δικό σου. Εγώ δεν είμαι στον κόσμο για να ζω σύμφωνα με τις δικές σου προσδοκίες. Ούτε συ είσαι στον κόσμο για να ζης σύμφωνα με τις δικές μου. Εσύ είσαι συ, κι εγώ είμαι εγώ και αν τυχαίως βρήκαμε ο ένας τον άλλον, είναι ωραίο.»
Τώρα, κατά τη γνώμη σας, ασφαλώς και τα δύο άκρα είναι ανεπιθύμητα. Πιθανώς θα συμφωνήσετε ότι δεν είναι ανάγκη να είναι κανείς ένας ταπεινός δούλος των «κανόνων της εθιμοτυπίας» που καλύπτουν κάθε λεπτομέρεια. Αλλά ίσως να πιστεύετε, επίσης, ότι ένας γάμος δεν πρέπει να είναι μια υπόθεσις που δεν λαμβάνει υπ’ όψιν τα αισθήματα των άλλων και την φύσι και αξιοπρέπεια της περιστάσεως.
Ποια λοιπόν είναι μια λογική πορεία μεταξύ αυτών των ακροτήτων; Οι Χριστιανοί μάρτυρες του Ιεχωβά, όταν σχεδιάζουν ένα γάμο, σκέπτονται τι είναι πραγματικά αναγκαίο και πώς θα είναι ένας σεμνός και αξιοπρεπής γάμος. Γι’ αυτό οι παρατηρηταί συχνά εντυπωσιάζονται απ’ ό,τι βλέπουν όταν παρακολουθούν γάμους σε Αίθουσες Βασιλείας.
ΕΜΦΑΣΙΣ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ
Μολονότι η Αίθουσα Βασιλείας των Μαρτύρων του Ιεχωβά είναι ουσιαστικά ένας τόπος συναθροίσεων της εκκλησίας για μελέτη της Αγίας Γραφής, μερικές φορές γίνονται και γάμοι επίσης εκεί.a Αυτό είναι κατάλληλο εφόσον η ιδία η Αγία Γραφή τονίζει ότι ο γάμος αποτελεί θείον θεσμόν.—Γέν. 2:24.
Όπως είναι κατάλληλο για μια ιερολογία μέσα στην Αίθουσα Βασιλείας, δίδεται μια Γραφική ομιλία πάνω στην έννοια του γάμου και στα προνόμια και τις ευθύνες του συζύγου και της συζύγου. Κατόπιν, στο τέλος της εποικοδομητικής ομιλίας, μπορεί να δοθή ή να γίνη δεκτή μια υπόσχεσις σύμφωνα με τις τοπικές απαιτήσεις του νόμου. Υμνολογία και κατάλληλη προσευχή αναπέμπεται στο τέλος της ιερολογίας του γάμου.
Στο Ελ Σαλβαδόρ και σε μικρές άλλες χώρες δεν μπορεί να γίνη γάμος μέσα σ’ ένα θρησκευτικό ίδρυμα. Πρέπει να γίνη από έναν πολιτικό λειτουργό, λόγου χάριν στην αίθουσα της δημαρχίας. Εν τούτοις, σ’ αυτές τις χώρες οι μάρτυρες του Ιεχωβά συχνά συνεχίζουν αυτόν τον πολιτικό γάμο με μια Γραφική ομιλία στην Αίθουσα Βασιλείας. Αυτό, αν και δεν είναι αναγκαίο, αποτελεί ένα καλό βήμα. Η ημέρα του γάμου ενός ανθρώπου είναι ένας ευτυχής καιρός, καθώς και ένας κατάλληλος καιρός να έχωμε υπ’ όψιν τη σοφή συμβουλή που προέρχεται από τον Πρωτουργό του γάμου.—Ψαλμ. 119:1.
Η ΓΑΜΗΛΙΟΣ ΕΥΧΗ
Όπως αναφέραμε, μερικές φορές ο νόμος του τόπου απαιτεί να γίνεται δημοσία δήλωσις ή ευχή από τη νύμφη και τον γαμβρό ενώπιον άλλων, οι δε μάρτυρες του Ιεχωβά συμμορφώνονται με τον νόμο. Αλλά και στις χώρες ακόμη που δεν απαιτείται αυτό, συχνά είναι έθιμο να επαναλαμβάνη ή ν’ αποδέχεται το ζεύγος μια γαμήλιο ευχή.
Το παράδειγμα του «Νέου Γάμου» που παραθέσαμε ανωτέρω δείχνει ότι ακόμη και ως προς την ευχή του γάμου υπάρχει τάσις να «κάνη κανείς το δικό του». Μερικές φορές το ζεύγος κάνει δική του ευχή. Σε άλλες περιπτώσεις ο κληρικός κάνει την ευχή. Έτσι, σε μια εκκλησία ο ιερεύς «ενύμφευσε» δύο λεσβιάζουσες γυναίκες για «όσον καιρόν θα αγαπώνται μεταξύ των.» Ένας άλλος ιερεύς ενύμφευσε ένα γυμνό ζεύγος για ‘όσον καιρό αισθάνονται έτσι τον γάμο.’
Σε ζωηρή αντίθεσι στις τάσεις αυτές, που δεν τιμούν τη θεόδοτη κατάστασι του γάμου, οι μάρτυρες του Ιεχωβά χρησιμοποιούν την επόμενη ευχή, όπως συνεστήθη στο περιοδικόν Σκοπιά 15 Ιουνίου 1969:
Για τον γαμβρό: «Εγώ ο ——— λαμβάνω εσένα ——— για να είσαι η νόμιμη σύζυγός μου, να σε αγαπώ και να σε περιθάλπω σύμφωνα με τον θείον νόμο όπως εκτίθεται στις Άγιες Γραφές για τους Χριστιανούς συζύγους, ενόσω θα ζούμε και οι δύο μαζί στη γη σύμφωνα με τη γαμήλιο διευθέτησι του Θεού.»
Για τη νύμφη: «Εγώ η ——— λαμβάνω εσένα τον ——— ως νόμιμο σύζυγό μου, να σε αγαπώ και να τρέφω για σένα βαθύ σεβασμό, σύμφωνα με τον θείον νόμο όπως εκτίθεται στις Άγιες Γραφές για τις Χριστιανές συζύγους, ενόσω θα ζούμε και οι δύο μαζί στη γη σύμφωνα με τη γαμήλιο διευθέτησι του Θεού.»
Αλλά υπάρχουν περισσότερα πράγματα σ’ ένα γάμο που γίνεται σε μια Αίθουσα Βασιλείας;
ΕΥΤΥΧΗΣ, ΣΕΜΝΟΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΣ
Ένας δημοσιογράφος παρετήρησε τα εξής: «Ο Αμερικανικός γάμος αποτελεί αντανάκλασι του επικρατούντος ενδιαφέροντός μας: αγάπη και χρήμα, μαζί με μεγάλες δόσεις ρομαντισμού και επιδιώξεως υψηλών θέσεων.» Αυτό μπορεί να συμβαίνη και σε άλλες χώρες. Εν τούτοις, οι Χριστιανοί όλων των χωρών δίνουν έμφασι στις Βιβλικές και πνευματικές απόψεις του γάμου. Αυτό, πάλι, τους βοηθεί να είναι μετριόφρονες και ισορροπημένοι, και να ‘γίνεται γνωστή η λογικότης των σε όλους’.—Φιλιππ. 4:5, ΜΝΚ.
Σημαίνει αυτό ότι γάμοι που τελούνται στην Αίθουσα Βασιλείας είναι όλοι το ίδιο, ή μήπως πρόκειται για μελαγχολικά ή αυστηρά πράγματα; Όχι, διόλου. Αυτοί οι γάμοι είναι αξιοπρεπείς αλλά και χαρούμενες περιστάσεις, όπως ήσαν και οι γάμοι των Βιβλικών χρόνων. (Ψαλμ. 45:13-15· Ησ. 62:5· Αποκάλ. 19:7, 8) Συχνά υπάρχει ένα ειδικό ένδυμα, στολισμός με άνθη και ευχάριστη, Βιβλικής βάσεως, μουσική από το υμνολόγιο που χρησιμοποιείται στην Αίθουσα Βασιλείας· όλ’ αυτά συντελούν στο να κάμουν το γάμο μια εορταστική τελετή.
Υπάρχει ποικιλία ανάλογα με την ατομική προτίμησι. Στους Βιβλικούς χρόνους η νύμφη εκαλύπτετο με διάφορα στολίδια και εορταστικά φορέματα. (Ησ. 49:18· 61:10· Αποκάλ. 21:2) Έτσι και σε γάμους που γίνονται σε μια Αίθουσα Βασιλείας, μπορεί να παρατηρηθή ποικιλία σε τέτοια πράγματα. Λόγου χάριν, η νύμφη μπορεί να φορή μια ειδική νυμφική εσθήτα, ή μπορεί να προτιμήση να φορέση κάτι που θα είναι επίσης κατάλληλο να φορεθή σε μελλοντικές εορταστικές περιστάσεις.
Μπορεί να υπάρχη επίσης ποικιλία και σ’ εκείνους που μετέχουν στο γάμο. Στο Λίβανο η νύμφη και ο γαμβρός κανονικά έχουν ο καθένας ένα στενό φιλικό πρόσωπο που χρησιμεύει ως παράνυμφος. (Ματθ. 25:1· Ιωάν. 3:29) Συνήθως εκείνοι που εκλέγονται για να είναι οι πιο στενοί φίλοι στην ευτυχή αυτή περίστασι είναι πνευματικοί αδελφοί και αδελφές, που ελπίζουν επίσης να υπηρετούν τον Ιεχωβά αιωνίως. Αλλού μπορεί να αποτελή έθιμο ο γονεύς να είναι παράπλευρα στον γαμήλιο όμιλο. Αλλ’ αν δεν υπάρχουν νομικές απαιτήσεις, το πώς ακριβώς το ζεύγος διευθετεί αυτές τις γαμήλιες θέσεις μπορεί ν’ αντανακλά την προσωπική τους προτίμησι.
Ομοίως, το ζεύγος μπορεί να προσχεδιάση εκείνο που θα ήθελε ως προς τα άλλα ζητήματα. Αν θα ανταλλάξουν δακτυλίδια ή αν θα εισέλθουν στην αίθουσα μ’ έναν ωρισμένο τρόπο, ή αν θα έχουν αναψυκτικά σε άλλο μέρος μετά τον γάμο, κλπ., αυτά είναι ζητήματα που πρέπει οι ίδιοι να τα αποφασίσουν. Αυτοί γνωρίζουν τα τοπικά έθιμα, αλλά δεν είναι ανάγκη να δεσμεύωνται δουλοπρεπώς στην παράδοσι.b Το πιο σπουδαίο είναι να γίνη ένας ευτυχής και αξιοπρεπής χριστιανικός γάμος που όλοι οι παρόντες να ευχαριστηθούν και να εποικοδομηθούν πνευματικά.
ΠΟΙΟΙ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΟΥΝ ΤΗΝ ΑΙΘΟΥΣΑ;
Δεν υπάρχει αντίρρησις, βέβαια, να νυμφεύονται μάρτυρες του Ιεχωβά σ’ ένα σπίτι ή σ’ ένα χώρο όπου τελούνται πολιτικοί γάμοι. Αλλ’ αν ενδιαφέρωνται να ιερολογηθή ο γάμος των στην Αίθουσα Βασιλείας, πρέπει να συναντήσουν την επιτροπή της εκκλησίας που αποτελείται από τρεις λειτουργούς οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για τέτοια ζητήματα.
Αυτοί οι διάκονοι της εκκλησίας των Χριστιανών Μαρτύρων του Ιεχωβά θα εξακριβώσουν αν και οι δύο μέλλοντες σύντροφοι είναι Γραφικώς ελεύθεροι να νυμφευθούν και αν είναι σε καλή υπόστασι από χριστιανική άποψι μέσα στην εκκλησία. Επίσης, θα εξακριβώσουν από το ζεύγος των μελλονύμφων τον τύπο της διευθετήσεως που έχουν υπ’ όψιν. Η επιτροπή αναγνωρίζει ότι οι προσωπικές αντιλήψεις διαφέρουν, και δεν θέλουν να επιβάλουν τις προτιμήσεις των σε κανένα. Ωστόσο εξετάζουν για να βεβαιωθούν ότι τίποτε απ’ όσα έχουν προγραμματισθή δεν φαίνεται ότι θα προξενούσε πρόσκομμα ή θα αφαιρούσε την ειρήνη και την ενότητα της εκκλησίας.—1 Κορ. 1:10· 14:33.
Σύμφωνα με τη σαφή συμβουλή της Γραφής—‘να νυμφεύωνται μόνον εν Κυρίω’—οι μάρτυρες του Ιεχωβά ασφαλώς δεν ενθαρρύνουν τον γάμο ενός Χριστιανού μ’ έναν ο οποίος δεν είναι ακόμη βαπτισμένος και δεν υπηρετεί τον Ιεχωβά. (1 Κορ. 7:39) Αν κάποιος δεν ακολουθή αυτή τη Γραφική συμβουλή, αυτός ή αυτή αντιμετωπίζουν την πιθανότητα πολλών προβλημάτων και πολλής θλίψεως, όπως απέδειξαν οι πείρες άλλων ατόμων. (Νεεμ. 13:25-27) Αλλά θα επετρέπετο ένας τέτοιος γάμος να γίνη στην Αίθουσα Βασιλείας;
Η επιτροπή των επισκόπων της εκκλησίας είναι εκείνη που θ’ αποφασίση γι’ αυτό. Μια περίπτωσις μπορεί ν’ αφορά έναν νέο Χριστιανό που προχωρεί με σχέδια να νυμφευθή ένα άτομο με το οποίο ήταν μνηστευμένος προτού μάθη την αλήθεια του Θεού. Σε άλλη περίπτωσι οι περιστάσεις μπορεί να διαφέρουν πολύ. Συνεπώς, κάθε κατάστασις σταθμίζεται ατομικά. Εφόσον αυτοί οι διάκονοι γνωρίζουν τα πράγματα και τις πιθανές τοπικές αντιδράσεις, μπορούν να καθορίσουν τι είναι το καλύτερο συμφέρον όλων.
Σε ωρισμένες περιπτώσεις ζεύγη που μελετούν ακόμη τη Γραφή με τους Μάρτυρας νυμφεύθηκαν στην Αίθουσα Βασιλείας. Λόγου χάριν, ένα ζεύγος στη Δανία ήθελε να έχη μια ομιλία γάμου σε μια Αίθουσα Βασιλείας κοντά στο σπίτι της νύφης, προτού αναχωρήσουν για την πατρίδα τους, την Ισπανία. Οι διάκονοι που ενδιαφέρονταν για την εκκλησία έδωσαν την άδεια. Είδαν ότι το ζεύγος έκανε πραγματική πρόοδο στο να γίνουν Χριστιανοί και επίστευε ότι το ζεύγος και οι φίλοι και συγγενείς των θα ωφελούντο από τις Γραφικές συμβουλές που δίδονται στην ομιλία του γάμου.
Γι’ αυτό, αν πρόκειται να παρευρεθήτε σε μια Αίθουσα Βασιλείας, θα ιδήτε ότι είναι μια ευχάριστη, αξιοπρεπής, ευτυχής και πνευματικώς επωφελής ιερολογία. Μπορεί να υπάρχουν μερικά χαρακτηριστικά που αντανακλούν τα τοπικά έθιμα της περιοχής. Άλλες απόψεις θα δείξουν ίσως τις προσωπικές προτιμήσεις του γαμβρού και της νύμφης. Αλλά θ’ ακούσετε επίσης και μια υποβοηθητική και εποικοδομητική ομιλία για τον ιερολογούμενο γάμο που βασίζεται στον εμπνευσμένο Λόγο του Θεού.
[Υποσημειώσεις]
a Φυσικά, ένας γάμος και κάθε προετοιμασία γι’ αυτόν πρέπει να διευθετήται γύρω από το κανονικό πρόγραμμα υπηρεσιών στην Αίθουσα.
b Πιο λεπτομερείς παρατηρήσεις για τα γαμήλια έθιμα ανεγράφησαν στις σελίδες 249 έως 253 της «Σκοπιάς» 15 Απριλίου 1969. Πληροφορίες για δεξιώσεις δημοσιεύθηκαν στο τεύχος 1 Αύγουστου 1969, σελίδες 475 έως 478.