Ανοιχτή η Πόρτα στα Νησιά Σαν Μπλας

ΤΟ δικινητήριο αεροπλάνο διέγραψε κύκλους πάνω από το μικρό διάδρομο προσγείωσης που απλωνόταν στην παραλία. Ο πιλότος ανέφερε ότι ο διάδρομος είχε πλημμυρίσει και πως δεν θα ήταν ασφαλές να προσγειωθούμε. Πλησιάζοντας όμως ακόμα μια φορά, αποφάσισε να κατεβάσει το αεροπλάνο. Μόλις το αεροπλάνο ακούμπησε στο έδαφος, άρχισε να αναπηδάει στο χαλικόστρωτο διάδρομο, τινάζοντας το νερό ψηλά στον αέρα. Όταν τελικά σταμάτησε, βγάλαμε έναν αναστεναγμό ανακούφισης. Η ανησυχία μας έγινε χαρά όταν διακρίναμε τους φίλους μας που μας περίμεναν.

Οι φίλοι μας είχαν έρθει από το νησί Ουστούπου, που απείχε περίπου ενάμισι χιλιόμετρο από την ακτή. Το νησί Ουστούπου είναι ένα από τα Νησιά Σαν Μπλας, μιας ομάδας από 350 περίπου νησάκια, τα οποία είναι σκορπισμένα στα βορειοανατολικά παράλια του Παναμά και εκτείνονται μέχρι τα όρια της Κολομβίας. Σ’ αυτά τα νησιά κατοικούν περίπου 50.000 αυτόχθονες Ινδιάνοι της φυλής Κούνα. Εμείς είχαμε έρθει με μια ορισμένη αποστολή.

Ακρόαση Από τη Σαχίλας

Τα Σαν Μπλας είναι μια κομάρκα, δηλαδή εδαφική διαίρεση της Δημοκρατίας του Παναμά. Κάθε νησί διοικείται από τη δική του Σαχίλας, ένα είδος τοπικού συμβουλίου που απαρτίζεται από μεγάλους σε ηλικία άντρες, μέλη της κοινότητας. Διάφοροι αντιπρόσωποι από τις Σαχίλας απαρτίζουν ένα σώμα που ονομάζεται Κασικές, το οποίο διοικεί μια ολόκληρη κομάρκα.

Από το 1969, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά κηρύττουν τα καλά νέα της Βασιλείας στα Σαν Μπλας, και περίπου 50 άτομα παρακολουθούν τώρα τις συναθροίσεις μας. (Ματθαίος 24:14) Ωστόσο, οι τοπικές αρχές δεν μας δίνουν άδεια να κηρύξουμε σε μερικά νησιά. Πρόσφατα, η Σαχίλας του Ουστούπου, του δεύτερου σε πληθυσμό νησιού της ομάδας, ζήτησε να έχει μια συζήτηση με τους Μάρτυρες του Ιεχωβά, με σκοπό να αποφασίσει αν θα μας αναγνωρίσει επίσημα ή όχι. Φαίνεται ότι ο Ιεχωβά ‘ανοίγει μια πόρτα’ για μας.—1 Κορινθίους 16:9.

Σε μια προκαταρκτική συνάντηση, φάνηκε καθαρά τι ήταν αυτό που ανησυχούσε κυρίως τις τοπικές αρχές. Μας τόνισαν ότι υπήρχαν ήδη τέσσερις θρησκείες στην κοινότητα—Καθολικοί, Βαπτιστές, η Εκκλησία του Θεού και οι Μορμόνοι. Κάθε μία απ’ αυτές έχει ένα μεγάλο ναό και ορισμένοι είναι εγκαταλειμμένοι. Επειδή η διαθέσιμη γη είναι λιγοστή στο νησί, οι αρχές είχαν επιφυλάξεις για το αν θα έπρεπε να επιτρέψουν να έρθει και άλλη μια θρησκευτική ομάδα.

Μέσω ενός διερμηνέα τους εξηγήσαμε ότι οι Μάρτυρες του Ιεχωβά σε 200 και πλέον χώρες σε όλο τον κόσμο, συμβάλλουν στην ευημερία της κοινότητας με τους υψηλούς ηθικούς κανόνες που διακρατούν. Τους διαβεβαιώσαμε ότι οι συναθροίσεις θα γίνονταν στην αρχή στα σπίτια των Μαρτύρων της περιοχής, και ότι αν θα χρειαζόταν να χτίσουμε έναν ειδικό χώρο για συναθροίσεις, δεν θα έπεφτε σε αχρηστία γιατί πάντοτε έρχονται πολλά άτομα στις συναθροίσεις μας.

Μετά από συζήτηση μιας ώρας, οι τοπικές αρχές αποφάσισαν να θέσουν το θέμα στην επόμενη συνέλευση της Σαχίλας, που θα γινόταν αργότερα την ίδια εβδομάδα. Θα έπρεπε να περιμένουμε για την απάντηση.

Επίσκεψη στο Νησί των Σκύλων

Αντί να περιμένουμε απλώς, αποφασίσαμε να επισκεφτούμε το Ακουτούπου ή Νησί των Σκύλων, για να δώσουμε το άγγελμα της Βασιλείας. Το πλοιάριό μας που ονομαζόταν Λα Τόρρε ντελ Βίγκια (Η Σκοπιά), είναι βαμμένο με έντονο κόκκινο και μπλε χρώμα και εξοπλισμένο με εξωλέμβιο κινητήρα. Το πλοιάριό μας ερχόταν σε χτυπητή αντίθεση με τα πολλά άλλα καγιόκος, δηλαδή τα μονόξυλα κανό, που ήταν δεμένα στην αποβάθρα. Το ταξίδι στην ταραγμένη θάλασσα μέχρι το Ακουτούπου κράτησε 45 λεπτά.

Το Ακουτούπου είναι ένα τυπικό μικρό τροπικό νησί, με λικνιστούς φοίνικες και αμμώδεις ακρογιαλιές. Αλλά αφού έχει γύρω στους 2.000 κατοίκους, μοιάζει να είναι πολύ πυκνοκατοικημένο. Υπήρχαν παντού σειρές από καλύβες ιθαγενών, που χώριζαν μεταξύ τους με μια λουρίδα εδάφους που χρησίμευε για πέρασμα. Όλες οι καλύβες έμοιαζαν μεταξύ τους. Οι τοίχοι είχαν ύψος μόνο ενάμισι μέτρο και ήταν φτιαγμένοι από ινδικά καλάμια, στερεωμένα σε πλαίσια με λεπτά κλαδιά δέντρων και πάνω τους στηριζόταν μια ψηλή και χοντρή σκεπή από φοινικόφυλλα. Μέσα στην καλύβα υπήρχε ένας μόνο χώρος για όλη την οικογένεια. Δεν υπήρχαν παράθυρα, ωστόσο τα κενά ανάμεσα στα καλάμια επέτρεπαν να περνάει μέσα αρκετό φως και αέρας.

Προτού επισκεφτούμε τις οικογένειες με το Βιβλικό μας άγγελμα, αποφασίσαμε να ακολουθήσουμε το τοπικό έθιμο, να επισκεφτούμε δηλαδή τους αρχηγούς του χωριού για να πάρουμε τη συγκατάθεσή τους. Έτσι κατευθυνθήκαμε προς την κοινοτική αίθουσα, ένα μεγάλο κτίριο στο κέντρο της πόλης.

Μέσα στην αίθουσα υπήρχε σκοτάδι, αλλά όταν σε λίγο τα μάτια μας το συνήθισαν, είδαμε σειρές από ξύλινους πάγκους βαλμένους κυκλικά γύρω από έναν ελεύθερο χώρο στο κέντρο της αίθουσας. Υπήρχαν παντού εικόνες που έδειχναν σημαντικές Σαχίλας του παρελθόντος. Το σκοτάδι που υπήρχε, οι εικόνες και η ησυχία συνέθεταν ένα περιβάλλον που έμοιαζε με εσωτερικό ναού. Στο κέντρο όλων αυτών των πραγμάτων υπήρχαν πέντε άντρες, άλλοι ξαπλωμένοι σε αιώρες και άλλοι καθισμένοι σε πάγκους. Προφανώς ήταν οι αρχηγοί του χωριού.

Ένας Μάρτυρας από το Ουστούπου, που είχε έρθει μαζί μας, ο Μπολιβάρ, μιλώντας στην τοπική γλώσσα, εξήγησε το σκοπό της επίσκεψής μας. Αμέσως έδειξαν φιλικότητα και μας έδωσαν τη συγκατάθεσή τους να επισκεφτούμε τους χωρικούς.

Από Καλύβα σε Καλύβα στο Ακουτούπου

Οι Ινδιάνοι της φυλής Κούνα, είναι πρόσχαρα και φιλικά άτομα. Καθώς περπατούσαμε στους δρόμους, τα παιδιά τρέχανε κοντά μας φωνάζοντας «Μεργκούι! Μεργκούι!» δηλαδή «ξένοι». Ήθελαν να μας σφίξουν το χέρι. Υπήρχαν μόνο λίγοι άντρες εκεί τριγύρω και μάθαμε ότι οι περισσότεροι έλειπαν γιατί φρόντιζαν τα μικρά τους χωράφια στο εσωτερικό του νησιού.

Σε κάθε καλύβα μάς προσκαλούσαν μέσα. Οι οικοδέσποινες μας έβαζαν να καθίσουμε σε βαριές, ξύλινες καρέκλες σκαλισμένες με το χέρι, και η υπόλοιπη οικογένεια μαζευόταν γύρω μας και μας άκουγε προσεκτικά. Προτού φύγουμε, μας πρόσφεραν ένα ποτό που γίνεται από κακάο, καφέ ή εγχώρια φρούτα. Κατόπιν μας έδιναν ένα ποτήρι νερό για να ξεπλύνουμε το στόμα μας. Σύμφωνα με το τοπικό έθιμο, δεν υπήρχε τίποτε το κακό στο να φτύσουμε το νερό στο πάτωμα. Σύντομα μάθαμε να πίνουμε μόνο λίγες γουλιές κάθε φορά, καθώς θυμόμασταν ότι είχαμε ακόμη αρκετές καλύβες να επισκεφτούμε.

Σε μια καλύβα, είδαμε στην είσοδο περίπου 50 ξόανα διαφόρων μεγεθών, στη σειρά. Ο Μπολιβάρ μας εξήγησε ότι αυτά ήταν για να διώχνουν τα πονηρά πνεύματα. Όταν η γυναίκα ήρθε στην πόρτα και μας είπε ότι ο άντρας της δεν ήταν καλά, καταλάβαμε για ποιο λόγο υπήρχαν εκεί οι εικόνες, εφόσον πολλές φορές οι άνθρωποι εκεί αποδίδουν τις αρρώστιες στους δαίμονες.

Η γυναίκα μας προσκάλεσε να περάσουμε μέσα, όπου είδαμε τον άντρα της ξαπλωμένο σε μια αιώρα. Από πάνω του υπήρχαν κρεμασμένα σ’ ένα σχοινί ένα σωρό μικροσκοπικά τόξα στα οποία ήταν δεμένα βέλη με κόκκινες μύτες που στόχευαν στον άρρωστο. Αυτά υποτίθεται ότι θα φόβιζαν τα πονηρά πνεύματα. Στο πάτωμα υπήρχαν αρκετές στρογγυλές κολοκύθες που περιείχαν μικρά ξόανα, τσιμπούκια και κόκκους κακάου που σιγόκαιγαν. Αυτά υποτίθεται ότι κατεύναζαν τα πνεύματα. Ο Μπολιβάρ προσπάθησε να παρηγορήσει την οικογένεια λέγοντάς τους για την υπόσχεση του Θεού να εξαλείψει όλες τις ασθένειες και αυτοί δέχτηκαν μερικά Βιβλικά έντυπα. Για μια φορά ακόμη, μας πρόσφεραν το παραδοσιακό ποτό και ένα ποτήρι νερό.

Οι Πολύχρωμες Ενδυμασίες των Κούνα

Κάτι το ασυνήθιστο που βλέπει κανείς στα νησιά, είναι οι πολύχρωμες ενδυμασίες των Ινδιάνων Κούνα. Αν και οι άντρες φορούν συνήθως ρούχα δυτικού τύπου σήμερα, οι γυναίκες προτιμούν ακόμη τις παραδοσιακές τους φορεσιές που αποτελούνται από ένα κόκκινο σάλι, μια κοντομάνικη μπλούζα και μια φούστα που φτάνει μέχρι το γόνατο. Το πάνω μέρος της μπλούζας έχει συνήθως φωτεινά χρώματα. Το μεσαίο τμήμα είναι γνωστό ως μόλα και οι τουρίστες το αγοράζουν συχνά για να διακοσμούν τοίχους. Αποτελείται από διάφορα πολύχρωμα υφάσματα ενωμένα μεταξύ τους με τρόπο που να σχηματίζουν παραδοσιακά σχέδια με πουλιά, ψάρια και ζώα. Η φούστα είναι απλώς ένα ορθογώνιο κομμάτι σκούρο ύφασμα με φωτεινά σχέδια, που το τυλίγουν γύρω από το σώμα τους και το στερεώνουν στη μέση διπλώνοντάς το. Οι περισσότερες γυναίκες των Κούνα έχουν κοντά μαλλιά, αν και μερικά από τα μικρότερα ανύπαντρα κορίτσια αφήνουν τα μαλλιά τους πιο μακριά.

Φαίνεται ότι στις γυναίκες αρέσει πολύ να φοράνε πολλά στολίδια. Πολύ δημοφιλή είναι τα χρυσά σκουλαρίκια, τα κολιέ, τα βραχιόλια και οι κρίκοι για τη μύτη. Συχνά οι γυναίκες κουβαλάνε πάνω τους μ’ αυτόν τον τρόπο ολόκληρη την περιουσία της οικογένειας, η οποία μπορεί να ανέρχεται σε χιλιάδες δολάρια. Χαρακτηριστικά είναι επίσης τα βραχιόλια που φοράνε στα χέρια και στα πόδια. Αυτά γίνονται από μικρές πορτοκαλί, κίτρινες και άλλου χρώματος χάντρες και έχουν μήκος από 5 μέχρι 15 πόντους. Οι γυναίκες περνάνε τις χάντρες σ’ ένα μακρύ νήμα που κατόπιν το τυλίγουν σφιχτά γύρω από τα χέρια ή τα πόδια τους. Κατορθώνουν και φτιάχνουν έξυπνα σχέδια βάζοντας στο νήμα χάντρες με διάφορα χρώματα. Δένουν τόσο σφιχτά τα βραχιόλια που μπορούν να τα φορούν για μήνες κάθε φορά και να μην τα βγάζουν ούτε όταν κάνουν μπάνιο. Το στόλισμα συμπληρώνεται αφού βάψουν ή κάνουν με τατουάζ μια μαύρη κάθετη γραμμή που κατεβαίνει από το μέσο του μετώπου και της μύτης και καταλήγει στο πάνω χείλι.

Χρειάστηκε να συντομέψουμε την ενδιαφέρουσα επίσκεψή μας στο Ακουτούπου, επειδή έπρεπε να επιστρέψουμε στην ώρα μας στο Ουστούπου για τη συνέλευση με τη Σαχίλας. Στην αποβάθρα μας περίμεναν πολλά άτομα για να πάρουν Βιβλικά έντυπα. Δώσαμε με χαρά ό,τι είχαμε μαζί μας.

Η Αποστολή Ολοκληρώνεται!

Στο Ουστούπου, εκατοντάδες άτομα είχαν συγκεντρωθεί στην κοινοτική αίθουσα και περίμεναν ανυπόμονα να μάθουν αν θα αναγνωρίζονταν επίσημα οι Μάρτυρες του Ιεχωβά ή όχι. Το ίδιο νιώθαμε και εμείς. Καθώς προχωρούσαν οι διαδικασίες, ο πρόεδρος υπέβαλε την πρόταση να επιτρέψουν στους Μάρτυρες του Ιεχωβά να λειτουργούν ως θρησκεία στο νησί. Όταν ζήτησε από το ακροατήριο να εκφράσει την άποψή του, η καρδιά μας άρχισε να χτυπά πιο γρήγορα. Μόνο δύο ήταν αντίθετοι· η πλειονότητα συμφώνησε.

Τελικά, το συνέδριο ψήφισε και αποφάσισε να μας χορηγήσει επίσημη άδεια να τελούμε συναθροίσεις και να κηρύττουμε από πόρτα σε πόρτα και συμφώνησε επίσης να καταχωρηθεί η απόφαση στα αρχεία τους. Κατά συνέπεια, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά είναι η πρώτη θρησκεία του νησιού που έχει έγγραφη έγκριση να λειτουργεί. Με όλες τις άλλες έχει γίνει μόνο προφορική συμφωνία. Πόσο χαρούμενοι και ευγνώμονες ήμασταν γι’ αυτή τη νίκη!

Ελπίζουμε ότι αυτή η συμφωνία θα ανοίξει την πόρτα για να κηρυχτούν τα καλά νέα της Βασιλείας σε όλα τα νησιά του Σαν Μπλας. Έχουμε κάθε λόγο να αισθανόμαστε όπως και ο ψαλμωδός, όταν είπε: «Ο Κύριος [Ιεχωβά (ΜΝΚ)] βασιλεύει· ας αγάλλεται η γη· ας ευφραίνεται το πλήθος των νήσων».—Ψαλμός 97:1.

[Χάρτης στη σελίδα 28]

(Για το πλήρως μορφοποιημένο κείμενο, βλέπε έντυπο)

ΠΑΝΑΜΑΣ

Παναμάς

Νησιά Σαν Μπλας

Κόλπος Παναμά

Καραϊβική Θάλασσα

ΚΟΛΟΜΒΙΑ