Μας Δόθηκε ένα Μαργαριτάρι Πολύ Μεγάλης Αξίας
ΟΠΩΣ ΤΟ ΑΦΗΓΗΘΗΚΕ Ο ΡΙΤΣΑΡΝΤ ΓΚΟΥΝΤΕΡ
Ήταν Σεπτέμβριος του 1959. Βρισκόμασταν στο ιταλικό πλοίο Ιούλιος Καίσαρ το οποίο διέσχιζε τον Ατλαντικό Ωκεανό πηγαίνοντας από τη Νέα Υόρκη στο Κάδιξ της Ισπανίας. Η Εταιρία Σκοπιά με είχε διορίσει, μαζί με τη σύζυγό μου, τη Ρίτα, και ένα άλλο ζευγάρι ιεραποστόλων, τον Πολ και την Έβελιν Χάντερτμαρκ, σε εκείνη την ιβηρική χώρα. Επρόκειτο να αντιμετωπίσουμε πολλές δυσκολίες. Πώς όμως αρχίσαμε την ιεραποστολική σταδιοδρομία;
Η ΡΙΤΑ και εγώ βαφτιστήκαμε ως Μάρτυρες του Ιεχωβά το 1950, στο Νιου Τζέρσι των Η.Π.Α. Λίγο αργότερα, αποφασίσαμε ότι στον κατάλληλο καιρό θα αποκτούσαμε ένα μαργαριτάρι πολύ μεγάλης αξίας. Ήμασταν σε μια εκκλησία που είχε αρκετούς αδελφούς και αδελφές για να υπηρετούν στον τομέα. Έτσι, αισθανθήκαμε υποχρεωμένοι να προσφερθούμε να υπηρετήσουμε εκεί όπου υπήρχε μεγαλύτερη ανάγκη για κήρυκες. Στη διεθνή συνέλευση των Μαρτύρων του Ιεχωβά που διεξάχτηκε στην Πόλη της Νέας Υόρκης το καλοκαίρι του 1958, υποβάλαμε αίτηση για ιεραποστολική υπηρεσία.
Σύντομα, προσκληθήκαμε στη Βιβλική Σχολή Γαλαάδ της Σκοπιάς, και μέσα σε ένα χρόνο βρισκόμασταν στο δρόμο για την Ισπανία ως ιεραπόστολοι. Καθώς ήμασταν απασχολημένοι με τις πολλές διευθετήσεις, και μας είχε κυριέψει ο ενθουσιασμός, δεν αντιληφτήκαμε τότε τι ήταν αυτό που μας είχε δοθεί. Ο Ιησούς είχε μιλήσει για ένα μαργαριτάρι πολύ μεγάλης αξίας. (Ματθαίος 13:45, 46) Μολονότι δεν ήταν αυτό το σημείο που τόνιζε η παραβολή του, για εμάς το προνόμιο να υπηρετούμε ως ιεραπόστολοι έμοιαζε με ένα τέτοιο μαργαριτάρι. Αναπολώντας το παρελθόν, τώρα εκτιμούμε πληρέστερα αυτό το πολύτιμο δώρο υπηρεσίας στην οργάνωση του Ιεχωβά.
Μια Αξέχαστη Εμπειρία
Εκείνον τον καιρό, τα μαθήματα της Γαλαάδ για ιεραποστόλους διεξάγονταν σε ένα όμορφο αγροτικό περιβάλλον στην περιοχή Φίνγκερ Λέικς της πολιτείας της Νέας Υόρκης. Εκεί, περάσαμε έξι θαυμάσιους μήνες πλήρως απορροφημένοι στη μελέτη της Αγίας Γραφής και στην αληθινή Χριστιανική συναναστροφή, απομονωμένοι από τις υποθέσεις και τα προβλήματα αυτού του κόσμου. Οι συμμαθητές μας προέρχονταν από πολλά μέρη του κόσμου, περιλαμβανομένης της Αυστραλίας, της Βολιβίας, της Βρετανίας, της Ελλάδας και της Νέας Ζηλανδίας. Όμως, σύντομα έφτασε η ημέρα της αποφοίτησης. Τον Αύγουστο του 1959, αποχαιρετηθήκαμε με δάκρυα στα μάτια καθώς φεύγαμε ο καθένας για τον ιεραποστολικό διορισμό του. Ένα μήνα αργότερα, βρεθήκαμε σε ισπανικό έδαφος.
Καινούριος Πολιτισμός
Αποβιβαστήκαμε στο λιμάνι Αλγεθίρας, που βρίσκεται στα νότια, απέναντι από τον τεράστιο Βράχο του Γιβραλτάρ. Εκείνη τη νύχτα, οι τέσσερίς μας, η Ρίτα και εγώ καθώς και το ζεύγος Χάντερτμαρκ, πήραμε το τρένο για τη Μαδρίτη. Πήγαμε στο ξενοδοχείο Μερκαντόρ, και περιμέναμε εκεί μέχρι να έρθουμε σε επαφή με μέλη του γραφείου τμήματος της Εταιρίας, το οποίο δρούσε υπό την επιφάνεια. Η Ισπανία βρισκόταν υπό τη δικτατορική διακυβέρνηση του αρχιστράτηγου Φρανθίσκο Φράνκο. Αυτό σήμαινε ότι η μόνη νομικά αναγνωρισμένη θρησκεία στη χώρα ήταν η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία. Η δημόσια άσκηση οποιασδήποτε άλλης θρησκείας θεωρούνταν παράνομη, και το έργο κηρύγματος των Μαρτύρων του Ιεχωβά από σπίτι σε σπίτι ήταν απαγορευμένο. Ακόμη και οι θρησκευτικές συναθροίσεις απαγορεύονταν, και έτσι οι Μάρτυρες του Ιεχωβά, οι οποίοι αριθμούσαν τότε περίπου 1.200 άτομα σε 30 εκκλησίες στην Ισπανία, δεν μπορούσαν να συναθροιστούν σε Αίθουσες Βασιλείας όπως συνέβαινε σε άλλες χώρες. Έπρεπε να συναθροιζόμαστε κρυφά σε ιδιωτικά σπίτια.
Μαθαίνουμε την Ισπανική και Κάνουμε την Αρχή
Η πρώτη δυσκολία για εμάς ήταν να μάθουμε τη γλώσσα. Τον πρώτο μήνα αφιερώναμε 11 ώρες κάθε ημέρα για να μάθουμε την ισπανική—4 ώρες κάθε πρωί στην τάξη, κατόπιν 7 ώρες μελετώντας μόνοι μας. Το δεύτερο μήνα συνέβαινε το ίδιο τα πρωινά, αλλά τα απογεύματα ήταν αφιερωμένα στο κήρυγμα από σπίτι σε σπίτι. Το φαντάζεστε; Χωρίς να ξέρουμε ακόμη τη γλώσσα και έχοντας γράψει σε μια κάρτα έναν πρόλογο, τον οποίο είχαμε απομνημονεύσει, η Ρίτα και εγώ βγαίναμε στο έργο από σπίτι σε σπίτι εντελώς μόνοι μας!
Θυμάμαι όταν χτύπησα μια πόρτα στο Βαλέκας, μια εργατική συνοικία της Μαδρίτης. Έχοντας την κάρτα στο χέρι μου, για κάθε ενδεχόμενο, είπα στην ισπανική: «Καλημέρα. Κάνουμε ένα Χριστιανικό έργο. Η Αγία Γραφή λέει (διαβάζαμε κάποιο εδάφιο). Θα θέλαμε να κρατήσετε αυτό το βιβλιάριο». Η γυναίκα απλώς κοίταζε και κατόπιν πήρε το βιβλιάριο. Όταν κάναμε επανεπίσκεψη, μας προσκάλεσε μέσα και, καθώς μιλούσαμε, εκείνη μόνο κοίταζε. Αρχίσαμε μια Γραφική μελέτη μαζί της όσο καλύτερα μπορούσαμε, και, στη διάρκεια των μελετών, εκείνη απλώς άκουγε και κοίταζε. Έπειτα από καιρό μας ανέφερε τελικά ότι δεν είχε καταλάβει τι είπαμε στην πρώτη μας επίσκεψη αλλά είχε ακούσει τη λέξη Ντίος (Θεός) και ότι αυτό της αρκούσε για να ξέρει ότι επρόκειτο για κάτι καλό. Με τον καιρό, απέκτησε αρκετή Γραφική γνώση, βαφτίστηκε και έγινε Μάρτυρας του Ιεχωβά.
Ήταν εξαιρετικά δύσκολο για εμένα το να μάθω την ισπανική. Στη διάρκεια των μετακινήσεων που έκανα στην πόλη, συνήθιζα να μαθαίνω τις κλίσεις των ρημάτων. Ό,τι μάθαινα τη μια εβδομάδα το ξεχνούσα την άλλη! Ήταν πολύ αποθαρρυντικό. Μερικές φορές σχεδόν τα παράτησα. Επειδή μιλούσα την ισπανική με τόσο απαίσιο τρόπο, οι Ισπανοί αδελφοί έπρεπε να είναι πολύ υπομονετικοί καθώς εγώ αναλάμβανα την ηγεσία μεταξύ τους. Σε μια συνέλευση περιφερείας, ένας αδελφός μού έδωσε μια ιδιόχειρη ανακοίνωση για να τη διαβάσω από την εξέδρα. Δυσκολευόμενος να διαβάσω τα γράμματά του, ανακοίνωσα: «Αύριο να φέρετε στο στάδιο τις μουλέτας σας (πατερίτσες)». Έπρεπε να πω: «Αύριο να φέρετε στο στάδιο τις μαλέτας σας (αποσκευές)». Ασφαλώς το ακροατήριο γέλασε, και εγώ, όπως είναι φυσικό, βρέθηκα σε αμηχανία.
Πρώτες Δοκιμασίες στη Μαδρίτη
Εκείνα τα πρώτα χρόνια στη Μαδρίτη ήταν πολύ δύσκολα για τη Ρίτα και εμένα από συναισθηματική άποψη. Μας έλειπε πάρα πολύ το σπίτι μας και οι φίλοι μας. Κάθε φορά που παίρναμε κάποιο γράμμα από τις Ηνωμένες Πολιτείες, μας κατέκλυζαν αισθήματα νοσταλγίας. Εκείνες οι περίοδοι νοσταλγίας μάς κατέβαλλαν, αλλά ήταν παροδικές. Σε τελική ανάλυση, είχαμε αφήσει σπίτι, οικογένεια και φίλους για να πάρουμε στη θέση τους ένα μαργαριτάρι μεγαλύτερης αξίας. Έπρεπε να προσαρμοστούμε.
Όταν πρωτοπήγαμε στη Μαδρίτη, μέναμε σε μια πολύ παλιά πανσιόν. Είχαμε το δωμάτιό μας και τρία γεύματα την ημέρα. Το δωμάτιο ήταν μικρό και σκοτεινό, και τα στρώματα ήταν από άχυρο. Διαθέταμε το μικρό μας μηνιαίο επίδομα για να πληρώνουμε το νοίκι κάθε μήνα. Συνήθως τρώγαμε εκεί το μεσημέρι, και η σπιτονοικοκυρά συνήθιζε να αφήνει το δείπνο μας στο φούρνο για να διατηρείται ζεστό ώστε να έχουμε κάτι να φάμε αργά τη νύχτα. Ωστόσο, εφόσον περπατούσαμε στους δρόμους ολόκληρη την ημέρα μέχρι το βράδυ, ήμασταν πολύ πεινασμένοι. Αν δεν μας απέμενε τίποτα από το επίδομα, ξοδεύαμε τις δικές μας πενιχρές οικονομίες για να αγοράσουμε τη φτηνότερη σοκολάτα που μπορούσαμε να βρούμε. Ωστόσο, αυτή η κατάσταση σύντομα άλλαξε με την επίσκεψη του επισκόπου ζώνης της Εταιρίας. Αυτός είδε την άσχημη θέση στην οποία βρισκόμασταν και είπε ότι θα μπορούσαμε να βρούμε ένα μικρό διαμέρισμα για να το χρησιμοποιήσουμε ως ιεραποστολικό οίκο. Ασφαλώς αυτό θα ήταν πολύ καλύτερο από το να κάνουμε μπάνιο όρθιοι σε μια στρογγυλή σκάφη στο πάτωμα της κουζίνας. Τώρα θα είχαμε ντους, ψυγείο για να διατηρούμε τις τροφές και ένα ηλεκτρικό μάτι για να μαγειρεύουμε. Ήμασταν πολύ ευγνώμονες για αυτό το στοχαστικό ενδιαφέρον.
Υπέροχες Εμπειρίες στη Μαδρίτη
Το κήρυγμα από σπίτι σε σπίτι γινόταν πολύ προσεκτικά. Η καθημερινή φασαρία στη Μαδρίτη αποτελούσε πλεονέκτημα, επειδή μας κάλυπτε ώστε να μην προσελκύουμε πολύ την προσοχή. Προσπαθούσαμε να ντυνόμαστε και να ενεργούμε όπως οι άλλοι για να μην ξεχωρίζουμε ως ξένοι. Η μέθοδος που ακολουθούσαμε όσον αφορά το κήρυγμα από πόρτα σε πόρτα ήταν να μπαίνουμε σε κάποια πολυκατοικία, να χτυπάμε μια πόρτα, να μιλάμε στο άτομο και κατόπιν να φεύγουμε από το κτίριο, το δρόμο και την περιοχή. Υπήρχε πάντα το ενδεχόμενο να φωνάξει ο οικοδεσπότης την αστυνομία, και γι’ αυτό δεν ήταν σοφό να μένουμε στη γειτονιά. Μάλιστα, παρ’ όλο που ήταν πολύ προσεκτικοί στην εφαρμογή αυτής της μεθόδου, ο Πολ και η Έβελιν Χάντερτμαρκ συνελήφθησαν και απελάθηκαν από τη χώρα το 1960. Πήγαν στη γειτονική Πορτογαλία και υπηρέτησαν εκεί πολλά χρόνια, ενώ ο Πολ επέβλεπε το γραφείο τμήματος που δρούσε υπό την επιφάνεια. Σήμερα είναι ο επίσκοπος πόλης στο Σαν Ντιέγκο της Καλιφόρνιας.
Εντούτοις, έλαβε χώρα μια εξισορρόπηση για εμάς. Λίγους μόνο μήνες αργότερα, έξι ιεραπόστολοι που είχαν διοριστεί στην Πορτογαλία διατάχτηκαν να φύγουν από εκείνη τη χώρα! Αυτό είχε μια ευχάριστη κατάληξη, επειδή στον Έρικ και στη Χέιζελ Μπέβεριτζ, με τους οποίους φοιτήσαμε στην ίδια τάξη στη Γαλαάδ, δόθηκε τώρα η οδηγία να φύγουν από την Πορτογαλία και να έρθουν στην Ισπανία. Έτσι, το Φεβρουάριο του 1962 βρεθήκαμε και πάλι στο ξενοδοχείο Μερκαντόρ—αυτή τη φορά για να υποδεχτούμε τον Έρικ και τη Χέιζελ που έφταναν.
Εκείνον τον καιρό στη Μαδρίτη η Ρίτα και εγώ ζήσαμε προσωπικά τη θρησκευτική υποκρισία. Μελετούσαμε την Αγία Γραφή με ένα αντρόγυνο, τον Μπερνάρντο και τη Μαρία, οι οποίοι ζούσαν σε μια καλύβα φτιαγμένη από κάθε λογής άχρηστα οικοδομικά υλικά που μπόρεσε να βρει ο Μπερνάρντο. Μελετούσαμε μαζί τους αργά τη νύχτα, και έπειτα από τη μελέτη μάς πρόσφεραν ψωμί, κρασί και λίγο τυρί ή οτιδήποτε άλλο είχαν. Παρατήρησα ότι το τυρί έμοιαζε πολύ με αμερικανικό τυρί. Μια νύχτα μετά τη μελέτη, έφεραν το δοχείο στο οποίο ήταν το τυρί. Πάνω του ήταν γραμμένο με μεγάλα γράμματα, στην αγγλική, το εξής: «Από τον αμερικανικό λαό στον ισπανικό λαό—δεν προορίζεται για πώληση». Πού βρήκε το τυρί αυτή η φτωχή οικογένεια; Η κυβέρνηση χρησιμοποίησε την Καθολική Εκκλησία για να το μοιράσει στους φτωχούς. Ο ιερέας, όμως, το πουλούσε!
Καρποφόρα Διακονία σε Σχέση με το Στρατό
Σύντομα, συνέβη κάτι εξαιρετικό το οποίο αποδείχτηκε πλούσια ευλογία για εμάς και για πολλούς άλλους. Λάβαμε μια ειδοποίηση από το γραφείο τμήματος με την οποία μας ζητούσαν να επισκεφτούμε ένα νεαρό που ονομαζόταν Γουόλτερ Κίντας και εργαζόταν στην αεροπορική βάση των Η.Π.Α. στο Τορεχόν, λίγα χιλιόμετρα έξω από τη Μαδρίτη. Επισκεφτήκαμε αυτόν και τη σύζυγό του, και αρχίσαμε Γραφική μελέτη με αυτούς και με ένα άλλο αντρόγυνο που εργαζόταν στην αεροπορία.
Εκείνο το διάστημα, διεξήγα περίπου πέντε Γραφικές μελέτες με μέλη του προσωπικού της αεροπορίας των Η.Π.Α., όλες στην αγγλική γλώσσα φυσικά. Από αυτά τα άτομα, αργότερα βαφτίστηκαν εφτά και, όταν επέστρεψαν στις Ηνωμένες Πολιτείες, τέσσερις έγιναν πρεσβύτεροι εκκλησίας.
Τον καιρό εκείνο υπήρχαν ελάχιστοι τρόποι για να εισαγάγει κάποιος βιβλία, περιοδικά και Γραφές στη χώρα λόγω της απαγόρευσης του έργου μας. Όμως, μερικά έντυπα έρχονταν μέσω τουριστών και μέσω των επαφών που είχαμε με Αμερικανούς. Διορίστηκα από το τμήμα να διαχειρίζομαι μια μυστική αποθήκη εντύπων. Αυτή βρισκόταν σε έναν αποθηκευτικό χώρο στο πίσω μέρος ενός καταστήματος με χαρτικά είδη στο Βαλέκας. Η σύζυγος του καταστηματάρχη ήταν Μάρτυρας του Ιεχωβά. Ο καταστηματάρχης, αν και δεν ήταν Μάρτυρας, σεβόταν το έργο μας, και ακόμα και με μεγάλο κίνδυνο για τον ίδιο και την επιχείρησή του, μου επέτρεψε να χρησιμοποιώ εκείνο το πίσω μέρος για να ετοιμάζω δέματα εντύπων και να τα στέλνω σε πόλεις σε όλη τη χώρα. Εφόσον αυτός ο χώρος έπρεπε πάντοτε να μοιάζει με αυτό που υποτίθεται πως ήταν—ένας σκονισμένος, ακατάστατος χώρος, γεμάτος χαρτοκιβώτια—έπρεπε να φτιάξω έναν πάγκο εργασίας και ράφια που να μπορούν να συναρμολογηθούν και να είναι έτοιμα για χρησιμοποίηση γρήγορα και κατόπιν να μπορώ να τα κρύψω μέσα σε δευτερόλεπτα. Στο τέλος της ημέρας, περίμενα μέχρι να φύγουν όλοι από το κατάστημα και κατόπιν έβγαινα γρήγορα μαζί με τα δέματά μου.
Ήταν στ’ αλήθεια προνόμιο το να συμμετέχω στη διανομή πνευματικής ύλης, όπως είναι τα περιοδικά Σκοπιά και Ξύπνα! καθώς και άλλα έντυπα, στις εκκλησίες όλης της χώρας. Εκείνοι οι καιροί ήταν συναρπαστικοί.
Η Ρίτα είχε τη χαρά να διεξάγει 16 οικιακές Γραφικές μελέτες, και στις μισές από αυτές τις περιπτώσεις τα άτομα έγιναν βαφτισμένοι Μάρτυρες του Ιεχωβά. Η Ντολόρες ήταν μια νεαρή παντρεμένη γυναίκα που περνούσε τους κρύους χειμώνες στο κρεβάτι εξαιτίας κάποιου προβλήματος που είχε με την καρδιά της. Την άνοιξη σηκωνόταν και ήταν κάπως δραστήρια. Η πίστη της Ντολόρες ήταν ισχυρή, και έτσι όταν έφτασε ο καιρός να διεξαχτεί η συνέλευση περιφερείας στην Τουλούζη της Γαλλίας, εκείνη ήθελε πολύ να παρευρεθεί. Ο γιατρός την προειδοποίησε ότι θα ήταν άσοφο να το κάνει αυτό εξαιτίας της κατάστασης της καρδιάς της. Φορώντας μια ρόμπα και παντόφλες και χωρίς καμιά αποσκευή, πήγε στο σταθμό του τρένου για να αποχαιρετήσει το σύζυγό της, τη μητέρα της και άλλους. Με δάκρυα στα μάτια, δεν μπορούσε να αντέξει να τους βλέπει να φεύγουν χωρίς αυτήν, και έτσι ανέβηκε στο τρένο και έφυγε για τη Γαλλία! Η Ρίτα δεν ήξερε ότι είχε συμβεί αυτό. Αλλά εκεί στη συνέλευση, πόσο ξαφνιάστηκε όταν είδε την Ντολόρες με ένα πλατύ χαμόγελο στο πρόσωπό της!
Μια Ασυνήθιστη Γραφική Μελέτη
Δεν μπορούμε να ολοκληρώσουμε την αφήγηση σχετικά με το διορισμό μας στη Μαδρίτη χωρίς να περιλάβουμε τον Δον Μπενίγκνο Φράνκο, «τον καθηγητή». Ένας ντόπιος Μάρτυρας με πήγε σε κάποιον ηλικιωμένο κύριο ο οποίος ζούσε με τη σύζυγό του σε ένα πολύ φτωχό διαμέρισμα. Άρχισα Γραφική μελέτη μαζί του. Αφού μελετήσαμε επί ενάμιση χρόνο περίπου, ζήτησε να βαφτιστεί και να γίνει Μάρτυρας του Ιεχωβά.
Αυτός ο ηλικιωμένος κύριος, ο Δον Μπενίγκνο Φράνκο, ήταν ο εξάδελφος του Φρανθίσκο Φράνκο, του τότε δικτάτορα της Ισπανίας. Φαίνεται ότι ο Δον Μπενίγκνο ήταν ανέκαθεν φιλελεύθερο άτομο. Στη διάρκεια του Ισπανικού Εμφύλιου Πολέμου, υποστήριξε τους δημοκρατικούς και εναντιώθηκε στον εξάδελφό του—το στρατηγό που κέρδισε τον πόλεμο και επέβαλε Καθολική δικτατορία. Από το 1939, ο Δον Μπενίγκνο είχε στερηθεί το δικαίωμα της εργασίας, και περιορίστηκε σε έναν πολύ φτωχικό τρόπο ζωής. Με αυτόν τον τρόπο έγινε Μάρτυρας του Ιεχωβά ο εξάδελφος του στρατηγού Φρανθίσκο Φράνκο, του δικτάτορα της Ισπανίας.
Αιφνιδιαστική Πρόσκληση
Το 1965 το γραφείο τμήματος της Ισπανίας μάς προσκάλεσε να αρχίσουμε να περιοδεύουμε στο έργο περιοχής στη Βαρκελώνη. Αυτό σήμαινε ότι θα αφήναμε όλους τους αγαπητούς αδελφούς με τους οποίους είχαμε συνδεθεί πολύ στενά στη Μαδρίτη. Τώρα δεν επρόκειτο απλώς να αρχίσει μια καινούρια εμπειρία αλλά, για εμένα, και μια δοκιμασία. Αυτή η εμπειρία με φόβιζε επειδή πάντοτε αμφισβητούσα τις ικανότητές μου. Γνωρίζω πολύ καλά ότι ο Ιεχωβά ήταν εκείνος που με κατέστησε ικανό να είμαι αποδοτικός σε αυτόν τον τομέα υπηρεσίας.
Η επίσκεψη σε μια εκκλησία κάθε εβδομάδα σήμαινε ότι μέναμε στα σπίτια των αδελφών. Έπρεπε να έχουμε μόνο τις βαλίτσες μας, και σχεδόν κάθε δυο εβδομάδες μετακομίζαμε σε άλλο σπίτι. Αυτό είναι ιδιαίτερα δύσκολο για μια γυναίκα. Ωστόσο, σύντομα ο Χοσέ και η Ροζέρ Εσκουντέ, οι οποίοι έμεναν στη Βαρκελώνη, μας προσκάλεσαν να μένουμε μαζί τους για αρκετές ημέρες κάθε φορά. Αυτό ήταν πολύ στοργικό εκ μέρους τους, επειδή σήμαινε ότι θα είχαμε ένα μόνιμο χώρο για να αφήνουμε τα πράγματά μας και ένα μόνιμο μέρος για να επιστρέφουμε εκεί τα βράδια της Κυριακής.
Η Ρίτα και εγώ δαπανήσαμε τα επόμενα τέσσερα χρόνια στο έργο περιοχής στην επαρχία της Καταλωνίας, η οποία βρίσκεται στην ακτή της Μεσογείου. Όλες οι Βιβλικές συναθροίσεις μας διεξάγονταν κρυφά σε ιδιωτικά σπίτια, και το κήρυγμά μας από σπίτι σε σπίτι γινόταν επίσης με διακριτικότητα ώστε να μην προσελκύουμε την προσοχή. Μερικές φορές όλα τα μέλη της εκκλησίας πηγαίναμε την Κυριακή «εκδρομή» στα δάση, ειδικά όταν είχαμε συνέλευση περιοχής.
Πάντοτε θα τρέφουμε θαυμασμό για τους πολλούς αφοσιωμένους πνευματικούς αδελφούς μας που διακινδύνεψαν την εργασία και την ελευθερία τους και εργάστηκαν σκληρά για να διατηρήσουν τις εκκλησίες ενωμένες και δραστήριες. Πολλοί από αυτούς ανέλαβαν την ηγεσία στην επέκταση του έργου στις κωμοπόλεις που υπήρχαν έξω από την πόλη. Αυτό αποτέλεσε τη βάση για τη μεγάλη αύξηση στην Ισπανία αφότου άρθηκε η απαγόρευση και χορηγήθηκε θρησκευτική ελευθερία το 1970.
Αναγκαζόμαστε να Εγκαταλείψουμε τον Ιεραποστολικό μας Διορισμό
Στη διάρκεια των δέκα ετών που ζήσαμε στην Ισπανία, η κατάσταση των γονέων μου μετρίαζε την απόλαυση που νιώθαμε όσον αφορά αυτή την ειδική ευλογία της υπηρεσίας μας προς τον Ιεχωβά. Σε αρκετές περιπτώσεις, παραλίγο να χρειαστεί να εγκαταλείψουμε το διορισμό μας και να πάμε πίσω για να φροντίσουμε τη μητέρα μου και τον πατέρα μου. Ωστόσο, χάρη στους στοργικούς αδελφούς και αδελφές των εκκλησιών που υπήρχαν κοντά στους γονείς μου, μπορέσαμε να συνεχίσουμε στην Ισπανία. Ναι, το προνόμιο του να υπηρετούμε στο ιεραποστολικό έργο εκείνα τα χρόνια οφειλόταν εν μέρει σε άλλα άτομα που, μαζί με εμάς, έβαζαν τα συμφέροντα της Βασιλείας του Θεού στην πρώτη θέση.
Τελικά, το Δεκέμβριο του 1968, επιστρέψαμε για να φροντίσουμε τη μητέρα μου. Τον ίδιο εκείνο μήνα πέθανε ο πατέρας μου, και τώρα η μητέρα μου είχε μείνει μόνη. Εφόσον εξακολουθούσαμε να είμαστε σχετικά ελεύθεροι να υπηρετούμε ολοχρόνια, λάβαμε διορισμό να υπηρετήσουμε στο έργο περιοχής, αλλά αυτή τη φορά στις Ηνωμένες Πολιτείες. Τα επόμενα 20 χρόνια, υπηρετούσαμε ισπανόφωνες περιοχές. Μολονότι είχαμε χάσει το πολύ μεγάλης αξίας μαργαριτάρι που σχετιζόταν με την ιεραποστολική υπηρεσία, μας δόθηκε ένα άλλο μαργαριτάρι.
Κήρυγμα Ανάμεσα σε Ναρκωτικά και Βία
Τώρα υπηρετούσαμε ώμο προς ώμο με πολλούς αδελφούς και αδελφές που ζούσαν σε περιοχές των πόλεων οι οποίες μαστίζονταν από έγκλημα. Την πρώτη κιόλας εβδομάδα στο έργο περιοχής στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης, κάποιος άρπαξε την τσάντα της Ρίτας από τα χέρια της.
Σε μια περίπτωση, η Ρίτα και εγώ ενασχολούμασταν με μια ομάδα στο έργο κηρύγματος από σπίτι σε σπίτι σε μια άλλη περιοχή της Πόλης της Νέας Υόρκης. Σε κάποια γωνία, είδαμε να στέκονται στη σειρά μερικοί άνθρωποι μπροστά σε μια τρύπα που υπήρχε στον τοίχο ενός εγκαταλειμμένου κτιρίου. Καθώς προχωρήσαμε λίγο στο δρόμο, παρατηρήσαμε ένα νεαρό να στέκεται στο πεζοδρόμιο και να μας κοιτάζει. Στην απέναντι γωνία ήταν ένας άλλος ο οποίος κοίταζε μήπως έρθουν περιπολικά. Είχαμε βρεθεί στο μέσο μιας κατάστασης που είχε να κάνει με διακίνηση ναρκωτικών! Μόλις μας είδε ο πρώτος νεαρός τρόμαξε, αλλά κατόπιν είδε το περιοδικό Σκοπιά και ανακουφίστηκε. Σε τελική ανάλυση, θα μπορούσα να ήμουν αστυνομικός! Κατόπιν φώναξε στην ισπανική: «Λος Αταλάγιας! Λος Αταλάγιας!» (Οι Σκοπιές! Οι Σκοπιές!) Ήξεραν ποιοι είμαστε, αναγνωρίζοντάς μας από το περιοδικό, και έτσι όλα ήταν μια χαρά. Όταν πέρασα από κοντά του, είπα: «Μπουένος ντίας, κόμο εστά;» (Καλημέρα, τι κάνεις;) Εκείνος απάντησε ζητώντας μου να προσευχηθώ για αυτόν!
Μια Δύσκολη Απόφαση
Το 1990 φάνηκε καθαρά ότι θα έπρεπε να βρίσκομαι κοντά στη μητέρα μου κάθε ημέρα. Είχαμε προσπαθήσει σκληρά να παραμείνουμε στο έργο περιοδεύοντα επισκόπου, αλλά η σοφία υπαγόρευε ότι δεν ήταν δυνατόν να ανταποκριθούμε και στις δυο υποχρεώσεις. Θέλαμε οπωσδήποτε να είμαστε βέβαιοι ότι η μητέρα απολάμβανε στοργική φροντίδα. Όμως, για μια φορά ακόμη έπρεπε να αφήσουμε ένα μαργαριτάρι πολύ μεγάλης αξίας, κάτι εξαιρετικά πολύτιμο για εμάς. Όλα τα κατά γράμμα πολύτιμα πετράδια του κόσμου και όλα όσα μπορούν να κάνουν αυτά προς όφελος κάποιου είναι πολύ μικρά όταν συγκριθούν με τα πολύτιμα πετράδια της υπηρεσίας του ιεραποστόλου ή του περιοδεύοντα επισκόπου στην οργάνωση του Ιεχωβά.
Η Ρίτα και εγώ διανύουμε τώρα την έβδομη δεκαετία της ζωής μας. Είμαστε πολύ ικανοποιημένοι και απολαμβάνουμε την υπηρεσία μας σε μια τοπική ισπανόφωνη εκκλησία. Καθώς αναπολούμε τα χρόνια της υπηρεσίας μας στον Ιεχωβά, τον ευχαριστούμε που μας εμπιστεύτηκε μερικά μαργαριτάρια πολύ μεγάλης αξίας.
[Εικόνα στη σελίδα 23]
Με τη Ρίτα καθώς και τον Πολ και την Έβελιν Χάντερτμαρκ (δεξιά) έξω από
την αρένα της Μαδρίτης
[Εικόνα στη σελίδα 24]
Υπηρετώντας μια εκκλησία σε «εκδρομή» στα δάση