Μπορείτε να Βελτιώσετε την Ανάγνωσί Σας

ΜΠΟΡΕΙΤΕ να δήτε τα αξιοθέατα της αρχαίας Ρώμη. Μπορείτε, να ‘περπατήσετε’ με τους αρχαίους πατριάρχες—άνδρες σαν τον Αβραάμ, τον Ισαάκ και τον Ιακώβ. Μπορείτε ν’ ανεβήτε σε μια υψηλή κορυφή των Ιμαλαΐων ή να σταθήτε μπροστά σε καταρράκτες της Αφρικής που πέφτουν με βουητό. Μπορείτε να παρατηρήσετε ένα αθόρυβο αιλουροειδές της ζούγκλας ή να κοιτάξετε μακρυά αστέρια και πλανήτες. Ακόμη, μπορείτε να τα κάνετε όλα αυτά χωρίς να είναι ανάγκη να ταξιδέψετε μακρύτερα από την αναπαυτική σας πολυθρόνα. Ένας ολόκληρος κόσμος περιπετειών, μυστηρίου, ρομαντισμού, χιούμορ και μορφώσεως μπορεί να γίνη δικός σας—αν είσθε ένας καλός αναγνώστης.

Δυστυχώς, όμως, το ένα τρίτο περίπου των κατοίκων της γης ηλικίας άνω των δέκα πέντε ετών δεν μπορούν να διαβάζουν και να γράφουν. Χωρίς αμφιβολία, αυτός είναι ο λόγος που πολλοί απ’ αυτούς αισθάνονται πολύ περιωρισμένοι. Εξ άλλου, υπάρχουν πολλά πράγματα που πρέπει να διαβαση κανείς—βιβλία, περιοδικά, εφημερίδες και πινακίδες δρόμων, για ν’ αναφέρουμε μόνο λίγα. Αλλ’ ακόμη κι εκείνοι που είναι εγγράμματοι πρέπει να είναι σε θέσι να διαβάζουν σχετικά γρήγορα, με ευχέρεια και καλή κατανόησι. Αλλιώς, πώς μπορούν να μάθουν τόσα πράγματα στο σχολείο, ν’ ακολουθήσουν γραπτές οδηγίες στην εργασία ή να διαβάζουν στο σπίτι για αναψυχή ή για όφελος; Γι’ αυτό, μπορούμε να ρωτήσουμε, Πώς μπορεί κανείς να βελτιώση την ικανότητα αναγνώσεώς του;

Ο δρόμος προς την περιπέτεια της αναγνώσεως αρχίζει στην πραγματικότητα από το σπίτι. Φυσικά, η μάγκικη γλώσσα (ή αργκό), η λανθασμένη γραμματική, το φτωχό λεξιλόγιο και η απρόσεκτη ομιλία δεν θα βοηθήση ένα άτομο να κατέχη τη γλώσσα. Και πρέπει να ξέρετε καλά μια γλώσσα αν θέλετε να τη διαβάζετε με επιδεξιότητα.

Σε μερικά σπίτια, διαβάζουν λίγο ή καθόλου. Αλλ’ αν είσθε, ένας γονεύς που θέλει τα παιδιά του ν’ αναπτύξουν ενδιαφέρον για την ανάγνωση μπορεί να θελήσετε να συγκεντρώνετε τακτικά την οικογένεια σας και να διαβάζετε δυνατά. Η Βίβλος είναι το καλύτερο βιβλίο για τέτοιου είδους ανάγνωσι, διότι είναι πλούσια, όχι μόνον σε λεξιλόγιο, αλλά και σε περιεχόμενο και σε διδακτικές αρχές. Παρεμπιπτόντως, αναφέρομε ότι το πρώτο βιβλίο της Αγίας Γραφής—η Γένεσις—περιέχει τη συναρπαστική ιστορία της δημιουργίας κι επίσης μας λέγει για τη ζωή και την πίστι ανδρών όπως είναι ο Αβραάμ, ο Ισαάκ και ο Ιακώβ.

Ένα πρόσφατο άρθρο στην εφημερίδα Νιούς—Φρη Πρες της Τσατανούγκα σχολίαζε τις παρατηρήσεις που έκαμε ένας επιθεωρητής σχολείων του Οχάιο σχετικά με το ότι «τα παιδιά των Μαρτύρων του Ιεχωβά . . . είναι οι καλύτεροι αναγνώστες στο σχολείο.» Εξηγώντας τους λόγους γι’ αυτό, τα άρθρο ετόνιζε ότι «οι Μάρτυρες δίνουν μεγάλη σημασία στην ανάγνωσι της Βίβλου.» Οι Μάρτυρες πιστεύουν ότι η ελπίδα των για μέλλουσα ζωή είναι στενά συνδεδεμένη με την ανάγνωσι και εφαρμογή του Λόγου του Θεού. Ο συντάκτης του άρθρου κατέληξε ότι με τέτοια κίνητρα, «έχεις πολλές πιθανότητες να είσαι ένας από ‘τους καλύτερους αναγνώστες στο σχολείο.’»

Τι και Πού να Διαβάζετε;

Σήμερα υπάρχουν άφθονες εκδόσεις και το πιο πιθανόν είναι ότι δεν θα μπορούσατε ή δεν θα θέλατε να διαβάσετε το κάθε τι που εκδίδεται στη γλώσσα σας. «Το να κάμνη τις πολλά βιβλία δεν έχει τέλος,» λέγει η Αγία Γραφή, «και η πολλή μελέτη είναι μόχθος εις την σάρκα.» (Εκκλησ. 12:12) Όλα τα βιβλία δεν οικοδομούν τον αναγνώστη και δεν ευχαριστούν τη διάνοια του. Ακριβώς όπως η τροφή που τρώτε επηρεάζει τη σωματική σας κατάστασι, έτσι και η διανοητική τροφή που λαμβάνετε επηρεάζει τη σκέψι σας. Γι’ αυτό να είσθε εκλεκτικοί. Μπορείτε να ρωτήσετε, Αξίζει αυτό το βιβλίο να του προσφέρω τον χρόνο μου και το ενδιαφέρον μου; Θα με οικοδομήση αυτό το άρθρο ηθικά ή πνευματικά; Μπορεί να είσθε σε θέσι να διαπιστώσετε με μια μόνο ματιά, για όφελος σας, ότι η προσοχή σας θα πρέπει να στραφή αλλού.

Αυτό που θα διαβάσετε σχετίζεται με το πού θα το διαβάζετε. Μια εφημερίδα, ένα μυθιστόρημα ή κάτι άλλο σχετικά ελαφρό μπορεί να διαβασθή ενώ ταξιδεύετε με το τραίνο ή με το αεροπλάνο. Η ανάγνωσις πιο σοβαρής πληροφορίας μπορεί ν’ απαιτή ν’ απομονωθήτε σ’ ένα ιδιαίτερο δωμάτιο ή γραφείο.

Οπωσδήποτε, πρέπει να καλλιεργήτε ενδιαφέρον γι’ αυτό που διαβάζετε. Συγκεντρωθήτε σ’ αυτό. Βέβαια, αν πρόκειται να το κάνετε αυτό, μπορεί να διαπιστώσετε ότι δεν είναι σκόπιμο να καθήσετε στην πιο αναπαυτική πολυθρόνα που έχετε και ν’ ακούτε απαλή μουσική. Αυτό που θέλετε να κάνετε είναι να διαβάσετε, όχι να κοιμηθήτε. Ησυχία και μια όρθια καρέκλα, με το περιοδικό ή το βιβλίο επάνω σ’ ένα τραπέζι, θα σας βοηθήση πολύ. Στο δωμάτιο μελέτης, ο Αυτοκράτωρ Φραγκίσκος Ιωσήφ είχε, όπως αναφέρεται δύο γραφεία. Καθόταν σ’ αυτό που είχε κανονικό ύψος, αλλά όταν ήταν πολύ κουρασμένος για να εργασθή καθιστός, εργαζόταν σ’ ένα ψηλό όρθιο γραφείο. Αυτό δεν σημαίνει ότι κι εσείς επίσης χρειάζεστε δύο γραφεία. Για να συγκεντρωθήτε, όμως, πρέπει να πάρετε μια στάσι που σας βοηθεί να διαβάζετε, όχι να κοιμάστε.

Ικανότης Αναγνώσεως και Κινήσεις των Ματιών

Αν νομίζετε ότι η ανάγνωσίς σας επιδέχεται βελτιώσεως, υπάρχουν μερικά σημεία που μπορούν να σας βοηθήσουν. Και πρώτα απ’ όλα, εξετάστε τις κινήσεις των ματιών σας. Όταν διαβάζετε, τα μάτια σας δεν κινούνται ομαλά επάνω στη σελίδα. Αντιθέτως, σταματούν μερικές φορές να συγκεντρωθούν ή να προσηλωθούν σε μια γραμμή. Κατόπιν, επιστρέφουν πάλι πίσω στην αρχή της επομένης γραμμής. Τα μάτια ενός αναγνώστου που διαβάζει αργά σταματούν συχνά σε κάθε γραμμή και βλέπουν ίσως μόνο μια λέξι, ή μόνο μια συλλαβή, κάθε φορά. Προφανώς, τα μηνύματα που στέλλονται στον εγκέφαλο του είναι χωρίς συνοχή.

Ένα άτομο μπορεί να διαβάζη ταχύτερα, με μεγαλύτερη κατανόησι και ευχαρίστηση αν μειώση τον αριθμό των στάσεων ή προσηλώσεων των ματιών του σε κάθε γραμμή. Γιατί να μην εξασκηθήτε λίγο; Προσπαθήστε να διαβάζετε φράσεις ή ομάδες λέξεων. Παρατηρήστε πόσο αυτό αυξάνει την ταχύτητα της αναγνώσεως σας και την κατανόησι των σκέψεων που εκφράζει ο συγγραφεύς.

Η οπισθοδρόμησις είναι κάτι που αξίζει επίσης να το προσέξωμε. Είναι κακή συνήθεια να ξαναδιαβάζετε πολλές λέξεις, αντί να κάνετε τα μάτια σας να κινούνται σταθερά προς τα εμπρός. Το να γυρίζετε πίσω και να ξαναδιαβάζετε τις λέξεις επιβραδύνει το ρυθμό της αναγνώσεώς σας, κουράζουν τα μάτια σας και εμποδίζουν την κατανόησί σας. Αν δεν καταλαμβάνετε κάτι, μην γυρίζετε πάλι στην αρχή. Είναι καλύτερα (και πιθανόν δεν θα σας πάρη περισσότερο χρόνο) να ξαναδιαβάσετε όλο το άρθρο. Αν βιάζεσθε, και θέλετε να κάμετε την καλύτερη χρήσι του χρόνου σας, δεν σας συνιστούμε να κάνετε οπισθοδρομήσεις.

Μερικές φορές, και οι πιο επιδέξιοι αναγνώστες κάνουν παλινδρομήσεις, είτε γιατί δεν συνέλαβαν τη σκέψι του συγγραφέως, είτε γιατί το μήνυμα που έλαβαν στον εγκέφαλό τους φαίνεται αλλοιωμένο ή εξωπραγματικό. «Κάποτε, σ’ ένα αεροπορικό ταξίδι, διάβαζα ένα άρθρο της Περλ Μπακ σ’ ένα περιοδικό,» έγραψε η Κορνέλια Ότις Σκίννερ. «Κάποια στιγμή, το βλέμμα μου καρφώθηκε σε μια από κείνες τις μαγεμένες φράσεις. Έλεγε: ‘Την αυγή ξεκινήσαμε πάνω σε φορητά καθίσματα των οποίων τα στηρίγματα ακουμπούσαν στους ώμους Κινέζων καστόρων (beavers, στα Αγγλικά) με γυμνή ράχη.’ Τι εκπληκτικό! σκέφθηκα. Οι κάστορες στην Κίνα πρέπει να είναι πολύ μεγαλύτεροι από τους δικούς μας και προφανώς μπορούν επίσης, να εξημερωθούν. Εκείνη τη στιγμή, το αεροπλάνο έκαμε ένα από εκείνα τα ανεξήγητα τραντάγματα που με τίναξε και μ’ έκανε να χάσω το σημείο που διάβαζα. Όταν το ξαναβρήκα, διεπίστωσα ότι η κ. Μπακ και η παρέα της είχαν μεταφερθή από Κινέζους μεταφορείς (bearers, στα Αγγλικά) και όχι από κάστορες.»—Δη Ρήντερς Νταϊτζέστ, Μάιος 1972.

Ανάγνωσις με Προφορά των Λέξεων—Καλό ή Κακό;

Γενικά, δεν θα θέλετε να κάνετε οπισθοδρομήσεις. Αλλά υπάρχει και κάτι άλλο που πρέπει ν’ αποφύγετε, αν προσπαθήτε να διαβάζετε γρήγορα. Μερικά άτομα, όταν διαβάζουν μόνα τους διαβάζουν μάλλον αργά γιατί προφέρουν τις λέξεις. Μπορεί να ψιθυρίζουν ή να κινούν τα χείλη των, τη γλώσσα των, τις φωνητικές χορδές των ή τους μυς του λαιμού, προφέροντας στην πραγματικότητα κάθε λέξι μέσα τους. Άλλοι δεν κάνουν αυτούς τους ήχους ούτε τις σωματικές κινήσεις, κι εν τούτοις λέγουν κάθε λέξι μέσα τους και «ακούνε» κάθε λέξι χωριστά στη διάνοια τους. Με επίμονη προσπάθεια και διαβάζοντας ομάδες λέξεων, μπορεί κάποιος να πάψη να προφέρη τις λέξεις κι έτσι ν’ αυξήση την ταχύτητα αναγνώσεως του.

Εν τούτοις, η προφορά των λέξεων δεν είναι πάντοτε κακή όταν κάποιος διαβάζη μόνος του. Ο Ιησούς του Ναυή στον αρχαίο Ισραήλ έλαβε την εξής εντολή: «Δεν θέλει απομακρυνθή τούτο το βιβλίο του νόμου του Θεού από του στόματος σου, αλλ’ εν αυτώ θέλεις μελετά (αναγινώσκη χαμηλοφώνως, ΜΝΚ) ημέραν και νύκτα, δια να προσέχης να κάμνης κατά πάντα όσα είναι γεγραμμένα εν αυτώ· διότι τότε θέλεις ευοδούσθαι εις την οδόν σου, και τότε θέλεις φέρεσθαι μετά συνέσεως.» (Ιησ. Ναυή 1:8) Το να διαβάζετε χαμηλόφωνα σημαίνει να λέτε τις λέξεις μέσα σας με χαμηλή φωνή. Αυτό εντυπώνει πιο ανεξίτηλα στη διάνοια σας την ύλη που διαβάζετε, γιατί βλέπετε και ακούτε τις λέξεις.

Τι Μπορούμε να Πούμε για Εξάσκησι για Ταχεία Ανάγνωσι;

Σ’ αυτό το σημείο, μπορεί ν’ αναρωτηθήτε αν πρέπει να μελετήσετε κάποιο βιβλίο σχετικά με την ταχεία ανάγνωσι. Αυτό είναι προσωπικό θέμα. Πολύ πιθανόν ένα τέτοιο βιβλίο θα σας προτρέψη ν’ απαλλαγήτε από τις οπισθοδρομήσεις και την προφορά των λέξεων ενώ διαβάζετε και θα σας βοηθήση να παίρνετε αρκετές λέξεις με κάθε προσήλωσι των ματιών. Μπορεί επίσης να σας συμβουλεύση να μην αφήνετε τα μάτια σας να χρονοτριβούν στις καταλήξεις μεγάλων λέξεων (όπως στην κατάληξι «-ως» στη λέξι «μεγαλοπρεπώς»). Μπορεί να σας πη ότι λέξεις όπως το «και,» «εις» και «αυτός» δεν υπάρχουν σχεδόν για τους επιδέξιους αναγνώστες. Οι επιδέξιοι αναγνώστες προχωρούν γοργά και παραλείπουν ωρισμένες λέξεις και καταλήξεις.

Στη σιωπηλή, όμως, ανάγνωσι, μην αφήνετε να σας κυριεύη η σκέψις της ταχύτητας. Δεν είναι πάντοτε ζωτικό ή κατάλληλο. Αν έχετε σχεδιάσει να περάσετε ένα απόγευμα διαβάζοντας ένα καλό βιβλίο, κάνετε το με άνεσι. Μπορεί να μελετάτε, με σκοπό να θυμάστε σπουδαία σημεία. Και δεν πρέπει να προσπαθήτε να διαβάζετε το καθετί με αστραπιαία ταχύτητα. Ένα μυθιστόρημα μπορεί να διαβαστή γρήγορα, αλλά μια μακροσκελής έκθεσις για την εργασία σας μπορεί να απαιτή συγκέντρωσι και διαφορετικό ρυθμό αναγνώσεως.

Όταν Διαβάζετε, να Σκέπτεσθε Ενεργητικά

Εν πάση περιπτώσει, να θυμάστε ότι η ανάγνωσις δεν πρέπει να είναι μια παθητική ασχολία. Ο συγγραφεύς Γ. Σώμερσετ Μωμ, που ήταν βασικά βραδύς αναγνώστης, έγραψε περιφρονητικά για τα άτομα που «διαβάζουν με τα μάτια τους και όχι με συναίσθησι. Είναι μια μηχανική άσκησις σαν τους Θιβετιανούς που περιστρέφουν ένα τροχό προσευχών.»

Να σκέπτεσθε ενεργητικά ενώ διαβάζετε. Να αναλύετε τις δηλώσεις του συγγραφέως, είτε συμφωνείτε είτε διαφωνείτε. Ρωτήστε τον εαυτό σας, Ποιο είναι το θέμα του συγγραφέως; Πώς το υποστηρίζει αυτή η παράγραφος; Μήπως μπορεί να με βοηθήση αυτή η πληροφορία να κάνω κάτι; Τι πρέπει να κάνω;

Διαθέστε χρόνο για να σταματάτε και να κάνετε στοχασμούς πάνω στην ύλη που διαβάζετε. Οι αφιερωμένοι Χριστιανοί κατάλληλα το κάνουν αυτό ενώ διαβάζουν την Αγία Γραφή. Γιατί; Διότι επιθυμούν να θυμούνται Βιβλικές αφηγήσεις. Επιθυμούν να εφαρμόζουν τις Γραφικές αρχές στη ζωή τους. Και θέλουν να μπορούν να δίνουν απαντήσεις στους ειλικρινείς που θέτουν ερωτήσεις. Μια θεόπνευστη παροιμία λέγει: «Η καρδία του δικαίου προμελετά δια να αποκριθή.»—Παροιμ. 15:28.

Όταν είναι δυνατόν, να οραματίζεσθε αυτά που συμβαίνουν. Να βλέπετε διανοητικά τον χώρο, τους δρόμους, τους ανθρώπους. Να προσέχετε πώς είναι ντυμένοι οι άνδρες και οι γυναίκες. Ν’ ακούτε τις φωνές των χαρούμενων παιδιών καθώς παίζουν. Να μυρίζετε το ψωμί που ψήνεται στο φούρνο. Να ξαναζήτε τις σκηνές. Τότε η ανάγνωσίς σας θα είναι μια περιπέτεια, διότι θα είσθε σε θέσι να δήτε μια αρχαία πόλι, ν’ ανεβήτε σε ένα ψηλό βουνό, να θαυμάσετε τα θαύματα της δημιουργίας ή να συναναστραφήτε ανθρώπους μεγάλης πίστεως στον Θεό. Πραγματικά, γιατί να μην ανοίξετε τη Βίβλο σας και ν’ αρχίσετε να διαβάζετε το πρώτο βιβλίο της, τη Γένεσι; Εκεί θα δήτε τις θαυμαστές πράξεις της δημιουργίας του Ιεχωβά Θεού και θα βαδίσετε μαζί με τους θεοσεβείς πατριάρχες των αρχαίων χρόνων.