Είναι η Χειροτεχνία για Σας;

από τον ανταποκριτή του «Ξύπνα!» στην Αυστραλία

«ΟΤΑΝ ζούσα στη Λατβία πριν από πολλά χρόνια, είχα μια φίλη που μπορούσε να κουρεύη πρόβατα, να γνέθη το μαλλί, να υφαίνη το ύφασμα και να το χρησιμοποιή για να φτιάχνη τα ρούχα της.» Καθώς μιλούσε η Μαντζ, το πρόσωπό της έλαμπε από εκτίμησι για την επινοητικότητα και την εφευρετικότητα της φίλης της.

Στο παρελθόν, πολλά είδη χειροτεχνίας αποτελούσαν ένα τρόπο ζωής για τους περισσότερους ανθρώπους. Πολλά πράγματα που χρησιμοποιούσαν ή φορούσαν έπρεπε να παραχθούν με το χέρι κατ’ ανάγκη. Αλλ’ αυτό δεν ισχύει σήμερα.

Γιατί, τότε, βλέπομε μια τέτοια αναζωπύρωσι του ενδιαφέροντος για τη χειροτεχνία; Η ομοιότητα των μαζικά παραγομένων αντικειμένων κάνει μερικούς ανθρώπους να εκτιμούν τα χειροποίητα είδη που φέρνουν επάνω τους τα χαρακτηριστικά της επιδεξιότητας ενός τεχνίτη. Άλλοι αναπολούν τις «παλιές καλές μέρες» και προσπαθούν να ξανασυλλάβουν το πνεύμα των πιο ήρεμων, των πιο σταθερών εποχών. Πολλοί άνθρωποι βρίσκουν στη χειροτεχνία μια δραστηριότητα που τους προσφέρει πολλή προσωπική ικανοποίησι—κάτι που δεν επιτυγχάνει κανείς συχνά σε μια βιομηχανοποιημένη κοινωνία.

Ο Ρόλος της Χειροτεχνίας στην Εκπαίδευσι

Μερικές αυθεντίες στο χώρο της εκπαιδεύσεως παίρνουν τη διδασκαλία της χειροτεχνίας πολύ σοβαρά. Γιατί; Βλέπουν αυτά τα μαθήματα σαν μια ευκαιρία για να βοηθήσουν το μαθητή όχι απλώς να μάθη πώς να φτιάχνη ωρισμένα αντικείμενα, αλλά ν’ αναπτυχθή σαν προσωπικότητα. Το τελικό προϊόν ενός μαθήματος της χειροτεχνίας θεωρείται δευτερεύον σχετικά με την ανάπτυξι πρωτοβουλίας, εφευρετικότητας, ευελιξίας, προσαρμοστικότητας και δημιουργικότητας, καθώς επίσης και ανεκτικότητας, κατανοήσεως και συνεργασίας σε ομαδικές δραστηριότητες.

Η θεραπευτική αξία της χειροτεχνίας αναγνωρίζεται επίσης και από κείνους που βοηθούν τους διανοητικά ασθενείς. Αυτή η εργασία δίνει ένα αίσθημα ότι κάτι κάνει κανείς και μπορεί να βοηθήση το άτομο ν’ αναπτύξη σχέσεις με άλλους ανθρώπους με την έννοια να μεταδίδη στους άλλους κάτι και να τους βοηθή. Αυτό δημιουργεί το αίσθημα ότι είναι χρήσιμος.

Είναι για Μένα;

Σας ενδιαφέρει η χειροτεχνία; Αν ναι, ποιο είδος; Για να αποφασίσετε αν η χειροτεχνία θα μπορούσε να είναι μια αξιόλογη επιδίωξις, πρέπει να εξετάσετε την κατάστασί σας. Πρέπει να λάβετε υπ’ όψι σας το στοιχείο του χρόνου. Μήπως αυτό θα σας αποσπούσε από πιο σημαντικά πράγματα;

Από τη θετική πλευρά, τα οφέλη είναι πολλά. Η χειροτεχνία μπορεί να φέρη την αίσθησι ότι επιτυγχάνει κανείς κάτι και το αίσθημα ότι είναι παραγωγικός στη χρήσι των χεριών του. Πολλοί χρειάζονται μια τέτοια διέξοδο, επειδή η καθημερινή τους εργασία μπορεί να είναι ρουτίνα, που δεν τους δίνει την ευκαιρία να εκφράσουν τη δημιουργική τους ικανότητα. Η χειροτεχνία μπορεί να αξίζη επίσης ως προς το ότι παρέχει είδη που είναι και πρακτικά και διακοσμητικά στην οικογένεια και στους φίλους. Ένα δώρο, προϊόν χειροτεχνίας σύμφωνα με την προσωπικότητα ή τις ανάγκες εκείνου που το λαμβάνει, αντανακλά πολλή αγάπη και ενδιαφέρον εκ μέρους αυτού που το δίνει. Επειδή πρόκειται για μια μορφή ψυχαγωγίας, η χειροτεχνία μπορεί να χρησιμεύση για την αναψυχή του σώματος και της διανοίας, που είναι απαραίτητη σε όλους. Πολλοί προτιμούν να χρησιμοποιούν λίγο χρόνο σε δημιουργικές τέχνες από το να κάθωνται παθητικά μπροστά σε μια συσκευή τηλεοράσεως.

Για να καθορίσετε ποιο είδος χειροτεχνίας θα σας ταίριαζε, να λάβετε υπ’ όψι τις προσωπικές σας περιστάσεις. Παραδείγματος χάρι, αν ζήτε σ’ ένα μικρό διαμέρισμα, θα ήταν ανόητο να προτιμήσετε να ξηραίνετε δέρματα σαν τέχνη σας. Αυτό απαιτεί κυλινδρικά δοχεία και κάδους, καθώς επίσης και άφθονες ποσότητες τρεχούμενου νερού. Αν διαλέξετε κάτι που δημιουργεί αναστάτωσι, λάβετε υπ’ όψι το άτομο που περιποιείται το σπίτι.

Είναι ιδανικό, φυσικά, να εργάζεται μαζί ολόκληρη η οικογένεια. Πέρα από τα οφέλη για τα παιδιά, η ανάμιξις σε δραστηριότητες αυτού του είδους ενισχύει τους δεσμούς μεταξύ των μελών της οικογένειας.

Πρέπει επίσης να αναλυθούν και τα οικονομικά της χειροτεχνίας. Χρησιμοποιώντας αντικείμενα που βρίσκονται στο σπίτι, υπάρχουν πολλά είδη χειροτεχνίας που μπορούν να γίνουν χωρίς πολλά έξοδα. Η συρραφή διαφόρων τεμαχίων ανήκει σ’ αυτή την κατηγορία. Εκεί όπου απαιτείται ειδικός εξοπλισμός, διάφοροι φίλοι που ενδιαφέρονται μπορεί να προτιμήσουν να συνεργασθούν και να μοιρασθούν πράγματα όπως αργαλιά, ανέμες, εξαρτήματα αγγειοπλαστικής, και ούτω καθ’ εξής. Μερικές τέχνες, όπως ο μακραμές, δεν χρειάζονται περισσότερα εργαλεία από τα ίδια τα δάκτυλα του ανθρώπου. Όσο για βιβλία οδηγιών, οι περισσότερες βιβλιοθήκες έχουν μια καλή συλλογή βιβλίων για χειροτεχνία.

Μερικές Δημοφιλείς Μορφές Χειροτεχνίας

Εδώ υπάρχουν λίγες λεπτομέρειες για μερικές δημοφιλείς τέχνες που ίσως βρήτε ενδιαφέρουσες:

Η ΚΕΡΑΜΙΚΗ είναι μια πανάρχαια ευνοούμενη τέχνη. Πολλά μπορούν να γίνουν στο σπίτι ακόμη και χωρίς τροχό με μεθόδους όπως το στρίψιμο, η χρήσις ελιγμάτων για τη διαμόρφωσι του προϊόντος, η χρήσις επίπεδων πλακών, ή ακόμη η ρίψις σε καλούπι που είναι φτιαγμένο από γύψο. Ίσου ενδιαφέροντος με την κατασκευή κεραμικών είναι και το γυάλισμα. Στην πραγματικότητα, πολλοί προτιμούν το γυάλισμα κεραμικών από την κατασκευή των κεραμικών. Τα βερνίκια αποτελούνται από κονιοποιημένες χημικές και μεταλλικές ουσίες χρωματισμένες με μεταλλικά οξείδια. Μια φαινομενικά ατέλειωτη ποικιλία λούστρων μπορεί να επιτευχθή.

ΤΟ ΜΠΑΤΙΚ είναι μια μέθοδος διακοσμητικής βαφής υφασμάτων στην οποία χρησιμοποιείται κερί για ν’ αντέχη στη βαφή και να παραγάγη ένα σχέδιο. Αυτό παρέχει μεγάλα περιθώρια για πειραματισμό, και η απόλαυσι συχνά προέρχεται από την έκπληξι για το τελικό αποτέλεσμα. Η βαφή με δέσιμο είναι ξαδέλφη του μπατίκ. Η παραλλαγή στο σχέδιο βαφής επιτυγχάνεται, όπως υπονοεί το όνομα, δένοντας το ύφασμα με διάφορους τρόπους.

Ο ΜΑΚΡΑΜΕΣ είναι μια γοητευτική τέχνη. Μ’ αυτό μπορεί να παραχθή μια μεγάλη ποικιλία χρήσιμων και διακοσμητικών αντικειμένων από οποιοδήποτε είδος νήματος ή σπάγγου χρησιμοποιώντας δύο βασικούς κόμπους μόνο. Μπορείτε να τους μάθετε μέσα σε δύο ώρες, και από τότε και στο εξής περιορίζεσθε μόνο από τη φαντασία σας. Ο μακραμές μπορεί να «στολισθή» εντελώς ανέξοδα με την προσθήκη «χανδρών» που γίνονται από κομμάτια πατάτας, καρότου, και ούτω καθ’ εξής, αφού κοπούν σε βασικά σχήματα και ξηραθούν πολύ αργά σ’ ένα θερμό φούρνο. Όταν ξηραθούν τελείως, μπορούν να ζωγραφιστούν.

ΤΟ ΚΛΩΣΙΜΟ έχει αποκτήσει μεγάλη δημοτικότητα τα πρόσφατα χρόνια. Μία ανέμη έτοιμη για συναρμολόγησι μπορεί να αγορασθή ανέξοδα. Τα καταστήματα ειδών χειροτεχνίας διαθέτουν τούφες μαλλιού. Κτηνοτροφικές μονάδες στην εξοχή και επιδείξεις κουρέματος προβάτων στα σχολεία είναι άλλες πηγές για μαλλιά. Αν κάποιος δεν ενδιαφέρεται να το βάψη μόνος του, μπορεί ν’ αποκτήση μια ποικιλία από βαμμένες τούφες μαλλί. Ωστόσο, η ίδια η βαφή αποτελεί μια άλλη ενδιαφέρουσα απασχόλησι, και πολλές πληροφορίες υπάρχουν διαθέσιμες σχετικά με τη χρήσι φυσικών φυτικών βαφών, όπως είναι οι φλούδες από κρεμμύδια, τα τσόφλια από καρύδια, και ούτω καθ’ εξής. Το κλώσιμο, φυσικά, δεν περιορίζεται στις τούφες μαλλιών, αλλά μπορεί να περιλάβη και μερικές ίνες. Ένα άτομο έκλωσε μάλιστα νήμα από μαλλί σκύλου Πεκινουά κατ’ αίτησι του ιδιοκτήτου του σκύλου!

Υπάρχουν πράγματι, χειροτεχνίες για όλες τις ηλικίες, τα γούστα και τις ικανότητες. Άλλα παραδείγματα είναι η κατασκευή κοσμημάτων, η επεξεργασία δερμάτων, η ύφανσις, η κατασκευή δαντέλλας λασέ, η χαλκογραφία, η κατασκευή εικόνων με φλοιό δένδρου, σχέδια με βελόνες και κλωστές, το πλέξιμο δαντέλλας, οι κουρελούδες, το κέντημα, το πλέξιμο, το πλέξιμο με βελονάκι, το σκάλισμα, τα χρωματιστά γυαλιά, το πλέξιμο καλαθιών και η κατασκευή διχτυών.

Προφύλαξις

Με μια μορφή χειροτεχνίας που αιχμαλωτίζει τη φαντασία και ικανοποιεί την ανάγκη του ατόμου για δημιουργικότητα, είναι εύκολο να παρασυρθή κανείς και να «αφεθή η ουρά να κουνά το σκύλο.» Μπορεί κάποιος να απορροφηθή τόσο ώστε να παραμεληθούν και τα πιο σημαντικά πράγματα. Επίσης, αν το πρόγραμμα ενός ατόμου είναι ήδη παραφορτωμένο, η προσθήκη μιας μορφής χειροτεχνίας το μόνο που θα έκανε θα ήταν να επιβάλη ένα βάρος και ο όλος σκοπός θα είχε χαθή.

Είναι μια καλή ιδέα, επίσης, να είναι κανείς βέβαιος για τον εαυτό του προτού επενδύση χρήματα σε μια ακριβή σειρά εργαλείων και εφοδίων. Υπάρχουν πολλά βαλιτσάκια με εργαλεία που επιτρέπουν στους ανθρώπους να δοκιμάσουν μια χειροτεχνία προτού συσσωρεύσουν είδη που μπορεί να μη χρησιμοποιηθούν ποτέ αν δεν επιδιώξουν αυτό το είδος της τέχνης. Το να μιλήση κανείς με άλλους που ασχολούνται ήδη με μια τέχνη μπορεί να τον βοηθήση. Μπορεί να σας επιτρέψουν να δοκιμάσετε τα χέρια σας πάνω στο δικό τους εξοπλισμό και τα εφόδια. Αν ενεργήσετε έτσι, αυτό θα σας βοηθήση να αποφύγετε την απογοήτευσι του να κάνετε περιττά λάθη.

Είναι η χειροτεχνία για σας; Αυτό θα το αποφασίσετε σεις. Μη ξεχνάτε, όμως, ότι η ανάπτυξις μιας τέτοιας επιδεξιότητας μπορεί να αυξήση την απόλαυσί σας στη ζωή και να ωφελήση και άλλους.