Ένας Άντρας με Έναν Οραματισμό

ΓΕΝΝΗΘΗΚΕ στο Στάουντον της Βιργινίας των ΗΠΑ στις 28 Δεκεμβρίου 1856. Παρ’ όλο που δεν πήγε στο σχολείο παρά μόνο όταν ήταν ήδη εννέα ετών, συνέχισε τη σταδιοδρομία του με εκπαίδευση στο Πανεπιστήμιο Πρίνσετον. Κατόπιν στράφηκε στην πολιτική. Αυτή ήταν μια απόφαση που θα τον οδηγούσε στη μεγαλύτερή του δόξα, αλλά και στη μεγαλύτερή του αγωνία.

Είχε έναν οραματισμό για το πώς να φέρει ειρήνη στο ανθρώπινο γένος. Η σκιά τού Γούντροου Γουίλσον σαν ειρηνοποιού εξακολουθεί να πέφτει πάνω στην διαμελισμένη από τους πολέμους γη μας. Με βάση το δικό του σχέδιο για ειρήνη, μερικοί πολιτικοί και διπλωμάτες εξακολουθούν να προσπαθούν να φέρουν ειρήνη στον κόσμο μας.

Τι συνέβη με τον οραματισμό του Γουίλσον; Είχε την απάντηση για τα προβλήματα του μίσους, του πολέμου, και της αιματοχυσίας;

Το 1913, ο Γούντροου Γουίλσον έγινε ο 28ος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών. Το επόμενο έτος ξέσπασε ο Μεγάλος Πόλεμος στην Ευρώπη. Ήταν ένας πόλεμος θανάτου και βίας μέσα στη λάσπη και στο βούρκο των λιμνασμένων χαρακωμάτων, με τη συνοδεία του πυροβολικού που έσπαγε τα νεύρα, των πολυβόλων, και των επιθέσεων με δηλητηριώδη αέρια. Ήταν σφαγή σε μαζική κλίμακα.

Στην αρχή, τα συναισθήματα στην Αμερική ήταν ισχυρά ενάντια στην ανάμιξη στην Ευρωπαϊκή αυτή σύρραξη. Οι Αμερικανοί ήθελαν να παραμείνουν αμέτοχοι από τον αγώνα ανάμεσα στις μεγάλες δυνάμεις της Ευρώπης. Η βασική γραμμή του έθνους ήταν η ουδετερότητα.

Ο πρόεδρος Γουίλσον, ένας Πρεσβυτεριανός, ήταν πολύ θρησκευόμενος και ιδεαλιστής άντρας. Επιθυμούσε διακαώς να διατηρήσει την ουδετερότητα και τον απομονωτισμό της Αμερικής. Αλλά συνέβησαν γεγονότα που δεν μπόρεσε να ελέγξει. Ένα Γερμανικό υποβρύχιο βύθισε το υπερωκεάνειο Λουζιτάνια το 1915, σκοτώνοντας 128 Αμερικανούς στην επίθεση αυτή. Αλλά ο Γουίλσον αρνήθηκε να κηρύξει τον πόλεμο κατά της Γερμανίας. Το 1916 επανεξελέγη πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών με το σύνθημα, «Μας κράτησε έξω από τον πόλεμο».

«Ο Κόσμος Πρέπει να Γίνει Ασφαλής για τη Δημοκρατία»

Το επόμενο έτος οι Γερμανοί ανήγγειλαν ότι κάθε είδους πλοίο, είτε συμμετέχει στον πόλεμο είτε είναι ουδέτερο, θα ήταν εύκολο θύμα στα υποβρύχιά τους. Αυτό σήμαινε ότι τα Αμερικανικά πλοία δεν ήταν πια ασφαλή στις ανοιχτές θάλασσες. Φαινομενικά, η δήλωση αυτή άφησε τον Γουίλσον χωρίς εναλλακτική λύση. Διστακτικά κήρυξε τον πόλεμο κατά της Γερμανίας, δηλώνοντας: «Είναι φοβερό πράγμα να οδηγεί κανείς τον μεγάλο αυτό ειρηνικό λαό σε πόλεμο, μάλιστα στον πιο τρομερό και πιο καταστροφικό από όλους τους πολέμους, όπου φαίνεται ότι διακυβεύεται ο ίδιος ο πολιτισμός».

Στο λόγο του στο Κονγκρέσο, είπε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μάχονταν «για την τελική ειρήνη του κόσμου και για την απελευθέρωση του λαού της». Κατόπιν είπε την περίφημη φράση του, «Ο κόσμος πρέπει να γίνει ασφαλής για τη δημοκρατία». Το Κονγκρέσο ενέκρινε την απόφασή του στις 6 Απριλίου 1917. Τον επιδοκίμασαν οι συνεργάτες του στο Καπιτώλιο και το κοινό που βρισκόταν απ’ έξω. Όμως ο ίδιος δεν ήταν χαρούμενος. «Σκεφθείτε τι πράγμα χειροκροτούσαν», είπε αργότερα σε έναν από τους βοηθούς του. «Το άγγελμά μου σήμερα ήταν ένα άγγελμα θανάτου για τους νεαρούς μας. Πόσο περίεργο φαίνεται να χειροκροτάει κανείς κάτι τέτοιο». Λίγα λεπτά αργότερα, «σκούπισε τα δάκρυά του από τα μάτια του, και κατόπιν γέρνοντας το κεφάλι του πάνω στο τραπέζι του υπουργικού συμβουλίου, ξέσπασε σε λυγμούς σαν να ήταν παιδί».—Ο Πόλεμος του κ. Γουίλσον, από τον Τζων Ντος Πάσσος.

Η ουδετερότητα είχε τελειώσει. Η χώρα του τώρα είχε εμπλακεί στον χειρότερο πόλεμο που είχε γνωρίσει ο άνθρωπος μέχρι τότε.

[Ευχαριστία για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 3]

U.S. National Archives