Το Αλάθητο και οι Πρώτοι Χριστιανοί

Η ΔΟΞΑΣΙΑ που αφορά το αλάθητο είναι στενά συνδεδεμένη με τη δοξασία για το «πρωτείο», δηλαδή την ανώτατη εξουσία, του πάπα. Σύμφωνα με την Enciclopedia Cattolica, «τα Γραφικά εδάφια που εδραιώνουν το πρωτείο μαρτυρούν για το α[λάθητο] του ποντίφικα». Σε υποστήριξη αυτής της δοξασίας, το ίδιο αυτό έργο παραθέτει τα ακόλουθα εδάφια στα οποία ο Χριστός μιλάει στον Πέτρο.

Ματθαίος 16:18: «Εσύ είσαι ο Πέτρος, και πάνω σ’ αυτόν το βράχο θα οικοδομήσω την εκκλησία μου».—Revised Standard Version (Αναθεωρημένη Στερεότυπη Μετάφραση), Καθολική Έκδοση.

Λουκάς 22:32: «Πλην εγώ εδεήθην περί σου δια να μη εκλείψη η πίστις σου· και συ, όταν ποτέ επεστρέψης, στήριξον τους αδελφούς σου».

Ιωάννης 21:15-17: «Βόσκε τα αρνία μου». «Ποίμαινε τα πρόβατά μου». «Βόσκε τα πρόβατά μου».

Σύμφωνα με την Καθολική Εκκλησία, τα εδάφια που αναφέρονται παραπάνω πρέπει να καταδεικνύουν: πρώτον, ότι ο Πέτρος ήταν ο «κορυφαίος των αποστόλων», δηλαδή ότι ανάμεσά τους εκείνος είχε τα πρωτεία· δεύτερον, ότι ήταν αλάθητος· και τρίτον, ότι θα είχε «διαδόχους» που θα μετείχαν των αποκλειστικών προνομίων του, δηλαδή του πρωτείου και του αλάθητου.

Ωστόσο, σχετικά μ’ αυτά, ο Γκιουζέπε Αλμπερίγκο, λέκτορας της εκκλησιαστικής ιστορίας, κάνει τα ακόλουθα σημαντικά σχόλια: «Όπως είναι γνωστό, πουθενά στην ΚΔ [Καινή Διαθήκη] δεν υπάρχει η λέξη ‘πάπας’ ούτε κάποια άλλη λέξη που να έχει έννοια ανάλογη με την έννοια του ‘παπισμού’. Το μοναδικό κύριο πρόσωπο είναι ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ· ανάμεσα στους μαθητές, και ιδιαίτερα ανάμεσα στους αποστόλους, είναι μεγάλο πρόβλημα να ξεχωρίσεις, με βάση τα εδάφια, κάποιο πρόσωπο που να υπερέχει όλων των άλλων. Ο Πέτρος, ο Ιωάννης, ο Ιάκωβος και ο Παύλος αποτελούν πρόσωπα εξίσου χαρακτηριστικά και σπουδαία· καθένας τους διαφέρει από τον άλλο και καθένας τους συμπληρώνει τον άλλο. Αναμφίβολα, ο Πέτρος παρουσιάζεται ως ένας από τους αποστόλους στους οποίους ο Χριστός μιλούσε πιο συχνά, αν και δεν ήταν ούτε ο μοναδικός ούτε ο πιο σπουδαίος».

Τι πίστευαν οι πρώτοι Χριστιανοί; Ο καθηγητής Αλμπερίγκο απαντάει: «Στους πρώτους αιώνες, δεν είχε καλλιεργηθεί ούτε ήταν πραγματικότητα κάποια δοξασία που να αφορά το πρόσωπο και τις αρμοδιότητες του πάπα. . . . Η πιθανότητα για έναν ‘episcopus episcoporum’ [επίσκοπο επισκόπων] ήταν μια παρέκκλιση για τον Κυπριανό [συγγραφέα του τρίτου αιώνα], όπως δήλωσε ο ίδιος στη σύνοδο της Καρχηδόνας».

Πότε θεμελιώθηκε η δοξασία για τον παπισμό; «Προς το τέλος του τέταρτου αιώνα, ο ισχυρισμός της Ρωμαϊκής εκκλησίας περί αποστολικού ρόλου, δηλαδή του συντονισμού των δυτικών εκκλησιών, γίνεται πιο επίμονος», λέει ο καθηγητής Αλμπερίγκο. «Όταν ήταν επίσκοπος ο Λέοντας Α΄ [πέμπτος αιώνας]», αναπτύχθηκε «η άποψη ότι ο Πέτρος ήταν ο ‘κορυφαίος’ μεταξύ των αποστόλων, η οποία βασίζεται στο εδάφιο Ματθ. 16:18», προσθέτει ο ίδιος καθηγητής. «Στην ΚΔ ο Ιησούς δεν έδωσε καμιά ένδειξη αναφορικά με τους διαδόχους του Πέτρου ή των άλλων αποστόλων».

Αλλά υποστηρίζουν τη δοξασία του παπισμού εδάφια όπως το Ματθαίος 16:18, το οποίο χρησιμοποιούν τις περισσότερες φορές οι Καθολικοί θεολόγοι;

Ποιος Είναι ο Πολύτιμος Θεμέλιος ‘Λίθος’;

«Εσύ είσαι ο Πέτρος, και πάνω σ’ αυτόν το βράχο [πέτρα, Κείμενο] θα οικοδομήσω την εκκλησία μου». Κατά τη γνώμη της Καθολικής Εκκλησίας, η μεγάλη ομοιότητα μεταξύ των δυο αυτών λέξεων δείχνει ότι ο Πέτρος είναι ο θεμέλιος λίθος της αληθινής εκκλησίας, δηλαδή της Χριστιανικής εκκλησίας. Όμως, εφόσον η Αγία Γραφή έχει να πει πολλά γι’ αυτόν το συμβολικό λίθο, είναι απαραίτητο να εξετάσουμε κι άλλα εδάφια για να αποκτήσουμε τη σωστή κατανόηση.—Ματθαίος 16:18, Revised Standard Version (Αναθεωρημένη Στερεότυπη Μετάφραση), Καθολική Έκδοση.

Σημαντικές προφητείες στις Εβραϊκές Γραφές είχαν ήδη αναγγείλει τον ερχομό ενός συμβολικού θεμέλιου λίθου και το διπλό ρόλο που θα έπαιζε αυτός. Επρόκειτο να είναι μέσο σωτηρίας για όσους ασκούσαν πίστη: «Ιδού, θέτω εν τη Σιών θεμέλιον, λίθον, λίθον εκλεκτόν, έντιμον ακρογωνιαίον, θεμέλιον ασφαλές· ο πιστεύων επ’ αυτόν δεν θέλει καταισχυνθή». (Ησαΐας 28:16) Όλως παραδόξως, αυτός επρόκειτο να είναι ένας βράχος πάνω στον οποίο θα πρόσκοπταν οι άπιστοι Ισραηλίτες: «Ο λίθος, τον οποίον απεδοκίμασαν οι οικοδομούντες, ούτος έγεινε κεφαλή γωνίας». (Ψαλμός 118:22) ‘Σαν λίθος στον οποίο χτυπάει κανείς και σαν βράχος πάνω στον οποίο προσκόφτει κανείς και για τους δυο οίκους του Ισραήλ’.—Ησαΐας 8:14, ΜΝΚ.

Ήταν δυνατό ένας απλός άνθρωπος, ιδιαίτερα ο αυθόρμητος Πέτρος, να παίξει το διπλό ρόλο του συμβολικού λίθου; (Ματθαίος 26:33-35, 69-75· Μάρκος 14:34-42) Σε ποιον θα πρέπει να ασκούμε πίστη για να κερδίσουμε σωτηρία, στον Πέτρο ή σε κάποιον μεγαλύτερο απ’ αυτόν; Σε ποιον πρόσκοψαν οι Ισραηλίτες, στον Πέτρο ή στον Ιησού; Οι Γραφές δείχνουν καθαρά ότι οι προφητείες που αφορούσαν τον πολύτιμο λίθο εκπληρώθηκαν, όχι στον Πέτρο, αλλά στον Γιο του Θεού, τον Ιησού Χριστό. Ο Ιησούς ήταν εκείνος που εφάρμοσε τις προφητείες του Ησαΐα και του 118ου Ψαλμού στον εαυτό του, όπως δείχνουν τα εδάφια Ματθαίος 21:42-45.

Ο ίδιος ο Πέτρος, όπως διαβάζουμε στα εδάφια 1 Πέτρου 2:4-8, θεωρούσε ότι ο Ιησούς ήταν ο θεμέλιος λίθος, κι όχι ο ίδιος. Σε μια προηγούμενη περίπτωση, όταν μιλούσε στους Ιουδαίους θρησκευτικούς ηγέτες, επιβεβαίωσε ότι ‘ο Ιησούς Χριστός ο Ναζωραίος’ ήταν «ο λίθος ο εξουθενηθείς υφ’ υμών των οικοδομούντων, όστις έγεινε κεφαλή γωνίας».—Πράξεις 4:10, 11.

Και ο απόστολος Παύλος είχε την ίδια άποψη, πράγμα που μπορεί να δει κανείς από εδάφια όπως τα Ρωμαίους 9:31-33, 1 Κορινθίους 10:4 και Εφεσίους 2:20—αυτό το τελευταίο εδάφιο επιβεβαιώνει το γεγονός ότι τα μέλη της Χριστιανικής εκκλησίας είναι «εποικοδομηθέντες επί το θεμέλιον των αποστόλων και προφητών, όντος ακρογωνιαίου λίθου αυτού του Ιησού Χριστού». Αυτός είναι επίσης ‘η κεφαλή της εκκλησίας’, την οποία καθοδηγεί από τους ουρανούς. «Εγώ είμαι μεθ’ υμών πάσας τας ημέρας έως της συντελείας του αιώνος», είπε ο Ιησούς.—Εφεσίους 1:22· 5:23· Ματθαίος 28:20· Κολοσσαείς 1:18.

Πέτρος—Πάπας ή Ίσος Μεταξύ Ίσων;

Τι μέσο χρησιμοποίησε ο Ιησούς για να κατευθύνει το έργο που έκαναν οι πιστοί ακόλουθοί του μετά την ανάληψή του στον ουρανό; Μήπως διόρισε κάποιον από αυτούς ως «αντιπρόσωπό» του, κάποιον που να έχει υπέρτατες εξουσίες, όπως έχει ο πάπας; Όχι, δεν θέσπισε καμιά μοναρχική μορφή διακυβέρνησης στην εκκλησία. Αντίθετα, ανέθεσε τη φροντίδα του ποιμνίου σ’ ένα σώμα, σε μια ομάδα δηλαδή, πιστών δούλων. Στην αρχή της, η Χριστιανική εκκλησία καθοδηγούνταν από ολόκληρο το σώμα των 12 αποστόλων, καθώς και από πρεσβυτέρους της εκκλησίας της Ιερουσαλήμ.

Οι 12 απόστολοι, συλλογικά, ήταν εκείνοι που πήραν την απόφαση για το πώς να καλύψουν τις υλικές ανάγκες των άπορων ατόμων. (Πράξεις 6:1-6) Το σώμα των 12 πήρε επίσης την απόφαση σχετικά με το ποιος θα έπρεπε να σταλεί στους Σαμαρείτες, αφού πρώτα αυτοί είχαν δεχτεί τα καλά νέα, κι έτσι επιλέχτηκε ο Πέτρος και ο Ιωάννης. Αυτό που φαίνεται σ’ αυτή την περίπτωση είναι ότι ο Πέτρος, όχι μόνο δεν έπαιρνε μόνος του αποφάσεις, αλλά ήταν απλώς ένας απ’ αυτούς που «απέστειλαν» οι απόστολοι.—Πράξεις 8:14.

Τελικά, στη διάρκεια της συνέλευσης που έγινε στην Ιερουσαλήμ γύρω στο 49 μ.Χ., ‘οι απόστολοι και οι πρεσβύτεροι’, με βάση τις Γραφές, κατέληξαν στην απόφαση ότι δεν ήταν ανάγκη να περιτέμνονται οι Εθνικοί που γίνονταν Χριστιανοί. (Πράξεις 15:1-29) Από την ιστορική αφήγηση, φαίνεται καθαρά ότι εκείνος που προέδρευσε σ’ εκείνη τη συνέλευση δεν ήταν ο Πέτρος, αλλά ο Ιάκωβος, ο ετεροθαλής αδελφός του Ιησού. Μάλιστα, αυτός έκλεισε τις εργασίες της συνέλευσης λέγοντας τα εξής: «Εγώ κρίνω να μη παρενοχλώμεν τους από των εθνών επιστρέφοντας εις τον Θεόν». (Πράξεις 15:19) Θα μπορούσε ο Ιάκωβος να λέει «εγώ κρίνω» αν ο Πέτρος, ο οποίος ήταν παρών, είχε τα πρωτεία μεταξύ των αποστόλων;

Ο απόστολος Παύλος, μιλώντας για τις διάφορες μορφές διακονίας που συμβάλλουν στην οικοδομή της εκκλησίας, δεν αναφέρθηκε στο λεγόμενο κύρος του πάπα, αλλά στη συλλογική υπηρεσία όλων των αποστόλων.—1 Κορινθίους 12:28· Εφεσίους 4:11, 12.

Αναμφίβολα ο Πέτρος, λόγω του ζήλου που είχε και της πρωτοβουλίας που έπαιρνε, έπαιξε «αξιοσημείωτο» ρόλο, όπως γράφει ο Αλμπερίγκο. Ο Ιησούς του έδωσε «τα κλειδία της βασιλείας των ουρανών». (Ματθαίος 16:19) Κι αυτός χρησιμοποίησε αυτά τα συμβολικά κλειδιά για να ανοίξει την πόρτα σε Ιουδαίους, Σαμαρείτες και Εθνικούς, ώστε να έχουν την ευκαιρία να μπουν στη Βασιλεία των ουρανών. (Πράξεις 2:14-40· 8:14-17· 10:24-48) Επίσης του δόθηκε η ευθύνη να ‘λύνει’ και να ‘δένει’, ένα έργο που μοιράστηκε με άλλους αποστόλους. (Ματθαίος 16:19· 18:18, 19) Είχε ευθύνη να ποιμαίνει τη Χριστιανική εκκλησία, κάτι που πρέπει να κάνουν όλοι οι Χριστιανοί επίσκοποι.—Πράξεις 20:28· 1 Πέτρου 5:2.

Ωστόσο, και άλλοι απόστολοι εκτός από τον Πέτρο ήταν ‘επίσημοι’, χάρη στις Χριστιανικές τους ιδιότητες. Ο Παύλος μίλησε γι’ αυτούς που ‘θεωρούνταν ότι είναι στύλοι’ της εκκλησίας, αναφερόμενος στον ‘Ιάκωβο και στον Κηφά [Πέτρο] και στον Ιωάννη’. (Γαλάτας 2:2, 9) Ο ετεροθαλής αδελφός του Ιησού, ο Ιάκωβος, έπαιξε εξαιρετικά σημαντικό ρόλο. Όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως, αυτός προέδρευσε στη συνέλευση στην Ιερουσαλήμ, και υπάρχουν διάφορες αφηγήσεις που επιβεβαιώνουν τον αξιοσημείωτο ρόλο που έπαιζε.—Πράξεις 12:17· 21:18-25· Γαλάτας 2:12.

Ο Θεός έδωσε μεγάλη εξουσία στους πιστούς μαθητές του Ιησού, περιλαμβανομένης και της ικανότητας να κάνουν θαύματα. Πουθενά όμως δεν διαβάζουμε ότι τους εξουσιοδότησε να κάνουν αλάθητες δηλώσεις. Ο Πέτρος, όσο πιστός κι αν ήταν, έκανε σφάλματα. Ο Ιησούς τον είχε επιπλήξει, και σε μια περίπτωση, ο απόστολος Παύλος τον διόρθωσε δημόσια.—Ματθαίος 16:21-23· 26:31-34· Γαλάτας 2:11-14.

Μονάχα οι Γραφές είναι αλάθητες, επειδή είναι ο Λόγος του Θεού. Ο Πέτρος μίλησε για «τον προφητικόν λόγον», τον οποίο θα πρέπει να προσέχουμε σαν λύχνο που φέγγει. (2 Πέτρου 1:19-21) Αν θέλουμε να γνωρίζουμε το θέλημα του Θεού, τότε θα πρέπει να εμπιστευόμαστε τους εαυτούς μας στο ‘ζωντανό’ του Λόγο. (Εβραίους 4:12) Τη σιγουριά που χρειάζεται τόσο πολύ το ανθρώπινο γένος την προσφέρει μονάχα ο Λόγος του Θεού, και όχι κάποιος διφορούμενος ορισμός διατυπωμένος από θρησκευτικούς ηγέτες. Και στον καιρό μας επίσης, ο Χριστός Ιησούς χρησιμοποιεί μια ομάδα υπηρετών του, που κάνουν λάθη αλλά είναι πιστοί, και που συλλογικά ονομάζονται «ο πιστός και φρόνιμος δούλος».—Ματθαίος 24:45-47.

Ποιος αντιπροσωπεύει αυτόν το συμβολικό δούλο στη γη σήμερα; Μέσω προσεκτικής μελέτης της Αγίας Γραφής, με το σωστό τρόπο, θα βοηθηθείτε να τον προσδιορίσετε. Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά θα χαρούν να σας βοηθήσουν.

[Εικόνες στη σελίδα 9]

Ποιος ήταν ο θεμέλιος λίθος—ο πιστός Χριστός ή ο Πέτρος, που τον αρνήθηκε τρεις φορές;