Θρησκευτική Κρίση στην Ολλανδία
Από τον ανταποκριτή του Ξύπνα! στην Ολλανδία
«Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ πατέρας ας σβήσει τα φώτα παρακαλώ». Αυτό το πικρόχολο ανέκδοτο κυκλοφορεί στα μοναστήρια της Ολλανδίας. Προβλέπει ότι θα έρθει ένας καιρός που ο τελευταίος καλόγερος ή ιερέας θα αποχωρήσει από το τελευταίο εν λειτουργία μοναστήρι σε εκείνη τη χώρα και θα το αφήσει άδειο. Γι’ αυτό του ζητάει να βεβαιωθεί ότι δεν άφησε τα φώτα αναμμένα στο εγκαταλειμμένο κτίριο! Θα μπορούσε να συμβεί πραγματικά κάτι τέτοιο; Κινδυνεύει να εξαφανιστεί ο κλήρος στην Ολλανδία, μαζί με το ποίμνιό του;
Εγκαταλείπουν το Ιερατικό Αξίωμα
Σε ό,τι αφορά την Καθολική Εκκλησία, κάθε χρόνο ο αριθμός των κληρικών μειώνεται. Από το 1968 ως το 1978, ο αριθμός των λαϊκών ιερέων μειώθηκε κατά 27,2 τοις εκατό, και από τότε αυτή η τάση συνεχίζεται. Γιατί; Ένας λόγος που δίνεται είναι η υποχρεωτική αγαμία. Το 1970 το Εθνικό Συμβούλιο Παστόρων αποφάσισε ότι «η υποχρεωτική αγαμία ως απαίτηση για την εκτέλεση των καθηκόντων κάποιου διακόνου θα έπρεπε να καταργηθεί». Οι Ολλανδοί επίσκοποι ισχυρίζονταν ότι οι πιστοί θα μπορούσαν να ωφεληθούν ακόμα και αν τους υπηρετούσαν παντρεμένοι ιερείς. Ωστόσο, ο Πάπας Παύλος ΣΤ΄ απέρριψε αποφασιστικά την ιδέα. Αναμφίβολα, αυτός ήταν ένας από τους λόγους για τους οποίους κατόπιν 2.000 και πλέον ιερείς παραιτήθηκαν από το ιερατικό αξίωμα ως τις αρχές του 1980 και ο αριθμός αυτών που γίνονταν ιερείς μειώθηκε.
Συζητώντας για τη μείωση του κλήρου στην Ολλανδία, ο εκλιπών Καρδινάλιος Άλφρινκ θυμήθηκε την εποχή που κάποιος διπλωματικός αντιπρόσωπος του πάπα, κοιτώντας μια ιερατική σχολή που βρισκόταν μπροστά στο σπίτι του καρδινάλιου, αναρωτήθηκε μεγαλόφωνα γιατί να κλείνουν οι επίσκοποι τέτοια όμορφα κτίρια. Ο καρδινάλιος απάντησε: «Προφανώς δεν καταλάβατε. Οι επίσκοποι δεν έκλεισαν καμιά ιερατική σχολή· έκλεισαν απλώς τις πόρτες αφού έφυγαν οι σπουδαστές».
Όχι μόνο ο κλήρος αλλά και το ποίμνιό του εγκαταλείπει την εκκλησία στην Ολλανδία. Αυτό, μάλιστα, δεν είναι νέο φαινόμενο. Το 1879 μια απογραφή έδειξε ότι λιγότεροι από το 1 τοις εκατό του πληθυσμού ήταν κοσμικοί, δηλαδή, δεν ήταν μέλη κάποιας εκκλησίας. Ως το 1920, σχεδόν το 8 τοις εκατό του πληθυσμού ισχυρίζονταν ότι δεν ανήκαν σε κάποια θρησκεία. Το 1930 το ποσοστό ανέβηκε στο 14,4 τοις εκατό. Ως το 1982 είχε φτάσει σε ένα ανησυχητικό ποσοστό 42 τοις εκατό και μια πιο πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι το 51 και πλέον τοις εκατό των Ολλανδών δεν ανήκουν σε καμιά εκκλησία.
«Εποχή των Παγετώνων» για την Εκκλησία
Ακόμη πιο δραματική από τη μείωση των μελών των εκκλησιών είναι η μείωση του εκκλησιασμού από μέρους εκείνων που ήδη ανήκουν σε κάποια εκκλησία. Το 1988 η εφημερίδα Ντε Τελεχράφ (De Telegraaf) είχε τον τίτλο «Αρχίζει η Εποχή των Παγετώνων για την Εκκλησία». Η ίδια εφημερίδα έλεγε: «Κανείς δεν ξαφνιάζεται πια όταν κατεδαφίζεται μια εκκλησία. Ο αριθμός εκείνων που εκκλησιάζονται μειώνεται με τρομακτικό ρυθμό. Αυτό αληθεύει όχι μόνο για τον Καθολικισμό αλλά και για τις Μεταρρυθμισμένες και τις Καλβινιστικές εκκλησίες. Αν συνεχιστεί αυτή η τάση προς την κοσμικότητα, μέσα σε λίγες γενιές κανείς δεν θα πηγαίνει πια στην εκκλησία».
Αυτή η εφημερίδα συνεχίζοντας παρατήρησε ότι η πτώση του Ρωμαιοκαθολικισμού είναι η χειρότερη. Σημείωσε ότι το 1965 περίπου το 60 τοις εκατό όλων των Ολλανδών Καθολικών παρακολουθούσαν ακόμη τη Θεία Λειτουργία. Το 1975 αυτό το ποσοστό ήταν 28 τοις εκατό. Στα πρόσφατα χρόνια έχει πέσει κάτω από το 16 τοις εκατό.
Η μείωση εκείνων που εκκλησιάζονται έχει τον αντίκτυπό της και στα εκκλησιαστικά κτίρια, τα οποία κλείνουν όταν τα υψηλά έξοδα συντήρησης και λειτουργίας δεν μπορούν να καλυφτούν από το συρρικνούμενο εκκλησίασμα. Έτσι, πολυάριθμα θρησκευτικά κτίρια έχουν κατεδαφιστεί ή έχουν πουληθεί για άλλες χρήσεις. Ελάχιστοι σήμερα εκπλήσσονται όταν μπαίνουν σε ένα εκκλησιαστικό κτίριο και βλέπουν να χρησιμοποιείται ως μουσείο, κατάστημα ποδηλάτων, αθλητικό κέντρο, αίθουσα συναυλιών, ανθοπωλείο, εστιατόριο ή διαμερίσματα.
Δεν είναι περίεργο, λοιπόν, που οι θρησκευτικές αρχές είναι απαισιόδοξες για το μέλλον. Μετά την επίσκεψη του Πάπα Ιωάννη Παύλου Β΄ στην Ολλανδία, ένας επίσκοπος είπε: «Ο πάπας επισκέφτηκε ένα πτώμα, ή τουλάχιστον έναν ετοιμοθάνατο ασθενή ο οποίος νομίζει ότι είναι ακόμη ακμαίος».
Γιατί Εγκαταλείπουν την Εκκλησία
Η μείωση των μελών της εκκλησίας έχει επιταχυνθεί από νέους παράγοντες. Μεταξύ αυτών είναι η κατάρρευση του σεβασμού για την εξουσία. Οι άνθρωποι δεν είναι πλέον πρόθυμοι να δεχτούν πράγματα απλώς επειδή τους τα λέει κάποιος που έχει εξουσία. Συνδεδεμένη με αυτό είναι η έμφαση που δίνεται στην ατομική ελευθερία. Σήμερα, οι άνθρωποι θέλουν να αποφασίζουν μόνοι τους τι θα πιστεύουν και πώς θα ενεργούν.
Δυο άλλοι παράγοντες που συμβάλλουν σε αυτό λέγεται ότι είναι η επιρροή των μέσων ενημέρωσης και η σύγχρονη τάση αμφισβήτησης των θεσμών. Υπάρχει επίσης το αίσθημα ότι οι καθιερωμένοι θεσμοί στερούν την ελευθερία και την ατομικότητα. Περαιτέρω, ακόμη και όταν οι άνθρωποι εξακολουθούν να έχουν κλίση στη θρησκεία, οι περιστάσεις μπορεί να τους ωθήσουν να εγκαταλείψουν την εκκλησία τους. Για παράδειγμα, τα μέλη της εκκλησίας τα οποία ενδιαφέρονται για την παράδοση αισθάνονται άβολα σε μια εκκλησία που έχει προοδευτικό διάκονο ή ιερέα. Οι δε εκκλησιαζόμενοι με νεωτεριστικές απόψεις αισθάνονται άσχημα σε συντηρητικές εκκλησίες.
Στην πλευρά των Προτεσταντών, η Καλβινιστική Εκκλησία έχει από καιρό τη φήμη ότι προσκολλάται στη συντηρητική ηθική. Έτσι, πολλοί ξαφνιάστηκαν όταν το 1979 η Καλβινιστική Σύνοδος της Ολλανδίας πίεσε τις τοπικές εκκλησίες να δεχτούν ομοφυλοφίλους στην ευχαριστία και στη διακονία. Το 1988 η διεθνής Καλβινιστική Οικουμενική Σύνοδος ζήτησε από τους Καλβινιστές στην Ολλανδία να επανεξετάσουν το ζήτημα, αλλά η σύνοδος τους πληροφόρησε ότι η απόφαση ήταν αμετάκλητη. Το 1989 η σύνοδος της Ολλανδικής Μεταρρυθμισμένης Εκκλησίας ψήφισε επίσης ενάντια στη λήψη πειθαρχικών μέτρων κατά των ομοφυλοφίλων. Φανταστείτε πώς θα αισθάνθηκαν οι «συντηρητικοί» Προτεστάντες όταν ένας Καλβινιστής διάκονος, που είναι ομοφυλόφιλος, δήλωσε στην εκκλησία ότι «η ομοφυλοφιλία είναι δώρο από τον Θεό· και του Θεού του αρέσουν τα ροζ»!
Θα Πάψει να Υπάρχει η Χριστιανοσύνη;
Έχοντας υπόψη τους παραπάνω και πολλούς άλλους παράγοντες, μήπως προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι υπάρχει μαζική έξοδος από τις εκκλησίες στην Ολλανδία και σε πολλές άλλες χώρες; Πράγματι, ορισμένοι σκεπτόμενοι άνθρωποι έφτασαν μάλιστα στο συμπέρασμα ότι ίσως η αληθινή Χριστιανοσύνη δεν μπορεί να βρεθεί πουθενά. Θα σβήσει τελικά η Χριστιανοσύνη;
Η Αγία Γραφή προείπε ότι στις μέρες μας θα στερέψει η υποστήριξη που παρέχεται στο Χριστιανικό κόσμο και στις άλλες θρησκείες. (Αποκάλυψη 16:12· 17:15) Αλλά επίσης προείδε ότι κάποιοι θα εγκατέλειπαν την ψεύτικη θρησκεία όχι απλώς και μόνο λόγω δυσαρέσκειας ή απογοήτευσης αλλά για κάποιο θετικό σκοπό. Η Αγία Γραφή προφητικά προτρέπει: «Βγείτε από αυτήν, λαέ μου, αν δεν θέλετε να συμμετάσχετε με αυτήν στις αμαρτίες της». (Αποκάλυψη 18:4) ‘Αυτή’ που αναφέρεται εδώ είναι η συμβολική θρησκευτική πόρνη, «η Βαβυλώνα η Μεγάλη», η οποία περικλείει όλες τις θρησκείες του κόσμου, περιλαμβανομένων και εκείνων του σύγχρονου Χριστιανικού κόσμου. Ο ‘λαός μου’ είναι οι ειλικρινείς εκζητητές της αλήθειας οι οποίοι εγκαταλείπουν τη Βαβυλώνα τη Μεγάλη επειδή θέλουν να υπηρετούν τον Θεό με τον τρόπο που δίδαξε ο Ιησούς. Ο Χριστιανικός κόσμος έχει παρεκκλίνει τόσο πολύ από την αληθινή Χριστιανοσύνη ώστε οι ειλικρινείς άνθρωποι πρέπει να βγουν από αυτόν προκειμένου να υπηρετούν τον Θεό με αποδεκτό τρόπο.
Η αληθινή Χριστιανοσύνη είναι ζωντανή και ανθεί στην Ολλανδία καθώς και σε ολόκληρο τον κόσμο. Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά, παρά τις ατέλειές τους, ακολουθούν τις διδασκαλίες και τις συνήθειες του Χριστού. Δεν αναμένεται από εσάς απλώς να δεχτείτε αυτόν τον ισχυρισμό. Γιατί να μην εξετάσετε τις πεποιθήσεις των Μαρτύρων υπό το φως της Αγίας Γραφής, και να το διαπιστώσετε μόνοι σας; Μάθετε από το Λόγο του Θεού τη Χριστιανοσύνη των αποστόλων του Ιησού, σε αντίθεση με όσα διδάσκουν και πράττουν επί αιώνες οι εκκλησίες του Χριστιανικού κόσμου. Αυτό, όπως εξήγησε ο απόστολος Παύλος, θα σας φέρει οφέλη για «την τωρινή ζωή και για αυτήν που θα έρθει».—1 Τιμόθεο 4:8.
[Εικόνες στις σελίδες 10, 11]
Πολλές εκκλησίες στην Ευρώπη χρησιμοποιούνται τώρα για κοσμικούς σκοπούς. Σελίδα 10: Συνεργείο στην Ολλανδία. Σελίδα 11: Κέντρο ηλικιωμένων, εργαστήριο, κέντρο νεότητας και εγκαταλειμμένη εκκλησία στο Πένιγκρεϊγκ της Ουαλίας