Μαύρα Μαργαριτάρια​—Πετράδια από τις Νότιες Θάλασσες

ΑΠΟ ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟ ΤΟΥ ΞΥΠΝΑ! ΣΤΗ ΝΕΑ ΖΗΛΑΝΔΙΑ

«Ζητούνται εργάτες για μαργαριτοκαλλιέργεια στο Μανιχίκι», έλεγε μια αγγελία στην εφημερίδα «Νέα των Νησιών Κουκ» (“Cook Islands News”). Ίσως αναρωτηθείτε: “Πώς καλλιεργούνται τα μαργαριτάρια; Και πού είναι τέλος πάντων αυτό το Μανιχίκι;”

ΤΟ ΜΑΝΙΧΙΚΙ, μια απομακρυσμένη ατόλλη, είναι ένα από τα 15 νησιά με την ονομασία Νησιά Κουκ τα οποία βρίσκονται 2.600 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Νέας Ζηλανδίας. Σύμφωνα με κάποιες πηγές, στις αρχές της δεκαετίας του 1970 ξεκίνησε πειραματικά εκεί η καλλιέργεια μαύρων μαργαριταριών. Σήμερα, δεκάδες ακμάζουσες επιχειρήσεις καλλιέργειας μαύρων μαργαριταριών είναι διασκορπισμένες στις λιμνοθάλασσες του Μανιχίκι.

Η καλλιέργεια του μαύρου μαργαριταριού απαιτεί χειρωνακτική εργασία αλλά είναι απαραίτητη επίσης και η τεχνική κατάρτιση. Η διαδικασία ξεκινάει με την προσεκτική επιλογή κατάλληλων στρειδιών με μαύρα χείλη. Όσα επιλεχθούν ανοίγονται προσεκτικά και η σάρκα τους κόβεται επιδέξια με νυστέρι. Έπειτα εμφυτεύεται ένας μικρός σφαιρικός πυρήνας, μια χάντρα, μαζί με ένα μικροσκοπικό κομμάτι ιστού από το μανδύα​—την εσωτερική στιβάδα του κελύφους—​ενός ζωντανού στρειδιού-δότη. Στη συνέχεια, οι εργάτες επιστρέφουν τα στρείδια στη λιμνοθάλασσα και τα συντηρούν προσεκτικά, αφαιρώντας οποιαδήποτε συγκέντρωση αλγών ή πεταλίδων.

Βαθμιαία, ο εμφυτευμένος ιστός από το μανδύα περιβάλλει τον πυρήνα και τον επικαλύπτει κατά στρώματα με μια λαμπερή μαργαρώδη ουσία που ονομάζεται μάργαρο ή μαργαριτίνη. Αν δεν απορριφθεί το εμφύτευμα, μέσα σε ενάμισι με δύο χρόνια παράγεται ένα μαργαριτάρι. Η όλη διαδικασία έχει αποκληθεί «αξιοσημείωτη συμβίωση ανθρώπου και φύσης».

Μαύρα Μαργαριτάρια​—Η Αξία Τους

Το μαύρο μαργαριτάρι του Νότιου Ειρηνικού είναι από τα σπανιότερα μαργαριτάρια του κόσμου, επομένως και από τα πολυτιμότερα. Μάλιστα, τα μαύρα μαργαριτάρια έχουν διάφορα έντονα χρώματα, από ασημόλευκο μέχρι κατάμαυρο. Μερικά έχουν ροζ, χρυσαφί, μπρούντζινο, χάλκινο, ιριδίζον πράσινο, μπλε ή μοβ χρώμα ή αποχρώσεις αστραφτερού γκρι. Μπορείτε επίσης να βρείτε συνδυασμούς χρωμάτων, όπως φούξια/ροζ, πράσινο/χρυσαφί, πράσινο/μαύρο, μπλε/μαύρο και μοβ/μαύρο.

Όταν καθορίζεται η αξία ενός μαργαριταριού, μια απόχρωση δεν αξίζει κατ’ ανάγκην περισσότερο από κάποια άλλη. Αυτό που ουσιαστικά βελτιώνει την ποιότητα ενός μαργαριταριού είναι η ομοιομορφία, δηλαδή η συνοχή, του χρώματός του. Υπάρχουν και άλλοι παράγοντες οι οποίοι μπορούν να καθορίσουν την αξία του μαργαριταριού​—το μέγεθος, το σχήμα, η επιφάνεια και η στιλπνότητά του.

Όταν ο κοσμηματοποιός αναφέρεται στο μέγεθος του μαργαριταριού, εννοεί τη διάμετρό του. Συνήθως κυμαίνεται μεταξύ 8 και 12 χιλιοστών, ενώ τα σπάνια κομμάτια φτάνουν ή ξεπερνούν τα 18 χιλιοστά. Αν και το μέγεθος δεν είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας, η τιμή του μαργαριταριού, σε γενικές γραμμές, είναι ανάλογη με το βάρος ή τις διαστάσεις του.

Όπως συμβαίνει με τα χρώματα, έτσι και τα σχήματα ποικίλλουν. Συνήθως, τα στρογγυλά, σφαιρικά μαργαριτάρια θεωρούνται τα πλέον πολύτιμα. Ωστόσο, τα πετράδια που έχουν σχήμα σταγόνας ή δακρύων μπορούν να γίνουν πανέμορφα μενταγιόν και σκουλαρίκια. Υπάρχουν επίσης μαργαριτάρια σε σχήμα κύκλου, με χαρακτηριστικούς δακτύλιους ή ραβδώσεις. Αν ακούσετε για μαργαριτάρι σε σχήμα κουμπιού, αυτό σημαίνει ότι η μια πλευρά του είναι σφαιρική και η άλλη επίπεδη. Επίσης υπάρχουν μαργαριτάρια με ακανόνιστο σχήμα που ονομάζονται μπαρόκ.

Τα μαργαριτάρια με άψογη επιφάνεια είναι σπάνια και ακριβά. Τα εξωτερικά ψεγάδια, πράγμα συνηθισμένο, μπορεί να είναι βαθουλώματα, εξογκώματα, πτυχώσεις, γρατζουνιές, στίγματα ή κηλίδες​—όλα υπάρχουν εκ φύσεως. Αν τα ψεγάδια είναι λίγα ή περιορισμένα σε κάποιο σημείο, ίσως είναι δυνατόν να κρυφτούν όταν το μαργαριτάρι δένεται σε κόσμημα.

Αυτό που θα παρατηρήσετε οπωσδήποτε είναι η στιλπνότητα του μαργαριταριού η οποία εξαρτάται από το πάχος του μαργάρου του. Κάτι άλλο που λαβαίνεται υπόψη είναι ο ιριδισμός του κοσμήματος, δηλαδή η ιδιότητα αντανάκλασης του φωτός, ο οποίος δίνει στο μαργαριτάρι τη θελκτική ζεστασιά του. Μερικοί ισχυρίζονται ότι η στιλπνότητα​—περισσότερο και από το χρώμα, το μέγεθος, το σχήμα ή την επιφάνεια—​είναι αυτή που προκαλεί τα βλέμματα θαυμασμού.

Τα Μαργαριτάρια Χρειάζονται Προσοχή

Σε αντίθεση με άλλα πολύτιμα πετράδια, όπως τα διαμάντια ή τα ρουμπίνια, τα μαργαριτάρια χαρακτηρίζονται «μαλακά». Μπορεί να χαραχτούν αν έρθουν σε επαφή με άλλα κοσμήματα ή σκληρά αντικείμενα. Αν, λοιπόν, έχετε μαργαριτάρια, να τα φοράτε και να τα φυλάτε με προσοχή.

Τα οξέα, περιλαμβανομένου και αυτού που περιέχει ο ανθρώπινος ιδρώτας, μπορούν να προκαλέσουν ζημιά, όπως επίσης και τα απορρυπαντικά, τα αρώματα και άλλα καλλυντικά. Μια μεγάλη εταιρία κοσμημάτων στα Νησιά Κουκ συστήνει την ακόλουθη διαδικασία καθαρισμού: «Διαλύστε ήπιο υγρό για πιάτα σε ένα μικρό δοχείο με νερό. Ανακατέψτε το νερό με μαλακή οδοντόβουρτσα και τρίψτε ελαφρά τόσο το κόσμημα όσο και το μαργαριτάρι. Ξεπλύντε με καθαρό νερό και στεγνώστε με μαλακό πανί».

Τα Μαργαριτάρια στην Ιστορία

Τα μαργαριτάρια ήταν από τα πρώτα πολύτιμα πετράδια που χρησιμοποιήθηκαν για το στολισμό του ανθρώπου, και εκθειάζονται στην αρχαία λογοτεχνία. Οι άνθρωποι στη Μέση Ανατολή και στην Ασία τα εκτιμούσαν ιδιαίτερα, προφανώς βλέποντάς τα ως σύμβολα αγνότητας και αρετής.

Στην αρχαία Ρώμη, τα μαργαριτάρια θεωρούνταν τόσο πολύτιμα ώστε μόνο μέλη της ανώτερης τάξης επιτρεπόταν να τα φοράνε. Ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος, φυσιοδίφης και φιλόσοφος του πρώτου αιώνα, εγκωμίασε τα μαργαριτάρια ως «το εξοχότερο αγαθό σε όλο τον κόσμο». Ο δε Ιησούς, περιγράφοντας την πολυτιμότητα της Βασιλείας των ουρανών, μίλησε για «ένα μαργαριτάρι» τέτοιας αξίας ώστε ο περιοδεύων έμπορος που έψαχνε για καλά μαργαριτάρια «πούλησε αμέσως όλα όσα είχε και το αγόρασε».​—Ματθαίος 13:45, 46.

Η αναφορά του Ιησού στα μαργαριτάρια αναμφίβολα υποδηλώνει τόσο την ομορφιά τους όσο και την αξία τους. Πόσο ευγνώμονες μπορούμε να είμαστε στον Ιεχωβά, τον Δημιουργό αυτών των πετραδιών, περιλαμβανομένων και εκείνων που βρίσκονται στις Νότιες Θάλασσες!

[Εικόνες στη σελίδα 26]

Μαύρα μαργαριτάρια (σε μεγέθυνση για να φανούν οι λεπτομέρειες)