Σύγχρονη Ιστορία των Μαρτύρων του Ιεχωβά
Μέρος ΚΕ΄—Επέκτασις στην Ευρώπη και στην Αφρική (1945-1955)
Η ΕΥΡΩΠΗ με τον πληθυσμό της 400 σχεδόν εκατομμυρίων κατοίκων αποτελεί την εστία του Δυτικού πολιτισμού. Πολιτικώς η Ευρώπη φαίνεται να είναι το κέντρον του αγώνος για παγκόσμια εξουσία και υπήρξε τοιούτο από τότε που οι Έλληνες υπό τον Αλέξανδρον εγκαθίδρυσαν την ευρωπαϊκή κυριαρχία στις Ασιατικές και Αφρικανικές δυνάμεις πριν από 2.800 σχεδόν χρόνια. Από μορφωτική άποψι η Ευρώπη αποτελεί την έδρα της επηρεασμένης από την ειδωλολατρία μαθήσεως, μουσικής, καλών τεχνών, θεάτρου, αθλητισμού και φιλοσοφίας του παλαιού κόσμου, η μόρφωσις δε αυτή κατέχει τη διάνοια εκατομμυρίων ατόμων. Η πλήρης κλίμαξ της Ευρωπαϊκής σκέψεως περιλαμβάνει το πιο δεξιό συντηρητικό πνεύμα, που είναι ριζωμένο στην αρχαία οικογενειακή αριστοκρατία, στα ταξικά προνόμια και στις παραδόσεις που διαιωνίσθηκαν από τον Ρωμαιοκαθολικισμό. Μισεί τις μεταβολές, μισεί την παρείσδυσι, αυτοθεωρείται αποκλειστικό, ανώτερο και απομακρυσμένο από κάθε νέο τρόπο σκέψεως. Οι αποχρώσεις σκέψεων ποικίλλουν προς το κέντρον, όπου βρίσκεται η φιλελεύθερη σκέψις που είναι κατά μέγα μέρος προϊόν της Προτεσταντικής Μεταρρυθμίσεως, η οποία δημοκρατικά και προοδευτικά επιθυμεί μια βαθμιαία μόνο αλλαγή. Θεωρητικώς φρονούν ότι όλοι οι άνθρωποι εδημιουργήθησαν ίσοι και ότι κάθε άνθρωπος με τις δικές του καπιταλιστικές ή σοσιαλιστικές προσπάθειες μπορεί να επιτύχη ασφάλεια και σωτηρία. Στο άκρον αριστερόν της κλίμακος της Ευρωπαϊκής σκέψεως βρίσκομε τον ριζοσπαστικό νου της αθεϊστικής σκέψεως πρόθυμο για επαναστατική μεταβολή προς μαζικήν διακυβέρνησιν και διανομήν του πλούτου. Ο υλισμός είναι το σύστημα που κάνει τον άνθρωπο απλώς ένα «νούμερο» (μια αριθμητική μονάδα) ή ένα δόντι τροχού σε μια πελωρία εθνική μηχανή.
Τι δυνατότητες έχει η αληθινή Χριστιανική σκέψις στη μάχη εναντίον αυτών των περιχαρακωμένων, φοβερών καταστάσεων της Ευρωπαϊκής διανοίας;
Από το έτος 1880 τα έντυπα της Εταιρίας Σκοπιά κυκλοφορούσαν στην Ευρώπη.a Εγκαίρως τα τρία κέντρα, Βρεττανία, Κεντρική Ευρώπη (που διηυθύνετο από την Ελβετία) και Βόρειος Ευρώπη (που διηυθύνετο από τη Δανία και τη Σουηδία), έγιναν προμαχώνες των μαρτύρων του Ιεχωβά. Απ’ αυτά τα μέρη εξυπηρετείτο ολόκληρη η Ευρωπαϊκή ήπειρος, η δε Γερμανία τελικά έγινε ένας πολύ καρπερός αγρός επεκτάσεως. Στον Πρώτο και στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο αυτά τα κέντρα επέζησαν άθικτα και απέβησαν γενεσιουργά σημεία για ταχεία αναζωογόνησι όλων των άλλων μέρων της Ευρώπης. Στο έτος 1942 οι μάρτυρες εργάσθηκαν σε δεκατρείς χώρες, με 22.796 ενεργούς διακόνους στην Ευρωπαϊκή ήπειρο, χωρίς να συνυπολογίζονται οι Γερμανοί αδελφοί, τους οποίους ο Χίτλερ έθεσε εκτός νόμου και εφυλάκισε. Στο τέλος του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου έγινε μια γοργή επανάληψις δράσεως στις χώρες της απαγορεύσεως του έργου, η οποία δράσις υπεκινήθη από μια εποπτική περιοδεία του Προέδρου Νορρ και του γραμματέως του Μ. Γ. Χένσελ, τον χειμώνα του 1945-1946.b Το 1947 οι αναζωογονημένοι μάρτυρες δεκαεννέα χωρών της Ευρώπης ανέφεραν 74.196 διακόνους στην υπηρεσία του αγρού. Το 1946 η Εταιρία άρχισε να στέλνη στην Ευρώπη μερικούς ιεραποστόλους εκπαιδευμένους στη σχολή Γαλαάδ, το έτος δε εκείνο εδαπάνησε χρήματα, εκατό χιλιάδες δολλάρια, για να ιδρύση τμήματα και ν’ αγοράση τυπογραφικά μηχανήματα.c Η αναζωογόνησις υπήρξε ταχεία. Τα αποτελέσματα συνάξεως των άλλων προβάτων υπήρξαν εκπληκτικά. Το έτος 1955 υπήρχαν 227.374 ενεργοί Ευρωπαίοι διάκονοι μάρτυρες του Ιεχωβά. Απ’ αυτούς οι 278 ήσαν ιεραπόστολοι εκπαιδευμένοι στη σχολή Γαλαάδ, οι οποίοι ειργάζοντο ολοχρονίως.
Η καταπληκτική αυτή μεταπολεμική επέκτασις δεν ανελήφθη χωρίς αντίδρασι, η οποία διηυθύνετο από Κομμουνιστικές πηγές. Καθώς η Ρωσία βαθμιαίως μετέφερε χαμηλότερα το σιδηρούν παραπέτασμα στην Ευρώπη μετά το 1948, χιλιάδες μαρτύρων βρέθηκαν υπό διωγμόν, εξίσου δριμύν, αν όχι και χειρότερον από εκείνον που υπέστησαν υπό την Εθνικοσοσιαλιστική κατοχή. Μετά από τρία ή και τέσσερα μόνο χρόνια ελευθερίας από τα στρατόπεδα συγκεντρώσεως, χιλιάδες άνθρωποι έπρεπε να επιστρέψουν πάλι σ’ αυτές τις διαβολικές εγκαταστάσεις ή να σταλούν για να εργασθούν ως σκλάβοι σε Ρωσικά μεταλλεία ή, και το χειρότερο, να εξορισθούν στη Σιβηρία. Στην Ανατολική Ζώνη της Γερμανίας και μόνον, 1.016 άνδρες και γυναίκες από τους μάρτυρας κατεδικάσθησαν σε συνολική ποινή 6.865 ετών φυλακίσεως και δεκατέσσερες εθανατώθησαν.d
Λάβετε ως παράδειγμα την τραγική ιστορία των μαρτύρων στην Πολωνία. Το 1939, πριν αρχίση ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος, υπήρχαν 1.039 διάκονοι που υφίσταντο με σθένος ένα σκληρό διωγμό από τη φανατική Καθολική Ιεραρχία, η οποία υπέβαλε τους μάρτυρας σε έγκλεισι μέσα σε κατακόμβες επί χρόνια.e Η απελευθέρωσις από την Εθνικοσοσιαλιστική τυραννία στο 1945 ήταν γλυκειά αλλ’ απεδείχθη βραχύβιος. Οι Πολωνοί μάρτυρες άρχισαν γρήγορα ν’ αναδιοργανώνουν τη θεοκρατική λατρεία στη χώρα τους. Το 1946 έφθασαν ένα νέο ανώτατο όριο 6.014 διακόνων. Κατόπιν, το 1947 έφθασαν εκεί ιεραπόστολοι της σχολής Γαλαάδ για να τους βοηθήσουν να οργανωθούν περισσότερο για επέκτασι. Στα 1948 υπήρχαν 10.385 ενεργοί διάκονοι κήρυκες και στο 1950 επετεύχθη το καταπληκτικό σύνολο των 18.116 διακόνων.f Τίποτε δεν εφαίνετο ικανόν να σταματήση τους θαρραλέους αυτούς Πολωνούς μαχητάς υπέρ της αληθινής λατρείας για τη σύναξι των «προβάτων» του Ιεχωβά. Το 1950 η Πολωνία βρέθηκε πίσω από το σιδηρούν παραπέτασμα. Οι μάρτυρες ετέθησαν εκτός νόμου εκείνο το έτος, το τμήμα εκλείσθη και οι ηγέται συνελήφθησαν και δεν ακούσθηκε τίποτε πια γι’ αυτούς, οι δε ιεραπόστολοι της σχολής Γαλαάδ απηλάθησαν. Άλλη μια φορά οι Πολωνοί μάρτυρες ετέθησαν υπό την επιφάνειαν του εδάφους στην προηγούμενη των δράσι στις «κατακόμβες» για να κρατήσουν τον πυρσόν της Χριστιανικής λατρείας λαμπρά αναμμένον για τα πολλά άλλα πρόβατα που επιθυμούσαν ακόμη να προσφύγουν στον τόπον ασφαλείας του Ιεχωβά.
Και «την Τσεχοσλοβακία οι μάρτυρες ομοίως εξεδηλώθησαν ως αληθινοί μαχηταί υπέρ της Χριστιανικής ελευθερίας. Προτού ο Χίτλερ αφαιρέση την ελευθερία της προοδευτικής αυτής δημοκρατίας της κεντρικής Ευρώπης το 1938 υπήρχαν 1.166 ενεργοί διάκονοι. Στον καιρό του Χίτλερ, η συγκεκαλυμμένη δράσις διετήρησε ζωντανή μια περιωρισμένη συναναστροφή μεταξύ μαρτύρων του Ιεχωβά στην Τσεχοσλοβακία. Το 1945 με την πτώσι του Χίτλερ, το έργον ανεζωογονήθη γοργά και στο έτος 1916 υπήρχαν 1.209 δρώντες μάρτυρες. Όταν η Τσεχοσλοβακία άρχισε να εξαφανίζεται πίσω από το σιδηρούν παραπέτασμα στο έτος 1948, οι μάρτυρες ετέθησαν εκτός νόμου, το τμήμα των εκλείσθη και πολλοί συνελήφθησαν.g Μήπως αυτό εσταμάτησε την επέκτασι του έργου της συνάξεως; Όχι. Στο έτος 1950 υπήρχαν 2.882 δρώντες κήρυκες της βασιλείας του Ιεχωβά και στο 1951 ο αριθμός ηυξήθη σε 3.705.h Όμοιες πείρες μπορούν ν’ αναφερθούν για τους μάρτυρας στην Κομμουνιστική Γιουγκοσλαβία,i Βουλγαρία, Ουγγαρίαj και Ρουμανία.k Και σ’ αυτήν ακόμη η Ρωσία το 1948 υπήρχαν περισσότεροι από οκτώ χιλιάδες διάκονοι της βασιλείας του Ιεχωβά που εσυνέχιζαν δραστήρια, με πολλούς ευφυείς και συνετούς τρόπους, την υπηρεσία διακηρύξεως της Γραφής.l Χιλιάδες επίσης αναφέρεται ότι εξωρίσθησαν στη Σιβηρία, από τους οποίους δεν ελήφθη καμμιά λέξις επαφής. Για το έτος 1954 ήταν μεγαλειώδες το να παρατηρηθή ότι υπήρχαν 64.123 μάρτυρες του Ιεχωβά που ήσαν ακόμη δραστήριοι σε όλες αυτές τις χώρες πίσω από το σιδηρούν παραπέτασμα.a
Η εικόνα της Ευρωπαϊκής επεκτάσεως Εμφαίνεται αξιοσημείωτα στον κατωτέρω πίνακα.b
Έτος Χώρες που Έλαβαν Σύνολο Αριθμός Ωρών
Μαρτυρία Διακόνων Κηρύγματος
1942 13 22.796 5.344.006
1947 19 74.196 12.819.994
1952 24 158.867 19.147.879
1955 24 227.374 23.720.651
Σχεδόν είκοσι τέσσερα εκατομμύρια ωρών Χριστιανικού κηρύγματος το έτος είναι βέβαια μια ισχυρή δύναμις για τον βομβαρδισμό της Ευρωπαϊκής διανοίας. Με το έλεος του Ιεχωβά συνεχίζεται αυτή η εκστρατεία, για να μπορέσουν οι ειλικρινείς Ευρωπαίοι ν’ απαλλαγούν από τη δουλεία της εσφαλμένης σκέψεως και να δεχθούν τη νέα ελπίδα της αιωνίου ζωής μέσα στον νέο κόσμο του Θεού. Στο έτος 1955 αναλογούσε ένας δρων μάρτυς του Ιεχωβά σε κάθε 1.746 κατοίκους. Στο έτος 1955 η μεγαλύτερη μαρτυρία που εδόθη ποτέ στην Ευρώπη από τους μάρτυρας του Ιεχωβά έγινε και στις δύο πλευρές του σιδηρού παραπετάσματος. Αν και αυτοί αποτελούν ακόμη μια μικρή μειονότητα, είναι εν τούτοις μια αυξανόμενη μειονότης της οποίας οι φωνές ακούονται σε κάθε μέρος της ηπείρου.
ΑΦΡΙΚΗ
Από πνευματική άποψι, η Αφρική συνήθως λέγεται η «μαύρη» ήπειρος, λόγω της ειδωλολατρίας της. Αλλ’ από το έτος 1945 οι πρόοδοι που έγιναν από την αληθινή Χριστιανοσύνη μέσω των μαρτύρων του Ιεχωβά δεν αφήνουν πια αυτή την ήπειρο των 203 εκατομμυρίων κατοίκων σαν μια αφώτιστη περιοχή του κόσμου. Στο βόρειο μέρος της αχανούς αυτής ηπείρου κυριαρχεί το Μωαμεθανικό πνεύμα. Αυτός ο τύπος τη σκέψεως είναι φανατικός, θρησκευτικός, αλόγιστος και πολύ φιλήδονος. Οι γυναίκες κατέχουν υποδεέστερη θέσι, η δε πολυγαμία ασκείται ευρέως. Τα ήθη είναι πολύ διεφθαρμένα, επικρατούν ασθένειες, η ζωή είναι δύσκολη, η εκπαίδευσις λείπει, οι δε ανώτερες πνευματικές αξίες δεν εκτιμώνται. Όσο για τους Ευρωπαίους της ηπείρου αυτής, αυτοί αντανακλούν μια στάσι υπεροχής, έχουν νοοτροπία όμοια μ’ εκείνην των εξαδέλφων των της Ευρώπης, και παραμένουν χωρισμένοι από τους μαύρους και τους εγχρώμους ιθαγενείς. Όσον αφορά δε τον Αφρικανό, ο νους του είναι βαθιά ριζωμένος στα ειδωλολατρικά έθιμα και στις δεισιδαιμονίες. Διατηρεί την πιστότητά του στο πατριαρχικό του σύστημα της φυλετικής κοινωνίας. Έχει μια σταθερή αντιπάθεια και καχυποψία για τους κατακτητές κι εκμεταλλευτάς λευκούς κυρίους. Ο Αφρικανός έχει λίγη μόνο φυσική στοργή και δεν καταλαβαίνει τι σημαίνει ν’ αγαπά κανείς τον πλησίον του, ή ακόμη και τη γυναίκα του και τα παιδιά του. Τις συζύγους των τις αγοράζουν δίνοντας ως αντάλλαγμα βώδια κι αγελάδες, κατά το φυλετικό τους σύστημα, για να γεννήσουν παιδιά κι έτσι να συγκροτηθή το τοπικό χωριό. Έχουν μια πίστι στα αποδημήσαντα «πνεύματα των προπατόρων», που μπορούν να τους βοηθήσουν ή να τους τιμωρήσουν, αναλόγως των περιπτώσεων της ζωής. Επιπρόσθετα, υπήρχε η σκέψις να «γίνη συναλλαγή» μ’ αυτά τα «πνεύματα», όχι από αγάπη προς αυτά, αλλά ένεκα φόβου και για την απόκτησι υλικών ωφελημάτων σε αντάλλαγμα προς διατεταγμένες θυσίες ζώων. Σκληροί μάγοι ιατροί ήσαν τα αφιλάγαθα όργανα που θα κρατούσαν σε λειτουργία αυτό το σύστημα.
Πώς αντιμετώπισαν οι μάρτυρες του Ιεχωβά μια τέτοια ποικιλία Ευρωπαϊκής, Μωαμεθανικής και πρωτόγονης ειδωλολατρικής σκέψεως; Στα πρώτα χρόνια της δεκαετηρίδος 1900 η Εταιρία Σκοπιά άρχισε να έχη συντρόφους στη Νότιο Αφρική και ίδρυσε εκεί ένα τμήμα, κατόπιν δε στη δεκαετηρίδα του 1920 το εκπαιδευτικό έργον άρχισε να κινήται προς βορράν στους Αφρικανικούς τομείς. Επίσης στη δεκαετηρίδα του 1920 έγιναν τα πρώτα βήματα στη Βρεττανική Δυτική Αφρική, όπου σε λίγο ιδρύθη ένα τμήμα, και το έργον προωθήθη στην ενδοχώρα. Στις αρχές της δεκαετηρίδος 1930 άρχισε να γίνεται έργον στην Αίγυπτο για να επεκταθή βραδέως στο επάνω τμήμα της Αφρικής. Με αυτή την κίνησι των τριών κατευθύνσεων, στο 1942, περίπου 10.070 μάρτυρες βρέθηκαν σε ένδεκα Αφρικανικές χώρες. Κατόπιν στο 1947 άρχισαν να στέλλωνται στην Αφρική ιεραπόστολοι απόφοιτοι της σχολής Γαλαάδ, είκοσι το έτος εκείνο. Τον Δεκέμβριο του 1947, τον Ιανουάριο του 1948, και πάλι κατόπιν στο 1952 ο Πρόεδρος της Εταιρίας επεσκέφθη όλα σχεδόν τα τμήματα της Αφρικής, μίλησε με τους Αφρικανούς μάρτυρας κι εμελέτησε τα προβλήματά τους τα σχετικά με το έργο της διακηρύξεως.c Ο αριθμός των ενεργών μαρτύρων ηύξανε συνεχώς, ώσπου στο 1955, υπήρχαν 98.146 μάρτυρες με 108 ιεραποστόλους της Σκοπιάς σε τριάντα τέσσερες χώρες. Αυτό αναλογεί προς αύξησιν 875 τοις εκατό σε δεκατρία χρόνια!
Αυτό απήτησε πολύ εκπαιδευτικό έργον και υπομονητική εκπαίδευσι από τους ανιδιοτελείς Ευρωπαίους διακόνους μάρτυρας και τους ιεραποστόλους των της σχολής Γαλαάδ. Παρέστη ανάγκη λειτουργίας σχολών για να διδαχθούν πολλοί Αφρικανοί να διαβάζουν και να γράφουν. Σχεδόν κάθε γωνία της εκκλησιαστικής οργανώσεως έπρεπε ν’ απλοποιηθή, και να εισαχθούν κανόνες και συνήθειες από μια αντίληψι των Βιβλικών πραγμάτων που δεν την είχαν προηγουμένως. Έπρεπε να εισαχθούν Χριστιανικοί κανόνες ηθικής περί μιας συζύγου για κάθε σύζυγο με γάμο κατάλληλα νομιμοποιημένο, ν’ αποβληθή η πορνεία και να επιβληθή η αγνότης προτού επιτραπή η μόνιμη επικοινωνία με την Εταιρία. Η Αφρικανική διάνοια έχει ένα πρόδηλο χαρακτηριστικό, το να είναι μιμητική. Οι λευκοί και καλά εκπαιδευμένοι ιθαγενείς διάκονοι συγχρωτίζονται κοινωνικώς με τους προθύμους αυτούς νεωστί ενδιαφερομένους Αφρικανούς και τους δίνουν ένα καλό παράδειγμα Χριστιανικής αγάπης και φιλάγαθης συναναστροφής. Ο Αφρικανός γρήγορα εξηκρίβωσε ότι αυτή η αγάπη δεν είναι υποκριτική αλλά ειλικρινής και γνησία. Οι Αφρικανοί τυγχάνουν ισοτίμου Χριστιανικής αναγνωρίσεως καθώς γίνονται ώριμοι. Έτσι η Χριστιανική αγάπη και η θερμή αδελφοσύνη εντυπώνονται στη διάνοιά των για ν’ αναπτύξουν την ορθή Χριστιανική σκέψι και τους υψηλοτέρους κανόνας συναναστροφής, ώστε να μπορέσουν να λάβουν ίση θέσι με τους αδελφούς των κοινωνίας του Νέου Κόσμου που βρίσκονται σε άλλα μέρη της γης. Επειδή αυτοί οι Αφρικανοί δεν βαρύνονται με τις σύγχρονες «ανέσεις» της ζωής, έχουν τον καιρό να μελετήσουν τη Γραφή και να μάθουν για τον νέο κόσμο του Θεού. Τρέφουν την ελπίδα αποκτήσεως αιωνίου ζωής.
Η ηθική και διανοητική μεταβολή των Αφρικανών μαρτύρων αποτελεί καταπληκτικό θέαμα, ακόμη και για τις εγκόσμιες κυβερνητικές εξουσίες. Ο επόμενος πίναξ εμφαίνει την έκτασι της Χριστιανικής αυξήσεως στην Αφρική που παρέχει ενθάρρυνσι για τη σύναξι σε «μία ποίμνη» πολλών ακόμη άλλων προβάτων του Ιεχωβά σ’ εκείνη την ήπειρο.
Έτος Χώρες που Έλαβαν Σύνολο Αριθμός Ωρών
Μαρτυρία Διακόνων Κηρύγματος
1942 11 10.070 2.200.163
1947 17 24.896 6.298.189
1952 32 72.228 15.460.243
1955 34 98.146 20.222.817
Η μέθοδος κηρύξεως από σπίτι σε σπίτι από τους διακόνους του Ιεχωβά και η εκτέλεσις επανεπισκέψεων για τη διεξαγωγή Γραφικών μελετών με νέους ενδιαφερομένους γίνεται στην Αφρική ομοιόμορφα, ακριβώς όπως γίνεται και σε άλλα μέρη της γης, κατά το υπόδειγμα του έδωσε ο Ιησούς και οι απόστολοι πριν από δεκαεννέα αιώνες. Μ’ αυτόν τον τρόπο έγινε Χριστιανικό κήρυγμα διαρκείας πάνω από είκοσι εκατομμυρίων ωρών από την Αγία Γραφή στις διάφορες εντόπιες μεταφράσεις το 1955 μέσα στην άλλοτε «μαύρη» Αφρική. Στο έτος 1955 υπήρχαν 98.146 μάρτυρες δηλαδή ένας διάκονος μάρτυς του Ιεχωβά για κάθε 2.068 κατοίκους της Αφρικής.
(Ακολουθεί)
[Υποσημειώσεις]
a Σκοπιά 1881, Οκτωβρίου—Νοεμβρίου, σελ. 5, 6 (στην Αγγλική)· Σκοπιά 1ης Ιουνίου 1955, σελ. 178, 179.
b Σκοπιά 1946, σελ. 14-16, 28-31, 45-48, 63, 64, 92-95, 110-112, 141-143 (στην Αγγλική).
c Βιβλίον του Έτους 1947, σελ. 254.
d Βιβλίον του Έτους 1954, σελ. 161.
e Βιβλίον του Έτους 1940, σελ. 160.
f Βιβλίον του Έτους 1951, σελ. 26.
g Βιβλίον του Έτους 1950, σελ. 141-143.
h Βιβλίον του Έτους 1952, σελ. 246.
i Αύξησις από 130 διακόνους το 1944 σε 1.164 το 1954.
j Αύξησις από 837 διακόνους το 1946 σε 3.265 το 1954.
k Επέκτασις από 2.191 κήρυκας το 1946 σε 6.072 το 1954.
l Βιβλίον του Έτους 1949, σελ. 223.
a Βιβλίον του Έτους 1955, σελ. 38.
b Βιβλίον του Έτους 1954, σελ. 273.
c Σκοπιά 1948, σελ. 61-64, 77-80 (στην Αγγλική).