Μπορεί ένα Παιδί να Γίνη «Καλός Στρατιώτης Ιησού Χριστού»;
Από πότε μπορεί να διδάσκεται ένα παιδί; Ποιες είναι οι αμοιβές του ν’ αρχίση εγκαίρως;
ΜΠΟΡΕΙ ένα νεαρό παιδί να γίνη ένας «καλός στρατιώτης Ιησού Χριστού»; Μπορεί να δώση με νοημοσύνη μαρτυρία για την πίστι του στον Θεό και στην Αγία Γραφή; Μπορεί να συζητήση αποτελεσματικά Γραφικές διδασκαλίες και αρχές με άλλους, έτσι ώστε να είναι πραγματικά όπως ο Τιμόθεος των αρχαίων χρόνων, ένας «καλός στρατιώτης Ιησού Χριστού»;—2 Τιμ. 2:3.
Αυτά τα ερωτήματα προέκυψαν κατάλληλα εξαιτίας των όσων είπε πάνω στο θέμα αυτό ένας από τους πιο δημοφιλείς Ρωμαιο-Καθολικούς κληρικούς της Αμερικής, ο Επίσκοπος Σην, προσωπικότης του ραδιοφώνου και της Τηλεοράσεως. Προσφάτως διορισθείς επίσκοπος του Ρότσεστερ, Νέας Υόρκης, έκαμε πολλούς νεωτερισμούς, μεταξύ των οποίων και το ότι από τώρα και στο εξής τα παιδιά στην επισκοπή του θα παρουσιάζωνται για το χρίσμα όταν αποφοιτούν από το γυμνάσιο, όχι στη συνήθη ηλικία των εννέα ως δώδεκα ετών.
Εξηγώντας τους λόγους του γι’ αυτή την αλλαγή, εδήλωσε, μεταξύ άλλων: «Ως τώρα εζητείτο από τους επισκόπους να χορηγούν το χρίσμα σε μικρά παιδάκια και να τ’ αποστέλλουν ως στρατιώτες του Χριστού. Το χρίσμα δεν πρέπει να χορηγήται γενικά προτού ο υποψήφιος είναι έτοιμος ν’ ασκήση τη λαϊκή του ιερωσύνη στον κόσμο.» Είναι προφανές ότι ο Επίσκοπος Σην δεν θεωρεί την Καθολική νεολαία ικανή να το κάμη αυτό πριν από την ηλικία των δεκαεπτά ή δεκαοκτώ ετών, διότι αυτή είναι συνήθως η ηλικία των αποφοίτων του γυμνασίου.—Περιοδικό Τάιμ, 24 Φεβρουαρίου 1967.
Σε ποιά ηλικία ακριβώς μπορούν τα παιδιά να γίνουν στρατιώται του Χριστού Ιησού; Αυτό εξαρτάται, εν μέρει, από το πόσο σοβαρά ενδιαφέρονται οι γονείς των να εκπαιδεύσουν τα τέκνα των στη Γραφή και, σε μεγάλο βαθμό, επίσης από την διάθεσι των ίδιων των τέκνων.
ΤΡΕΧΟΥΣΕΣ ΠΕΙΡΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ
Το ότι πολύ νεαρά παιδιά μπορούν να είναι αποτελεσματικοί μάρτυρες της πίστεώς των έχει αποδειχθή επανειλημμένως. Έτσι ένας στη Γερμανία ανήγγειλε μια μέρα στα τέσσερα τέκνα του ότι θ’ αναζητούσε μια άλλη μητέρα γι’ αυτά διότι η παρούσα μητέρα των μελετούσε με τους μάρτυρας του Ιεχωβά. Το μικρότερο παιδί του, μια κόρη οκτώ ετών, ύψωσε τη φωνή λέγοντας: «Μα, Μπαμπά, δεν μπορείς να το κάνης αυτό! Δεν γνωρίζεις ότι τότε διαπράττεις μοιχεία;» Κατάπληκτος εκείνος, απήντησε με θυμό: «Τι λες εσύ; Ούτε καν γνωρίζεις τι θα πη αυτό! Γιατί χρησιμοποιείς τέτοιες λέξεις;» Ατάραχη, η μικρή απήντησε, εξηγώντας τι είναι ένας μοιχός. «Η Γραφή λέγει ότι, όταν ένας έχη μια σύζυγο, οφείλει να παραμείνη μ’ αυτήν και όχι να την χωρίση. Όποιος χωρίση την γυναίκα του και νυμφευθή άλλη γίνεται μοιχός.» (Ματθ. 5:31, 32· 19:9) Κατόπιν επί μισή περίπου ώρα ωμίλησε για να υπερασπισθή την Γραφική μελέτη, ενώ η μητέρα και ο πατέρας της άκουαν σιωπηλά. Για μερικό καιρό από τότε ο πατέρας απέφυγε την συζήτησι μαζί της· και μολονότι δεν έπαυσε να εναντιώνεται στο να μελετά η σύζυγός του τη Γραφή, δεν ομιλεί πια για να πάρη μια άλλη μητέρα για τα παιδιά του.
Ναι, ακόμη κι ένα οκταετές παιδί μπορεί να ομιλήση με πεποίθησι για την πίστι του στον Χριστό Ιησού, όταν οι γονείς του προσέχουν στους λόγους του Ιησού: «Αφήσατε τα παιδία να έρχωνται προς εμέ, και μη εμποδίζετε αυτά· διότι των τοιούτων είναι η βασιλεία του Θεού.»—Μάρκ. 10:14.
Κατόπιν υπήρχε κάποιο νεαρό παιδί που ζούσε σε μια μεγάλη πόλι στην Κεντρική Αμερική. Σε ηλικία εννέα ετών υπερήσπισε σθεναρά την Αντβεντιστική του θρησκεία σε συζήτησί του με τους μάρτυρας του Ιεχωβά. Κατόπιν μια μέρα απεφάσισε να παρακολουθήση μια συνάθροισι των Μαρτύρων για να ιδή πόσα εσφαλμένα πράγματα θα μπορούσε να βρη στις διδασκαλίες και τον τρόπο ενεργείας των. Αλλά αυτά που είδε και άκουσε είχαν τόση απήχησι σ’ αυτόν ώστε εδέχθη την πρόσκλησι να παρευρεθή σε μια συνάθροισι οικιακής Γραφικής μελέτης την επομένη Τρίτη. Σ’ εκείνη τη μελέτη του εδόθη ένα αντίτυπο του βιβλίου «Έστω ο Θεός Αληθής» που μελετούσαν εκεί, και από τότε εξακολούθησε να παρευρίσκεται στις συναθροίσεις των Μαρτύρων. Ύστερ’ από τρεις μήνες επήγαινε από σπίτι σε σπίτι μόνος του, προσφέροντας Βιβλικά περιοδικά στους οικοδεσπότας. Μερικούς μήνες αργότερα, σε ηλικία δέκα ετών, εβαπτίσθη υπακούοντας στην εντολή που δίδεται στα εδάφια Ματθαίος 28:19, 20. Λίγο αργότερα ενεγράφη ως ολοχρόνιος σκαπανεύς διάκονος και ύστερ’ από δύο χρόνια διωρίσθηκε ειδικός σκαπανεύς διάκονος μαζί με την μητέρα του.
Μ’ αυτή την ιδιότητα απεστάλη, μαζί με την μητέρα του, σε μια πόλι όπου δεν υπήρχε κανένας Μάρτυς. Σε τρία χρόνια υπήρχε εκεί ένας όμιλος από δεκαπέντε Μάρτυρας, κι έτσι διοργανώθηκαν σε εκκλησία. Σε ηλικία δεκαπέντε ετών διωρίσθηκε επίσκοπος της εκκλησίας ταυτοχρόνως δε του εδόθησαν άλλα υπεύθυνα καθήκοντα να εκτελή, όπως του οδηγού της μελέτης Σκοπιάς της εκκλησίας και του υπηρέτου της Σχολής Θεοκρατικής Διακονίας. Η συμβουλή του αποστόλου Παύλου, «Μηδείς ας μη καταφρονή την νεότητά σου» μπορούσε ασφαλώς να εφαρμοσθή σ’ αυτόν εκεί. (1 Τιμ. 4:12) Τέσσερα χρόνια αργότερα μετετέθη σε μια άλλη εκκλησία και ύστερ’ από μερικά χρόνια προσεκλήθη να παρακολουθήση την Βιβλική Σχολή της Σκοπιάς Γαλαάδ στο Μπρούκλυν, Νέας Υόρκης, όπου σπουδάζει τώρα. Ασφαλώς δεν παρέστη ανάγκη ν’ αναμείνη αυτό το μικρό παιδί ως τα δεκαεπτά ή δεκαοκτώ του χρόνια για να γίνη ένας «καλός στρατιώτης Ιησού Χριστού»· δεν νομίζετε; Μολονότι η πείρα του είναι έξοχη από πολλές απόψεις, το ότι τέτοια νεαρά παιδιά μπορούν να γίνουν καλοί στρατιώται του Χριστού Ιησού φαίνεται επανειλημμένως στο Βιβλίον του Έτους των Μαρτύρων του Ιεχωβά.
ΙΚΑΝΟΤΗΣ ΤΗΣ ΝΕΟΛΑΙΑΣ ΝΑ ΜΑΝΘΑΝΗ
Το γεγονός είναι ότι πολλοί ενήλικοι έχουν υποτιμήσει από πολύν καιρό την ικανότητα των νέων παιδιών να μαθαίνουν, καθώς και την θέλησί των να μάθουν, και την αγάπη των για την λήψι γνώσεως. Κατάλληλα σ’ αυτό το σημείο είναι τα πορίσματα των κοινωνιολόγων Βαν, Ντορν και Λιντλ, όπως εδημοσιεύθησαν στο βιβλίο των Καλλιέργεια Διανοητικής Αναπτύξεως (1963). Μεταξύ άλλων, αυτοί οι ερευνηταί, οι οποίοι εξήτασαν εκατοντάδες παιδιών της προσχολικής ηλικίας, εδήλωσαν:
«Το βάθος και η έκτασις της πληροφορίας και κατανοήσεως αυτών των τριών, τεσσάρων και πέντε ετών ηλικίας παιδιών ήσαν πολύ μεγαλύτερα από όσο είχαμε προβλέψει. . . . Στην αρχή της ερεύνης κατέστη σαφές ότι τα συμφέροντα των μικρών παιδιών ήσαν παγκόσμια όσον αφορά τον σκοπό των . . . Όσο εντυπωσιακή και αν ήταν η έκτασις των γνώσεων των μικρών παιδιών ακόμη πιο εντυπωσιακοί ήσαν οι τρόποι με τους οποίους χρησιμοποιούσαν και δοκίμαζαν την γνώσι. Η πληροφορία εγίνετο γι’ αυτά τα παιδιά πρώτη οικοδομήσιμη ύλη για σκέψι και λογίκευσι. . . . Συνέδεαν ιδέες. Προσπαθούσαν να εννοήσουν την σχέσι μεταξύ αιτίας και αποτελέσματος.» Χαρακτηριστική ήταν η ερώτησις που έκαμε ένα τετραετές παιδί την πρώτη φορά που είδε ένα ατμοκίνητο φτυάρι να εργάζεται: ‘Μπαμπά, τι είδους μηχάνημα χρησιμοποιήθηκε για να γίνη η γη;’
Κάτι που υπογραμμίζει την σπουδαιότητα της στοργικής φροντίδος των γονέων στην ανάπτυξι των ικανοτήτων του παιδιού είναι τα πορίσματα μιας ομάδος Βρεττανών ιατρών από την μελέτη των για τα αίτια και τ’ αποτελέσματα των προώρων γεννήσεων. Ανεκάλυψαν ότι συχνά δυσμενείς οικονομικές συνθήκες είναι εκείνες που κάνουν τις μητέρες να γεννήσουν τα παιδιά των πρόωρα. Στην αρχή εφάνη, επίσης, ότι το παιδί που εγεννήθη πρόωρα ήταν κάτω από οριστική μειονεκτική θέσι στο σχολείο, αλλά κατόπιν διεπιστώθη ότι αυτό ωφείλετο μόνο στο ότι αυτά τα μειονεκτικά παιδιά προήρχοντο από σπίτια όπου στα παιδιά εδίδετο λίγη μητρική φροντίδα και όπου οι γονείς εξεδήλωναν λίγο ενδιαφέρον για τη σχολική πρόοδο των τέκνων των. Διεπιστώθη ότι παιδιά προώρως γεννημένα μπορούσαν να συμβαδίσουν με τους συμμαθητάς των που είχαν γεννηθή κανονικά αν είχαν μητρική φροντίδα και οι γονείς των έδειχναν ενδιαφέρον για την πρόοδο που εσημείωναν στο σχολείο.
Τέτοια πορίσματα υπογραμμίζουν το γεγονός ότι τα παιδιά μπορούν να εκπαιδευθούν για να γίνουν καλοί στρατιώτες του Χριστού προτού φθάσουν γύρω στην ηλικία των δεκαοκτώ ετών. Αλλά δεν πρέπει να νομίζωμε ότι θα γίνουν καλοί στρατιώτες του Χριστού χωρίς καλή, μ’ ενδιαφέρον επίβλεψι των γονέων, πράγμα που τονίζει την ανάγκη ν’ αρχίζουν οι γονείς ενωρίς να διδάσκουν στα τέκνα των για τον Θεό και τη Γραφή. Από πότε; Το ενωρίτερον δυνατόν. Πραγματικά, εκείνοι που ενδιαφέρονται για την πρόοδο στην ανάγνωσι μάς λέγουν ότι οι μητέρες πρέπει ν’ αρχίζουν να διαβάζουν στα τέκνα των από την ηλικία των δύο ετών τουλάχιστον και να το κάνουν αυτό μια τακτική συνήθεια. Αυτό φέρνει στη μνήμη εκείνα που διέταξε ο Μωυσής στους πατέρες στον Ισραήλ: «Θέλεις αγαπά Ιεχωβά τον Θεόν σου εξ όλης της καρδίας σου, και εξ όλης της ψυχής σου, και εξ όλης της δυνάμεώς σου. Και ούτοι οι λόγοι, τους οποίους εγώ σε προστάζω σήμερον, θέλουσιν είσθαι εν τη καρδία σου· και θέλεις διδάσκει αυτούς επιμελώς εις τα τέκνα σου, και περί αυτών θέλεις ομιλεί καθήμενος εν τη οικία σου, και περιπατών εν τη οδώ, και πλαγιάζων, και εγειρόμενος.» Ναι, δεν έπρεπε να παραβλέπεται καμμιά ευκαιρία για να διδάσκωνται τα νεαρά Εβραιόπαιδα για τον Θεό και τις απαιτήσεις του.—Δευτ. 6:5-7, ΜΝΚ.
Ότι ο Χριστιανός μαθητής Τιμόθεος είχε διδαχθή έτσι από την πιο μικρή παιδική του ηλικία από την μητέρα του Ευνίκη και την μάμμη του Λωίδα—διότι ο πατέρας του ήταν Έλλην άπιστος—φαίνεται από ό,τι του έγραψε ο απόστολος Παύλος ύστερ’ από χρόνια: «Αλλά συ μένε εις εκείνα τα οποία έμαθες και επιστώθης, εξεύρων παρά τίνος έμαθες· και ότι από βρέφους γνωρίζεις τα ιερά γράμματα, τα δυνάμενα να σε σοφίσωσιν εις σωτηρίαν δια της πίστεως της εν Χριστώ Ιησού.» Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Τιμόθεος είχε διδαχθή για τον Θεό και την Βίβλο σε πολύ τρυφερή ηλικία.—2 Τιμ. 3:14, 15.
Οι συνετοί Χριστιανοί γονείς θ’ αρχίσουν, λοιπόν, από ενωρίς να εξοικειώνουν τα τέκνα των με τις αλήθειες της Γραφής. Μόλις είναι σε θέσι ν’ αναγνωρίζουν και να λέγουν λέξεις μπορούν να διδαχθούν ότι ο Θεός έκαμε τα πάντα, ότι έχει ένα όνομα, Ιεχωβά, ότι ο τόπος της κατοικίας του είναι υψηλά στους ουρανούς, ότι δεν μπορούν να τον ιδούν ανθρώπινοι οφθαλμοί και ότι το Βιβλίο του, το οποίον είναι άγιον και είναι οδηγός μας, είναι η Αγία Γραφή. Ένα πολύτιμο βοήθημα μελέτης προς αυτή την κατεύθυνσί είναι το βιβλίο Από τον Απολεσθέντα Παράδεισο στον Αποκαταστημένο Παράδεισο. Μια άλλη πραγματική βοήθεια προς αυτή την κατεύθυνσι είναι οι νέοι δίσκοι Χριστιανικών ύμνων που βρίσκονται στο υμνολόγιο «Άδοντες και Ψάλλοντες εν τη Καρδία Υμών,» όπως το έχουν διαπιστώσει πολλές μητέρες. Απαιτείται προσπάθεια, αλλά προσφέρει ανταμοιβή το να παρατηρούμε την γνώσι που μπορούν ν’ αποκτήσουν και να χρησιμοποιήσουν τα μικρά παιδιά καθώς αρχίζουν να περιπατούν στα βήματα του Χριστού Ιησού.
Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΙΣ ΤΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΟΣ ΑΡΧΙΖΕΙ ΕΠΙΣΗΣ ΕΝΩΡΙΣ
Εν τούτοις, για να γίνη το τέκνον σας ένας καλός στρατιώτης του Χριστού Ιησού είναι εξίσου σπουδαίο, αν όχι περισσότερο, να εκπαιδευθή από την βρεφική του ηλικία στις δίκαιες αρχές. Πραγματικά, από αυτές τις πρώτες εβδομάδες και τους πρώτους μήνες της ζωής ενός παιδιού η μητέρα του βοηθεί ν’ αναπτυχθή η προσωπικότης του βρέφους με την αγάπη και την φροντίδα που επιδαψιλεύει επάνω στο τέκνον της. Έτσι ο Δρ Σ. Φ. Γιόλες γράφει: «Οι ψυχολόγοι και ψυχίατροι των παιδιών ανακαλύπτουν εκπληκτικά νέα γεγονότα . . . Ένα βρέφος είναι ένα ερευνητικό, αντιδραστικό ανθρώπινο πλάσμα—με προηγουμένως ανυποψίαστη ικανότητα να μαθαίνη πολύ ενωρίς στη ζωή και να επηρεάζεται πολύ πιο βαθιά από το καλό ή το κακό—από την επίδρασι της διαγωγής της μητρός του.»
Μ’ ένα όμοιο πνεύμα ο Δρ Σποκ, ο πιο δημοφιλής σύμβουλος εκπαιδεύσεως τέκνων της Αμερικής, λέγει ότι σε ηλικία τριών ετών οι τάσεις ενός παιδιού έχουν ήδη σχηματισθή προς οικοδομητικούς ή καταστρεπτικούς σκοπούς. «Οι τάσεις της προσωπικότητος που έχουν αρκετά καλά καθορισθή πριν από την ηλικία των τριών ετών έχουν σχέσι με τις γενικές στάσεις όπως η εμπιστοσύνη κατά της δυσπιστίας, η φιλικότης κατά του ανταγωνισμού, η αισιοδοξία κατά της απαισιοδοξίας,» και άλλες. Και ο Μπένζαμιν Φάιν, εκπαιδευτικός αρθρογράφος της εφημερίδος Τάιμς Νέας Υόρκης, λέγει στο βιβλίο του 1.000.000 Εγκληματίαι: «Τα πρώτα έξη χρόνια είναι τα πιο σπουδαία για τον καθορισμό του χαρακτήρος μας.»
Όλα αυτά συμφωνούν με τα πορίσματα των Σέλντον και Ελεάνορ Γκλουκ, στους οποίους αποδίδεται το ότι έκαμαν τις πιο φιλόδοξες μελέτες και έρευνες της Αμερικής στο θέμα των αιτίων της νεανικής εγκληματικότητος. Διεπίστωσαν ότι οι εγκληματίαι φαίνεται μάλλον ότι προέρχονται από σπίτια όπου υπάρχει λίγη κατανόησις στοργή και ηθική δύναμις και ότι οι τάσεις προς το έγκλημα «είναι προφανώς αγκυροβολημένες βαθιά στο σώμα και τη διάνοια και στην ουσία αντλούν τις παραμορφώσεις της προσωπικότητος . . . στη διάρκεια των πρώτων ολίγων ετών της ζωής.»
Λόγω αυτών των γεγονότων οι λόγοι του αποστόλου Παύλου προς τους Χριστιανούς στην Θεσσαλονίκη περιέχουν σημασία για όλες τις μητέρες. Αυτός ήταν ο πρώτος που εκήρυξε το ευαγγέλιον σ’ αυτούς κι έτσι μπορούσε να λεχθή ότι αυτός τους ανέθρεψε από την πνευματικώς βρεφική κατάστασι. Σ’ αυτό ήταν τόσο αποτελεσματικός ώστε η ικανότης των ν’ ανθίστανται στον διωγμό έγινε κάτι πολύ γνωστό. Και ποια ήταν η μέθοδος του Παύλου; «Εστάθημεν γλυκείς εν τω μέσω υμών καθώς η τροφός περιθάλπει τα εαυτής τέκνα· ούτως έχοντες ένθερμον αγάπην προς εσάς, ευχαριστούμεθα να μεταδώσωμεν ουχί μόνον το ευαγγέλιον του Θεού, αλλά και τας ψυχάς ημών, επειδή εστάθητε αγαπητοί εις ημάς.» Πόσο σοφή, λοιπόν, είναι η θέσις της Γραφής η οποία περιγράφει την σφαίρα της γυναικός ώστε να μπορή να δίνη την πρωτίστη προσοχή της στη στοργική φροντίδα και εκπαίδευσι των τέκνων της!—1 Θεσ. 2:7, 8.
Δεν σημαίνει ότι μόνο οι μητέρες έχουν αυτή την ευθύνη, αλλά αυτές βρίσκονται ασφαλώς περισσότερο με τα τέκνα των στη διάρκεια αυτών των πολύ σπουδαίων προσχολικών ετών. Το ότι οι πατέρες, επίσης, έχουν ευθύνη το δείχνει ο απόστολος Παύλος προς την ιδία κατεύθυνσι, διότι και αυτός παρωμοίασε τη δράσι του με τη δράσι ενός πατρός: Ως πατήρ τα εαυτού τέκνα, σας προετρέπομεν . . . δια να περιπατήσητε αξίως του Θεού.» (1 Θεσ. 2:11, 12) Όπως ανεφέρθη ήδη, ο Μωυσής διέταξε τους πατέρες να διδάσκουν τα τέκνα των για τον Ιεχωβά και ο απόστολος Παύλος λέγει στους πατέρες να ‘εκτρέφουν τα τέκνα των εν παιδεία και νουθεσία Ιεχωβά.’ Δεν υπάρχει τίποτε καλύτερο όσον αφορά αυτό το σημείο από το να έχη ένας πατέρας μια τακτική Γραφική μελέτη με τα τέκνα του. Και οι δύο οι γονείς πρέπει να συνεργάζωνται, ο καθένας σύμφωνα με τις ώρες και τις ευκαιρίες του, από τις οποίες η μητέρα έχει περισσότερες, αλλά εκείνο που ο πατέρας κάνει συχνά έχει περισσοτέρα βαρύτητα. Γι’ αυτό διαβάζομε: «Άκουε, υιέ μου, την διδασκαλίαν του πατρός σου, και μη απορρίψης τον νόμον της μητρός σου.»—Εφεσ. 6:4, ΜΝΚ· Παροιμ. 1:8.
Ναι, αν οι γονείς διδάξουν κατάλληλα ένα παιδί, αρχίζοντας ενωρίς, το αποτέλεσμα μπορεί να είναι ότι, ακόμη και στα τρυφερά του χρόνια, το παιδί μπορεί να τους δώση μεγάλη χαρά, και, αντί να στραφή στην εγκληματικότητα, να γίνη ένας αφιερωμένος δούλος του Θεού και ν’ αποδείξη ότι είναι ένας «καλός στρατιώτης Ιησού Χριστού.»