Η Σιγουριά και η Ικανοποίηση στην Εργασία Δέχονται Επίθεση
“ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ στην εργασία” είναι θεμελιώδες για όλους τους ανθρώπους, σύμφωνα με την Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, την οποία εξέδωσαν τα Ηνωμένα Έθνη. Ωστόσο, αυτό το δικαίωμα δεν είναι πάντοτε εγγυημένο. Η σιγουριά στην εργασία υπόκειται σε πολλούς παράγοντες—από το πόσο υγιείς είναι οι τοπικές οικονομίες μέχρι και την κατάσταση της διεθνούς αγοράς. Ωστόσο, όταν χάνονται ή απειλούνται εργασίες, συχνά ακολουθούν διαδηλώσεις, οχλαγωγίες και απεργίες. Λίγες χώρες μένουν ανεπηρέαστες από τέτοια πράγματα. Ακόμη και η λέξη «εργασία», είπε κάποιος συγγραφέας, «είναι μια συναισθηματικά φορτισμένη λέξη, όπως άλλωστε ήταν ανέκαθεν».
Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους η εργασία είναι σημαντική για εμάς. Εκτός από το ότι μας παρέχει εισόδημα, συμβάλλει επίσης στη διανοητική και στη συναισθηματική μας ευημερία. Η εργασία ικανοποιεί την επιθυμία που νιώθουμε ως άνθρωποι να είμαστε παραγωγικά μέλη της κοινωνίας και να έχουμε σκοπό στη ζωή. Επίσης αναπτύσσει μέσα μας έναν βαθμό αυτοσεβασμού. Ως εκ τούτου, ακόμη και μερικά άτομα που έχουν υπεραρκετά χρήματα για να καλύπτουν τις ανάγκες τους ή που πληρούν τις προϋποθέσεις για συνταξιοδότηση προτιμούν να συνεχίσουν να εργάζονται. Ναι, η εργασία είναι τόσο σημαντική ώστε η έλλειψή της πολλές φορές προκαλεί σοβαρά κοινωνικά προβλήματα.
Από την άλλη μεριά, υπάρχουν και εκείνοι οι οποίοι έχουν μεν εργασία αλλά αντιμετωπίζουν τόσες πιέσεις σε σχέση με αυτήν ώστε έχουν πάψει να βρίσκουν ικανοποίηση στην εργασία τους. Λόγου χάρη, εξαιτίας του σκληρού ανταγωνισμού που επικρατεί σήμερα στην αγορά, όλο και πιο πολλές εταιρίες κάνουν περικοπές στο προσωπικό τους προκειμένου να μειώσουν τα έξοδα. Αυτό μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα να αυξάνονται οι απαιτήσεις για τους εναπομείναντες υπαλλήλους, οι οποίοι ως εκ τούτου πρέπει να επωμίζονται μεγαλύτερο φορτίο.
Η σύγχρονη τεχνολογία, η οποία υποτίθεται ότι κάνει τη ζωή ευκολότερη και την εργασία παραγωγικότερη, ίσως έχει επιτείνει τις πιέσεις στο χώρο εργασίας. Λόγου χάρη, τα κομπιούτερ, τα φαξ και το Ιντερνέτ επιτρέπουν στους ανθρώπους να παίρνουν εργασία στο σπίτι τους μετά τις εργάσιμες ώρες, καθιστώντας έτσι δυσδιάκριτη τη διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στο σπίτι και στο γραφείο. Κάποιος εργαζόμενος ένιωθε ότι η συσκευή τηλεειδοποίησης και το κινητό τηλέφωνο της εταιρίας του έμοιαζαν με ένα αόρατο λουρί, η άλλη άκρη του οποίου βρισκόταν στα χέρια του αφεντικού του.
Ένας διαρκώς αυξανόμενος φόβος που διακατέχει πολλά μεγαλύτερα σε ηλικία άτομα μέσα στο γοργά μεταβαλλόμενο οικονομικό και εργασιακό περιβάλλον μας είναι ότι θεωρούνται ξεπερασμένοι πριν την ώρα τους. Σχετικά με αυτό, ο Κρις Σιντότι, πρώην Επίτροπος για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, δήλωσε: «Φαίνεται να υπάρχει η στερεότυπη άποψη ότι, αν δεν είσαι κάτω από 40 ετών, δεν μπορείς να χειριστείς τα κομπιούτερ και τη νέα τεχνολογία». Γι’ αυτό, πολλοί καλοί εργαζόμενοι, οι οποίοι θεωρούνταν παλαιότερα ότι βρίσκονταν στην παραγωγικότερη περίοδο της ζωής τους, στις ημέρες μας πιστεύεται ότι είναι πολύ μεγάλοι για να είναι χρήσιμοι. Πόσο τραγικό είναι αυτό!
Εύλογα, το ήθος στην εργασία και η αφοσίωση στην εταιρία έχουν υποστεί βαρύ πλήγμα στα πρόσφατα χρόνια. «Όταν οι εταιρίες, με την παραμικρή διακύμανση του χρηματιστηρίου, πετούν ανθρώπους στο δρόμο, η αφοσίωση στην εταιρία γίνεται κάτι το ξεπερασμένο», λέει το γαλλικό περιοδικό Λιμπερασιόν (Libération). «Βέβαια, πρέπει να εργάζεσαι, αλλά για τον εαυτό σου, όχι για την εταιρία».
Παρ’ όλα αυτά τα αυξανόμενα προβλήματα, η βασική ανθρώπινη ανάγκη για εργασία εξακολουθεί να υφίσταται. Επομένως, στους γοργά μεταβαλλόμενους καιρούς μας, πώς μπορεί κάποιος να καλλιεργήσει ισορροπημένη άποψη για την εργασία και, παράλληλα, να διατηρεί μια αίσθηση σιγουριάς και ικανοποίησης σε σχέση με αυτήν;
[Εικόνα στη σελίδα 3]
Η σύγχρονη τεχνολογία μπορεί να έχει επιτείνει τις πιέσεις στο χώρο εργασίας