Σάρι—Εκατομμύρια Σάρι

Από τον ανταποκριτή του Ξύπνα! στην Ινδία

ΤΟ φοράνε πάνω από 300 εκατομμύρια γυναίκες. Το θαυμάζουν άνθρωποι σ’ ολόκληρο τον κόσμο. Και, φανταστείτε, ένα μέγεθος ταιριάζει σε όλα τα σώματα! Ναι, είναι το χαριτωμένο ινδικό σάρι. «Το σάρι είναι το πιο θηλυκό φόρεμα που είδα ποτέ μου», είπε η Εύα από τη Γερμανία, όταν είχε επισκεφτεί για πρώτη φορά την Ινδία. Είδε την απλή κομψότητα που χαρίζει το σάρι σαν ευχάριστη αλλαγή από το στερεότυπο ντύσιμο των γυναικών στις Δυτικές χώρες. Κι όμως, αξίζει να σημειωθεί ότι το σάρι δεν είναι παρά ένα κομμάτι ύφασμα 5,5 μέτρων χωρίς ραφές, φερμουάρ, κουμπιά, κόπιτσες ή σούστες!

Φόρεμα για Όλες τις Ώρες

Το όμορφο σάρι δεν είναι μόνο για τις επίσημες περιπτώσεις. Οι γυναίκες εδώ το θεωρούν ντύσιμο που εξυπηρετεί όλες τις ανάγκες· το βρίσκουν εύχρηστο και πρακτικό. Για να το διαπιστώσει κανείς αυτό, δεν έχει παρά να παρακολουθήσει μια Ινδή στις καθημερινές της δουλειές.

Αρχίζει τις πρωινές δουλειές της μ’ ένα παλιό ‘σάρι για το σπίτι’. Φέρνει νερό, μαγειρεύει, σκουπίζει το σπίτι, πλένει ρούχα με το χέρι, περιποιείται τον κήπο, φροντίζει τα παιδιά και τα ζώα, και κάνει κι όλες τις άλλες δουλειές της με το ρούχο αυτό που σχεδόν ακουμπάει στο πάτωμα. Μα δεν νιώθει τρομερά άβολα που κάνει όλες αυτές τις δουλειές μ’ αυτό το ντύσιμο;

«Δεν προξενεί κανένα πρόβλημα», εξηγεί η Ράνι, μητέρα δυο παιδιών. «Μπορώ κάλλιστα να σηκώσω μερικά εκατοστά το μέρος τού σάρι μου που έχει τις πιέτες και να το στερεώσω στη μέση. Όταν έρχεται κάποιος επισκέπτης, το κατεβάζω γρήγορα και είμαι όσο εμφανίσιμη χρειάζεται για να ανοίξω την πόρτα. Το βρίσκω πολύ πρακτικό».

Δεν θα πρέπει να παραλείψουμε και το παλάβ ή παλού, που είναι η άκρη του σάρι, μέρος το οποίο φοράνε συνήθως ρίχνοντάς το με χάρη πάνω στον ώμο. Μπορούν επίσης να το περάσουν και γύρω από τους ώμους είτε για ζεστασιά είτε για μια πιο σεμνή εμφάνιση ή ακόμα και να καλύψουν το κεφάλι τους. Και στην ανάγκη, το παλάβ, που είναι πάντα πρόχειρο εφόσον αποτελεί μέρος του φορέματος, διπλώνεται και γίνεται πιαστράκι για τις κατσαρόλες ή πετσέτα του χεριού, αν και θα πρέπει να λαβαίνει κανείς υπόψη του τους κινδύνους που κρύβει σε περίπτωση που χρησιμοποιείται κοντά στη φωτιά.

Όταν μια Ινδή βγαίνει έξω από το σπίτι, συνήθως αλλάζει και φοράει ένα άλλο, καθαρό σάρι. Η εμφάνισή της στον κόσμο, ακόμα κι αν δεν πρόκειται παρά για ψώνια στην κοντινή αγορά, είναι περιποιημένη και γυναικεία. Κι όταν χρειάζεται να περάσει από τους γεμάτους κόσμο δρόμους της πόλης, ανεβασμένη στην πίσω θέση ενός ποδηλάτου ή ενός σκούτερ, κάθεται γυναικεία. Μόλις έρχεται η νύχτα κοιμάται φορώντας και πάλι σάρι.

Ωστόσο, δεν φοράνε σάρι όλες οι γυναίκες στην Ινδία. Η θρησκεία, το πολιτιστικό υπόβαθρο και οι προτιμήσεις, που ποικίλλουν ανάλογα με την περιοχή, είναι παράγοντες που επηρεάζουν τον τρόπο του ντυσίματός τους. Για παράδειγμα, η Ράνι τα πρώτα της χρόνια φορούσε φορέματα και φούστες όπως μια συνηθισμένη μαθήτρια του σχολείου, και υιοθέτησε το σάρι μόνο όταν πλησίασε στην ενηλικίωση. «Από τη στιγμή που άρχισα να φοράω σάρι, όλοι ανέμεναν ότι θα το φορούσα διαρκώς από εκεί κι ύστερα», λέει. «Δεν ξαναφόρεσα φόρεμα ή φούστα από τότε». Καταφέρνει μέχρι και να παίζει μπάντμιντον με το γιο της, αρκεί να σηκώνει λίγο τη φούστα για να κινείται πιο εύκολα.

Ατέλειωτη Ποικιλία

Τα σάρι υπάρχουν σε πολύ μεγάλη ποικιλία υφασμάτων, χρωμάτων και σχεδίων. Γίνονται από ύφασμα βαμβακερό υφασμένο στο χέρι, στιλπνό πολυέστερ ή σταμπαριστό μετάξι. Υπάρχουν σάρι με λουλούδια, ριγέ, καρώ απλά, καρώ πολύχρωμα, με γεωμετρικά σχήματα και κάθε λογής σχέδιο που μπορεί κανείς να φανταστεί. Αν και μερικά μπορεί να είναι απλά και συντηρητικά, τα νυφικά σάρι, που συχνά έχουν βαθύ κόκκινο χρώμα και πλούσιο κέντημα με χρυσή κλωστή, είναι ιδιαίτερα όμορφα.

Οι Ινδές που μπορούν να διαθέσουν λεφτά γι’ αυτά, χαίρονται να αγοράζουν και να έχουν στη διάθεσή τους ολόκληρη ποικιλία από χρωματιστά σάρι. ‘Εγώ έχω 65’, καμαρώνει η σύζυγος ενός πλούσιου Ινδού σόνι (κοσμηματοπώλη). Όμως, σε χτυπητή αντίθεση μ’ αυτήν, υπάρχουν εκατοντάδες χιλιάδες φτωχές γυναίκες, για τις οποίες το ντύσιμο είναι πολυτέλεια. Αυτές μπορεί να έχουν μονάχα ένα—στην καλύτερη περίπτωση δύο—σάρι και να το φοράνε μέχρι που να φθαρεί και να σχιστεί. Η αντικατάστασή του είναι οικονομικό βάρος για τις οικογένειές τους.

Κάπου ανάμεσα βρίσκεται η μέση γυναίκα, η οποία πρέπει να κάνει έναν προσεκτικό προϋπολογισμό με βάση το πολύ περιορισμένο οικογενειακό εισόδημα. Μεγάλο μέρος της γκαρνταρόμπας της αποτελείται από σάρι που της έκαναν δώρο όταν παντρεύτηκε. Τα πιο πλούσια διακοσμημένα σάρι βρίσκονται συνήθως διπλωμένα με τάξη σε κάποιο συρτάρι ή κλειδωμένα στο μπαούλο μαζί με άλλα πολύτιμα αντικείμενα της οικογένειας, που τα φυλάνε για ειδικές περιπτώσεις.

Σκέφτεστε να Φορέσετε Σάρι;

«Θα ’θελα πολύ να δω τη γυναίκα μου με σάρι», είπε κάποιος σύζυγος σε μια Δυτική χώρα. Αυτός εκφράζει την άποψη πολλών αντρών, στους οποίους αρέσει η θηλυκότητα του φορέματος. Και είναι θαυμάσια αλλαγή για μια γυναίκα, που μέχρι τώρα το θαύμαζε στις φωτογραφίες, να φορέσει και η ίδια σάρι. Γιατί να μη φορέσετε σάρι σε κάποια ειδική περίπτωση;

Σε πολλές μεγάλες πόλεις είναι εύκολο να βρεις σάρι στις ινδικές κοινότητες που υπάρχουν σ’ αυτές τις πόλεις. Όμως αν δεν υπάρχουν καταστήματα με σάρι εκεί που μένετε, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε κάποιο λεπτό ύφασμα που θα αγοράσετε από ένα συνηθισμένο κατάστημα υφασμάτων. Το ύφασμα θα πρέπει να έχει τουλάχιστον 5,5 μέτρα μάκρος και όχι λιγότερο από 1,1 μέτρα πλάτος. Αν είστε ψηλή, δυόμισι με πέντε πόντοι επιπλέον θα είναι ό,τι πρέπει, γιατί έτσι θα έχετε περισσότερο ύφασμα για να διπλώσετε γύρω από τη μέση, όταν σχηματίζετε τη φούστα. Οποιοδήποτε χρώμα ή σχέδιο ταιριάζει στο γούστο σας είναι κατάλληλο, αν όμως έχει μπορντούρα στις άκρες θα είναι ιδιαίτερα ελκυστικό.

Επίσης, χρειάζονται δυο πράγματα ακόμα: ένα μεσοφόρι μακρύ μέχρι τον αστράγαλο, με λάστιχο στη μέση κι ένα χόλι, δηλαδή ένα κοντό, εφαρμοστό μπλουζάκι. Και τα δυο θα πρέπει να έχουν χρώμα που να ταιριάζει με το σάρι. Εφόσον το χόλι αφήνει ακάλυπτο ένα μέρος του στομαχιού, η σεμνότητα απαιτεί να μην είναι το μπλουζάκι ούτε πολύ κοντό ούτε να έχει πολύ χαμηλό ντεκολτέ. Μπορείτε αν θέλετε να προσπαθήσετε να φτιάξετε το δικό σας χόλι. Αλλιώς, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε οποιαδήποτε μπλούζα με στρογγυλή λαιμόκοψη και μανίκια που δεν είναι πολύ χαλαρά.

Αφού έχετε φορέσει το χόλι σας και το μεσοφόρι (το λάστιχο να είναι σφιχτό στη μέση, αλλά όχι τόσο που να μην αισθάνεστε άνετα), είστε έτοιμη να αρχίσετε να μαθαίνετε την τέχνη τού πώς τυλίγεται το σάρι. Αν έχετε κάποια Ινδή φίλη, θα μπορούσε να σας βοηθήσει πολύ, αλλά μπορείτε να ζητήσετε τη βοήθεια οποιασδήποτε φίλης σας. Μη σας τρομάζει η ποσότητα του υφάσματος. Μ’ έναν καθρέφτη που να δείχνει ολόκληρο το σώμα, λίγη υπομονή και άφθονο χρόνο, θα μάθετε σύντομα να το φοράτε. Ακολουθήστε τις εικόνες που δίνουμε εδώ ως οδηγό. Κι αν δεν είστε ευχαριστημένη μετά την πρώτη προσπάθεια, αρχίστε πάλι από την αρχή. Στο τέλος, προσθέστε σαν συμπλήρωμα λίγα κοσμήματα, όπως κάνουν και οι Ινδές.

Κατόπιν κοιτάξτε στον καθρέφτη για να έχετε την πλήρη εικόνα της μεταμόρφωσής σας. Μείνετε λίγη ώρα μ’ αυτό το καινούριο ντύσιμο για να καταφέρετε να αισθάνεστε άνετα. Και μην εκπλαγείτε αν σας κάνουν κομπλιμέντα. Άλλωστε, έχετε ντυθεί μ’ ένα από τα πιο θηλυκά ρούχα στον κόσμο—το χαριτωμένο και εύχρηστο σάρι.

[Πλαίσιο στη σελίδα 23]

Η Τέχνη τού Πώς Τυλίγεται το Σάρι

1. Αρχίζοντας από τα δεξιά, στερεώστε το σάρι στο μεσοφόρι και στο ύψος της μέσης, και πιάστε το μπρος και πίσω, γύρω από τη μέση. Βεβαιωθείτε ότι το ύφασμα κρέμεται ίσια και ότι το στρίφωμα είναι επίσης ίσιο.

2. Περάστε την ελεύθερη άκρη του σάρι χαλαρά γύρω σας και φέρτε το υπόλοιπο ύφασμα μπροστά.

3. Χρησιμοποιώντας την άκρη του σάρι, κάντε αρκετές όμοιες σούρες στο μάκρος για να σχηματίσετε το παλάβ.

4. Περάστε το παλάβ πάνω στον αριστερό σας ώμο μέχρι κάτω στη γάμπα ή και χαμηλότερα. Στερεώστε το παλάβ στο χόλι σας, με μια παραμάνα.

5. Τραβήξτε το σάρι γύρω σας, έτσι ώστε να το νιώθετε άνετα στην πλάτη, και το υπόλοιπο ύφασμα να είναι μπροστά.

6. Πιάνοντας από τα δεξιά προς τα αριστερά, σχηματίστε όμοιες πιέτες, μέχρι να χρησιμοποιηθεί όλο το ύφασμα. Βεβαιωθείτε ότι όλες οι πιέτες κρέμονται ομοιόμορφα.

7. Διπλώστε ολόκληρο το μέρος με τις πιέτες στα αριστερά. Στερεώστε τις πιέτες στη μέση, κάπως προς τα αριστερά. Πιάστε τις πιέτες στο μεσοφόρι με μια παραμάνα.

8. Τα αποτελέσματα αξίζουν όλη αυτή τη διαδικασία.