Ποιος Επινόησε τη Γραβάτα;

ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΗ ΤΟΥ ΞΥΠΝΑ! ΣΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ

ΣΕ ΟΛΟ τον κόσμο περίπου 600 εκατομμύρια άντρες τις φορούν τακτικά. Στη Γερμανία, ο μέσος άντρας έχει περίπου 20 γραβάτες. Πολλοί άντρες έχουν αναρωτηθεί με κάποιον εκνευρισμό, ενώ φορούν τη γραβάτα: ‘Επιτέλους, τίνος ιδέα ήταν αυτή;’ Από πού προήλθε η γραβάτα;

Η Στεενκέρκη, μια πόλη στο Βέλγιο, αξιώνει ότι έχει «επινοήσει» τη γραβάτα. Το 1692, οι δυνάμεις της Αγγλίας επιτέθηκαν αιφνιδιαστικά στα γαλλικά στρατεύματα που είχαν στρατοπεδεύσει εκεί. Σύμφωνα με τη γερμανική εφημερίδα Φρανκφούρτερ Αλγκεμάινε Ζόνταγκτσάιτουνγκ (Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung), «οι [Γάλλοι] αξιωματικοί δεν είχαν χρόνο να ντυθούν κατάλληλα. Αλλά χωρίς καθυστέρηση, έδεσαν τα μαντίλια της στολής τους γύρω από το λαιμό τους σε χαλαρό κόμπο και πέρασαν τις άκρες τους μέσα από τις κουμπότρυπες του σακακιού τους. Να, λοιπόν, η ‘γέννηση’ της γραβάτας στην αρχική της μορφή».

Ωστόσο, αυτή η καινοτομία στη στρατιωτική μόδα δεν ήταν ακριβώς πρωτοφανής. Οι ειδικοί στην ιστορία της γραβάτας τονίζουν ότι, αιώνες νωρίτερα, οι πολεμιστές του Κινέζου αυτοκράτορα Τσενγκ (Σι Χουάνγκ-τι) φορούσαν γύρω από το λαιμό ένα ύφασμα που έμοιαζε με μαντίλι ως ένδειξη του βαθμού τους.

Πιθανώς τα πιο φημισμένα, όμως, ήταν τα μαντίλια που φορούσαν οι Κροάτες οι οποίοι πολεμούσαν υπέρ του Βασιλιά Λουδοβίκου ΙΔ΄ της Γαλλίας. Στη διάρκεια μιας νικηφόρας παρέλασης στο Παρίσι, οι Γάλλοι γοητεύτηκαν τόσο από τα μαντίλια των Κροατών ώστε τα ονόμασαν κραβάτ, από τη λέξη Κραβάτ, Κροάτης, και μάλιστα άρχισαν να φορούν και αυτοί τα μαντίλια. «Από τότε και στο εξής», γράφει η εφημερίδα που αναφέρθηκε παραπάνω, «η μόδα της γραβάτας συνεχίζει να διαδίδεται, μολονότι οι στρατιώτες στη Στεενκέρκη ήταν οι πρώτοι που μετέτρεψαν το μαντίλι σε γραβάτα με κόμπο».

Στη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης (1789-1799), ένας άντρας έδειχνε την πολιτική του προτίμηση από το χρώμα του «κροάτη», δηλαδή του μαντιλιού, γύρω από το λαιμό του. Το 19ο αιώνα, η κομψευόμενη ευρωπαϊκή κοινωνία «ανακάλυψε» αυτή τη μορφή ντυσίματος. Τότε ήταν που η γραβάτα εξυψώθηκε από τη στρατιωτική και πολιτική αρένα και μπήκε στην γκαρνταρόμπα του αντρικού πληθυσμού γενικά. Σήμερα η γραβάτα δεν είναι απλώς αποδεκτή σε πολλές κοινωνίες σε όλο τον κόσμο· σε ορισμένες περιστάσεις, είναι ακόμη και υποχρεωτική.

[Ευχαριστία για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 31]

Historic Costume in Pictures/Dover Publications, Inc., New York