Φθινοπωρινά Φύλλα—Γιατί Είναι Τόσο Όμορφα;
ΜΕ φόντο τον καθαρό, γαλανό φθινοπωριάτικο ουρανό, οι πλαγιές των βουνών είναι γεμάτες με αστραφτερά χρώματα—κόκκινο, βιολετί, χρυσαφί, κίτρινο, πορτοκαλί και καφέ. Πράγματι κάθε χρόνο, η θεαματική επίδειξη των φθινοπωρινών φυλλωμάτων, σε περιοχές όπως οι βορειοανατολικές Ηνωμένες Πολιτείες και ο ανατολικός Καναδάς, είναι ένα πρώτου βαθμού αριστούργημα.
Τι είναι αυτό που κάνει τα φύλλα να παίρνουν τόσα πολλά χρώματα; Αν και ορισμένοι βασικοί παράγοντες παραμένουν ακόμα μυστήριο, οι επιστήμονες γνωρίζουν καλά ότι η διαδικασία οφείλεται κυρίως όχι τόσο στο ότι κάτι αλλάζει, όσο στο ότι κάτι χάνεται.
Η χλωροφύλλη—η ουσία που δίνει στα φύλλα το πράσινο χρώμα τους—φυσιολογικά είναι συνδεμένη με μια πρωτεΐνη. Αλλά ο ψυχρός και ξηρός φθινοπωριάτικος αέρας προκαλεί μια σειρά από αλλαγές στο δέντρο, κάνοντας την πρωτεΐνη να διασπαστεί σε αμινοξέα. Και όπως ο οικονόμος αγρότης προετοιμάζεται για το χειμώνα, έτσι και το δέντρο απορροφά και εναποθηκεύει τα αμινοξέα στον κορμό ή στις ρίζες πριν ρίξει τα φύλλα του. Μετά την απομάκρυνση της πρωτεΐνης, η χλωροφύλλη αρχίζει να διασπάται και το πράσινο χρώμα εξαφανίζεται, αποκαλύπτοντας έτσι τα φυσικά χρώματα των ιστών του φύλλου—κίτρινο, πορτοκαλί και καφέ—τα οποία βρίσκονταν εκεί ανέκαθεν.
Αλλά τι μπορούμε να πούμε για τα χτυπητά κόκκινα και πορφυρά χρώματα του σφένδαμνου του σακχαροφόρου, του ρου και ορισμένων άλλων φυτών; Σύμφωνα με ερευνητές, σ’ αυτό περιλαμβάνεται ένας άλλος παράγοντας. Οι ψυχρές νύχτες επιβραδύνουν τη ροή του χυμού στο δέντρο, εμποδίζοντας έτσι την απομάκρυνση της ζάχαρης από τα φύλλα. Ο φωτεινός φθινοπωριάτικος ήλιος μετατρέπει τη ζάχαρη που παραμένει και την κάνει χρωστική ουσία που λέγεται ανθοκυανίνη, και η οποία δίνει στα φύλλα το φωτεινό κόκκινο χρώμα τους.
Έτσι, κατά κάποιο τρόπο, αυτή η επίδειξη που σου κόβει την ανάσα, και η οποία συνδέεται με το λαμπρό ήλιο και τις ψυχρές νύχτες του φθινοπώρου, στην πραγματικότητα είναι το ετήσιο νοικοκυριό που κάνουν τα δέντρα για να ετοιμαστούν για το κλείσιμο μιας ακόμη εποχής ανάπτυξης. Όλα αυτά αποσκοπούν στη δική μας ευχαρίστηση—και στο να μας θυμίζουν τον μεγάλο Καλλιτέχνη και Σχεδιαστή που βρίσκεται πίσω απ’ όλα αυτά.