Το Ολοκαύτωμα—Θύματα ή Μάρτυρες;

ΓΙΑΤΙ γίνεται διαχωρισμός μεταξύ θυμάτων και μαρτύρων; Επειδή όλοι όσοι υπέφεραν εξαιτίας του Ολοκαυτώματος ήταν θύματα, ενώ μονάχα μια μειονότητα ήταν πραγματικά μάρτυρες, με την αυστηρή έννοια της λέξης. Ποια είναι η διαφορά;

Θύμα είναι «κάποιος που θανατώνεται ή υποβάλλεται σε βασανιστήρια ή παθήματα από κάποιον άλλο». Συνήθως τα θύματα δεν έχουν περιθώρια εκλογής.

Από την άλλη μεριά, μάρτυρας είναι «κάποιος που προτιμάει να υποστεί θάνατο παρά να αποκηρύξει θρησκευτικές αρχές» ή «κάποιος που θυσιάζει κάτι πολύ σημαντικό γι’ αυτόν προκειμένου να προαγάγει ένα πιστεύω, ένα σκοπό ή μια αρχή». (The American Heritage Dictionary of the English Language) Έτσι, το θύμα συνήθως είναι ακούσιο, ενώ ο μάρτυρας είναι εκούσιος.

Τρεις Τύποι Θυμάτων

Σ’ ένα συνέδριο σχετικά με τα θύματα των Ναζί που δεν ήταν Εβραίοι, ο Δρ Γκόρντον Ζαν, του Πανεπιστημίου της Μασαχουσέτης, χώρισε τα θύματα των Ναζί σε τρεις κατηγορίες: (1) εκείνους που υπέφεραν γι’ αυτό που ήταν—Εβραίοι, Σλάβοι, Τσιγγάνοι· (2) εκείνους που υπέφεραν γι’ αυτό που έκαναν—ομοφυλόφιλοι, πολιτικοί ακτιβιστές και αντιστασιακοί· (3) κι εκείνους που υπέφεραν γι’ αυτό που αρνούνταν να κάνουν—αντιρρησίες συνείδησης, Μάρτυρες του Ιεχωβά και άλλοι.

Εκατομμύρια Εβραίοι υπέφεραν και πέθαναν απλώς και μόνο επειδή ήταν Εβραίοι από εθνική άποψη. Για τα πρωτοπαλίκαρα του Χίτλερ δεν είχε σημασία αν αυτοί ήταν Ορθόδοξοι ή άθεοι Εβραίοι. Ήταν καταδικασμένοι στην «τελική λύση», ή αλλιώς σε εξόντωση, όπως ονομαζόταν η μέθοδος του Χίτλερ για να εξολοθρεύσει όλους τους Εβραίους από την Ευρώπη. Παρόμοια, οι Σλάβοι, οι οποίοι αναφορικά με τη σταυροφορία του Χίτλερ ήταν κυρίως οι Πολωνοί, οι Ρώσοι και οι Ουκρανοί, ήταν καταδικασμένοι απλώς και μόνο επειδή ήταν Σλάβοι, ‘κατώτερη φυλή’ σε παραβολή με την «ανώτερη» Αρία φυλή.

Όμως η περίπτωση των Μαρτύρων του Ιεχωβά στην Ευρώπη ήταν διαφορετική. Αυτοί ήταν άτομα από πολλές εθνικότητες, αλλά θεωρήθηκαν εσφαλμένα ως ειρηνιστική απειλή για το Εθνικοσοσιαλιστικό καθεστώς της Γερμανίας, εξαιτίας της Χριστιανικής ουδέτερης στάσης τους και της άρνησής τους να αναμειχθούν στις πολεμικές προσπάθειες οποιουδήποτε έθνους. Ο Χίτλερ τους αποκάλεσε ‘γένος που πρέπει να εξοντωθεί’. Πόσο πολυμελές ήταν αυτό το «γένος», και εξοντώθηκαν πράγματι;

«Πολύ Μικρό Δόγμα»—Απειλή για τους Ναζί

Στο συνέδριο που αναφέρθηκε παραπάνω, η Δρ Κριστίν Κινγκ παρουσίασε γεγονότα σχετικά με τους Μάρτυρες στη ναζιστική Γερμανία. Αυτή ανέφερε: ‘Το ότι αυτό το πολύ μικρό δόγμα—20.000 σ’ έναν πληθυσμό 65 εκατομμυρίων, από τα οποία τα 20 εκατομμύρια ήταν Ρωμαιοκαθολικοί και τα 40 εκατομμύρια ήταν Προτεστάντες—τράβηξε την προσοχή των αρχών είναι με την πρώτη ματιά κάτι το παράδοξο. Αλλά αν σκεφτείτε τους ισχυρούς δεσμούς τους με την Αμερική, τις διεθνείς βλέψεις τους και τις υποτιθέμενες κομμουνιστικές και σιωνιστικές συμπάθειές τους, γίνεται αμέσως φανερό ότι δεν θα ήταν δυνατό να τους ανεχθούν’. Φυσικά, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά δεν ήταν ούτε Κομμουνιστές ούτε Σιωνιστές, αλλά ουδέτεροι σε πολιτικά και φυλετικά ζητήματα. Όμως, αυτό δεν το καταλάβαιναν οι Ναζί.

Η ναζιστική εκστρατεία κατά των Μαρτύρων άρχισε το 1933, όταν ήρθε στην εξουσία ο Χίτλερ. Το 1934, αφού έλαβε τηλεγραφήματα διαμαρτυρίας από Μάρτυρες σ’ ολόκληρο τον κόσμο, ο Χίτλερ φώναξε σ’ ένα ξέσπασμά του: «Αυτό το γένος θα εξοντωθεί από τη Γερμανία!» Ο διωγμός των Μαρτύρων κορυφώθηκε.

Οι Χέλμουτ Κράουσνικ και Μάρτιν Μπρόστσατ, στο βιβλίο τους Anatomy of the SS State (Ανατομία του Κράτους των Ες-Ες), δηλώνουν: «Άλλη μια κατηγορία φυλακισμένων υπό προστατευτική κράτηση, οι οποίοι μετά το 1935 συγκρότησαν μια σημαντική ομάδα ανάμεσα στους τρόφιμους των στρατόπεδων συγκέντρωσης, δημιουργήθηκε από τα μέλη των Internationale Vereinigung der Ernsten Bibelforscher [Μαρτύρων του Ιεχωβά]. Αυτή η οργάνωση είχε διαλυθεί το 1933 στη διάρκεια του Τρίτου Ράιχ και η προσάρτηση νέων μελών ή η προπαγάνδα των Μαρτύρων του Ιεχωβά είχε απαγορευτεί με νόμο, επειδή η οργάνωση αυτή θεωρούνταν κυρίως ως όργανο ειρηνιστικής δράσης».

«Το Φεβρουάριο του 1936, εκδόθηκε διάταγμα, σύμφωνα με το οποίο όλοι οι πρώην ηγέτες του Internationale Bibelforschervereinigung (IBV) [των Μαρτύρων του Ιεχωβά] θα έπρεπε να τεθούν υπό προστατευτική κράτηση ‘για διάστημα δυο μηνών’. Στα μέσα του Μαΐου 1937 πάρθηκαν επιπρόσθετα μέτρα. Η Γκεστάπο διέταξε ότι: Όποιος προάγει με οποιοδήποτε τρόπο τους στόχους του παράνομου IBV ή την ενότητα των ακολούθων του θα τίθεται υπό προστατευτική κράτηση και αμέσως θα οδηγείται ενώπιον δικαστηρίου όπου θα εκδίδεται δικαστικό ένταλμα σύλληψης». Στις περισσότερες περιπτώσεις, αυτή η «προστατευτική κράτηση» κατέληγε στη μεταφορά σε στρατόπεδο συγκέντρωσης.

Οι συγγραφείς σημειώνουν επίσης: «Τα έτη 1937/8 η συντριπτική πλειονότητα των τροφίμων του Νταχάου ήταν πολιτικοί κρατούμενοι, ενώ στο Σάξενχαουζεν υπήρχε ακόμη και σ’ εκείνες τις μέρες ένας εξίσου μεγάλος αριθμός από τα λεγόμενα αντικοινωνικά στοιχεία, τους ομοφυλόφιλους, τους Μάρτυρες του Ιεχωβά και τους συνηθισμένους εγκληματίες».

Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος και Ουδετερότητα

Τα πράγματα χειροτέρεψαν για τους Μάρτυρες το 1939, όταν ξέσπασε πόλεμος μεταξύ της Γερμανίας και των Συμμάχων, της Βρετανίας και της Γαλλίας. Τι συνέβηκε;

Ο εικοσιτριάχρονος Άουγκουστ Ντίκμαν από το Ντινσλάκεν ήταν ένας από τους περίπου 600 Μάρτυρες που κρατούνταν στο Σάξενχαουζεν το 1939.a Όταν ξέσπασε ο πόλεμος το Σεπτέμβριο, ο διοικητής του στρατόπεδου Μπαρανόβσκι το είδε αυτό σαν την ευκαιρία που ζητούσε για να σπάσει το ηθικό των Μαρτύρων. Ο Άουγκουστ αρνήθηκε να καταταχτεί στο στρατό, και ο Μπαρανόβσκι ζήτησε από τον Χίμλερ την άδεια να εκτελέσει το νεαρό Ντίκμαν μπροστά σε όλους τους τρόφιμους του στρατόπεδου. Ήταν βέβαιος ότι πολλοί Μάρτυρες θα αποκήρυτταν την πίστη τους αν έβλεπαν μπροστά στα μάτια τους μια εκτέλεση. Τρεις άντρες των Ες-Ες τουφέκισαν από πίσω τον Ντίκμαν κι έπειτα ένας αξιωματικός των Ες-Ες του έδωσε τη χαριστική βολή, μια πιστολιά στο κεφάλι.

Ο Γκουστάφ Άουσνερ, αυτόπτης μάρτυρας, ανέφερε αργότερα: «Πυροβόλησαν τον Ντίκμαν και μας είπαν ότι θα μας πυροβολούσαν όλους αν δεν υπογράφαμε τη δήλωση αποκήρυξης της πίστης μας. Θα μας πήγαιναν στον αμμόλακκο 30 ως 40 άτομα κάθε φορά, και θα μας τουφέκιζαν όλους. Την επόμενη μέρα, τα Ες-Ες έφεραν σε όλους μας να υπογράψουμε ένα χαρτί, αλλιώς θα μας πυροβολούσαν. Έπρεπε να βλέπατε την απογοήτευση ζωγραφισμένη στο πρόσωπό τους καθώς έφευγαν χωρίς να έχουν πάρει ούτε μια υπογραφή. Έλπιζαν ότι θα μας φόβιζαν με τη δημόσια εκτέλεση. Αλλά εμείς φοβόμασταν περισσότερο μήπως δυσαρεστήσουμε τον Ιεχωβά απ’ ό,τι φοβόμασταν τις σφαίρες τους. Δεν τουφέκισαν πια δημόσια κανέναν άλλο από εμάς».

Μια παρόμοια κατάσταση ανέκυψε στο στρατόπεδο του Μπούχενβαλντ στις 6 Σεπτεμβρίου 1939. Ο Ναζιστής αξιωματικός Ρεντλ είπε στους Μάρτυρες: «Αν κάποιος από σας αρνηθεί να πολεμήσει εναντίον της Γαλλίας ή της Αγγλίας, θα πεθάνετε όλοι σας!» Ήταν στιγμή δοκιμασίας. Στο φρουραρχείο της πύλης περίμεναν δυο πάνοπλοι λόχοι των Ες-Ες. Ωστόσο, «ούτε ένας Μάρτυρας του Ιεχωβά δεν ανταποκρίθηκε στο κάλεσμα του αξιωματικού να πολεμήσει για τη Γερμανία. Έγινε σύντομη σιωπή, κι έπειτα ακούστηκε η αιφνιδιαστική διαταγή: ‘Ψηλά τα χέρια! Αδειάστε τις τσέπες σας!’» αναφέρει ο Γιουτζίν Κόγκον στο βιβλίο The Theory and Practice of Hell (Η Θεωρία και η Πράξη Σχετικά με την Κόλαση). Τους τουφέκισαν; Όχι, οι άντρες των Ες-Ες τους επιτέθηκαν και τους λήστεψαν κι έπειτα τους έστειλαν στα λατομεία όπου η εργασία ήταν φρικτή. Επίσης, απαγορεύτηκε να τους παρέχεται οποιαδήποτε νοσοκομειακή περίθαλψη.

Η Δρ Κινγκ, που αναφέρθηκε πρωτύτερα, εξήγησε: ‘Ωστόσο, προς έκπληξη των Ναζί, οι Μάρτυρες δεν ήταν δυνατό να εξαλειφτούν. Όσο πιο σκληρά τους πίεζαν τόσο πιο σταθεροί γίνονταν, και η αντίστασή τους γινόταν σκληρή σαν το διαμάντι. Ο Χίτλερ εξαπέλυσε εναντίον τους έναν εσχατολογικό πόλεμο κι αυτοί κράτησαν την πίστη τους. Με τα μοβ τους τρίγωνα (διακριτικό σήμα αναγνώρισης στο βραχίονα) σχημάτιζαν ισχυρά δίκτυα μέσα στα στρατόπεδα· η εμπειρία τους είναι πολύτιμο υλικό για όλους όσοι μελετάνε το ζήτημα της επιβίωσης κάτω από υπερβολική πίεση. Γιατί τελικά επέζησαν’.

Η Άννα Παβέλτσινσκα, που επέζησε από το Άουσβιτς, έγραψε στο βιβλίο της Values and Violence in Auschwitz: «Στην κλίμακα της τεράστιας κοινότητας του Άουσβιτς, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά δεν ήταν παρά μια πολύ-πολύ μικρή και αφανής ομάδα . . . Εντούτοις, το [μοβ] χρώμα του τριγωνικού διακριτικού τους σήματος ξεχώριζε τόσο καθαρά μέσα στο στρατόπεδο ώστε ο μικρός της αριθμός δεν αντανακλά την πραγματική δύναμη αυτής της ομάδας. Αυτή η μικρή ομάδα κρατουμένων αποτελούσαν μια ισχυρή ιδεολογική δύναμη και κέρδισαν τη μάχη τους ενάντια στο Ναζισμό. Η γερμανική ομάδα αυτού του δόγματος υπήρξε ένα μικρό νησάκι άκαμπτης αντίστασης μέσα στους κόλπους ενός τρομοκρατημένου έθνους, και μ’ αυτό το ίδιο ατρόμητο πνεύμα ενεργούσαν στο στρατόπεδο του Άουσβιτς». Η ίδια προσθέτει: «Όλοι ήξεραν ότι κανένας Μάρτυρας του Ιεχωβά δεν θα εκτελούσε κάποια διαταγή σε αντίθεση με το θρησκευτικό του πιστεύω και τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις».

Εξέχον παράδειγμα, απ’ αυτή την άποψη, αποτελεί η οικογένεια Κουσερόβ από το Μπαντ Λιπσπρίνγκε της Γερμανίας. Ο Φραντς και η Χίλντα είχαν μια μεγάλη οικογένεια που αποτελούνταν από 11 παιδιά, 6 αγόρια και 5 κορίτσια. Κάτω από το ναζιστικό καθεστώς, τα 12 από τα 13 μέλη της οικογένειας καταδικάστηκαν σ’ ένα σύνολο 65 ετών σε φυλακές και σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Το 1940, σε ηλικία 25 χρονών, ο Βίλχελμ τουφεκίστηκε ως αντιρρησίας συνείδησης. Ύστερα από δυο χρόνια, ο αδελφός του ο Βόλφγκανγκ, 20 χρονών, αποκεφαλίστηκε στην κρατική φυλακή του Μπράντενμπουργκ για τον ίδιο λόγο. Το 1946, σε ηλικία 28 χρονών, ο άλλος αδελφός Καρλ-Χάιντς πέθανε από φυματίωση, αφού τον έφεραν πίσω από το Νταχάου άρρωστο. Οι γονείς και οι κόρες εξέτισαν όλοι τους ποινές σε φυλακές και σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. (Για μια λεπτομερή αφήγηση σχετικά μ’ αυτή τη μαρτυρική οικογένεια βλέπε το περιοδικό Η Σκοπιά 1 Ιανουαρίου 1986, σελίδες 10-15.)

Ο Γιουτζίν Κόγκον, στο βιβλίο του The Theory and Practice of Hell, σχολιάζει: «Κάποιος δεν μπορεί παρά να σχηματίσει την εντύπωση ότι, από ψυχολογικής άποψης, τα Ες-Ες δεν ήταν ποτέ αρκετά αντάξιοι της πρόκλησης την οποία έθεταν γι’ αυτούς οι Μάρτυρες του Ιεχωβά».

Αν αυτή η πολύ μικρή ομάδα των Χριστιανών Μαρτύρων, έχοντας ως βάση τα Βιβλικά τους πιστεύω, μπόρεσαν να αντισταθούν στον Χίτλερ, τότε, θα μπορούσε λογικά να ρωτήσει κάποιος: γιατί απέτυχαν απ’ αυτή την άποψη τόσα εκατομμύρια Προτεστάντες και Καθολικοί; Πού ήταν η σαφής και ξεκάθαρη θρησκευτική ηγεσία και καθοδήγηση όσον αφορά τις Χριστιανικές αρχές, που θα μπορούσε να αποσύρει την υποστήριξη των 60 περίπου εκατομμυρίων Γερμανών από το Ναζισμό; (Βλέπε πλαίσιο στη σελίδα 13.)

Τι τους Στήριξε;

Ο Πρίμο Λέβι, στο βιβλίο του The Drowned and the Saved (Αυτοί που Πνίγηκαν κι Αυτοί που Σώθηκαν), δηλώνει: «Στην επίπονη και μονότονη καθημερινή ζωή [στα στρατόπεδα συγκέντρωσης], οι [θρησκευτικοί και πολιτικοί] πιστοί οπαδοί ζούσαν καλύτερα . . . όλοι τους έμεναν από κοινού προσκολλημένοι στη σωτήρια δύναμη της πίστης τους».

Και προσθέτει: «Το δικό τους σύμπαν ήταν πιο μεγάλο από το δικό μας, πιο εκτεταμένο στο χώρο και στο χρόνο, πάνω απ’ όλα πιο νοητό: είχαν ένα . . . χιλιετές αύριο . . . ένα μέρος στον ουρανό ή στη γη, όπου η δικαιοσύνη και η ευσπλαχνία είχαν κερδίσει ή θα κέρδιζαν σ’ ένα απόμακρο ίσως, αλλά βέβαιο μέλλον».

Η ακλόνητη πίστη των Μαρτύρων του Ιεχωβά σε μια μελλοντική Χιλιετία εκφράζεται καλύτερα με τα ακόλουθα γράμματα από Γερμανούς Μάρτυρες που είχαν καταδικαστεί σε θάνατο:

«Αγαπητέ μου αδελφέ, νύφη, γονείς και άλλοι αδελφοί,

»Πρέπει να σας γράψω τα οδυνηρά νέα ότι όταν θα λάβετε αυτό το γράμμα δεν θα ζω πια. Παρακαλώ μη λυπηθείτε υπερβολικά. Θυμηθείτε ότι είναι απλό ζήτημα για τον Παντοδύναμο Θεό να με σηκώσει από τους νεκρούς. . . . Να ξέρετε ότι προσπάθησα να τον υπηρετήσω στην αδυναμία μου και είμαι απόλυτα πεπεισμένος ότι ήταν μαζί μου μέχρι το τέλος. Εμπιστεύομαι τη διαφύλαξή μου στον Ιεχωβά. . . . Και τώρα αγαπητοί μου πατέρα και μητέρα, θέλω να σας ευχαριστήσω και τους δυο για όλα τα καλά πράγματα που έχετε κάνει για μένα. . . . Είθε ο Ιεχωβά να σας ανταμείψει για όλα όσα έχετε κάνει.

»(Υπογραφή) Λούντβιγκ Κίρανεκ»

Ο Λούντβιγκ Κίρανεκ εκτελέστηκε στη Δρέσδη επειδή ήταν Μάρτυρας του Ιεχωβά.

Μετά την καταδίκη του Γιοχάνες Χαρμς σε θάνατο στην γκιλοτίνα, του δόθηκαν εφτά ευκαιρίες να αποκηρύξει την πίστη του ως Μάρτυρα. Λίγο πριν την εκτέλεσή του το 1940, έστειλε αυτό το γράμμα στον πατέρα του, τον Μάρτιν, που κι αυτός ήταν στη φυλακή επειδή ήταν Μάρτυρας.

«Αγαπητέ μου πατέρα,

»Έχουμε ακόμη τρεις εβδομάδες μέχρι τις 3 Δεκεμβρίου, μέρα που είδαμε ο ένας τον άλλον πριν από δυο χρόνια για τελευταία φορά. Θυμάμαι ακόμη το γλυκό σου χαμόγελο όταν εργαζόσουν στο υπόγειο της φυλακής και εγώ περπατούσα στο προαύλιο της φυλακής.

»Σε σκέφτομαι με υπερηφάνεια όλο αυτόν τον καιρό αλλά και με θαυμασμό για τον τρόπο με τον οποίο έχεις βαστάξει το φορτίο σου με πιστότητα στον Κύριο. Και τώρα κι εγώ έχω επίσης την ευκαιρία να αποδείξω την πιστότητά μου στον Κύριο μέχρι θανάτου, ναι, με πιστότητα όχι μόνο μέχρι θανάτου, αλλά ακόμη και στο θάνατο.

»Η θανατική μου καταδίκη έχει ήδη αναγγελθεί και είμαι δεμένος με αλυσίδες μέρα και νύχτα—τα σημάδια (πάνω στο χαρτί) είναι από τις χειροπέδες—αλλά δεν έχω ακόμη νικήσει στο πλήρες. . . . Έχω ακόμη την ευκαιρία να σώσω την επίγεια ζωή μου, αλλά μόνο για να χάσω την πραγματική ζωή.

»Όταν, αγαπητέ μου πατέρα, βρεθείς και πάλι στο σπίτι, σε παρακαλώ ιδιαίτερα να φροντίσεις την αγαπητή μου Λίσεν [τη γυναίκα του], γιατί θα είναι πάρα πολύ δύσκολο γι’ αυτήν, γνωρίζοντας ότι ο αγαπημένος της δεν θα ξαναγυρίσει. Ξέρω ότι θα το κάνεις αυτό και σε ευχαριστώ εκ των προτέρων. Αγαπητέ μου πατέρα, σου το λέω εν πνεύματι, να παραμείνεις πιστός, όπως κι εγώ προσπάθησα να παραμείνω πιστός, και τότε θα δούμε ο ένας τον άλλον ξανά. Θα σε σκέφτομαι μέχρι την τελευταία στιγμή.

»Ο γιος σου Γιοχάνες».

Αυτοί δεν είναι παρά δυο μόνο από τους εκατοντάδες μάρτυρες, τους Μάρτυρες του Ιεχωβά, που πέθαναν επειδή τόλμησαν να είναι αντιρρησίες συνείδησης σ’ ένα φαύλο καθεστώς. Η πλήρης μαρτυρική ιστορία όλων αυτών θα γέμιζε τόμους ολόκληρους.b

[Υποσημειώσεις]

[Πλαίσιο στη σελίδα 13]

Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά Ήταν Θύματα του Χίτλερ

Από την εφημερίδα «The New York Times», 14 Μαΐου 1985

Προς τον Εκδότη:

Η γυναίκα μου κι εγώ είμαστε Γερμανοί και συνολικά περάσαμε και οι δυο μας 17 χρόνια σε ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης. Εγώ ήμουν στο Νταχάου και στο Μάουτχαουζεν, και η γυναίκα μου, Γκέρτρουντ, στο Ράβενσμπρικ. Συγκαταλεγόμασταν στους χιλιάδες μη Εβραίους Γερμανούς που υπέφεραν επειδή έκαναν αυτό που οι εγκληματίες Ναζί απέτυχαν να κάνουν—ήμασταν αντιρρησίες συνείδησης στην υποχρεωτική ειδωλολατρία και στον υποχρεωτικό μιλιταρισμό του Χίτλερ. Χιλιάδες από εμάς επέζησαν από τα στρατόπεδα, αλλά πολλοί δεν το κατάφεραν.

Οι πρόσφατες επιστολές που δημοσιεύσατε (της Σαμπίνα Λίτζμαν, 25 Απριλίου, και της Άννας Ε. Ράιστζις, 30 Απριλίου), και οι οποίες μιλούσαν για τους απλούς Γερμανούς που υπέφεραν κάτω από το χιτλερικό καθεστώς, με υποκίνησαν να αναφερθώ σε μια μειονότητα, που συνήθως παραβλέπεται και που υπέστη άγριο διωγμό από την Γκεστάπο. Αυτοί ήταν γνωστοί ως Ernste Bibelforscher (Ειλικρινείς Σπουδαστές της Αγίας Γραφής) ή αλλιώς Jehovas Zeugen (Μάρτυρες του Ιεχωβά).

Αμέσως μόλις ήρθε στην εξουσία ο Χίτλερ, το 1933, άρχισε συστηματικό διωγμό εναντίον των Μαρτύρων του Ιεχωβά, εξαιτίας της ουδέτερης στάσης τους στην πολιτική και στον πόλεμο. Σαν αποτέλεσμα, χιλιάδες Γερμανοί Μάρτυρες, πολλοί από τους οποίους ήταν φίλοι μου, έγιναν όχι μόνο θύματα του Ολοκαυτώματος αλλά και μάρτυρες. Γιατί αυτή η μικρή διαφορά; Επειδή θα μπορούσαμε να φεύγαμε από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης όποτε θέλαμε, αν ήμασταν διατεθειμένοι να υπογράψουμε ένα χαρτί με το οποίο θα αποκηρύτταμε τα θρησκευτικά μας πιστεύω.

Δυο σύντομα παραδείγματα θα δείξουν το είδος του πνεύματος που έκαιγε στα στήθη μερικών Γερμανών που πραγματικά αντιστάθηκαν στο Χιτλερισμό. Ο Βίλχελμ Κουσερόβ, ηλικίας 25 χρονών, από το Μπαντ Λιπσπρίνγκε, τουφεκίστηκε στις 27 Απριλίου 1940, επειδή αρνήθηκε να υπηρετήσει στις στρατιές του Χίτλερ.

Ύστερα από δυο χρόνια, ο αδελφός τού Βίλχελμ, ο Βόλφγκανγκ, αποκεφαλίστηκε στη φυλακή του Μπράντενμπουργκ για τον ίδιο λόγο. Εκείνο τον καιρό ο τουφεκισμός θεωρούνταν πολύ αξιοπρεπής για τους αντιρρησίες συνείδησης, κατά τη γνώμη του Χίτλερ. Ο Βόλφγκανγκ ήταν 20 χρονών.

Θα μπορούσα να αναφερθώ σε εκατοντάδες Γερμανούς, άντρες και γυναίκες, που είχαν παρόμοια τύχη επειδή, στο όνομα του Θεού, τόλμησαν να αντισταθούν στην τυραννία. Το γιατί εκατομμύρια Γερμανοί με αρχές δεν αντιστάθηκαν και δεν συμπεριλήφθηκαν σ’ αυτούς, αλλά το έκαναν αυτό μόνο μερικές χιλιάδες, είναι ίσως ένα ερώτημα που θα πρέπει να απαντηθεί από άλλους.

Μάρτιν Πέτσινγκερ

Μπρούκλιν, 1 Μαΐου 1985

[Εικόνα στη σελίδα 15]

Η οικογένεια Κουσερόβ—Ο Βίλχελμ (δεύτερος από δεξιά) τουφεκίστηκε· ο Βόλφγκανγκ (τρίτος από αριστερά) αποκεφαλίστηκε· ο Καρλ-Χάιντς (δεύτερος από αριστερά) πέθανε από φυματίωση μετά την απελευθέρωσή του από το Νταχάου

[Εικόνα στη σελίδα 16]

Ο Μάρτιν Πέτσινγκερ (ο οποίος πέθανε το 1988) και η γυναίκα του Γκέρτρουντ πέρασαν περίπου εννιά χρόνια ο καθένας σε ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης