«Τυχαία, θα έλεγε κανείς, μπήκα κάποιο βράδυ σε μια σκονισμένη, βρώμικη αίθουσα—όπου είχα ακούσει ότι διεξάγονταν θρησκευτικές λειτουργίες—για να δω αν οι ελάχιστοι άνθρωποι που συγκεντρώνονταν εκεί είχαν να προσφέρουν τίποτα πιο λογικό από τα δόγματα των μεγάλων εκκλησιών. Εκεί, άκουσα πρώτη φορά κάτι από τις απόψεις των Αντβεντιστών της Δεύτερης Έλευσης [της Αντβεντιστικής Χριστιανικής Εκκλησίας], και κήρυκας ήταν ο κ. Τζόνας Γουέντελ . . . Ομολογώ, λοιπόν, ότι έχω υποχρέωση στους Αντβεντιστές καθώς και σε άλλα θρησκεύματα. Μολονότι η Γραφική του εξήγηση δεν ήταν απόλυτα σαφής, . . . αποδείχτηκε αρκετή, με τη βοήθεια του Θεού, για να επανεδραιωθεί η κλονιζόμενη πίστη μου στη θεοπνευστία της Αγίας Γραφής και για να φανεί ότι οι αφηγήσεις των αποστόλων και των προφητών συνδέονται άρρηκτα μεταξύ τους. Αυτά που άκουσα με παρακίνησαν να μελετήσω τη Γραφή μου με περισσότερο ζήλο και προσοχή από όσο ποτέ προηγουμένως, και θα ευχαριστώ πάντοτε τον Κύριο για αυτή την καθοδηγία· επειδή, μολονότι ο Αντβεντισμός δεν με βοήθησε να βρω καμιά συγκεκριμένη αλήθεια, πάντως με βοήθησε πάρα πολύ να βγάλω από το μυαλό μου τις πλάνες, και έτσι με προετοίμασε για την Αλήθεια».

Επίδραση από Άλλους

Ο Ρώσσελ μιλούσε πολύ ανοιχτά για τη βοήθεια που είχε λάβει από άλλους στη μελέτη της Αγίας Γραφής. Όχι μόνο αναγνώριζε ότι είχε υποχρέωση στον Αντβεντιστή της Δεύτερης Έλευσης Τζόνας Γουέντελ, αλλά επίσης μιλούσε με αγάπη για δυο άλλα άτομα που τον είχαν βοηθήσει στη μελέτη της Αγίας Γραφής. Ο Ρώσσελ είπε για αυτούς τους δυο άντρες: «Η μελέτη του Λόγου του Θεού με αυτούς τους δυο αγαπητούς αδελφούς οδήγησε, βήμα προς βήμα, σε πιο πράσινα λιβάδια». Ο ένας, ο Τζορτζ Γ. Στέτσον, ήταν σοβαρός μελετητής της Αγίας Γραφής και πάστορας της Αντβεντιστικής Χριστιανικής Εκκλησίας στο Εντινμπόρο της Πενσυλβανίας.

Ο άλλος, ο Τζορτζ Στορς, ήταν εκδότης του περιοδικού Βιβλικός Εξεταστής (Bible Examiner), στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης. Ο Στορς, ο οποίος γεννήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 1796, υποκινήθηκε αρχικά να εξετάσει τι λέει η Αγία Γραφή για την κατάσταση των νεκρών όταν διάβασε κάτι που είχε εκδώσει (αν και ανώνυμα εκείνον τον καιρό) ένας επιμελής μελετητής της Αγίας Γραφής, ο Χένρι Γκρου από τη Φιλαδέλφεια της Πενσυλβανίας. Ο Στορς έγινε ζηλωτής υποστηρικτής της κατά χάρη αθανασίας, όπως λεγόταν—της διδασκαλίας ότι η ψυχή είναι θνητή και ότι η αθανασία είναι ένα δώρο που το αποκτούν οι πιστοί Χριστιανοί. Επίσης ανέπτυξε το επιχείρημα ότι, εφόσον οι πονηροί δεν έχουν αθανασία, δεν υπάρχουν αιώνια βάσανα. Ο Στορς ταξίδεψε πολύ, κάνοντας διαλέξεις σχετικά με το θέμα της μη ύπαρξης αθανασίας για τους πονηρούς. Ανάμεσα στα έργα που εξέδωσε ήταν τα Έξι Κηρύγματα (Six Sermons), τα οποία τελικά κυκλοφόρησαν σε 200.000 αντίτυπα. Αναμφίβολα, οι σταθερές απόψεις του Στορς, οι οποίες βασίζονταν στην Αγία Γραφή και αφορούσαν τη θνητότητα της ψυχής καθώς και τον εξιλασμό και την αποκατάσταση (την αποκατάσταση των όσων χάθηκαν εξαιτίας της αμαρτίας του Αδάμ· Πράξ. 3:21), είχαν ισχυρή, θετική επίδραση στον νεαρό Κάρολο Τ. Ρώσσελ.

Ωστόσο, κάποιος άλλος, ο οποίος άσκησε βαθιά επιρροή στη ζωή του Ρώσσελ, έγινε επίσης η αιτία να τεθεί σε δοκιμασία η οσιότητά του στη Γραφική αλήθεια.

Οι Χρονολογικές Προφητείες και η Παρουσία του Κυρίου

Κάποιο πρωί του Ιανουαρίου του 1876, ο 23χρονος Ρώσσελ έλαβε ένα αντίτυπο κάποιου θρησκευτικού περιοδικού που λεγόταν Ο Κήρυξ της Πρωίας (Herald of the Morning). Από την εικόνα στο εξώφυλλο, μπόρεσε να διακρίνει ότι ήταν ένα περιοδικό προσκείμενο στον Αντβεντισμό. Ο εκδότης, ο Νέλσον Χ. Μπάρμπουρ από το Ρότσεστερ της Νέας Υόρκης, πίστευε ότι ο αντικειμενικός σκοπός της επανόδου του Χριστού δεν ήταν να καταστρέψει τις οικογένειες της γης αλλά να τις ευλογήσει και ότι δεν θα ερχόταν με σάρκα αλλά ως πνεύμα. Αυτό ήταν σε αρμονία με τα όσα πίστευαν επί αρκετό καιρό ο Ρώσσελ και οι σύντροφοί του από το Αλεγκένι!b Όλως παραδόξως, όμως, ο Μπάρμπουρ είχε την άποψη, από χρονολογικές προφητείες της Γραφής, ότι ο Χριστός ήταν ήδη παρών (αόρατα) και ότι είχε ήδη έρθει η ώρα για το έργο θερισμού, δηλαδή τη σύναξη ‘του σιταριού’ (των αληθινών Χριστιανών που αποτελούν την τάξη της Βασιλείας).—Ματθ., κεφ. 13.

Μέχρι τότε ο Ρώσσελ απέφευγε τις χρονολογικές προφητείες της Γραφής. Τώρα όμως αναριωτιόταν: «Μήπως στην πραγματικότητα οι χρονολογικές προφητείες, τις οποίες επί τόσο καιρό περιφρονούσα, εξαιτίας της κακής χρήσης που τους γινόταν από τους Αντβεντιστές, γράφτηκαν για να καταδείξουν πότε ο Κύριος θα ήταν αόρατα παρών για να εγκαθιδρύσει τη Βασιλεία του;» Με την ακόρεστη δίψα του για τη Γραφική αλήθεια, ο Ρώσσελ ένιωθε ότι έπρεπε να μάθει περισσότερα. Κανόνισε, λοιπόν, να συναντηθεί με τον Μπάρμπουρ στη Φιλαδέλφεια. Η συνάντηση αυτή επιβεβαίωσε το γεγονός ότι συμφωνούσαν σε αρκετές Γραφικές διδασκαλίες και τους έδωσε την ευκαιρία να ανταλλάξουν απόψεις. «Όταν πρωτοσυναντηθήκαμε», δήλωσε αργότερα ο Ρώσσελ, «εκείνος είχε να μάθει πολλά από εμένα σχετικά με το πόσο πλήρης είναι η αποκατάσταση που βασίζεται στην επάρκεια του λύτρου το οποίο δόθηκε για όλους, όπως και εγώ είχα να μάθω πολλά από εκείνον σχετικά με τη χρονολογία». Ο Μπάρμπουρ κατάφερε να πείσει τον Ρώσσελ ότι η αόρατη παρουσία του Χριστού είχε αρχίσει το 1874.c

«Αποφάσισα να Κάνω Εντατική Εκστρατεία Υπέρ της Αλήθειας»

Ο Κ. Τ. Ρώσσελ ήταν ένας άντρας με ισχυρές πεποιθήσεις. Πεπεισμένος ότι η αόρατη παρουσία του Χριστού είχε αρχίσει, ήταν αποφασισμένος να την κηρύξει στους άλλους. Αργότερα είπε: «Η γνώση του γεγονότος ότι ήμασταν ήδη στην περίοδο του θερισμού μού έδωσε την ώθηση να διαδώσω την Αλήθεια έτσι όπως δεν είχα κάνει ποτέ προηγουμένως. Αμέσως, λοιπόν, αποφάσισα να κάνω εντατική εκστρατεία υπέρ της Αλήθειας». Τότε ο Ρώσσελ πήρε την απόφαση να περικόψει τα επαγγελματικά του ενδιαφέροντα για να αφιερωθεί στο κήρυγμα.

Για να αντικρούσει εσφαλμένες απόψεις σχετικά με την επάνοδο του Κυρίου, ο Ρώσσελ έγραψε το βιβλιάριο Ο Σκοπός και ο Τρόπος της Επανόδου του Κυρίου Ημών (The Object and Manner of Our Lord’s Return). Αυτό εκδόθηκε το 1877. Το ίδιο εκείνο έτος ο Μπάρμπουρ και ο Ρώσσελ εξέδωσαν μαζί το βιβλίο Τρεις Κόσμοι και η Σοδειά Αυτού του Κόσμου (Three Worlds, and the Harvest of This World). Αυτό το βιβλίο των 196 σελίδων εξέταζε τα θέματα της αποκατάστασης και των χρονολογικών προφητειών της Γραφής. Μολονότι με το κάθε θέμα είχαν ήδη ασχοληθεί άλλοι πρωτύτερα, κατά την άποψη του Ρώσσελ το βιβλίο αυτό ήταν «το πρώτο που συνδύαζε την ιδέα της αποκατάστασης με τις χρονολογικές προφητείες». Παρουσίαζε την άποψη ότι η αόρατη παρουσία του Ιησού Χριστού χρονολογούνταν από το φθινόπωρο του 1874.

Καθώς ο Ρώσσελ ταξίδευε και κήρυττε, είδε καθαρά ότι χρειαζόταν κάτι περισσότερο προκειμένου να διατηρούνται ζωντανοί και ποτισμένοι οι σπόροι της αλήθειας τους οποίους φύτευε. Ποια ήταν η απάντηση; «Ένα μηνιαίο περιοδικό», είπε ο Ρώσσελ. Έτσι εκείνος και ο Μπάρμπουρ αποφάσισαν να ξαναρχίσουν την έκδοση του Κήρυκος, η οποία είχε σταματήσει εξαιτίας του ότι είχαν ακυρωθεί ορισμένες συνδρομές και είχαν εξαντληθεί τα χρήματα. Ο Ρώσσελ συνεισέφερε δικά του χρήματα προκειμένου να ξανακυκλοφορήσει το περιοδικό, και έτσι έγινε συνεκδότης του.

Για λίγο όλα πήγαιναν καλά—συγκεκριμένα, ως το 1878.

Ο Ρώσσελ Διαχωρίζει τη Θέση του από τον Μπάρμπουρ

Στον Κήρυκα της Πρωίας, στο τεύχος του Αυγούστου 1878, εμφανίστηκε ένα άρθρο του Μπάρμπουρ το οποίο αρνούνταν την αξία που έχει ως υποκατάστατο ο θάνατος του Χριστού. Ο Ρώσσελ, ο οποίος ήταν σχεδόν 30 χρόνια μικρότερος από τον Μπάρμπουρ, μπόρεσε να διακρίνει ότι, στην πραγματικότητα, αυτό αποτελούσε άρνηση του ουσιαστικού μέρους της δοξασίας για το λύτρο. Γι’ αυτό, στο αμέσως επόμενο τεύχος (Σεπτέμβριος 1878) και σε ένα άρθρο με τίτλο «Ο Εξιλασμός», ο Ρώσσελ υπερασπίστηκε το λύτρο και αντέκρουσε τις δηλώσεις του Μπάρμπουρ. Η διαμάχη συνεχίστηκε στις σελίδες του περιοδικού τους επόμενους λίγους μήνες. Τελικά, ο Ρώσσελ αποφάσισε να διακόψει τη συνεργασία του με τον κ. Μπάρμπουρ και έπαψε πλέον να υποστηρίζει οικονομικά τον Κήρυκα.

Όμως, ο Κ. Τ. Ρώσσελ πίστευε πως δεν ήταν αρκετό το γεγονός ότι αποχώρησε από τον Κήρυκα· η δοξασία του λύτρου πρέπει να υποστηριχτεί και η παρουσία του Χριστού πρέπει να διακηρυχτεί. Γι’ αυτό, τον Ιούλιο του 1879, ο Ρώσσελ άρχισε να εκδίδει το περιοδικό Η Σκοπιά της Σιών και Κήρυξ της του Χριστού Παρουσίας.d Ο Ρώσσελ ήταν συντάκτης και εκδότης, μαζί με άλλους πέντε που αρχικά αναγράφονταν ως αρθρογράφοι. Για το πρώτο τεύχος τυπώθηκαν 6.000 αντίτυπα. Το 1914 για κάθε τεύχος τυπώνονταν περίπου 50.000 αντίτυπα.

«Όχι ως Καινούρια Ούτε ως Δικά Μας, Αλλά ως του Κυρίου»

Ο Κ. Τ. Ρώσσελ χρησιμοποίησε τη Σκοπιά και άλλα έντυπα προκειμένου να υπερασπιστεί τις Βιβλικές αλήθειες και να αντικρούσει ψεύτικες θρησκευτικές διδασκαλίες και ανθρώπινες φιλοσοφίες που έρχονταν σε αντίθεση με την Αγία Γραφή. Ωστόσο, δεν ισχυρίστηκε ότι ανακάλυψε καινούριες αλήθειες.

Από τα τέλη του 18ου αιώνα, πολλοί κληρικοί και Βιβλικοί λόγιοι εξέθεταν τις ψεύτικες διδασκαλίες περί αθανασίας της ψυχής και περί αιώνιας τιμωρίας για τους πονηρούς. Η απογύμνωση αυτών των διδασκαλιών αναφερόταν λεπτομερώς στο βιβλίο του Ααρών Έλις Η Αγία Γραφή Εναντίον της Παράδοσης (Bible Vs. Tradition), το οποίο εκδόθηκε αρχικά στην Αγγλία και κατόπιν στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1853 από τον Τζορτζ Στορς. Όμως, εκείνον τον καιρό κανένας δεν έκανε περισσότερα από τον Κ. Τ. Ρώσσελ και τους συντρόφους του για να γνωστοποιήσει αυτές τις αλήθειες.

Και όσο για άλλες Βιβλικές δοξασίες οι οποίες εξετάστηκαν στη Σκοπιά και σε άλλα έντυπα; Μήπως ο Ρώσσελ δέχτηκε να αποδοθεί αποκλειστικά σε αυτόν ο έπαινος για την ανακάλυψη αυτών των πολύτιμων πετραδιών της αλήθειας; Ο ίδιος εξήγησε: «Διαπιστώσαμε ότι επί αιώνες υπήρχαν, εδώ και εκεί, ανάμεσα σε διάφορα θρησκευτικά δόγματα και σε ομάδες οι Βιβλικές διδασκαλίες αναμειγμένες λίγο ή πολύ με ανθρώπινες εικασίες και πλάνες . . . Διαπιστώσαμε ότι η σημαντική δοξασία της δικαίωσης μέσω πίστης και όχι μέσω έργων είχε διατυπωθεί με σαφήνεια από τον Λούθηρο και πιο πρόσφατα από πολλούς Χριστιανούς· ότι τη θεϊκή δικαιοσύνη, τη δύναμη και τη σοφία τις διαφύλατταν προσεκτικά, παρ’ όλο που δεν τις διέκριναν καθαρά, οι Πρεσβυτεριανοί· ότι οι Μεθοδιστές εκτιμούσαν και εκθείαζαν την αγάπη και τη συμπόνια του Θεού· ότι οι Αντβεντιστές πίστευαν στην πολύτιμη δοξασία της επανόδου του Κυρίου· ότι οι Βαπτιστές, μεταξύ άλλων πραγμάτων, πίστευαν με σωστό τρόπο στη δοξασία του συμβολικού βαφτίσματος, παρ’ όλο που είχαν χάσει το νόημα του αληθινού βαφτίσματος· ότι μερικοί Ουνιβερσαλιστές διατηρούσαν επί πολύ καιρό κάποιες αόριστες σκέψεις σχετικά με την ‘αποκατάσταση’. Και έτσι, σχεδόν όλα τα θρησκεύματα παρείχαν αποδείξεις για το γεγονός ότι οι ιδρυτές τους έψαχναν να βρουν την αλήθεια· όμως, ολοφάνερα, ο μεγάλος Αντίδικος πολέμησε εναντίον τους και κατάφερε να μην ορθοτομείται ο Λόγος του Θεού, τον οποίο Λόγο δεν μπορούσε να καταστρέψει ολοκληρωτικά».

Ο Ρώσσελ δήλωσε σχετικά με τη χρονολόγηση που παρουσίαζε συχνά: «Όταν λέμε η χρονολόγησή ‘μας’ εννοούμε απλώς τη χρονολόγηση που χρησιμοποιούμε, τη Βιβλική χρονολόγηση, η οποία ανήκει σε όλους όσους ανήκουν στο λαό του Θεού και οι οποίοι τη δέχονται. Μάλιστα, αυτή χρησιμοποιούνταν, ουσιαστικά με τη μορφή με την οποία την παρουσιάζουμε εμείς, πολύ πριν από τις μέρες μας, όπως και διάφορες προφητείες που χρησιμοποιούμε εμείς χρησιμοποιούνταν για διαφορετικό σκοπό από τους Αντβεντιστές και όπως διάφορες δοξασίες στις οποίες πιστεύουμε, και οι οποίες φαίνονται τόσο καινούριες, πρωτότυπες και διαφορετικές, τις πίστευαν σε κάποια μορφή και άλλοι πολύ πιο πριν: για παράδειγμα—Εκλογή, Χάρις, Αποκατάσταση, Δικαίωση, Αγιασμός, Ενδόξαση, Ανάσταση».

Πώς, λοιπόν, αντιλαμβανόταν ο Ρώσσελ το ρόλο που έπαιζαν εκείνος και οι σύντροφοί του στη διακήρυξη της Γραφικής αλήθειας; Ο ίδιος εξήγησε: «Το έργο μας . . . είναι να ενώσουμε αυτά τα επί μακρόν διασκορπισμένα κομμάτια αλήθειας και να τα παρουσιάσουμε στο λαό του Κυρίου—όχι ως καινούρια ούτε ως δικά μας, αλλά ως του Κυρίου. . . . Δεν πρέπει να δεχτούμε να αποδοθεί σε εμάς κανένας έπαινος ούτε καν για την ανεύρεση και την ανακατάταξη των πετραδιών της αλήθειας». Επιπλέον δήλωσε: «Το έργο στο οποίο ο Κύριος ευαρεστείται να χρησιμοποιεί τα ταπεινά μας ταλέντα είναι περισσότερο έργο ανασυγκρότησης, προσαρμογής και εναρμόνισης παρά έργο επινόησης».

Άρα λοιπόν, ο Ρώσσελ ήταν πολύ μετριόφρων όσον αφορά τα όσα επιτελούσε. Εντούτοις, τα «διασκορπισμένα κομμάτια αλήθειας» που ένωσε και παρουσίασε στο λαό του Κυρίου ήταν απαλλαγμένα από τις ατιμωτικές για τον Θεό ειδωλολατρικές δοξασίες περί Τριάδας και αθανασίας της ψυχής, που είχαν εδραιωθεί στις εκκλησίες του Χριστιανικού κόσμου ως αποτέλεσμα της μεγάλης αποστασίας. Όπως κανένας άλλος εκείνη την εποχή, ο Ρώσσελ και οι σύντροφοί του διακήρυξαν παγκόσμια τη σημασία της επανόδου του Κυρίου και τη σημασία του θεϊκού σκοπού, καθώς και τι περιλαμβανόταν σε αυτόν.

[Πλαίσιο στη σελίδα 45]

Τζορτζ Γ. Στέτσον—«Άντρας με Αξιοσημείωτες Ικανότητες»

Ο Κ. Τ. Ρώσσελ αναγνώρισε με ευγνωμοσύνη τη βοήθεια που έλαβε στη μελέτη των Γραφών από τον Τζορτζ Γ. Στέτσον, από το Εντινμπόρο της Πενσυλβανίας. Ο Στέτσον πέθανε στις 9 Οκτωβρίου 1879, σε ηλικία 64 ετών. Τον επόμενο μήνα η «Σκοπιά» περιείχε μια ανακοίνωση για το θάνατο του Στέτσον, η οποία αποκάλυπτε το βαθύ σεβασμό που έτρεφε για αυτόν ο 27χρονος Ρώσσελ. «Ο αδελφός μας ήταν ένας άντρας με αξιοσημείωτες ικανότητες», έγραψε ο Ρώσσελ, «και ενώ είχε λαμπρές προοπτικές για κοσμικές και πολιτικές τιμές, τις θυσίασε ώστε να έχει τη δυνατότητα να κηρύττει τον Χριστό». Η τελευταία επιθυμία του Στέτσον ήταν να εκφωνήσει την ομιλία της κηδείας του ο Κ. Τ. Ρώσσελ· ο Ρώσσελ συμμορφώθηκε με το αίτημα αυτό. «Περίπου χίλια διακόσια άτομα παρακολούθησαν την τελετή της κηδείας», ανέφερε ο Ρώσσελ, «πράγμα που απέδειξε πόσο μεγάλης εκτίμησης έχαιρε ο αδελφός μας».—«Σκοπιά», Νοέμβριος 1879 (στην αγγλική).

[Πλαίσιο/Εικόνα στη σελίδα 46]

Τζορτζ Στορς—‘Φίλος και Αδελφός’

Ο Κ. Τ. Ρώσσελ ένιωθε πως είχε υποχρέωση στον Τζορτζ Στορς, ο οποίος ήταν περίπου 56 χρόνια μεγαλύτερός του. Ο Ρώσσελ είχε μάθει πολλά από τον Στορς σχετικά με το ότι η ψυχή πεθαίνει. Όταν, λοιπόν, ο Στορς αρρώστησε βαριά προς τα τέλη του 1879, ο Ρώσσελ προσφέρθηκε να τυπώσει στη «Σκοπιά» μια δήλωση για την κατάσταση του Στορς. «Ο αδελφός μας», έγραψε ο Ρώσσελ, «ο οποίος ήταν ως τώρα ο εκδότης του περιοδικού ‘Ο Βιβλικός Εξεταστής’, είναι γνωστός στους περισσότερους αναγνώστες μας· επίσης είναι γνωστό ότι λόγω σοβαρής ασθένειας υποχρεώθηκε να σταματήσει την έκδοση του περιοδικού του». Κατά την άποψη του Ρώσσελ, ο Στορς είχε «πολλούς λόγους να ευχαριστεί τον Θεό για το προνόμιο που του είχε δοθεί να δαπανήσει για τον Κύριο μια τόσο μακροήμερη και αφοσιωμένη ζωή». Ο Στορς πέθανε στις 28 Δεκεμβρίου 1879, σε ηλικία 83 ετών. Στο τεύχος του Φεβρουαρίου 1880 της «Σκοπιάς» (στην αγγλική) εμφανίστηκε μια ανακοίνωση για το θάνατό του, η οποία έλεγε: «Θρηνούμε για το χαμό ενός φίλου και αδελφού εν Χριστώ, πλην όμως ‘όχι όπως εκείνοι οι οποίοι δεν έχουν ελπίδα’».

[Εικόνα]

Τζορτζ Στορς