Έχετε Δει Ποτέ μια Πράσινη Λάμψη;

ΠΟΣΟ ευχάριστο είναι να αποχαιρετάμε άλλη μια ημέρα ατενίζοντας ένα όμορφο ηλιοβασίλεμα! Η ζεστή λάμψη του ήλιου προσφέρει μια πανδαισία χρωμάτων καθώς το φως περνάει μέσα από την ατμόσφαιρα της γης. Κάτι που τονίζει αυτό το συναρπαστικό γεγονός είναι ένα ασυνήθιστο φαινόμενο το οποίο ονομάζεται πράσινη λάμψη. Αν υπάρχουν οι κατάλληλες συνθήκες, αυτή η έκλαμψη του σμαραγδένιου φωτός λαβαίνει χώρα την τελευταία στιγμή του ηλιοβασιλέματος. Ένα σπανιότερο γεγονός που ονομάζεται μπλε λάμψη λέγεται ότι είναι ακόμη πιο όμορφο.

Τι προκαλεί αυτές τις έντονες λάμψεις; Γιατί διαρκούν μόνο μια στιγμή; Και γιατί είναι τόσο σπάνιες; Για να απαντήσουμε σε αυτές τις ερωτήσεις, πρέπει πρώτα να έχουμε βασική κατανόηση της σχέσης που υπάρχει μεταξύ του ηλιακού φωτός και της ατμόσφαιρας της γης.

Το ηλιακό φως που φτάνει στη γη περιέχει όλα τα χρώματα του ουράνιου τόξου. Όταν αυτό το φως διαπεράσει την ατμόσφαιρα της γης, η ατμόσφαιρα ενεργεί σαν ένα γιγαντιαίο πρίσμα και διασκορπίζει, δηλαδή διαχέει, το φως. Ο βαθμός, ωστόσο, στον οποίο διαχέεται ένα κύμα φωτός εξαρτάται από το μήκος κύματός του.

Τα κύματα του μπλε φωτός έχουν μικρότερο μήκος κύματος και είναι διασκορπισμένα σε όλη την ατμόσφαιρα. Γι’ αυτόν το λόγο, ο ουρανός φαίνεται γαλανός όταν ο ήλιος είναι αρκετά επάνω από τον ορίζοντα, σε μια καθαρή ημέρα. Αλλά όταν ο ήλιος είναι κοντά στον ορίζοντα—όπως στη διάρκεια του ηλιοβασιλέματος—το φως του ήλιου πρέπει να ταξιδέψει μέσα από μεγαλύτερο μέρος της ατμόσφαιρας για να φτάσει στα μάτια μας. Ως αποτέλεσμα, το μπλε φως, το οποίο διασκορπίζεται σε μεγάλο βαθμό, δεν φτάνει σε εμάς. Από την άλλη πλευρά, τα μακρύτερα κύματα, όπως τα κόκκινα, μπορούν πιο εύκολα να εισχωρήσουν στην πυκνή ατμόσφαιρα. Αυτό δίνει στο ηλιοβασίλεμα το γνωστό κόκκινο ή πορτοκαλί χρώμα του.a

Κάτω από ορισμένες συνθήκες, όμως, μια πράσινη λάμψη ή μια μπλε λάμψη μπορεί να φανεί στη διάρκεια του ηλιοβασιλέματος. Πώς συμβαίνουν αυτά τα φαινόμενα; Καθώς η πάνω άκρη του ήλιου χάνεται στον ορίζοντα, το φως του ήλιου χωρίζεται σε ένα φάσμα χρωμάτων όπως το ουράνιο τόξο. Το κόκκινο φως εμφανίζεται στο κάτω μέρος του φάσματος, και το μπλε φως είναι στο πάνω μέρος. Καθώς ο ήλιος συνεχίζει να κατεβαίνει, το κόκκινο μέρος του φάσματος πέφτει κάτω από τον ορίζοντα και το μπλε μέρος συνήθως διασκορπίζεται από την ατμόσφαιρα. Αυτή είναι η στιγμή κατά την οποία το τελευταίο λίγο ορατό φως μπορεί να είναι μια πράσινη λάμψη. Αλλά γιατί πράσινη; Επειδή το πράσινο είναι το άλλο βασικό χρώμα στο φως.

Όταν η ατμόσφαιρα είναι πολύ μολυσμένη, η πράσινη λάμψη σπάνια φαίνεται, και η μπλε λάμψη φαίνεται μόνο όταν η ατμόσφαιρα είναι εξαιρετικά διαυγής και αρκετό μπλε φως διεισδύει στον ουρανό ώστε να προκαλέσει την εμφάνιση μιας λαμπρής λάμψης.

[Υποσημείωση]

[Ευχαριστία για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 24]

Sunset: ©Pekka Parviainen/SPL/Photo Researchers