Μπορούσε ο Ιησούς να Έχει Πίστη στον Θεό;
Ένα Δίλημμα για τους Τριαδιστές
«ΠΩΣ θα μπορούσε ο Ιησούς να έχει πίστη; Ο ίδιος είναι Θεός· γνωρίζει και βλέπει το καθετί χωρίς να χρειάζεται να στραφεί σε κανέναν άλλον. Όμως, η πίστη συνίσταται ακριβώς στο να στηρίζεσαι σε κάποιον άλλον και να αποδέχεσαι αυτό που δεν είναι ορατό· επομένως, το ότι ο Ιησούς-Θεός θα μπορούσε να έχει πίστη είναι κάτι που αποκλείεται».
Σύμφωνα με τον Γάλλο θεολόγο Ζακ Γκιγιέ, αυτή είναι η κυρίαρχη άποψη στον Καθολικισμό. Μήπως σας εκπλήσσει αυτή η εξήγηση; Μπορεί να νομίζατε ότι, εφόσον ο Ιησούς αποτελεί παράδειγμα για τους Χριστιανούς στο καθετί, θα πρέπει επίσης να είναι υπόδειγμα πίστης. Αν το νομίζατε αυτό, τότε δεν λάβατε υπόψη σας το δόγμα του Χριστιανικού κόσμου περί Τριάδας.
Το ζήτημα της πίστης του Ιησού πραγματικά αποτελεί αίνιγμα για τους Καθολικούς, τους Προτεστάντες και τους Ορθόδοξους θεολόγους, οι οποίοι πιστεύουν στην Τριάδα ως «το κεντρικό μυστήριο της Χριστιανικής πίστης και ζωής».a Ωστόσο, δεν αρνούνται όλοι την πίστη του Ιησού. Ο Ζακ Γκιγιέ επιβεβαιώνει ότι «είναι αδύνατον να μην αναγνωρίσουμε ότι ο Ιησούς είχε πίστη», παρότι ο Γκιγιέ παραδέχεται ότι, στο φως της δοξασίας της Τριάδας, αυτό αποτελεί «παράδοξο».
Ο Γάλλος Ιησουίτης Ζαν Γκαλό, και όμοια με αυτόν η πλειονότητα των θεολόγων, λέει απερίφραστα ότι, με το να είναι «αληθινός Θεός και αληθινός άνθρωπος, . . . ο Χριστός δεν μπορεί να πιστεύει στον εαυτό του». «Η πίστη συνίσταται στο να πιστεύεις σε κάποιον άλλον, όχι στο να πιστεύεις στον εαυτό σου», παρατηρεί το περιοδικό Λα Τσιβιλτά Κατόλικα (La Civiltà Cattolica). Έτσι, το εμπόδιο για την αναγνώριση της πίστης του Ιησού είναι το δόγμα της Τριάδας, εφόσον οι δύο ιδέες συγκρούονται σαφώς μεταξύ τους.
«Τα Ευαγγέλια ποτέ δεν μιλούν για την πίστη του Ιησού», λένε οι θεολόγοι. Στην ουσία, οι όροι που χρησιμοποιούνται στις Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές πιστεύω και πίστις γενικά αναφέρονται στην πίστη των μαθητών στον Θεό ή στον Χριστό, και όχι στην πίστη του Ιησού στον ουράνιο Πατέρα του. Μήπως θα πρέπει να συμπεράνουμε λοιπόν ότι ο Γιος του Θεού δεν είχε πίστη; Τι μπορούμε να κατανοήσουμε από τα όσα έκανε και είπε; Τι λένε οι Γραφές;
Προσευχές Χωρίς Πίστη;
Ο Ιησούς ήταν άνθρωπος προσευχής. Αυτός προσευχόταν σε κάθε περίσταση—όταν βαφτίστηκε (Λουκάς 3:21)· όλη τη νύχτα προτού εκλέξει τους 12 αποστόλους του (Λουκάς 6:12, 13)· επίσης, πριν από τη θαυματουργική μεταμόρφωσή του πάνω στο βουνό, ενώ βρισκόταν μαζί με τους αποστόλους Πέτρο, Ιωάννη και Ιάκωβο. (Λουκάς 9:28, 29) Προσευχόταν όταν κάποιος από τους μαθητές του τού ζήτησε το εξής: «Δίδαξέ μας πώς να προσευχόμαστε», και έτσι τους δίδαξε την Κυριακή Προσευχή (το «Πάτερ Ημών»). (Λουκάς 11:1-4· Ματθαίος 6:9-13) Προσευχόταν μόνος του επί αρκετή ώρα νωρίς το πρωί (Μάρκος 1:35-39)· το σούρουπο, πάνω σε ένα βουνό, αφού είχε πει στους μαθητές του να φύγουν (Μάρκος 6:45, 46)· μαζί με τους μαθητές του και για τους μαθητές του. (Λουκάς 22:32· Ιωάννης 17:1-26) Ναι, η προσευχή ήταν σημαντικό μέρος της ζωής του Ιησού.
Ο Ιησούς προσευχόταν προτού εκτελέσει θαύματα, για παράδειγμα, προτού αναστήσει τον φίλο του Λάζαρο: «Πατέρα, σε ευχαριστώ που με έχεις ακούσει. Πράγματι, ήξερα ότι πάντα με ακούς· αλλά για χάρη του πλήθους που στέκεται τριγύρω μίλησα, ώστε να πιστέψουν ότι εσύ με απέστειλες». (Ιωάννης 11:41, 42) Η βεβαιότητα ότι ο Πατέρας του θα απαντούσε σε εκείνη την προσευχή καταδεικνύει τη δύναμη της πίστης του. Αυτός ο δεσμός μεταξύ της προσευχής στον Θεό και της πίστης σε Αυτόν γίνεται φανερός από τα όσα είπε ο Χριστός στους μαθητές: «Όλα αυτά για τα οποία προσεύχεστε και τα οποία ζητάτε, να έχετε πίστη ότι ουσιαστικά τα έχετε λάβει».—Μάρκος 11:24.
Αν ο Ιησούς δεν είχε πίστη, γιατί προσευχόταν στον Θεό; Η αντιγραφική διδασκαλία του Χριστιανικού κόσμου περί Τριάδας, δηλαδή ότι ο Ιησούς ήταν και άνθρωπος και Θεός ταυτόχρονα, συσκοτίζει το άγγελμα της Αγίας Γραφής. Εμποδίζει τους ανθρώπους να κατανοήσουν την απλότητα και τη δύναμη της Αγίας Γραφής. Ποιον επικαλούνταν ο άνθρωπος Ιησούς; Τον εαυτό του; Μήπως δεν είχε συνείδηση του γεγονότος ότι ήταν ο Θεός; Και, αν ήταν ο Θεός και το γνώριζε, γιατί προσευχόταν;
Οι προσευχές του Ιησού την τελευταία ημέρα της επίγειας ζωής του μας δίνουν ακόμη βαθύτερη ενόραση στη σταθερή πίστη που είχε στον ουράνιο Πατέρα του. Εκδηλώνοντας ελπίδα και γεμάτη πεποίθηση προσδοκία, ο ίδιος ζήτησε: «Τώρα, λοιπόν, δόξασέ με εσύ, Πατέρα, δίπλα στον εαυτό σου με τη δόξα που είχα δίπλα σου προτού υπάρξει ο κόσμος».—Ιωάννης 17:5.
Γνωρίζοντας ότι πλησίαζαν οι εξαιρετικά δύσκολες δοκιμασίες που τον περίμεναν καθώς και ο θάνατός του, τη νύχτα κατά την οποία βρισκόταν στον κήπο της Γεθσημανή πάνω στο Όρος των Ελαιών, «άρχισε να λυπάται και να νιώθει έντονη ταραχή» και είπε: «Η ψυχή μου είναι βαθιά λυπημένη, μάλιστα μέχρι θανάτου». (Ματθαίος 26:36-38) Κατόπιν, γονάτισε και προσευχήθηκε: «Πατέρα, αν θέλεις, απομάκρυνε αυτό το ποτήρι από εμένα. Ωστόσο, ας γίνει, όχι το δικό μου θέλημα, αλλά το δικό σου». Τότε «εμφανίστηκε σε αυτόν ένας άγγελος από τον ουρανό και τον ενίσχυσε». Ο Θεός άκουσε την προσευχή του. Λόγω της έντασης των συναισθημάτων του και της σκληρότητας της δοκιμασίας του, «ο ιδρώτας του έγινε σαν σταγόνες αίματος που έπεφταν στο έδαφος».—Λουκάς 22:42-44.
Τι καταδεικνύουν τα παθήματα του Ιησού, η ανάγκη που είχε να ενισχυθεί καθώς και οι δεήσεις του; «Ένα πράγμα είναι βέβαιο», γράφει ο Ζακ Γκιγιέ, «ο Ιησούς προσευχόταν, και η προσευχή αποτελεί ουσιώδη πτυχή της ζωής του και των ενεργειών του. Προσευχόταν όπως προσεύχονται οι άνθρωποι, και προσευχόταν για χάρη των ανθρώπων. Όμως, οι προσευχές των ανθρώπων είναι αδιανόητες αν δεν συνοδεύονται από πίστη. Θα μπορούσαμε να διανοηθούμε τις προσευχές του Ιησού αν δεν συνοδεύονταν από πίστη;»
Καθώς κρεμόταν στο ξύλο του βασανισμού λίγο πριν από το θάνατό του, ο Ιησούς κραύγασε με δυνατή φωνή, παραθέτοντας έναν ψαλμό του Δαβίδ. Κατόπιν, με πίστη, κραύγασε με δυνατή φωνή μια τελική δέηση: «Πατέρα, στα χέρια σου εμπιστεύομαι το πνεύμα μου». (Λουκάς 23:46· Ματθαίος 27:46) Μια ιταλική διαθρησκευτική μετάφραση, η Παρόλα ντελ Σινιόρε (Parola del Signore), λέει ότι ο Ιησούς ‘εμπιστεύτηκε τη ζωή του’ στον Πατέρα.
Ο Ζακ Γκιγιέ σχολιάζει: «Δείχνοντάς μας τον Χριστό σταυρωμένο, να κραυγάζει στον Πατέρα του χρησιμοποιώντας τους ψαλμούς του Ισραήλ, οι συγγραφείς των Ευαγγελίων μάς πείθουν ότι εκείνη η κραυγή, η κραυγή του μονογενούς Γιου, μια κραυγή ολοκληρωτικής οδύνης, μια κραυγή πλήρους πεποίθησης, είναι κραυγή πίστης, η κραυγή κάποιου που πεθαίνει με πίστη».
Καθώς βρίσκονται αντιμέτωποι με αυτή τη σαφή και ζωντανή απόδειξη πίστης, μερικοί θεολόγοι προσπαθούν να κάνουν διαχωρισμό ανάμεσα στην πίστη και στην ‘πεποίθηση’. Ωστόσο, αυτός ο διαχωρισμός δεν βασίζεται στις Γραφές.
Όμως, τι ακριβώς αποκαλύπτουν για την πίστη του Ιησού οι σκληρές δοκιμασίες που υπέμεινε;
Ο ‘Τελειοποιητής της Πίστης μας’ Τελειοποιήθηκε
Στο 11ο κεφάλαιο της επιστολής του προς τους Εβραίους, ο απόστολος Παύλος αναφέρει το μεγάλο σύννεφο των πιστών αντρών και γυναικών των προχριστιανικών χρόνων. Ο ίδιος καταλήγει ως εξής, στρέφοντας την προσοχή στο μεγαλύτερο και επίσης τέλειο παράδειγμα πίστης: «Αποβλέπουμε έντονα στον Πρώτιστο Παράγοντα και Τελειοποιητή της πίστης μας, τον Ιησού. Για τη χαρά που είχε τεθεί μπροστά του αυτός υπέμεινε ξύλο βασανισμού, καταφρονώντας την ντροπή . . . Σκεφτείτε προσεκτικά εκείνον που έχει υπομείνει τέτοια αντιλογία από αμαρτωλούς εναντίον των ίδιων τους των συμφερόντων, για να μην κουραστείτε και εξαντληθείτε στις ψυχές σας».—Εβραίους 12:1-3.
Οι περισσότεροι θεολόγοι λένε ότι αυτό το εδάφιο δεν μιλάει για την «προσωπική πίστη του Ιησού», αλλά μάλλον για το ρόλο του ως «ιδρυτή ή θεμελιωτή της πίστης». Η λέξη τελειωτής της κοινής ελληνικής η οποία εμφανίζεται σε αυτή τη φράση αναφέρεται σε κάποιον που τελειοποιεί, πραγματοποιεί ή ολοκληρώνει κάτι. Ως ο ‘Τελειοποιητής’, ο Ιησούς ολοκλήρωσε την πίστη με την έννοια ότι ο ερχομός του στη γη εκπλήρωσε Βιβλικές προφητείες και έτσι εδραίωσε ένα πιο στερεό θεμέλιο για την πίστη. Μήπως όμως αυτό σημαίνει ότι ο ίδιος δεν είχε πίστη;
Οι περικοπές από την προς Εβραίους επιστολή τις οποίες μπορείτε να δείτε στο πλαίσιο της σελίδας 15 δεν αφήνουν καμιά αμφιβολία. Ο Ιησούς τελειοποιήθηκε μέσω των παθημάτων του και της υπακοής του. Αν και ήδη ήταν τέλειος άνθρωπος, οι εμπειρίες του τον έκαναν τέλειο και ολοκληρωμένο σε όλα, ακόμη και στην πίστη, ώστε να έχει πλήρως τα προσόντα του Αρχιερέα για τη σωτηρία των αληθινών Χριστιανών. Ο ίδιος δεήθηκε στον Πατέρα του «με δυνατές κραυγές και δάκρυα», ήταν «πιστός» στον Θεό και είχε ‘θεοσεβή φόβο’. (Εβραίους 3:1, 2· 5:7-9) Αυτός ‘δοκιμάστηκε από όλες τις απόψεις’ ακριβώς «όπως εμείς», λέει το εδάφιο Εβραίους 4:15, δηλαδή, όπως κάθε πιστός Χριστιανός του οποίου η πίστη υφίσταται «διάφορες δοκιμασίες». (Ιακώβου 1:2, 3) Είναι άραγε λογικό να πιστεύουμε ότι ο Ιησούς θα μπορούσε να υποβληθεί σε δοκιμή «όπως» οι ακόλουθοί του χωρίς να δοκιμαστεί σε σχέση με την πίστη του όπως δοκιμάζονται εκείνοι;
Οι δεήσεις, η υπακοή, τα παθήματα, οι δοκιμασίες, η πιστότητα και ο θεοσεβής φόβος επιβεβαιώνουν την ολοκληρωτική πίστη του Ιησού. Καταδεικνύουν ότι εκείνος έγινε ο ‘Τελειοποιητής της πίστης μας’ μόνο αφού έγινε τέλειος σε σχέση με τη δική του πίστη. Σαφώς, αυτός δεν ήταν ο Θεός ο Γιος, όπως ισχυρίζεται η δοξασία της Τριάδας.—1 Ιωάννη 5:5.
Μήπως Δεν Πίστευε στο Λόγο του Θεού;
Η δοξασία της Τριάδας διαμορφώνει σε τέτοιο βαθμό τον τρόπο σκέψης των θεολόγων ώστε εκείνοι φτάνουν στην ακραία άποψη του να υποστηρίζουν ότι ο Ιησούς «δεν μπορεί να πιστεύει στο Λόγο του Θεού και στο άγγελμά του» διότι, «ως ο ίδιος ο Λόγος του Θεού, μπορεί μόνο να διακηρύττει αυτόν το λόγο».—Άντζελο Αμάτο, Τζεζού ιλ Σινιόρε (Gesù il Signore), με την έγκριση της Εκκλησίας.
Ωστόσο, τι δείχνουν πραγματικά οι συνεχείς αναφορές που έκανε ο Ιησούς στις Γραφές; Όταν πειράστηκε, εκείνος παρέθεσε από τις Γραφές τρεις φορές. Η τρίτη απάντησή του πληροφόρησε τον Σατανά ότι ο Ιησούς λάτρευε μόνο τον Θεό. (Ματθαίος 4:4, 7, 10) Σε αρκετές περιπτώσεις, ο Ιησούς ανέφερε προφητείες που εφαρμόζονταν στον ίδιο, δείχνοντας πίστη στην εκπλήρωσή τους. (Μάρκος 14:21, 27· Λουκάς 18:31-33· 22:37· παράβαλε Λουκάς 9:22· 24:44-46). Από αυτή την εξέταση θα πρέπει να συμπεράνουμε ότι ο Ιησούς γνώριζε τις Γραφές που ήταν εμπνευσμένες από τον Πατέρα του, τις τηρούσε με πίστη και είχε πλήρη εμπιστοσύνη στην εκπλήρωση των προφητειών οι οποίες προέλεγαν τις δοκιμασίες, τα παθήματα, το θάνατο και την ανάστασή του.
Ιησούς, το Υπόδειγμα Πίστης που Πρέπει να Μιμούμαστε
Ο Ιησούς έπρεπε να αγωνιστεί τον αγώνα της πίστης μέχρι τέλους προκειμένου να διατηρήσει την οσιότητα στον Πατέρα του και να «νικήσει τον κόσμο». (Ιωάννης 16:33) Χωρίς πίστη, είναι αδύνατον να επιτευχθεί μια τέτοια νίκη. (Εβραίους 11:6· 1 Ιωάννη 5:4) Χάρη σε αυτή τη νικηφόρα πίστη, εκείνος αποτέλεσε παράδειγμα για τους πιστούς ακολούθους του. Σίγουρα είχε πίστη στον αληθινό Θεό.
[Υποσημειώσεις]
a Μια πιο εκτεταμένη εξέταση όσον αφορά το αβάσιμο της διδασκαλίας της Τριάδας μπορεί να βρεθεί στο ειδικό βιβλιάριο Πρέπει να Πιστεύετε στην Τριάδα;, που είναι έκδοση της Βιβλικής και Φυλλαδικής Εταιρίας Σκοπιά.
[Πλαίσιο στη σελίδα 15]
Ο Ιησούς, ο ‘Τελειοποιητής’, Τελειοποιήθηκε
Εβραίους 2:10: «Ήταν κατάλληλο για εκείνον, για χάρη του οποίου είναι τα πάντα και μέσω του οποίου είναι τα πάντα, φέρνοντας πολλούς γιους σε δόξα, να τελειοποιήσει τον Πρώτιστο Παράγοντα της σωτηρίας τους μέσω παθημάτων».
Εβραίους 2:17, 18: «Ήταν υποχρεωμένος να γίνει όμοιος με τους ‘αδελφούς’ του από όλες τις απόψεις, για να γίνει ελεήμων και πιστός αρχιερέας όσον αφορά πράγματα που έχουν σχέση με τον Θεό, ώστε να προσφέρει εξιλεωτική θυσία για τις αμαρτίες του λαού. Διότι εφόσον αυτός ο ίδιος υπέφερε όταν υποβαλλόταν σε δοκιμή, είναι ικανός να προστρέξει σε βοήθεια εκείνων που υποβάλλονται σε δοκιμή».
Εβραίους 3:2: «Αυτός υπήρξε πιστός σε Εκείνον που τον έκανε απόστολο και αρχιερέα, όπως υπήρξε και ο Μωυσής σε όλο τον οίκο Εκείνου».
Εβραίους 4:15: «Έχουμε ως αρχιερέα, όχι κάποιον που δεν μπορεί να αισθανθεί συμπόνια για τις αδυναμίες μας, αλλά κάποιον που έχει δοκιμαστεί από όλες τις απόψεις όπως εμείς, αλλά χωρίς αμαρτία».
Εβραίους 5:7-9: «Στις ημέρες της σάρκας του ο Χριστός πρόσφερε δεήσεις καθώς και ικεσίες σε Εκείνον που μπορούσε να τον σώσει από το θάνατο, με δυνατές κραυγές και δάκρυα, και εισακούστηκε χάρη στο θεοσεβή του φόβο. Αν και ήταν Γιος, έμαθε την υπακοή από όσα υπέφερε· και αφού πρώτα τελειοποιήθηκε, έγινε υπεύθυνος για αιώνια σωτηρία».