Οι Νεαροί Ρωτούν . . .

Πώς Μπόρεσαν να το Κάνουν Αυτό σ’ Εμένα;

«Θαύμαζα την Τζίνα, σαν μεγαλύτερη αδελφή μου που ήταν.a Με πήγαινε στον κινηματογράφο και με βοηθούσε στη σχολική μου εργασία. Δεν ήξερα ότι είχε προβλήματα, ώσπου κάποιο βράδυ ανακοινώθηκε ότι είχε αποβληθεί από τη Χριστιανική εκκλησία. Έπαθα σοκ. Δεν μπορούσα να το πιστέψω. Δεν μου είχε πει ότι είχε προβλήματα».—Τέρι.

«Ο Μπιλ ήταν ο μεγαλύτερος αδελφός μου. Τον θαύμαζα πολύ. Ήταν πολύ συμπαθητικός—γοητευτικός, αστείος. Όταν τρώγαμε όλοι μαζί σαν οικογένεια, μας έκανε να ξεκαρδιζόμαστε στα γέλια! Ωστόσο, σαν άτομο, ο Μπιλ ήταν πάντα πολύ εξοργισμένος. Άρχισε να κάνει παρέα με μερικά κακομαθημένα πλουσιόπαιδα και μπλέχτηκε με ναρκωτικά. Αυτό τον έκανε όλο και πιο επιθετικό. Σύντομα, άρχισε να καβγαδίζει ακόμα και με τους γονείς μας. Μια φορά μάλιστα, τον είδα να μιλάει με επιτακτικό τόνο στη μαμά! Κάποια βδομάδα σχεδιάζαμε να κάνουμε οικογενειακώς το πρώτο μας ταξίδι με τις σκηνές μας. Το περίμενα πώς και πώς! Κι έπειτα ο Μπιλ το έσκασε, χωρίς να πει κουβέντα για το πού είχε πάει. Φοβόμουν γι’ αυτόν, ανησυχούσα. Αλλά ήμουν και θυμωμένος μαζί του· θυμωμένος, επειδή ο μπαμπάς αναγκαστικά ακύρωσε το ταξίδι μας· θυμωμένος, επειδή πάντοτε ο Μπιλ τα χαλούσε όλα».—Ντον.

ΣΕ ΠΛΗΓΩΝΕΙ να βλέπεις ένα μεγαλύτερο αδελφό ή αδελφή να είναι άτομο στασιαστικό, να το σκάει, να τον συλλαμβάνουν ή με κάποιον τρόπο να ντροπιάζει την οικογένειά σας.

Συχνά θαύμαζες αυτόν το μεγαλύτερο αδελφό σου ή την αδελφή σου και τον/την είχες για πρότυπο. Έτσι, το να βλέπεις αυτό το άτομο να πέφτει από το βάθρο του μπορεί να είναι ολέθρια εμπειρία. Αυτό μπορεί ακόμα και να προκαλέσει φόβους για το άτομό σου. ‘Άραγε θα συμβεί αυτό σ’ εμένα;’

Η μνησικακία μπορεί να είναι άλλο ένα ισχυρό συναίσθημα το οποίο πρέπει να καταπολεμήσεις. Νιώθεις μνησικακία για το στασιαστικό αδελφό ή την αδελφή σου, εξαιτίας του ότι πλήγωσε εσένα και την οικογένειά σας. «Η μαμά κι ο μπαμπάς τα είχαν χάσει και δεν ήξεραν τι να κάνουν», θυμάται ο Ντον. «Αυτό το ζήτημα τους είχε αρρωστήσει». Ακόμα, μπορεί να νιώθεις μνησικακία εξαιτίας του ότι ο δύστροπος αδελφός ή η αδελφή σου έχει συγκεντρώσει την προσοχή των γονέων σου—λες κι εσύ δεν υπάρχεις πια! Μπορεί μάλιστα να μπεις στον πειρασμό να φερθείς κι εσύ λίγο δύστροπα για να τραβήξεις την προσοχή των γονέων σου.

Από την άλλη μεριά, μπορεί επίσης να νιώθεις μνησικακία για τους γονείς σου, καθώς αυτοί αρχίζουν να λαβαίνουν σοβαρά μέτρα διαπαιδαγώγησης για το στασιαστικό μέλος. Αναρωτιέσαι: ‘Ήταν ανάγκη να είναι τόσο σκληροί μαζί του;’. Μπορεί επίσης να κουραστείς να ακούς τους γονείς σου να τον επιπλήττουν. Μάλιστα, μερικοί νεαροί νιώθουν κρυφά ζήλεια και αναρωτιούνται αν θα τους άρεσε ο ελεύθερος τρόπος ζωής που φαίνεται να απολαμβάνει τώρα ο αδελφός ή η αδελφή τους. Ή μπορεί απλώς να έρχεσαι σε δύσκολη θέση όταν χρειάζεται να εξηγήσεις τη δυσάρεστη κατάσταση στους φίλους σου.

Γιατί, λοιπόν, μας απογοητεύουν μερικές φορές τα μεγαλύτερα αδέλφια; Και πώς μπορείς να το εμποδίσεις αυτό να επηρεάσει αδικαιολόγητα και τη δική σου ζωή;

Γιατί Αποτυγχάνουν Μερικές Φορές τα Μεγαλύτερα Αδέλφια

Η Αγία Γραφή ξεκαθαρίζει ότι ‘όλοι’—ακόμα και τα αδέλφια που αποτελούν αντικείμενο μεγάλου θαυμασμού—‘αμαρτάνουν και στερούνται της δόξας του Θεού’. (Ρωμαίους 3:23) Και οι νεαροί είναι ιδιαίτερα τρωτοί στη διάπραξη σφαλμάτων, επειδή συχνά συμβαίνει να μην έχουν μάθει να ελέγχουν τα συναισθήματα και τις παρορμήσεις τους. Γι’ αυτό η Αγία Γραφή λέει πως η ‘ανοησία είναι συνδεδεμένη με την καρδιά του παιδιού’. (Παροιμίαι 22:15) Συνεπώς, όσο κι αν—χωρίς αμφιβολία—σε πληγώνει η αποτυχία τους, προφανώς δεν υπάρχει κανένας λόγος να πιστεύεις ότι η διάπραξη σφάλματος από μέρους του αδελφού ή της αδελφής σου στρεφόταν με κάποιον τρόπο σ’ εσένα προσωπικά ούτε υπάρχει λόγος να ταράζεσαι αδικαιολόγητα, λες και το σφάλμα το έχεις κάνει εσύ.

Είναι πιθανό να έχουν αποτύχει κάπου οι γονείς σου, όσον αφορά την ανατροφή που έδωσαν στον αδελφό ή στην αδελφή σου. Ίσως ήταν πολύ ανεκτικοί και δεν τον διαπαιδαγωγούσαν όπως έπρεπε. (Παροιμίαι 13:24· 29:15, 17) Και ίσως, με κάποιον τρόπο, δεν έχουν καταφέρει να δώσουν το σωστό παράδειγμα. Ακόμα κι αν είναι έτσι, δεν θα πετύχεις τίποτα με το να μπλέκεσαι σε άσχημες φιλονικίες με τους γονείς σου, προσπαθώντας να τους επιρρίψεις ευθύνες για τα προβλήματα του αδελφού ή της αδελφής σου.

Το πιο πιθανό είναι, όχι ότι οι γονείς σου απέτυχαν να παράσχουν εκπαίδευση, αλλά ότι ο αδελφός ή η αδελφή σου απέτυχε να ανταποκριθεί ευνοϊκά στην εκπαίδευση των γονέων.

Πώς Αισθάνονται οι Γονείς

Αυτό μπορεί να σε βοηθήσει να κατανοήσεις γιατί η παρεκτροπή του αδελφού ή της αδελφής σου είναι ιδιαίτερα οδυνηρή για τους γονείς σου. Διέθεσαν πολύ χρόνο, πολλές προσπάθειες και πολλά συναισθήματα για την ανατροφή του αδελφού ή της αδελφής σου. Βλέποντάς τον/την να διαπράττει το συγκεκριμένο σφάλμα, δεν γίνεται να μη γεμίζουν αμφιβολίες και ενοχές αναφορικά με τον τρόπο που τον/την ανέθρεψαν.

Δεν απορούμε λοιπόν που όταν το πρόβλημα βρίσκεται στο αποκορύφωμά του, μπορεί να φαίνεται ότι οι γονείς σου σε παραμελούν. Το βιβλίο How to Survive Your Child’s Rebellious Teens (Πώς να Επιζήσετε από τη Στασιαστική Εφηβεία των Παιδιών σας), του Μάιρον Μπρέντον, εξηγεί: «Το στασιαστικό παιδί αποτελεί σε τέτοιο βαθμό το επίκεντρο του κόσμου των γονέων και απορροφά τόσο μεγάλο μέρος του συναισθηματικού σθένους τους ώστε τα άλλα παιδιά παραμελούνται. ‘Ήμουν τόσο τυφλή, τόσο απορροφημένη σ’ αυτή τη μεγαλύτερη κόρη μου που ούτε καν ένιωθα ότι είχα κι άλλη μια κόρη, κι ένα σύζυγο’· έτσι το έθεσε η μητέρα κάποιου παιδιού εθισμένου στα ναρκωτικά».

Ομολογουμένως, δεν είναι δίκαιο να αντιδρούν μ’ αυτόν τον τρόπο οι γονείς. Δεν είναι όμως ευνόητο; Η Αγία Γραφή μάς λέει ότι ο Βασιλιάς Δαβίδ ήταν τόσο ταραγμένος από το στασιασμό και τον επακόλουθο θάνατο του γιου του, του Αβεσσαλώμ, ώστε προσωρινά είχε χάσει τη διανοητική του ισορροπία και δεν μπορούσε να κάνει τίποτα άλλο από το να φωνάζει: ‘Γιε μου Αβεσσαλώμ, Αβεσσαλώμ, γιε μου, γιε μου’! (2 Σαμουήλ 19:4-6) Να ξέρεις σίγουρα ότι καθώς τα πράγματα θα ηρεμούν—και θα ηρεμήσουν με τον καιρό—οι γονείς σου σιγά-σιγά θα ξαναβρίσκουν την ισορροπία τους και θα είναι σε θέση να φροντίσουν καλύτερα τις ανάγκες σου.

‘Θα Κάνω κι Εγώ το Ίδιο;’

Αυτό το ερώτημα ανησυχεί βαθιά πολλούς νεαρούς, ιδιαίτερα αν διαπιστώνουν ότι τους έχει κινήσει κάπως την περιέργεια η «ελευθερία» που δοκιμάζει ο αδελφός ή η αδελφή τους.

Πρώτα απ’ όλα, πρέπει να κατανοήσεις πως, μολονότι μπορεί να θαύμαζες τον αδελφό ή την αδελφή σου, εξακολουθείς να έχεις ευθύνη απέναντι στον Θεό να κάνεις αυτό που είναι σωστό. ‘Αν κάποιος ξέρει πώς να κάνει το σωστό κι εντούτοις δεν το κάνει, αυτό είναι αμαρτία γι’ αυτόν’, λέει το εδάφιο Ιακώβου 4:17, ΜΝΚ. (Παράβαλε Γαλάτας 6:5.) Το να ζηλεύεις τη φαινομενική ελευθερία που έχει τώρα ο αδελφός ή η αδελφή σου είναι καθαρή ανοησία. Και ο ίδιος ο ψαλμωδός Ασάφ είχε νιώσει τέτοια ζήλεια για λίγο. Αλλά αφού εξέτασε προσεκτικά την κατάληξη που είχαν οι στασιαστές αμαρτωλοί, συμπέρανε ότι αυτοί βρίσκονταν σε «τόπους ολισθηρούς»—ένα βήμα από την καταστροφή! (Ψαλμός 73:18) Δεν χρειάζεται να έχεις προσωπική πείρα όσον αφορά τη διάπραξη ενός σφάλματος για να μάθεις ότι το μόνο που κάνει είναι να οδηγεί σε μεγάλη στενοχώρια.—Γαλάτας 6:7, 8.

Επίσης, πρέπει να κατανοήσεις πως το τι κάνει ο μεγαλύτερος αδελφός ή αδελφή σου δεν προμηνύει με κανέναν τρόπο το τι θα κάνεις εσύ. Όπως το έθεσε η Τέρι (τα λόγια της οποίας αναφέρθηκαν στην αρχή): «Δεν πρόκειται να κάνω ό,τι έκανε η αδελφή μου. Ούτε κατά διάνοια δεν είμαι σαν εκείνη. Είμαστε ξεχωριστά άτομα».

Για παράδειγμα, σκέψου την αφήγηση της Αγίας Γραφής σχετικά με τον Ιωσήφ. Ούτε ένας από τους δέκα μεγαλύτερους αδελφούς του δεν προμήθευσε στον Ιωσήφ ένα καλό παράδειγμα προς μίμηση. Παρ’ όλα αυτά, ο Ιωσήφ δεν επέτρεψε στο κακό τους παράδειγμα να τον επηρεάσει. Έδειξε αφοσίωση στις δίκαιες αρχές και έγινε ‘ο εκλεκτός μεταξύ των αδελφών του’, που έλαβε πολλά προνόμια και ευλογίες.—Δευτερονόμιον 33:16· Γένεσις 49:26.

Παρόμοια μπορείς κι εσύ να κάνεις προσπάθεια «να γίνεις υπόδειγμα για τους πιστούς με το λόγο, με τη συμπεριφορά σου, με την αγάπη, με την πίστη, με την αγνότητα», άσχετα από την πορεία που έχει ακολουθήσει ο μεγαλύτερος αδελφός ή αδελφή σου. (1 Τιμόθεον 4:12, ΝΔΜ) Οι πιστές σου προσπάθειες μπορεί ακόμα και να υποκινήσουν το μεγαλύτερο αδελφό ή αδελφή σου να ευθυγραμμίσει τον τρόπο της ζωής του/της.

Μάθε από τα Δικά Τους Λάθη

Προσπάθησε να αποκομίσεις μερικά οφέλη απ’ αυτή τη δύσκολη κατάσταση. Λόγου χάρη, μήπως ο αδελφός ή αδελφή σου επιζητούσαν ‘κακές συναναστροφές’—νεαρούς που χρησιμοποιούν άσχημη γλώσσα, παίρνουν ναρκωτικά, κάνουν κατάχρηση οινοπνευματωδών ποτών ή μετέχουν σε ανήθικη διαγωγή; (1 Κορινθίους 15:33) Ίσως χρειάζεται να εξετάσεις προσεκτικότερα τι είδους άτομα συναναστρέφεσαι.

Επίσης, σκέψου τον τρόπο με τον οποίο αντιδρούσε ο μεγαλύτερος αδελφός ή αδελφή σου στη συμβουλή που λάβαινε από τους γονείς σου. Ήταν άτομο μαχητικό, πεισματάρικο, στασιαστικό; Αν ναι, μήπως διαπιστώνεις πως κι εσύ μερικές φορές αντιμιλάς στους γονείς σου ή χασομεράς όταν πρόκειται να κάνεις κάτι που σου ζητάνε; Θα μπορούσες να δείχνεις περισσότερη ευσυνειδησία στο να ‘τιμάς τον πατέρα σου και τη μητέρα σου’;—Εφεσίους 6:2.

Δεν θα είναι εύκολο, όμως εσύ και η οικογένειά σου θα ξεπεράσετε αυτή τη λυπηρή εμπειρία και ίσως δείτε να βγαίνει κάτι καλό απ’ αυτήν. Στο μεταξύ, μην πάψεις ποτέ να ελπίζεις ότι ο μεγαλύτερος αδελφός ή αδελφή σου θα αναγνωρίσει το λάθος του/της και θα κάνει ενέργειες για να αλλάξει. (Παράβαλε Λουκάς 15:11-24.) Μην ξεχνάς ποτέ πως, μολονότι τα μέλη της οικογένειάς σου μπορεί να σε απογοητεύουν, ο Ιεχωβά δεν πρόκειται ποτέ ‘να σε αφήσει ούτε να σε εγκαταλείψει’. (Εβραίους 13:5) Συνεπώς, η οσιότητα στον Ιεχωβά πρέπει να έχει το προβάδισμα. Η επιθυμία σου να τον ευαρεστείς θα σε υποκινεί να ζεις μια καθαρή και αγνή ζωή—ακόμα κι όταν ο αγαπημένος σου αδελφός ή η αγαπημένη σου αδελφή έχει κάνει διαφορετική εκλογή.

[Υποσημειώσεις]

[Εικόνα στη σελίδα 24]

Ένας στασιαστικός αδελφός ή αδελφή γίνεται συχνά το επίκεντρο του ενδιαφέροντος των γονέων. Σαν αποτέλεσμα, το αθώο παιδί μπορεί να νιώθει παραμελημένο