Τα Οικογενειακά Προβλήματα Λύνονται με τη Συμβουλή της Αγίας Γραφής

1, 2. (α) Ποιες είναι μερικές αιτίες που κάνουν τις οικογένειες να διαλύονται; (β) Γιατί θα πρέπει να μας απασχολούν όλους μας, τα προβλήματα εκείνων που προέρχονται από διαλυμένες οικογένειες; (1 Κορινθίους 12:26)

«ΟΙ γυναίκες προτιμούν να τις χωρίσουν οι άντρες τους και τα παιδιά να χάσουν την πατρική τους κληρονομιά . . . μάλλον παρά να δείξουν απιστία στον Χριστό», έγραψε ο Αρνόβιος, ένας ονομαζόμενος Χριστιανός του τέταρτου αιώνα.a Ναι, ακόμη και τότε, πικρός θρησκευτικός διωγμός από άπιστους διαιρούσε τις οικογένειες. Ο Ιησούς δήλωσε ότι εκείνοι που θα ‘αγαπούσαν’ οικογενειακά μέλη περισσότερο από τον ίδιο δεν θα τους άξιζε να έχουν αυτόν. Έτσι, θα υπήρχε μια ‘μάχαιρα’ που θα προξενούσε διαίρεση σε μερικές οικογένειες, επειδή το πιστό άτομο θα έδειχνε λιγότερη αγάπη για την οικογένειά του, ναι ακόμη και για «την εαυτού ζωήν». (Ματθαίος 10:34-37· Λουκάς 14:26) Τέτοιες διαιρέσεις στις οικογένειες συνεχίζονται μέχρι και τις ημέρες μας.

² Αν και ο Χριστιανός κάνει ίσως ό,τι μπορεί για να κρατήσει την οικογένεια ενωμένη, μερικοί άπιστοι σύντροφοι απλώς δεν ‘συγκατανεύουν να συνοικούν’ με το άτομο που είναι Χριστιανός, και αυτό έχει σαν αποτέλεσμα το χωρισμό ή το διαζύγιο. (1 Κορινθίους 7:12-16) Διάλυση οικογενειών συμβαίνει επίσης, επειδή στη διάρκεια «της συντελείας του αιώνος» έχει υπάρξει μια ‘ψύχρανση’ της αγάπης για τον Θεό και τους νόμους του, που περιλαμβάνουν και εκείνους που έχουν σχέση με τον γάμο. (Ματθαίος 19:6, 9· 24:3, 12) Στις Ηνωμένες Πολιτείες το ποσοστό των διαζυγίων αυξήθηκε 236 τοις εκατό μεταξύ του 1960 και 1980 και μόνο! Αφού σχεδόν τρία από τα πέντε ζευγάρια που χωρίζουν στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν παιδιά, εκείνοι που ζουν σε διαλυμένες οικογένειες αντιμετωπίζουν περίπλοκα προβλήματα. Συνήθως όταν οι άνθρωποι μάθουν την αλήθεια από το Λόγο του Θεού, η οικογενειακή τους ζωή βελτιώνεται, αλλά ορισμένα άτομα είχαν πάρει διαζύγιο πριν γίνουν Μάρτυρες του Ιεχωβά. Μερικές φορές, ακόμη και ο Χριστιανός που απέτυχε να εφαρμόσει με επιμέλεια τις συμβουλές της Αγίας Γραφής στην οικογένειά του κατέληξε στο διαζύγιο. (Ιωάννης 13:17) Τι μπορούν να κάνουν οι Χριστιανοί γονείς, που βρίσκονται κάτω απ’ αυτές τις περιστάσεις, για να αναθρέψουν παιδιά που θα αγαπούν τον Ιεχωβά;

Η ‘Συμπόνια’ Είναι Ζωτική

3. Τι είδους δυστυχία φέρνει το διαζύγιο;

³ Στις ημέρες του Μαλαχία μερικοί Ισραηλίτες, ενεργώντας δόλια, χώριζαν τις γυναίκες τους. Ο ‘κλαυθμός και οι στεναγμοί’ αυτών των χωρισμένων γυναικών που επικαλούνταν τη βοήθεια του Θεού, στην πραγματικότητα, ‘εκάλυπταν το θυσιαστήριον του Κυρίου με δάκρυα’. (Μαλαχίας 2:13-16) Η διάλυση ενός γάμου σήμερα είναι το ίδιο οδυνηρή, ακόμη και όταν υπάρχει στερεή Γραφική βάση γι’ αυτή τη διάλυση. Παρά το ότι υποφέρει και ο άντρας και η γυναίκα, συνήθως τα παιδιά υποφέρουν περισσότερο.

4. (α) Με ποιους τρόπους υποφέρουν τα παιδιά όταν χωρίζουν οι γονείς τους; (β) Πώς μπορεί ένας γονέας να βοηθήσει το παιδί;

⁴ Ακόμη και αν το διαζύγιο φέρνει ανακούφιση από κακομεταχείριση, μερικές φορές ολόκληρος ο κόσμος του παιδιού φαίνεται να καταρρέει. Γι’ αυτό, είναι αναγκαίο να δείξει ο πιστός γονέας ασυνήθιστη αγάπη και κατανόηση στην αντιμετώπιση της κατάστασης. «Ήμουν πάντα στη μέση. Αισθανόμουν μοιρασμένος», εξήγησε ένας νεαρός του οποίου ο Χριστιανός πατέρας πήρε διαζύγιο με Γραφική βάση όταν το αγόρι ήταν σε ηλικία πέντε ετών. «Κρατούσα τα πραγματικά μου συναισθήματα για τον εαυτό μου. Αυτό μου έφερνε περιόδους μελαγχολίας». Για να βοηθήσει ο γονέας το παιδί να αντιμετωπίσει τέτοια έντονα συναισθήματα χρειάζεται να έχει ‘συμπόνια’ και να είναι ‘σπλαχνικός’. (1 Πέτρου 3:8) Το παιδί μπορεί να παραμένει σιωπηλό λόγο ενοχής, με το συναίσθημα ότι, για κάποιο λόγο, αυτό φταίει για το διαζύγιο. Ο γονέας χρειάζεται να εξηγήσει με υπομονή στο παιδί ότι το αγαπάει και ότι το διαζύγιο δεν είναι σφάλμα του παιδιού.

5. Γιατί θα πρέπει να προσπαθεί ο Χριστιανός γονέας να τερματίσει κάθε εχθρότητα με τον πρώην συζυγικό σύντροφο;

⁵ Η πικρία μεταξύ των γονέων μπορεί να γίνει έντονη, ειδικά όταν περιλαμβάνονται θρησκευτικά ζητήματα. Ωστόσο, αντί να ‘αποδίδει κακόν αντί κακού ή λοιδορίαν αντί λοιδορίας’, ο πιστός γονέας θα πρέπει να σκέφτεται το καλό του παιδιού. (1 Πέτρου 3:9) Στο βιβλίο της Growing Up Divorced (Μεγαλώνοντας Χωρισμένοι), η Λίντα Φράνκε δηλώνει: «Οι γονείς που έχουν έχθρα μεταξύ τους κάνουν τα προβλήματα αυτών των παιδιών πολύ πιο δύσκολα, ακόμη και ολέθρια. Επειδή δεν θέλει να αποξενώσει κανέναν από τους γονείς του, το παιδί μπορεί να αποσυρθεί και να μην έχει θετικές σχέσεις ούτε με τον έναν ούτε με τον άλλο γονέα». Ναι, ο ‘πικρός φθόνος και η φιλονικία’ δεν είναι μόνο εσφαλμένα, αλλά μπορούν ακόμη και να κάνουν το παιδί σας να αποξενωθεί από σας. (Ιακώβου 3:14, 16) Απερίσκεπτες προφορικές επιθέσεις εναντίον του άπιστου γονέα μπορεί να πληγώσουν βαθιά το παιδί. (Παροιμίαι 12:18) Αν κάποιος άπιστος πρώην συζυγικός σύντροφος επιθυμεί να συνεχίσει τη διαμάχη, «όσον το αφ’ υμών [όσο εξαρτάται από σας (ΜΝΚ)] [τους πιστούς], ειρηνεύετε μετά πάντων ανθρώπων».—Ρωμαίους 12:18-21.

Προστατέψτε την Καρδιά του Παιδιού σας

6. Αφού καθοριστεί ποιος θα έχει την επιμέλεια του παιδιού, ποιο μπορεί να είναι ένα πρόβλημα για μερικούς γονείς;

⁶ Αφού καθοριστεί ποιος θα αναλάβει την επιμέλεια του παιδιού, πιθανόν να υπάρχουν ακόμη δυσκολίες που πρέπει να αντιμετωπιστούν. «Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα», δηλώνει μια έκθεση από το τμήμα της Εταιρίας Σκοπιά στην Αυστραλία, «είναι ότι ο γονέας στον οποίο δόθηκε η επιμέλεια του παιδιού έχει την τάση να παίρνει το ζήτημα στα ελαφρά . . . Ακόμη και από έναν γονέα που είναι στην αλήθεια μπορεί να διαφύγει η βασική αιτία για την οποία αυτός ή αυτή ήθελε να αναλάβει την επιμέλεια των παιδιών. Η βασική αιτία θα πρέπει να είναι να τα αναθρέψει ως αληθινούς λάτρεις του Ιεχωβά». Απαιτείται συνεχής προσπάθεια για να γίνει αυτό.—Εφεσίους 6:4.

7. (α) Γιατί θα πρέπει το παιδί να διδαχθεί να σέβεται τον άπιστο γονέα; (β) Πώς μπορείτε να συζητήσετε λογικά με το παιδί σε περίπτωση που η διαγωγή του άπιστου μέλους δεν είναι Χριστιανική;

⁷ Φυσικά, το δικαστήριο συνήθως δίνει το νομικό δικαίωμα επικοινωνίας στο γονέα που δεν έχει πια την επιμέλεια του παιδιού. Μπορεί κάποιος να δείξει σεβασμό γι’ αυτό το δικαίωμα ενώ ταυτόχρονα προσπαθεί να προστατέψει την καρδιά του παιδιού; Ναι, και όπως αρμόζει, το παιδί θα πρέπει να δείχνει τον κατάλληλο σεβασμό στον άπιστο γονέα. Αν στη διάρκεια της επίσκεψης, η διαγωγή του άπιστου γονέα δεν είναι Χριστιανική, αντί να δημιουργήσει μίσος καταδικάζοντας αυτόν τον γονέα, το πιστό μέλος μπορεί να εξηγήσει στο παιδί ότι ο Θεός έχει θέσει κανόνες διαγωγής στην Αγία Γραφή και ότι «έκαστος ημών περί εαυτού θέλει δώσει λόγον εις τον Θεόν», τον τελικό Κριτή. (Ρωμαίους 14:12) Ωστόσο, εξηγήστε καθαρά ότι δεν πρέπει κάποιος να μιμείται μια τέτοια διαγωγή. Δείξτε με συνετό τρόπο ότι αν και μερικοί άνθρωποι δεν ζουν σύμφωνα με αυτούς τους κανόνες, πολλοί αλλάζουν με το πέρασμα του χρόνου επειδή βλέπουν το Χριστιανικό παράδειγμα του παιδιού και του πρώην συντρόφου. Μ’ αυτόν τον τρόπο, ίσως είναι δυνατόν να έχει το παιδί ένα βαθμό σεβασμού γι’ αυτόν τον γονέα. Οι θρησκευτικές διαφορές ενός χωρισμένου αντρόγυνου δεν θα πρέπει να εμποδίζουν τον γονέα από το να έχει θετική επίδραση στο παιδί του. Ο Χριστιανός γονέας θα αφήσει την ‘επιείκεια [λογικότητα (ΜΝΚ)] [του ή της] να γίνει γνωστή εις πάντας τους ανθρώπους’. (Φιλιππησίους 4:5) Ωστόσο τι γίνεται όταν το άπιστο μέλος προσπαθεί να υποσκάψει τη θεοσεβή εκπαίδευση;

8. Πώς δυο γονείς προετοίμαζαν τα παιδιά τους για τις επισκέψεις που θα έκαναν στους εναντιούμενους πρώην συζύγους;

⁸ Η προετοιμασία για τις επισκέψεις είναι το κλειδί! Μια Χριστιανή μητέρα της οποίας ο πρώην σύζυγος έγινε αποστάτης, ανέφερε: «Πριν την επίσκεψη, μελετούσα με τα παιδιά σχετικά με το πώς θα θεωρούσε ο Ιεχωβά τη διαγωγή τους. Κάναμε πρόβες για το τι θα μπορούσε να συμβεί. Εγώ έλεγα: ‘Αν ο πατέρας σας πει αυτό ή εκείνο, πώς θα του απαντήσετε;’» Μια άλλη Χριστιανή της οποίας ο γάμος κατέληξε σε διαζύγιο επειδή αυτή έγινε Μάρτυρας προσθέτει: «Πριν [τα δυο έφηβα παιδιά μου] φύγουν για την επίσκεψη που κάνουν στον πατέρα τους τα Σαββατοκύριακα, κάνουμε προσευχή και παρακαλούμε τον Ιεχωβά να είναι μαζί τους και να τα βοηθεί να δίνουν μαρτυρία στον πατέρα τους, ειδικά με την καλή τους διαγωγή».

9. Πώς μπορούν οι Χριστιανοί γονείς να μιμηθούν το παράδειγμα της μητέρας του Μωυσή;

⁹ Ένας άπιστος γονέας που έχει το νομικό δικαίωμα επικοινωνίας με το παιδί, μπορεί να προσπαθήσει να το κερδίσει με πλούσια δώρα, πολυδάπανη διασκέδαση, και άλλες μορφές ψυχαγωγίας. Η Ιωχαβέδ, η μητέρα του Μωυσή, (και ο Αμράμ αν ζούσε ακόμη) γνώριζαν τι θα αντιμετώπιζε ο Μωυσής όταν θα τον παρέδινε στην κόρη του Φαραώ. Έτσι, αυτή χωρίς αμφιβολία κατέβαλε προσπάθειες για να τον βοηθήσει να μάθει να εκτιμάει την αληθινή αξία του κάθε πράγματος, ενώ ήταν ακόμη μαζί της. (Έξοδος 2:1-10) Παρά το ότι αντιμετώπισε τους δελεαστικούς ‘θησαυρούς της Αιγύπτου’, ο Μωυσής έλαβε την απόφαση να ακολουθήσει θεϊκές αρχές. ‘Έκρινε’ τα πνευματικά του προνόμια ως πραγματικούς θησαυρούς! (Εβραίους 11:23-26) Μ’ έναν παρόμοιο τρόπο, οι Χριστιανοί γονείς θα πρέπει να προετοιμάζουν τα παιδιά τους να αντιμετωπίσουν τέτοιους πειρασμούς, συζητώντας μαζί τους ύλη από την Αγία Γραφή που περιστρέφεται γύρω από πνευματικούς θησαυρούς.b Τα παιδιά συνήθως διακρίνουν το επιπόλαιο κίνητρο ενός γονέα που προσπαθεί να αγοράσει την αγάπη τους.—Παροιμίαι 15:16, 17.

10. Όταν η κατάσταση φτάνει στα άκρα, ποια είναι μερικά στοιχεία που θα πρέπει να εξετάσει ο γονέας;

¹⁰ Σε μερικές περιπτώσεις που φτάνουν στα άκρα, τέτοιες επισκέψεις μπορεί να αποτελούν πραγματικό κίνδυνο για το παιδί. Κάτω απ’ αυτές τις περιστάσεις, ο γονέας θα πρέπει να αποφασίσει τι θα κάνει, εξετάζοντας με προσευχή τη σοβαρότητα της απειλής, τη νομική βοήθεια που είναι διαθέσιμη, και τις συνέπειες που είναι πιθανόν να προκύψουν αν δεν συμμορφωθεί με το νομικό δικαίωμα της επικοινωνίας που έχει ο άλλος γονέας.c Αποφεύγετε τις απερίσκεπτες ενέργειες που θα μπορούσαν να διεγείρουν αμφιβολίες για το αν πραγματικά σας ανήκει ο ρόλος του γονέα.—Γαλάτας 6:5· Ρωμαίους 13:1· Πράξεις 5:29· 1 Πέτρου 2:19, 20.

Χρησιμοποιήστε ‘Πρακτική Σοφία’

11. Όταν ο Χριστιανός γονέας χάνει την επιμέλεια των παιδιών, τι θα πρέπει αυτός ή αυτή να αναγνωρίσει;

¹¹ Τι θα συμβεί σε περίπτωση που ο Χριστιανός γονέας είναι εκείνος που έχει μόνο το δικαίωμα επικοινωνίας με το παιδί; Όταν το παιδί δεν είναι πια στο Χριστιανικό σπίτι, αυτός ο γονέας έχει περιορισμένο πνευματικό έλεγχο στο παιδί. (1 Κορινθίους 7:14) Για παράδειγμα, ο πιστός πατριάρχης Αβραάμ θα είχε πιθανόν επιμείνει να παντρευτεί ο γιος του ο Ισμαήλ, όπως και ο Ισαάκ, ένα ομόπιστο άτομο. Αλλά αφού ο Ισμαήλ, που ήταν ακόμη έφηβος, και η μητέρα του η Άγαρ αποπέμφθηκαν από την οικογένεια, ο Αβραάμ δεν μπορούσε να εμποδίσει τη διευθέτηση που έκανε η Άγαρ να παντρευτεί ο Ισμαήλ μια Αιγύπτια που προφανώς δεν λάτρευε τον Ιεχωβά.—Γένεσις 21:14, 21· 24:1-4.

12. (α) Ποια θετική προσπάθεια μπορεί να κάνει ο Χριστιανός γονέας που δεν έχει την επιμέλεια των παιδιών; (β) Δείξτε πώς μπορεί ο Χριστιανός γονέας να ‘χρησιμοποιήσει σοφία για επιτυχία’.

¹² Αν και οι ευκαιρίες μπορεί να είναι περιορισμένες, ο Χριστιανός γονέας στον οποίο δεν έχει δοθεί η επιμέλεια του παιδιού μπορεί να κάνει πολλά για να ενσταλάξει μια βαθιά αγάπη για τον Ιεχωβά στο παιδί. Για να το κάνει αυτό, ο γονέας θα πρέπει να ‘φυλάττει ορθήν βουλήν [πρακτική σοφία (ΜΝΚ)] και φρόνησιν [ικανότητα σκέψης (ΜΝΚ)]’. (Παροιμίαι 3:21) Ναι, εκτός από τη μεγάλη προσπάθεια χρειάζεται και κάτι άλλο. «Εάν ο σίδηρος αμβλυνθή και δεν ακονίση τις την κόψιν αυτού, πρέπει να προσθέση δύναμιν [με φτωχά αποτελέσματα]· η σοφία δε είναι ωφέλιμος προς διεύθυνσιν [η χρήση της σοφίας για επιτυχία είναι ωφέλιμη (ΜΝΚ)]». (Εκκλησιαστής 10:10) Για παράδειγμα, σε μερικές περιπτώσεις το άπιστο μέλος μπορεί να βρίσκει δικαιολογίες για να εμποδίσει οποιαδήποτε επαφή με το παιδί. Αντί να δημιουργήσει ζήτημα αμέσως, ο γονέας μπορεί να δει καλύτερα αποτελέσματα αν εφαρμόσει το εδάφιο Παροιμίαι 25:15· «Δι’ υπομονής πείθεται ο ηγεμών· και η γλυκεία γλώσσα συντρίβει οστά». Η υπομονή και η πραότητα, αν και δεν είναι εύκολο να εκδηλωθούν όταν κάποιος αντιμετωπίζει άδικους περιορισμούς, μπορούν να μαλακώσουν ακόμη και ένα άτομο που είναι τόσο σκληρός στην εναντίωσή του, όσο είναι ένα κόκαλο. (Παράβαλε 2 Τιμόθεον 2:23-25.) Μπορείτε να αποφύγετε τις λογομαχίες αν είστε στην ώρα σας και αν ακολουθείτε τις υποδείξεις σχετικά με τη φροντίδα του παιδιού (που δεν έρχονται σε σύγκρουση με την Αγία Γραφή) και τις οποίες δίνει ο γονέας που έχει την επιμέλειά του. Αν ανησυχείτε για το αν το άπιστο μέλος κάνει υποτιμητικά σχόλια για σας στο παιδί, να θυμάστε το εδάφιο 1 Πέτρου 2:15: «Αγαθοποιούντες να αποστομόνητε την αγνωσίαν των αφρόνων ανθρώπων». Αν δίνετε το καλό παράδειγμα, το παιδί θα δει ποιος έχει δίκιο.—Παροιμίαι 20:7.

13. Πώς μπορεί ο Χριστιανός γονέας να κάνει μια επίσκεψη πραγματικά ωφέλιμη;

¹³ Στη διάρκεια των επισκέψεων, προσπαθήστε να βάλετε το Λόγο του Θεού στην καρδιά του παιδιού σας, μελετώντας προσωπικά, όταν είναι δυνατόν, πνευματική ύλη μαζί του και παίρνοντάς το στις εκκλησιαστικές συναθροίσεις. Ακόμη και αν υπάρχουν αυστηροί νομικοί περιορισμοί, ο γονέας μπορεί με τρόπο να αναφέρεται στα δημιουργικά έργα του Θεού, και να χρησιμοποιήσει άλλους τρόπους για να βοηθήσει το παιδί να αγαπάει τον Θεό. (Ρωμαίους 1:19, 20· Ματθαίος 6:28-30) Ο Ιησούς αναγνώριζε τις ελλείψεις των ακροατών του. Αυτός «ελάλει προς αυτούς τον λόγον, καθώς ηδύναντο να ακούωσι». (Μάρκος 4:33, 34) Έτσι, εκτός από το να συζητάτε σοβαρά πνευματικά θέματα, να έχετε συμμετοχή και σε άλλες εποικοδομητικές δραστηριότητες, όπως είναι οι επισκέψεις σε καλούς φίλους, στους οποίους να περιλαμβάνονται μερικοί που είναι στην ίδια ηλικία με το παιδί. (Παροιμίαι 13:20) Απολαύστε ωφέλιμη αναψυχή μαζί. Φροντίστε να είναι η επίσκεψη ένα πολύτιμο γεγονός. Η λογική διαπαιδαγώγηση δείχνει αγάπη. (Παροιμίαι 13:24) Ωστόσο, μερικές φορές τα προβλήματα μπορεί να φαίνονται υπερβολικά. Οι πιέσεις έρχονται από πολλές κατευθύνσεις. Πώς μπορεί να τα υπομένει κάποιος όλα αυτά;

Να Εμπιστεύεστε στον Ιεχωβά

14. Ποια διαβεβαίωση μας δίνεται στα εδάφια Ψαλμός 37:23, 24;

¹⁴ Ο Δαβίδ έγραψε σχετικά με το άτομο του οποίου η πορεία της ζωής είναι «αρεστή» στον Ιεχωβά: «Εάν πέση, δεν θέλει συντριφθή· διότι ο Κύριος υποστηρίζει την χείρα αυτού». (Ψαλμός 37:23, 24) Ναι, ο Χριστιανός που παλεύει με τις πιέσεις μιας διαλυμένης οικογένειας μπορεί μερικές φορές να «πέση» σχετικά με τις αποκαρδιώσεις, τις απογοητεύσεις, και τα νομικά ή τα οικονομικά προβλήματα, αλλά δεν θα «συντριφθή» τελείως πνευματικά. Όπως αποδίδει η μετάφραση New Berkeley Version, στην Αγγλική, (Νιου Μπέρκλεη Βέρζιον) αυτή τη φράση: «Όταν πέσει δεν θα αφανιστεί». Γιατί; Επειδή ο Ιεχωβά προσφέρει το χέρι του που εμψυχώνει, διαμέσου του αγίου του πνεύματος και των στοργικών του λάτρεων.—Ιακώβου 1:27.

15, 16. Πώς έχουν ενισχυθεί μερικοί που ανήκουν σε διαλυμένες οικογένειες;

¹⁵ Αφού δόθηκε η επιμέλεια για τα δυο της παιδιά στον εναντιούμενο πρώην σύζυγό της, μια Χριστιανή γυναίκα δήλωσε: «Όταν η υπόθεση ξέφυγε τελείως από τον έλεγχό μου, έμαθα πραγματικά να εμπιστεύομαι στον Ιεχωβά. Έμαθα να δέχομαι αυτά που επιτρέπει και να μην προσπαθώ να κάνω το δικό μου. Ακόμη μαθαίνω. Είναι δύσκολο μάθημα». Ωστόσο, χρησιμοποιεί πλήρως το νομικό δικαίωμα της επικοινωνίας με τα παιδιά της και έχει λάβει παρηγοριά όχι μόνο από τον καινούργιο της σύζυγο που είναι ένας πιστός Χριστιανός πρεσβύτερος, αλλά επίσης και από άλλους μέσα στην εκκλησία.

¹⁶ Μια άλλη Χριστιανή της οποίας ο αποστάτης πρώην σύζυγος κράτησε τα παιδιά μαζί του μερικούς μήνες αντίθετα με την απόφαση του δικαστηρίου, είπε: «Αισθανόμουν τέτοια κατάθλιψη που νόμιζα ότι θα καταρρεύσω. Ένα πράγμα που με βοήθησε να μη χάσω τα λογικά μου εκείνο τον καιρό ήταν το να είμαι απασχολημένη με τη διακονία του αγρού». Η κόρη της, που ήταν ηλικίας εφτά ετών εκείνο τον καιρό, έλαβε μια σταθερή στάση για τον Ιεχωβά, και υπέμεινε ακόμη και μερικούς ξυλοδαρμούς από τον πατέρα της επειδή αρνιόταν να διαβάσει την αποστατική του έντυπη ύλη. Όταν επέστρεψε στη μητέρα της, ήταν αποφασισμένη να προσκολληθεί στον Ιεχωβά ακόμη πιο στενά. Αυτοί και άλλοι πιστοί δούλοι έχουν δει να εκπληρώνονται τα εδάφια Ψαλμός 54:2-7: «Θεέ, άκουσον της προσευχής μου· . . . Ιδού, ο Θεός με βοηθεί· ο Κύριος είναι μετά των υποστηριζόντων την ψυχήν μου. . . . Διότι εκ πάσης στενοχωρίας με ελύτρωσε». Ναι, μπορούμε να βασιζόμαστε στην υποστήριξη του Ιεχωβά!—1 Κορινθίους 10:13.

17. Πώς μπορούν οι γονείς διαλυμένων οικογενειών να βοηθήσουν τα παιδιά τους, και ποια θα είναι η πιθανή αμοιβή;

¹⁷ Έτσι αν είστε γονέας σε μια διαλυμένη οικογένεια, να δείχνετε κατανόηση για τα συναισθήματα του παιδιού σας. Δυναμώστε την καρδιά του με το Λόγο του Θεού. Αν σας έχει δοθεί μόνο το νομικό δικαίωμα της επικοινωνίας με τα παιδιά σας, τότε να εκδηλώνετε ‘πρακτική σοφία’ κάνοντας πλήρη χρήση αυτών των ευκαιριών. Να έχετε εμπιστοσύνη στη δύναμη του Λόγου του Θεού, όταν αυτός έχει φυτευθεί σε μια δεκτική καρδιά. (1 Θεσσαλονικείς 2:13) Πραγματικά, αξίζει κάθε κόπο να βλέπουμε ένα παιδί να φτάνει στο σημείο να αγαπάει τον Ιεχωβά.

[Υποσημειώσεις]

Θυμάστε;

◻ Πώς μπορεί ο Χριστιανός γονέας να προστατέψει την καρδιά του παιδιού του οποίου την επιμέλεια έχει αναλάβει;

◻ Πώς η ‘πρακτική σοφία’ θα βοηθήσει τον πιστό γονέα στον οποίο έχει δοθεί μόνο το νομικό δικαίωμα επικοινωνίας;

◻ Ποια διαβεβαίωση μας δίνεται στα εδάφια Ψαλμός 37:23, 24, και πώς εκπληρώνει ο Ιεχωβά αυτή την υπόσχεση;

[Εικόνα στη σελίδα 23]

Χρησιμοποιήστε το νομικό δικαίωμα επικοινωνίας για να ενσταλάξετε την αλήθεια στην καρδιά του παιδιού σας, αλλά να το συνδυάζετε με άλλες ωφέλιμες δραστηριότητες