فصل ۱
کتاب دانیال و شما
۱، ۲. الف) برخی از وقایع غیرمعمولی که در کتاب دانیال از کتاب مقدس آمدهاند کدامند؟ ب) چه پرسشهایی در روزگار ما، در مورد کتاب دانیال مطرح میشوند؟
پادشاهی قدرتمند حکیمان خود را به اعدام تهدید میکند، زیرا قادر نیستند خواب عجیب او را برایش بازگو و تعبیر کنند. سه مرد جوان که از پرستش یک تمثال عظیم سر باز میزنند به داخل تون یا کورهای فوقالعاده داغ انداخته میشوند، با این حال از آن جان سالم بدر میبرند. در یک جشن، صدها نفر دستی را مشاهده میکنند که کلماتی اسرارآمیز بر روی دیوار قصر مینویسد. توطئهگران شرور باعث میشوند که مردی سالخورده را به داخل گودال شیرها بیندازند، اما آن مرد بدون آنکه حتی خراشی ببیند بیرون میآید. نبیی از جانب خدا رؤیایی در مورد چهار حیوان و معنای نبوی آنها که هزاران سال را در بر میگیرد، میبیند.
۲ اینها فقط گوشهای از وقایعی میباشد که در کتاب دانیال از کتاب مقدس به صورت روایت آمدهاند. آیا این روایات شایستهٔ بررسی جدی هستند؟ این کتاب باستانی چه ارتباطی با روزگار ما دارد؟ چرا باید به وقایعی که قریب به ۲۶۰۰ سال پیش روی دادهاند توجه نشان دهیم؟
دانیال — کتابی باستانی اما برای دنیای امروز
۳، ۴. چرا بسیاری از مردم بحق نگران آیندهٔ بشریت هستند؟
۳ قسمت اعظم کتاب دانیال مربوط به موضوع حکومت بر دنیاست، موضوعی که در دنیای امروز از اهمیت بسیاری برخوردار است. تقریباً همهٔ انسانها با این واقعیت که ما در روزگاری سخت زندگی میکنیم موافقند. هر روزه، گزارشات خبری، یادآور این واقعیت تلخ هستند که جامعهٔ بشری در حال فرو رفتن در درون باتلاق مشکلات بغرنج است — و اینها همه علیرغم دستاوردهای چشمگیری که در علم و تکنولوژی حاصل شدهاند.
۴ برای مثال به این نکات توجه کنید: انسان روی کرهٔ ماه قدم نهاده است، اما در بسیاری از مناطق نمیتواند در خیابانهای سیارهٔ خودش بدون نگرانی و ترس قدم بزند. میتواند همه گونه وسایل مدرن را در خانهٔ خود داشته باشد، اما نمیتواند شمار خانوادههای از هم پاشیده را کاهش دهد. پدیدآورندهٔ عصر اطلاعات است اما نمیتواند به مردم بیاموزد که چگونه در صلح و آرامش در کنار یکدیگر به سر برند. هیو توماس، پرفسور تاریخ، یکبار نوشت: «گسترش دانش و آموزش و پرورش به بشر چیزی در مورد خویشتنداری و حتی کمتر از آن یعنی هنر همزیستی با دیگران نیاموخته است.»
۵. نتیجهٔ حکمرانی بشر در اغلب موارد چه بوده است؟
۵ انسانها برای برقراری نظم در جامعه، حکومتهای بسیاری به وجود آوردهاند. اما همهٔ آنها گرفتار حقیقتی هستند که سلیمان پادشاه اظهار داشت: «انسان بر انسان بجهت ضررش حکمرانی میکند.» ( جامعه ۴:۱؛ ۸:۹) تردیدی نیست که برخی از حاکمان اهدافی شرافتمندانه داشتهاند. با این حال، هیچ پادشاه، رئیس جمهور، یا دیکتاتوری نمیتواند بیماری و مرگ را ریشهکن سازد. هیچ انسانی نمیتواند زمین را به صورت بهشتی درآورد که مقصود خداست.
۶. چرا یَهُوَه برای به انجام رساندن ارادهاش نیازی به همکاری حکومتهای انسانی ندارد؟
۶ اما، آفریدگار، هم تمایل و هم توانایی به انجام رسانیدن چنین کارهایی را دارد. او برای انجام مقصود خود نیازی به اجازهٔ حکومتهای انسانی ندارد، زیرا که «تمام مردم جهان در برابر او مثل قطرهٔ آبی در سطل و مانند غباری در ترازو ناچیز میباشند.» ( اشعیا ۴۰:۱۵، ترجمهٔ تفسیری ) یَهُوَه حکمران مطلق عالم است. او در این مقام، اختیاری بسیار بیشتر از حکومتهای بشری دارد. حکومت خداست که جایگزین همهٔ حکومتهای بشری خواهد شد و برای انسانها برکاتی ابدی به ارمغان خواهد آورد. شاید بتوان گفت که این موضوع در کتاب دانیال از کتاب مقدس بهتر از هر جای دیگر نمایان میشود.
دانیال — محبوب خدا
۷. دانیال چه کسی بود، و یَهُوَه چه نظری نسبت به او داشت؟
۷ دانیال که سالها به صورت نبی یَهُوَه خدا خدمت میکرد، بشدت مورد علاقهٔ خدا بود. فرشتهٔ خدا دانیال را شخص «بسیار محبوب» توصیف کرد. ( دانیال ۹:۲۳) اصطلاحی که از متن اصلی عبری «بسیار محبوب» ترجمه شده است میتواند به معنای «بسیار محترم» و یا «گرامی» باشد. دانیال در چشم خدا خیلی عزیز بود.
۸. دانیال چگونه به بابل آمد؟
۸ بیایید نظری اجمالی به زندگی بینظیر این نبی محبوب بیندازیم. در سال ۶۱۸ ق.د.م.، نَبوْکَدْنَصَّر، پادشاه بابل، اورشلیم را محاصره کرد. ( دانیال ۱:۱) اندکی بعد، تعدادی از جوانان آموزش دیدهٔ یهودی را به زور به بابل تبعید کردند. دانیال در میان آنها بود. او در آن وقت احتمالاً نوجوانی بیش نبود.
۹. به دانیال و یاران عبرانیاش چه آموزشهایی داده شد؟
۹ او و یارانش، به نامهای حَنَنْیا، میشائیل، و عَزَرْیا در بین عبرانیانی بودند که برای یک دورهٔ آموزشی سه ساله در زمینهٔ «علم و زبان کلدانیان» انتخاب شده بودند. ( دانیال ۱:۳، ۴) برخی از محققان معتقدند که به احتمال زیاد این دوره فقط یک دورهٔ آموزش زبان نبوده است. به عنوان مثال، پرفسور کِی. اِف. کایل میگوید: «دانیال و یارانش میبایست حکمت کاهنان و دانایان کلدانی را که در مدارس بابل تدریس میشد، فرا میگرفتند.» بدینسان دانیال و یارانش را بخصوص برای انجام خدمات حکومتی تربیت میکردند.
۱۰، ۱۱. دانیال و یارانش با چه مشکلاتی مواجه بودند، و یَهُوَه چه کمکی در اختیار آنان قرار داده بود؟
۱۰ این تغییر فاحشی در وضع زندگی دانیال و یارانش بود! آنها در یهودا، در میان پرستندگان یَهُوَه زندگی میکردند. حال، پیرامونشان را مردمی فرا گرفته بودند که خدایان و الهههای اسطورهای را میپرستیدند. با این همه، دانیال جوان، حَنَنْیا، میشائیل، و عَزَرْیا ترسی به خود راه نمیدادند. آنها قاطعانه — با وجود چنین موقعیتهایی که ایمانشان را به آزمایش میگرفت — به پرستش حقیقی وفادار ماندند.
۱۱ این کار آسانی نبود. نَبوْکَدْنَصَّر پادشاه، یکی از عابدان سرسخت مردوخ، ربالنوع اعظم بابل بود. درخواستهای پادشاه گاهی برای پرستندگان یَهُوَه کاملاً غیر قابل قبول بودند. ( به عنوان مثال، لطفاً به دانیال ۳:۱-۷ مراجعه شود.) اما دانیال و یارانش از راهنمایی بیدریغ یَهُوَه برخوردار بودند. خدا آنها را در طی سه سال دورهٔ آموزشیشان، با برخورداری از «معرفت و ادراک در هر گونه علم و حکمت» برکت داد. به علاوه، به دانیال توانایی درک مفهوم رؤیاها و خوابها عطا شده بود. بعدها هنگامی که پادشاه این چهار مرد جوان را مورد آزمایش قرار داد، دید که آنها «از جمیع مجوسیان و جادوگرانی که در تمام مملکت او بودند ده مرتبه بهتر» هستند. — دانیال ۱:۱۷، ۲۰.
اعلام پیامهای خدا
۱۲. دانیال چه مأموریت ویژهای بر عهده داشت؟
۱۲ دانیال در طی سالهای بسیاری که در بابل به سر برد، در سِمَت پیامآور خدا خدمت کرد و با مردانی همچون نَبوْکَدْنَصَّر و بَلْشصَّر که هر دو پادشاه بودند، روبرو شد. مأموریت دانیال، مأموریتی حساس بود. یَهُوَه اجازه داد که نَبوْکَدْنَصَّر اورشلیم را نابود سازد، و بدین ترتیب او را وسیلهای برای انجام مقصود خود قرار داد. البته، نوبت نابودی بابل نیز فرا میرسید. کتاب دانیال حقیقتاً یَهُوَه خدا را متعال و حکمران «ممالک آدمیان» دانسته، او را تجلیل میکند. — دانیال ۴:۱۷.
۱۳، ۱۴. پس از سقوط بابل، سرگذشت دانیال چه شد؟
۱۳ دانیال تا هنگام سقوط بابل، حدود هفت دهه به خدمت خود در دربار آن دولت ادامه داد. در سال ۵۳۷ ق.د.م.، او شاهد بازگشت بسیاری از یهودیان به وطنشان بود، ولی کتاب مقدس سخنی از اینکه او نیز با آنان همراه شده باشد به میان نمیآورد. این نبی حداقل تا سال سوم سلطنت کوروش، بانی امپراتوری پارس، سخت مشغول خدمت به خدا بود. در این هنگام، دانیال به احتمال زیاد نزدیک به ۱۰۰ سال داشت!
۱۴ پس از سقوط بابل، دانیال مهمترین رویدادهای زندگیاش را به رشتهٔ تحریر درآورد. سندی که او از خود به جای گذاشت، بخش مهمی از کتاب مقدس را که به کتاب دانیال معروف است، تشکیل میدهد. اما چرا باید به این کتاب باستانی توجه کرد؟
دو بُعد ولی یک پیام
۱۵. الف) دو بُعد کتاب دانیال از کتاب مقدس، کدامند؟ ب) چگونه بخش داستانی کتاب دانیال میتواند برای ما مفید باشد؟
۱۵ کتاب بینظیر دانیال محتوی دو بُعد بسیار متفاوت است — یکی داستانی، دیگری نبوی. هر دو بُعد کتاب دانیال میتوانند ایمان ما را بنا کنند. چگونه؟ بخشهای داستانی آن — که از زندهترین داستانهای کتاب مقدس هستند — نمایانگر آنند که یَهُوَه خدا کسانی را که کمال اخلاقی خود را نسبت به او حفظ میکنند، برکت میدهد و از آنها مراقبت میکند. دانیال و سه یارش در مقابل آزمایشهای مهلک استوار باقی ماندند. امروز نیز همهٔ کسانی که میخواهند به یَهُوَه وفادار باقی بمانند میتوانند با بررسی دقیق نمونهای که آنها از خود باقی گذاشتند تقویت شوند.
۱۶. از بخشهای نبوی کتاب دانیال چه میآموزیم؟
۱۶ بخش نبوی کتاب دانیال با نمایش این موضوع که یَهُوَه از پیش، روند و مسیر تاریخ را میداند — حتی برای هزاران سال بعد — ایمان ما را بنا میسازد. به عنوان مثال، دانیال جزئیاتی در مورد ظهور و سقوط قدرتهای جهانی از دوران بابل باستان تا «زمان آخر» ارائه میدهد. ( دانیال ۱۲:۴) دانیال توجه ما را به ملکوت خدا که در دست پادشاه منتخب او و همراهان ‹مقدس› وی قرار دارد معطوف میکند و نشان میدهد که این حکومت ابدی خواهد بود. این حکومت به مقصود یَهُوَه برای زمین به طور کامل جامهٔ عمل خواهد پوشانید و برای همهٔ کسانی که خواهان خدمت به خدا هستند برکت به همراه خواهد آورد. — دانیال ۲:۴۴؛ ۷:۱۳، ۱۴، ۲۲.
۱۷، ۱۸. الف) بررسی دقیق کتاب دانیال، چگونه ایمان ما را تقویت میکند؟ ب) پیش از آنکه مطالعهٔ این کتاب نبوی کتاب مقدس را آغاز کنیم باید به چه موضوعی بپردازیم؟
۱۷ جای بسی سپاسگزاری است که یَهُوَه معرفت مربوط به رویدادهای آینده را تنها برای خود نگاه نمیدارد بلکه «کاشف اسرار» است. ( دانیال ۲:۲۸) با بررسی تحقق نبوتهای کتاب دانیال، ایمان ما به وعدههای خدا تقویت میشود. اطمینان ما به این موضوع که خدا مقصود خود را دقیقاً در وقت آن و کاملاً بنحوی که میخواهد به انجام میرساند، افزایش خواهد یافت.
۱۸ ایمان همهٔ کسانی که کتاب دانیال از کتاب مقدس را با دلی پذیرا مطالعه کنند، استوار خواهد گشت. اما پیش از آنکه مطالعهٔ عمیق این کتاب را آغاز کنیم، باید شواهدی را مبنی بر موثق بودن آن بررسی کنیم. برخی منتقدان کتاب دانیال را مورد حمله قرار داده، مدعیاند که در واقع نبوتهای آن پس از به انجام رسیدنشان نگاشته شدهاند. آیا ادعاهای این شکاکان موجه هستند؟ فصل بعد این موضوع را مورد بحث قرار میدهد.
چه آموختیم؟
• چرا کتاب دانیال کتابی است برای روزگار ما؟
• دانیال و یارانش چگونه به خدمت حکومت بابل درآمدند؟
• مأموریت ویژهٔ دانیال در بابل چه بود؟
• چرا باید به نبوت دانیال توجه کنیم؟
[تصویر تمامصفحه در صفحهٔ ۴]
[تصویر تمامصفحه در صفحهٔ ۱۱]