فصل ۸
چطور می‌توانم دوست‌های خوبی پیدا کنم؟
«من واقعاً به دوست نیاز دارم. مثلاً وقتی اعصابم خرد می‌شه، می‌خوام یکی باشه که باهاش درد دل کنم. وقتی ناراحتم می‌خوام یکی بهم بگه که وضعیت بهتر می‌شه. وقتی خوشحالم می‌خوام یکی کنارم باشه باهاش بخندم.»—بریتانی.
بعضی‌ها می‌گویند که یک بچه به یک همبازی نیاز دارد، ولی یک نوجوان به چند دوست خوب نیاز دارد. فرق بین همبازی و دوست چیست؟
یک همبازی کسی است که تو را سرگرم نگه می‌دارد.
اما یک دوست کسی است که تو را درک می‌کند و همفکر توست.
به علاوه کتاب مقدّس می‌گوید: «دوست در همه حال محبت می‌کند، و برادر برای روز تنگی به دنیا آمده است.» (امثال ۱۷:۱۷) این گفتهٔ کتاب مقدّس به رابطهٔ دو همبازی اشاره نمی‌کند، بلکه از یک رابطهٔ خیلی عمیق‌تری صحبت می‌کند.
سه ویژگی مهم: در سنین نوجوانی، به دوست‌هایی نیاز داری که ...
۱. خصوصیات خوبی داشته باشند
۲. طبق معیارهای خوب و درست زندگی کنند
۳. تأثیر مثبتی بر تو بگذارند
سؤال: چطور می‌توانی چنین دوست‌هایی پیدا کنی؟ بیا سه نکتهٔ بالا را بررسی کنیم.
اولین ویژگی مهم برای پیدا کردن دوست—خصوصیات خوب
چند واقعیت مهم که باید بدانی: هر کسی که ادعای دوستی بکند، دوست واقعی نیست. کتاب مقدّس می‌گوید: «هستند دوستانی که انسان را به نابودی می‌کشانند، اما دوستی هم هست که از برادر نزدیکتر است.» (امثال ۱۸:۲۴، ترجمهٔ تفسیری) شاید به نظرت این گفته کمی اغراق‌آمیز باشد. اما خوب فکر کن: آیا تا حالا دوستی داشتی که از تو سوءاستفاده کرده باشد؟ شاید پشت سرت حرف زده یا غیبت تو را کرده باشد. اگر چنین تجربه‌ای داشتی مطمئناً دیگر نمی‌توانی آن شخص را دوست خود حساب کنی و به او اعتماد کنی.a همیشه یادت باشد که مهم نیست چند تا دوست داری، مهم این است که دوست‌هایت خصوصیات خوبی داشته باشند!
چه کار باید بکنی: دوست‌هایی انتخاب کن که خصوصیات خوبی دارند؛ خصوصیاتی که همه آرزوی داشتن آن‌ها را دارند.
«همه از دوستم فیونا خیلی تعریف می‌کردن؛ می‌خواستم مثل اون باشم که دیگران از منم تعریف کنن. برای همین فیونا روی من تأثیر خوبی گذاشت.»—ایوِت ۱۷ ساله
این کارها را انجام بده:
۱. غَلاطیان ۵:۲۲، ۲۳ را بخوان.
۲. از خودت بپرس: ‹آیا دوست‌های من خصوصیات ثمرهٔ روح را دارند؟›
۳. اسم چند تا از دوست‌های صمیمیت را در زیر بنویس و کنار هر اسم خصوصیت اصلی او را یادداشت کن.
اسم
․․․․․
خصوصیت
․․․․․
پیشنهاد: اگر خصوصیاتی را که می‌نویسی فقط خصوصیات بدی باشند، شاید وقتش رسیده که دوست‌های بهتری پیدا کنی.
دومین ویژگی مهم برای پیدا کردن دوست—داشتن معیارهای خوب در زندگی
چند واقعیت مهم که باید بدانی: از دوست‌های ناباب دوری کن و در انتخاب دوست عجله نکن. کتاب مقدّس می‌گوید: «با اشخاص دانا معاشرت کن و دانا خواهی شد، با مردم نادان همنشین شو و زیان خواهی دید.» (امثال ۱۳:۲۰، مژده برای عصر جدید) منظور از «مردم نادان» کسانی نیست که در مدرسه درس نمی‌خوانند و نمرهٔ بدی می‌گیرند. این کلمه در کتاب مقدّس به کسانی اشاره می‌کند که عاقل نیستند و کارهای بدی انجام می‌دهند. این نوع دوستان، دوستان نابابی هستند که باید از آن‌ها دوری کنی!
این کارها را انجام بده: به جای این که با هر کسی دوست شوی، محتاط باش و در انتخاب دوست خوب دقت کن. (مزمور ۲۶:۴) البته منظور از محتاط بودن این نیست که در بارهٔ کسی پیش‌داروی کنی، بلکه باید خوب دقت کنی و ‹میان درستکاران و شریران، و میان آنان که خدا را خدمت می‌کنند و آنان که خدمتش نمی‌کنند، تشخیص دهی.›—مَلاکی ۳:۱۸.
«از پدر و مادرم خیلی ممنونم که بهم کمک کردن دوست‌های خوبی پیدا کنم—کسایی که همسن و سال منن، خصوصیات خوبی دارن و به امور روحانی اهمیت می‌دن.»—کریستوفر ۱۳ ساله
به سؤالات زیر جواب بده:
وقتی با دوستانم هستم، آیا نگرانم که مرا زیر فشار بگذارند تا کاری بکنم که می‌دانم اشتباه است؟
□ بله
□ نه
آیا می‌ترسم دوستانم را به پدر و مادرم معرفی کنم، چون مطمئن نیستم که آن‌ها را به عنوان دوستانم قبول کنند؟
□ بله
□ نه
پیشنهاد: اگر به یکی از سؤالات بالا جواب مثبت دادی، سعی کن با کسانی دوست شوی که معیارهای بهتری در زندگی دارند؛ مثلاً کسانی که به معیارهای کلام خدا پای‌بند هستند.
سومین ویژگی مهم برای پیدا کردن دوست—تأثیر مثبت
چند واقعیت مهم که باید بدانی: کتاب مقدّس می‌گوید: «معاشران بد، رفتار خوب را فاسد می‌سازند.» (۱قُرِنتیان ۱۵:۳۳) یک جوان به نام لارن می‌گوید: «همکلاسی‌هام منو به شرطی تو جمعشون راه می‌دادن که به حرفاشون گوش بدم و مثل اونا باشم. من تنها بودم پس اغلب سعی می‌کردم مثل اونا باشم تا منو تو جمعشون راه بدن.» ولی با گذشت زمان لارن فهمید وقتی آدم همرنگ دیگران می‌شود، انگار مثل عروسکی در دستشان است که آن‌ها می‌توانند هر طوری که بخواهند حرکتش بدهند! تو مطمئناً نمی‌خواهی مثل یک عروسک در دست دیگران باشی!
این کارها را انجام بده: با کسانی که اصرار می‌کنند باید مثل آن‌ها زندگی کنی، قطع رابطه کن. با این کار شاید تعداد دوست‌هایت کمتر شود، اما احساس بهتری خواهی داشت و می‌توانی دوست‌های بهتری پیدا کنی؛ دوست‌هایی که تأثیر خوب بر تو می‌گذارند.
«دوست صمیمی‌ام آدم عاقل و همدردیه. برای همین خیلی به من کمک کرده.»—جِیسُن ۲۱ ساله
سؤالات زیر را از خودت بپرس:
آیا به خاطر جلب رضایت دوستانم، لباس، طرز حرف زدن یا رفتارم را تغییر می‌دهم؟
□ بله
□ نه
آیا دوستانم مرا به جاهایی می‌برند که کارهای غیراخلاقی در آنجا زیاد دیده می‌شود؟
□ بله
□ نه
پیشنهاد: اگر به سؤال‌های فوق جواب مثبت دادی، از والدین یا یک فرد بالغ راهنمایی بخواه. اگر شاهد یَهُوَه هستی، می‌توانی با پیران جماعت مشورت کنی و آن‌ها می‌توانند به تو کمک کنند که در انتخاب دوست عاقلانه عمل کنی؛ دوست‌هایی که تأثیر خوبی بر تو می‌گذارند.
[پاورقی]
a همهٔ ما انسان‌ها ناکاملیم و گناه می‌کنیم. (رومیان ۳:۲۳) پس اگر دوستت تو را ناراحت کند و از تو عذرخواهی کند یادت باشد که ‹محبت باعث می‌شود تقصیرهای بی‌شمار یکدیگر را نادیده بگیریم.›—۱پِطرُس ۴:۸، ترجمهٔ تفسیری.
آیه‌ای مهم:
«دوستی هم هست که از برادر نزدیکتر است.»—امثال ۱۸:۲۴، ترجمهٔ تفسیری.
توصیه:
اگر تو طبق معیارهای خوبی زندگی کنی، دیگران هم که می‌خواهند طبق معیارهای خوب زندگی کنند، احتمالاً به طرف تو کشیده می‌شوند و دوستان صمیمی تو خواهند شد!
آیا می‌دانستید که . . .
خدا بین مردم تبعیض قائل نمی‌شود، ولی برای کسی که می‌خواهد ‹در خیمه‌اش مهمان او باشد،› شرایطی قائل شده است.—مزمور ۱۵:۱-۵.
کارهایی که باید انجام بدهم!
برای این که دوست‌های خوب پیدا کنم، می‌خواهم این کارها را انجام بدهم:
بعضی از کسانی که از من بزرگ‌ترند و می‌خواهم بیشتر با آن‌ها آشنا شوم این‌ها هستند:
سؤال‌هایی که می‌خواهم در مورد پیدا کردن دوست، از والدینم بپرسم:
نظر تو چیست؟
● به نظرت دوستت چه خصوصیاتی باید داشته باشد؟
● تو روی چه خصوصیاتی باید کار کنی تا بتوانی برای دیگران دوست بهتری باشی؟
[نکتهٔ برجسته‌شده]
«وقتی پدر و مادرم بهم گفتن که با فلانی رفت‌وآمد نکنم، یه کم ناراحت شدم. ولی بعداً فهمیدم چقدر حرفشون درست بود و تونستم دوست‌های خیلی بهتری پیدا کنم.»—کول
[کادر]
این پیشنهادها را امتحان کن
با پدر و مادرت دربارهٔ پیدا کردن دوست صحبت کن. از آن‌ها بپرس که وقتی همسن تو بودند چه دوست‌هایی داشتند؟ آیا از این که با کسی دوست شدند پشیمانند؟ از آن‌ها بپرس که چطور می‌توانی از مشکلاتی که آن‌ها داشتند اجتناب کنی.
دوستانت را به پدر و مادرت معرفی کن. اگر می‌ترسی آن‌ها را معرفی کنی، از خودت بپرس که دلیلش چیست؟ آیا دوستانت کاری می‌کنند که پدر و مادرت دوست ندارند؟ در این صورت باید در انتخاب دوستانت بیشتر دقت کنی.
شنوندهٔ خوبی باش. رعایت حال دوستانت را بکن و به آن‌ها علاقه نشان بده.—فیلیپیان ۲:۴.
باگذشت باش. انتظار نداشته باش که دوستانت کامل باشند. «همهٔ ما بسیار خطا می‌کنیم.»—یعقوب ۳:۲، پاورقی.
بیش از حد وقت دوستانت را نگیر. دوستان خالص در صورت نیاز به کمکت می‌آیند.—جامعه ۴:۹، ۱۰.
[تصویر]
وقتی آدم همرنگ دیگران می‌شود، انگار مثل عروسکی در دستشان است که آن‌ها می‌توانند هر طوری که بخواهند حرکتش بدهند!