خانوادهها، خدا را همگام با جماعت او تسبیح بخوانید
« خداوند را در جماعتها متبارک خواهم خواند.»—مزمور ۲۶:۱۲.
۱. پرستش یَهُوَه به غیر از دعا و مطالعه در خانه دارای چه جنبهٔ مهم دیگری است؟
پرستش یَهُوَه، هم دعا کردن و مطالعهٔ کتاب مقدس در خانه است و هم شرکت در فعالیتهای جماعت. در زمان اسرائیلیان باستان یَهُوَه فرمان داد تا ‹مردان و زنان و اطفال جمع شوند› تا شریعت الهی را آموخته، در طریقهای او سلوک نمایند. ( تثنیه ۳۱:۱۲؛ یوشع ۸:۳۵) بدینسان، همهٔ آنان از بزرگسالان گرفته تا «جوانان و دوشیزگان» دعوت شدند تا نام یَهُوَه را تسبیح بخوانند. ( مزمور ۱۴۸:۱۲،۱۳) جماعات مسیحی نیز همین برنامه را دنبال میکنند. در سراسر جهان سالنهای ملکوت مملو از مردان و زنان و کودکانی است که به ارادهٔ خود در جلسات مسیحی حضور یافته، از تسبیح خواندن و شرکت فعال در این جلسات شادی فراوانی کسب میکنند.—عبرانیان ۱۰:۲۳-۲۵.
۲. الف) چرا آماده کردن دروس عاملی مهم در لذت بردن از جلسات است؟ ب) نمونهٔ چه کسی اهمیت بسیار دارد؟
۲ البته، قرار دادن کودکان در جریان فعالیتهای سالم جماعت همیشه کار آسانی نیست. کودکانی هستند که از حضور در جلسات مسیحی لذت چندانی نمیبرند. ولی علت آن چه میتواند باشد؟ آنچه مسلم است، اکثر کودکان قادر نیستند برای مدتی طولانی افکار خود را متمرکز نگاه دارند، بلکه زود حوصلهشان سر میرود. لیکن، چنانچه آنان نیز برای برنامههای جلسه آمادگی قبلی داشته باشند این مشکل تا حد زیادی حل میشود. بدون آمادگی قبلی، کودکان نمیتوانند حضور خود را مفید حس کنند. ( امثال ۱۵:۲۳) همچنین بدون چنین آمادگیی آنان نمیتوانند از لحاظ روحانی پیشرفت کنند و از پیشرفت خود لذت ببرند. ( ۱تیموتاؤس ۴:۱۲، ۱۵) چارهٔ کار چیست؟ نخست، والدین باید از خود سؤال کنند که آیا اصلاً خودشان دروس را حاضر میکنند، چرا که فرزندان تا حد زیادی تابع نمونهٔ والدینشان میباشند. ( لوقا ۶:۴۰) چارهٔ کار برنامهای سنجیده برای مطالعهٔ خانوادگی است.
دلها باید بنا شوند
۳. چرا هنگام مطالعهٔ خانوادگی باید سعی در بنا کردن دلها بنماییم، و چگونه میتوان دلها را بنا نمود؟
۳ مطالعهٔ خانوادگی صرفاً برای پر کردن مغز با یک سری اطلاعات نیست. مطالعه باید دلها را بنا کند. برای این کار سرپرست خانواده نخست باید پی ببرد چه مشکلاتی در دل اعضای خانواده وجود دارد و سپس با توجهی رئوفانه به تک تک آنان در رفع مشکلاتشان کوشا باشد. یَهُوَه نیز ‹ دلها را میآزماید.›—۱تواریخ ۲۹:۱۷.
۴. الف) منظور از ‹ناقصدل› ( د. ج. ) چیست؟ ب) برای ‹تحصیل حکمت› چه باید کرد؟
۴ وقتی یَهُوَه دلهای فرزندان ما را میآزماید در آنها چه مییابد؟ اکثر فرزندانمان بصراحت میگویند که یَهُوَه را دوست دارند، و این بسیار در خور تحسین است. لیکن، کودکان و کسانی که تازه دربارهٔ یَهُوَه آموزش دیدهاند در طریقهای او تجربهٔ کافی ندارند و دلیل استفادهٔ کتاب مقدس از عبارت ‹ناقصدل› ( د. ج. ) در این رابطه، تأکید بر همین موضوع است. البته منظور ابداً این نیست که در دل ایشان انگیزهٔ خوبی وجود ندارد، اما برای آنکه دلشان به حالتی ارتقا یابد که مورد رضایت کامل یَهُوَه قرار گیرد به زمان نیاز است. آنان برای این منظور باید افکار، امیال، احساسات، عواطف، و اهداف زندگی خود را تا آنجایی که برای انسان ناکامل ممکن است در راستایی قرار دهند که مورد رضای خدا باشد. کسی که انگیزهٔ خویش را شکل و در طریق الهی قرار دهد در واقع برای دل خود ‹تحصیل حکمت کرده است.›—امثال ۹:۴؛ ۱۹:۸.
۵، ۶. والدین چگونه میتوانند به فرزندان خود در ‹تحصیل حکمت› کمک کنند؟
۵ آیا والدین میتوانند به فرزندان خود در ‹تحصیل حکمت› کمک کنند؟ البته کسی نمیتواند دلی نیکو در شخصی دیگر قرار دهد. همهٔ ما از موهبت آزادی اختیار برخورداریم، و وضعیت دلمان به افکاری بستگی دارد که اجازه میدهیم به مخیلهمان وارد شوند. لیکن والدینی که از خود فطانت نشان میدهند اغلب میتوانند بفهمند فرزندشان چه در دل دارد و به چه نوع کمکی نیاز دارد. شما والدین برای این منظور میتوانید چنین سؤالاتی را مطرح کنید: ‹ در مورد این موضوع چه فکر میکنی؟› و ‹واقعاً دوست داری چه کار کنی؟› سپس با حوصله به حرفهای او گوش دهید و از نشان دادن عکسالعملی شدید پرهیز کنید. ( امثال ۲۰:۵) برای آنکه فرزندتان سفرهٔ دل خویش را پیش شما بگشاید باید برای او فضایی مملو از ملاطفت، تفاهم، و محبت به وجود آورید.
۶ شما والدین باید برای شکوفا ساختن تمایلات نیکو در فرزندانتان مرتباً در مورد ثمرات روح—یعنی تمام جنبههای آن—صحبت کنید و برای پرورش این ثمرات فرزندان خود را یاری کنید. ( غلاطیان ۵:۲۲، ۲۳) برای این منظور باید در دل ایشان محبت به یَهُوَه و عیسی مسیح را بنا کنید. گفتن اینکه باید یَهُوَه و عیسی مسیح را دوست داشت کافی نیست، باید با ایشان در مورد دلایل محبت به آنان و چگونگی ابراز آن بحث و گفتگو کنید. ( ۲قرنتیان ۵:۱۴، ۱۵) میل به درستکاری را با استدلال بر روی مزایای آن در دل ایشان تقویت کنید. از طرف دیگر میل به پرهیز از افکار، گفتار، و اعمال ناپسند را نیز از طریق بحث و گفتگو در مورد تأثیرات مخرب آنها در فرزندانتان به وجود آورید. ( عاموس ۵:۱۵؛ ۳یوحنا ۱۰) به آنان نشان دهید که چگونه افکار، گفتار، و اعمال ایشان—چه خوب و چه بد—بر رابطهشان با یَهُوَه تأثیر میگذارد.
۷. چگونه میتوانیم به فرزندانمان در حل مشکلات و اتخاذ تصمیماتشان کمک کنیم تا رابطهشان با یَهُوَه صمیمیتر گردد؟
۷ هنگامی که فرزندمان با مشکلی روبروست و یا در اتخاذ تصمیمی مهم دودل است، میتوانیم از او سؤال کنیم: ‹فکر میکنی نظر یَهُوَه در این مورد چیست؟ چه چیزی در شخص یَهُوَه میبینی که باعث داشتن چنین نظری میشود؟ آیا در مورد این موضوع به او دعا کردهای؟› از سنین پایین به فرزندان خود در ساختن الگوی زندگیی کمک کنید که مطابق آن تمام تلاشهایشان بر روی درک ارادهٔ خدا و انجام آن متمرکز باشد. هر چه رابطهٔ ایشان با یَهُوَه صمیمیتر شود از سلوک کردن در طریقهای او نیز لذت بیشتری میبرند. ( مزمور ۱۱۹:۳۴، ۳۵) صمیمیت ایشان با خدا باعث میشود قدر موهبت معاشرت با جماعت او را نیز بیشتر بدانند.
آماده نمودن دروس جلسات
۸. الف) چگونه میتوانیم در مطالعهٔ خانوادگی خود همهٔ چیزهایی را که لازم به تذکر میباشند بگنجانیم؟ ب) اهمیت این کار در چیست؟
۸ در مطالعهٔ خانوادگی موضوعات بسیاری هستند که باید مورد توجه قرار گیرند. چگونه شما سرپرستان خانواده میتوانید همهٔ آنها را در مطالعهٔ خانوادگی بگنجانید؟ مسلماً در هر مطالعه نمیتوانید به همهٔ موضوعات اشاره کنید. ولی میتوانید برای خود فهرستی تهیه کنید. ( امثال ۲۱:۵) هرازگاهی نگاهی به فهرست خود بیندازید و ببینید چه چیزی نیاز به رسیدگی فوریتر دارد. به پیشرفت تک تک اعضای خانواده توجه کنید. فراموش نکنید که مطالعهٔ خانوادگی جنبهٔ مهمی از تعلیم و تربیت مسیحی به شمار میرود و ما را، هم برای زندگی کنونی و هم برای زندگی ابدی آتی مجهز و آماده میسازد.—۱تیموتاؤس ۴:۸.
۹. در خصوص آماده کردن دروس جلسات چه اهدافی را میتوانیم بتدریج عملی سازیم؟
۹ آیا در مطالعهٔ خانوادگی دروس جلسات را نیز آماده میکنید؟ طی مطالعهٔ خانوادگی طرحهای زیادی را بتدریج میتوان پیاده کرد. پیاده کردن پارهای از آنها ممکن است روزها، ماهها، و حتی سالها به طول انجامد. چند نمونه از آنها بدین قرارند: ( ۱) همهٔ اعضای خانواده در جلسات جماعت به سؤالات پاسخ دهند؛ ( ۲) سعی کنند جوابها را با جملات خود بیان کنند؛ ( ۳) در پاسخهای خود آیهها را بگنجانند؛ و ( ۴) مطالب را جهت استخراج کاربرد شخصی تجزیه و تحلیل کنند. اینها به اعضای خانوادهٔ شما کمک میکند تا عشق و علاقهای شخصی به حقیقت پیدا کنند.—مزمور ۲۵:۴، ۵.
۱۰. الف) برای نشان دادن توجه لازم به هر یک از جلسات جماعت چه میتوان کرد؟ ب) فایدهٔ این کار در چیست؟
۱۰ حتی اگر در مطالعهٔ خانوادگی خود مقالهٔ برج دیدهبانی هفته را مطالعه میکنید، اهمیت آماده کردن دروس مطالعهٔ کتاب جماعت، مدرسهٔ خدمت تئوکراتیک، و جلسهٔ خدمت را نادیده نگیرید. چرا که ما از طریق این جلسات نیز سلوک نمودن در طریقهای یَهُوَه را آموزش میبینیم. شما میتوانید متناوباً بعضی از مطالعههای خانوادگی را به آماده کردن دروس یکی از آن جلسات اختصاص دهید. این همکاری با اعضای خانواده باعث میشود که آنان در مطالعه کردن مهارت بیشتری کسب کنند و بدین صورت از جلسات فایدهٔ بیشتری ببرند. در بین چیزهایی که میتوانید طی مطالعهتان مورد بحث قرار دهید اشاره به فواید آماده کردن دروس جلسات و اهمیت اختصاص دادن اوقاتی به این منظور میباشد.—افسسیان ۵:۱۵-۱۷.
۱۱، ۱۲. آمادگی قبلی برای خواندن سرودهای ملکوت به چه صورت میتواند برای ما مفید باشد، و این آمادگی قبلی را چگونه میتوان کسب کرد؟
۱۱ در کنگرهٔ «طریق زندگی خدایی» ( انگل.) برادران به جنبهٔ مهم دیگری از جلسات اشاره نمودند—یعنی داشتن آمادگی قبلی برای خواندن سرودهای ملکوت. آیا آن را به خاطر میآوری؟ آمادگی قبلی برای خواندن سرودها باعث میشود حقایق کتاب مقدس بهتر بر ذهن و دلمان ثبت شوند و همچنین از جلسات مسیحی لذت بیشتری ببریم.
۱۲ چنانچه هنگام آماده کردن دروس جلسات برخی از سرودهای برنامهٔ هفته را نیز بخوانیم و در مورد معنی واژههای آنها کمی بحث کنیم، در جلسات جماعت آنها را با شور و حال بیشتری خواهیم خواند. در اسرائیل باستان استفاده از آلات موسیقی در پرستش اهمیت بسیاری داشت. ( ۱تواریخ ۲۵:۱؛ مزمور ۲۸:۷) آیا در خانهٔ شما نیز کسی ساز موسیقی مینوازد؟ میتوانید با استفاده از آن یکی از سرودهای ملکوت را که در برنامهٔ هفته آمده است تمرین کرده، آن را به صورت خانوادگی بخوانید. همچنین میتوانید از سرودهای ضبطشده استفاده کنید. در بعضی از کشورها برادران حتی بدون همراهی موسیقی میتوانند این سرودها را بسیار زیبا بخوانند. آنان همچنانکه برای کار به مزارع میروند، اغلب به خواندن سرودهایی که در برنامهٔ هفتگی جماعت است میپردازند.—افسسیان ۵:۱۹.
آمادگی قبلی برای خدمت موعظه
۱۳، ۱۴. چرا گفتگویی خانوادگی جهت مصمم ساختن دلها ارزش بسیار دارد؟
۱۳ شهادت در خصوص یَهُوَه و مقاصد او جزئی لاینفک از زندگی ما میباشد. ( اشعیا ۴۳:۱۰-۱۲؛ متی ۲۴:۱۴) ما چه جوان باشیم و چه سالمند، با داشتن آمادگی قبلی برای خدمت موعظه، هم از آن لذت بیشتری میبریم و هم نتیجهای بهتر کسب میکنیم. چطور میتوانیم به صورت خانوادگی برای انجام آن آمادگی قبلی پیدا کنیم؟
۱۴ خدمت موعظه نیز مانند جنبههای دیگر پرستش است؛ برای انجام آن نخست باید دل خود را مصمم سازیم. بحث در مورد اینکه چه بگوییم و چه بکنیم البته لازم است، لیکن در مورد چرای آن نیز باید صحبت کرد. در روزگارِ یَهُوشافاطِ پادشاه، اگرچه شریعتِ خدا برای قوم قرائت میشد، طبق اظهار کتاب مقدس ‹قوم هنوز دلهای خود را مصمم نساخته بودند.› همین موضوع آنان را در برابر وسوسههایی که میتوانست ایشان را از مسیر پرستش پاک منحرف سازد آسیبپذیر نمود. ( ۲تواریخ ۲۰:۳۳؛ ۲۱:۱۱) هدف اصلی ما گزارش ساعات موعظه و شمار نشریاتی که میدهیم نیست. خدمت ما باید نشانگر محبتی که به یَهُوَه و همنوعانمان داریم باشد، زیرا انسانهای دیگر نیز باید فرصت انتخاب راه زندگی را پیدا کنند. ( عبرانیان ۱۳:۱۵) در این خدمت ما «با خدا همکاران هستیم.» ( ۱قرنتیان ۳:۹) آیا موهبتی والاتر از همکاری با فرشتگان مقدس خدا وجود دارد؟ ( مکاشفه ۱۴:۶، ۷) بهترین موقعیت برای به وجود آوردن قدردانی برای این موهبت والا طی مطالعهٔ خانوادگی هفته و یا هنگام گفتگو در مورد مطلبی در کتابچهٔ بررسی روزانهٔ نوشتههای مقدس مربوط به موضوع موعظه میباشد.
۱۵. چه هنگام میتوانیم به صورت خانوادگی خود را برای خدمت موعظه آماده کنیم؟
۱۵ آیا شما سرپرستان خانواده گهگاه طی مطالعهٔ خانوادگی به اعضای خانوادهٔ خود کمک میکنید تا برای خدمت موعظه آمادگی قبلی پیدا کنند؟ این کار برای آنان بسیار مفید خواهد بود. ( ۲تیموتاؤس ۲:۱۵) این کمک شما باعث خواهد شد تا آنان خدمتی هدفمند و ثمربخش ارائه دهند. گهگاه میتوانید کل مطالعهٔ هفتگیتان را به آماده کردن اعضای خانواده برای خدمت موعظه اختصاص دهید. لیکن بیشتر اوقات کافی است فقط در آخر مطالعهٔ خانوادگی و یا در موقعیتی دیگر طی هفته در این مورد گفتگویی کوتاه داشته باشید.
۱۶. ارزش هر یک از مراحل ذکرشده در بند را توضیح بده.
۱۶ جلسهٔ خانوادگی برای خدمت موعظه را میتوان به مراحل زیر تقسیم کرد: ( ۱) نمونهٔ گفتگویی با صاحبخانه را خوب تمرین کنید و اگر وضعیت مناسب باشد آیهای نیز بخوانید. ( ۲) چنانچه برای خانوادهتان مقدور میباشد خوب است همگی کیف موعظه، کتاب مقدس، دفتر یادداشت، قلم، رسالههای مختلف و نشریات دیگری در وضعیت خوب و سالم، در اختیار داشته باشید. لازم نیست کیف موعظه از نوع گرانقیمت آن باشد، ولی حتیالمقدور سالم و تمیز باشد. ( ۳) میتوانید در مورد اینکه در کجا و چگونه شهادت غیررسمی بدهید بحث و گفتگو کنید. در واقع، شما سرپرستان خانواده میتوانید هر بار پیش از آنکه به صورت خانوادگی به خدمت موعظه بروید این مراحل را تکرار کنید. از دادن پیشنهادات مفید کوتاهی نکنید، ولی بیش از حد هم پند ندهید.
۱۷، ۱۸. الف) هنگامی که به صورت خانوادگی خود را برای خدمت موعظه آماده میکنیم چه چیزی باعث ثمربخش شدن خدمتمان میشود؟ ب) کدام بخش از این جلسهٔ خانوادگی را میتوان هر هفته انجام داد؟
۱۷ جنبهٔ مهمی از کاری که عیسی مسیح به پیروان خود محول کرد شاگردسازی بود. ( متی ۲۸:۱۹، ۲۰) شاگردسازی فقط موعظه کردن نیست. تعلیم دادن را نیز شامل میشود. مطالعهٔ خانوادگی چگونه در این زمینه میتواند به ما کمک کند؟
۱۸ در گفتگوهای خانوادگیتان ببینید چه کسانی را باید بازدید کرد. عدهای نشریه قبول کردهاند و بعضی دیگر فقط به حرفهایتان گوش کردهاند. آنان را ممکن است در موعظهٔ خانه به خانه، در فروشگاه، یا در مدرسه ملاقات کرده باشید. پس بگذارید کلام خدا راهنمای شما باشد. ( مزمور ۲۵:۹؛ حزقیال ۹:۴) تصمیم بگیرید در آن هفته هر کدام از اعضای خانواده به بازدید چه کسی برود و در چه مورد صحبت کند؟ گفتگوی خانوادگی باعث میشود همهٔ اعضای خانواده برای موعظه آمادگی قبلی پیدا کنند. با توجه به نیاز افراد علاقمند، آیههایی را از کتاب مقدس یا نکاتی را از بروشور خدا از ما چه انتظار دارد؟ یا از کتاب معرفتی که بشر را به زندگی جاودانی هدایت میکند یادداشت کنید. موضوع صحبتتان را زیاد شاخ و برگ ندهید. در پایان گفتگویتان سؤالی مطرح کنید و جواب آن را به ملاقات بعدی موکول نمایید. هر هفته به عنوان بخشی از مطالعهٔ خانوادگی میتوانید برای بازدیدها برنامهریزی کنید و ببینید هر یک از اعضای خانواده به ملاقات چه کسی و چه موقع میرود، و سعی در انجام چه کاری دارد. این کار خدمت موعظهٔ کل خانواده را ثمربخشتر میسازد.
به آنها طریقهای یَهُوَه را بیاموزید
۱۹. برای آنکه اعضای خانوادهمان مستمراً در طریق یَهُوَه سلوک نمایند چه چیزی نیاز دارند، و چگونه میتوان به آن دست یافت؟
۱۹ سرپرستی خانواده در این دنیای شریر وظیفهای بس خطیر است. شیطان و دیوهایش سخت میکوشند تا روحانیت خادمان یَهُوَه را تضعیف و نابود نمایند. ( ۱پطرس ۵:۸) علاوه بر آن، فشاری که امروزه بر والدین، بویژه بر پدران و مادران مجرد، وجود دارد بسیار زیاد است. یافتن وقت برای کارهایی که میخواهیم انجام دهیم دشوار میباشد. اما، چنانچه در هر یک از مطالعات خانوادگی فقط یکی از پیشنهادات فوق را به کار بگیریم ارزش بسیار دارد و بتدریج موجب پیشرفت مطالعهٔ خانوادگیمان میشود. آیا حقیقتاً مشاهدهٔ اینکه عزیزانمان وفادارنه در طریق یَهُوَه سلوک مینمایند پاداشی فوقالعاده نیست؟ لیکن بدون لذت بردن از جلسات جماعت و خدمت موعظه اعضای خانوادهتان نمیتوانند در طریق یَهُوَه سلوک نمایند و برای این منظور باید برای این فعالیتها آمادگی قبلی پیدا کنند. این آمادگی قبلی باید طوری باشد که هم دلهای ایشان را مصمم سازد و هم آنان را برای داشتن فعالیتی باارزش مجهز سازد.
۲۰. والدین چگونه میتوانند شادیی را که ۳یوحنا ۴ بدان اشاره کرده است کسب کنند؟
۲۰ یوحنای رسول در مورد افرادی که به ایشان از لحاظ روحانی کمک کرده بود نوشت: «مرا بیش از این شادی نیست که بشنوم که فرزندانم در راستی سلوک مینمایند.» ( ۳یوحنا ۴) چنانچه مطالعهٔ خانوادگیتان با اهدافی معین و مشخص انجام شود، و شما سرپرستان خانواده با مهربانی به هر یک از اعضای خانوادهٔ خود در رفع احتیاجات شخصیشان کمک کنید، شادیی که یوحنا از آن صحبت کرد نصیب خانوادهٔ شما نیز خواهد شد. آری، شما والدین با پرورش دادن حس قدردانی در فرزندانتان نسبت به طریق زندگی خدایی، خانوادهٔ خود را در بهترین طریق زندگی قرار خواهید داد.—مزمور ۱۹:۷-۱۱.
میتوانی توضیح دهی؟
◻ چرا آماده کردن دروس جلسات برای فرزندانمان اهمیت بسیار دارد؟
◻ والدین چگونه میتوانند فرزندان را در ‹تحصیل حکمت› یاری نمایند؟
◻ چگونه مطالعهٔ خانوادگی میتواند در آماده کردن دروس همهٔ جلسات جماعت به اعضای خانواده کمک کند؟
◻ هنگامی که به صورت خانوادگی خود را برای خدمت موعظه آماده میکنیم توجه به چه نکاتی باعث میشود خدمتمان مؤثرتر گردد؟
[تصویر در صفحهٔ ۲۸]
گهگاه مطالعهٔ خانوادگیتان میتواند آماده کردن دروس جلسات جماعت باشد
[تصویر در صفحهٔ ۲۹]
با داشتن آمادگی قبلی برای خواندن سرودها از خواندن آنها در جماعت نفع بیشتری میبرید