پرسش‌های جوانان
چطور می‌توانم تمرکز کنم؟
چرا تمرکز ندارم؟
«دیگه مثل قبل نمی‌تونم کتاب بخونم. دیگه حتی دوست ندارم مطالب طولانی رو بخونم.»—ایلاین.
«دیگه حوصلهٔ فیلم نگاه کردن ندارم، بعضی وقتا فقط فیلمو می‌زنم بِره جلو تا ببینم آخرش چی‌میشه.»—میراندا.
«وقتی سعی می‌کنم رو یه موضوع مهم تمرکز کنم و یه دفعه گوشیم خاموش می‌شه دیگه نمی‌تونم حواسمو جمع کنم؛ همش فکر می‌کنم الآن کی داره بهم پیامک میده؟»—جِین.
برخی معتقدند که تکنولوژی می‌تواند باعث حواس‌پرتی شود و تمرکز کردن را دشوار کند. نویسنده‌ای به نام نیکولاس کار در کتاب خود با عنوان «آنچه اینترنت به سر مغزهای ما می‌آورد»a چنین می‌گوید: «اینترنت روش مطالعهٔ مردم و فرآیند پردازش اطلاعات توسط آن‌ها را دگرگون ساخته است. در نتیجه مردم هر چه بیشتر از اینترنت استفاده می‌کنند، به دلیل حواس‌پرتی و سطحی‌نگری ناشی از آن، تمرکزشان نیز کمتر می‌شود.»
چه زمانی ممکن است تکنولوژی تمرکزت را به هم زند؟ به سه مورد زیر توجه کن:
هنگام صحبت با دیگران. ماریا می‌گوید: «حتی اونایی که رو در رو با هم صحبت میکنن، همون لحظه دارن به دیگران پیامک می‌فرستن، تو موبایلشون دارن بازی میکنن یا شبکه‌های اجتماعی رو چک میکنن. اونا به همدیگه توجه کامل ندارن و حواسشون به چیز دیگه‌ایه.»
هنگام درس خواندن در مدرسه. در کتاب «کودکان دیجیتال» آمده است: «اکثر دانش‌آموزان اذعان می‌کنند که سر کلاس از دستگاه الکترونیکی‌شان فقط برای درس خواندن استفاده نمی‌کنند بلکه بیشتر برای ارسال پیامک، وب‌گردی یا تماشای فیلم‌ها استفاده می‌کنند.»
هنگام مطالعه کردن. کریس که ۲۲ سال دارد می‌گوید: «امکان نداره اگه موبایلم صدا بده چکش نکنم.» اگر در حال درس خواندن باشی و بگذاری حواست به خاطر موبایل یا تبلتت دائم پرت شود، تکلیفی که باید یک ساعته انجام شود، احتمالاً بیشتر از سه ساعت طول می‌کشد.
خلاصهٔ مطلب: اگر بگذاریم تکنولوژی بر ما تسلّط داشته باشد و باعث حواس‌پرتی‌مان شود، از قدرت تمرکزمان می‌کاهد.
ذهنی بی‌تمرکز مثل یک اسب وحشی است که نمی‌توان آن را کنترل کرد
راهکارهایی برای بالا بردن تمرکز
هنگام صحبت با دیگران. کتاب مقدّس می‌گوید: «تنها به فکر نفع خود مباشید، بلکه به فکر نفع دیگران نیز باشید.» (فیلیپیان ۲:۴) بادقت به حرف‌های دیگران گوش بده، به طوری که آن‌ها حس کنند برایشان اهمیت قائلی. هنگام صحبت کردن با دیگران سعی کن ارتباط چشمی با آن‌ها داشته باشی و نگذاری حواست با دستگاه‌های الکترونیکی پرت شود.
«وقتی با کسی حرف می‌زنی، موبایلت رو چک نکن. اینجوری بهش احترام می‌ذاری و میتونی کاملاً به حرفاش دقت کنی.»—توماس.
توصیه: وقتی با کسی گفتگو می‌کنی، موبایلت را از خودت دور کن. محققان می‌گویند که اگر موبایلت کنارت باشد، می‌تواند تمرکزت را به هم بزند، چون این حس به تو دست می‌دهد که هر آن ممکن است کسی به تو زنگ بزند یا پیام دهد.
هنگام درس خواندن در مدرسه. کتاب مقدّس می‌گوید: «دقت کنید که چگونه می‌شنوید.» (لوقا ۸:۱۸) با توجه به این اصل کتاب مقدّس، اگر در مدرسه دسترسی به اینترنت داشته باشی، از چک کردن پیامک‌ها، بازی‌های موبایل یا چت کردن خودداری کن تا بتوانی بر درس‌هایت تمرکز کنی.
«سعی کن تو مدرسه بیشتر تمرکز کنی و از حرف‌های معلّمت یادداشت برداری. اگه میتونی، ردیف جلو بشین تا حواست کمتر پرت شه.»—کارن.
توصیه: به جای کامپیوتر، یادداشت‌های خود را روی کاغذ بنویس. طبق تحقیقات، این کار کمک می‌کند تا حواست کمتر پرت شود و چیزهایی را که یاد گرفته‌ای راحت‌تر به خاطر بسپاری.
هنگام مطالعه کردن. کتاب مقدّس می‌گوید: «حکمت را کسب کن و فهم را به دست آور.» (امثال ۴:۵) بنابراین، به‌گونه‌ای مطالعه نکن که انگار فقط به دنبال قبول شدن در امتحاناتی، بلکه سعی کن عمیق‌تر مطالعه کنی تا حکمت به دست بیاوری.
«موقع مطالعه تبلتمو رو حالت پرواز میذارم تا بتونم خوب تمرکز کنم و پیامک‌هام رو چک نمی‌کنم. اگه بخوام چیزی یادم بمونه یادداشتش می‌کنم.»—کریس.
توصیه: برای مطالعه محلّی تمیز و ساده را انتخاب کن که بتوانی خوب تمرکز کنی.
a The Shallows—What the Internet Is Doing to Our Brains