Abakh Job é ne wa vole éyong wa tubane mindzukh

1-2. Amu dzé é ne éban akal daa naa bi lang abakh Job ?

YE Ô ndaghe faa lang abakh Job ? Ave be tsili do, é lôrang mimbu 3 500. Ve, abuiñ bôr da ñong do ane abakh évoo ye éma ma dang mbemba ntsilane. Abuiñ bôr da saghe é môr a nga tsili abakh té, amu a belane bifiè bi ne ébubu a wokh, bi ne mbeng, bi bele fe ngu’u. Moisés éñe a mbe é môr a nga tsili éwôlô abakh té. Ve, é môr émièn a ne a do, a ne Jehôva Nzame (2 Tim. 3:16).

² Abakh Job é ne é ngap é ne éban a Biblia été. Amu dzé ? Da vole bia a wokh, naa bangele ya boan be-bôr ba yiane top naa ba sèhane a Jehôva akal édzing be bele ñe a do, ya éyôla dèñ. Da yeghle fe bia nfa é mbemba mefulu Jehôva, ane édzing dèñ, é fakh dzèñ, é sôsôe nsang wèñ, ya é ngu’u dzèñ. Éfônan, abakh Job da luè Jehôva naa « é Môr a bele mengu’u mesese » tang a biyong 31, a lôr minfufup Mintsili mise mivoo fufulu. Abakh Job da yalane fe abuiñ minsili, mi ne éban éning ane : Amu dzé Nzame a likh naa mindzukh mi bo ?

3. Za mam bi ne yeghe abakh Job été ?

³ Bi ne vaghane nlanghane ye abakh Job ya éyong môr a bere nkôô ayôp. Éyong ô ne nkôô ayôp, ô ne tugha yem yen é mam me ne wa minfeng. Éyong bia lang abakh Job, bi ne tugha yem yen é dzam Jehôva a tem nfa mindzukh mia. Bia ye yeghe aval Bisraelitas be mbe ñong abuan ébe nlang Job, ya aval bia bi ne fe buane do ému. Bia ye fe yen aval bi ne belane nlang ye a Biblia té naa bi vole é bôr bevoo.

NZAME A NGA LIKH NAA JOB A DZUKH

4. Dzé é nga likh naa Job a dang selane ya Bisraelitas be mbe Egipto ?

⁴ Job a mbe a too é kisoan ba luè naa Uz, é tam Bisraelitas be mbe minkôm Egipto. É ne bo naa Uz a mbe vôm ézing bébéñ Arabia. Éyong Bisraelitas be mbe Egipto, bevoo bézing be nga lughu biyema. Ve, Job aa mbe ki ane ébo, a nga sèhane Jehôva ya sôsôe (Jos. 24:14 ; Ézéch. 20:8). É kobe nfa Job, Jehôva a nga dzô naa : « Môr ézing aa se ki ane ñe a sia » (Job 1:8). Job a mbe a bele édedèè abuiñ akum. Bôr be nga bira fe ñe kang a lôr bôr besese be mbe Oriente (Job 1:3). Bebela a ne naa, Satan a nga bira wokh abé naa môr té, éñi abuiñ bôr é nga kang, é nga yem fe, a mbe é sèhane Jehôva ya sôsôe !

5. Amu dzé Jehôva a nga likh naa Job a tubane mindzukh ? (Job 1:20-22 ; 2:9, 10).

⁵ Satan a nga ban naa Job a ye lame ékang é ne bebela nge a tubane mindzukh (Job 1:7-11 ; 2:2-5). Amben Jehôva a nga bira dzing Job, ve a nga likh naa Satan a dzeng naa a lere nge é dzam a nga dzô nfa Job, é mbe bebela nge ki minaa (Job 1:12-19 ; 2:6-8). Satan a nga mane vaa Job betsit bèñ, a wiñ fe é boan awôm bèñ, a nga bo fe naa Job a bele ôkoan ô mbe mintèñ, éwi ô nga mane ñe a dzi ñuu ngum. Ve, amben Satan a nga bo naa Job a bira dzukh, Job a nga tsini naa a sèhane Jehôva ya sôsôe (a lang Job 1:20-22 ; 2:9, 10). Ya tam, Jehôva a nga bera ve Job é mvoa ya nsôn dèñ, akum, ya mbemba éwôgha. A nga bera fe ve Job awôm boan. Nfa mboo, Jehôva a nga borane Job ya ayap éning. Job a nga bera ning mimbu 140, éyong té éde a nga yen bendèñ bèñ ya bendzii bèñ (Job 42:10-13, 16). Aval avé bebo-bisèñ Nzame ye melu ô mvus be mbe buane ya nlang Job ? Aval avé ki, bia bi ne fe buane wô ému ?

6. Aval avé nlang Job ô mbe vole Bisraelitas naa be yem amu dzé Nzame a likh naa mindzukh mi bo ? (A daghe fe évaghle).

⁶ Aval Bisraelitas be mbe ñong abuan. Éning Bisraelitas be mbe be bele Egipto déé mbe ki ébubu. Éfônan, Josué ba Caleb be mbe minkôm nté be mbe bitong. Nfa mboo, be nga yiane ning éyang été tang mimbu 40, amu Bisraelitas bevoo be nga bo Jehôva melo. Nge Bisraelitas be mbe bé yem nlang ya bindaghle Job, ya aval éning dèñ é nga sughlan, kaa bisô naa é mbe ba vole, ébo ya é boan beba, naa be tugha wokh za a ne ntôtom ye mindzukh mieba. Be mbe fe tugha yem wokh amu dzé Nzame a likh naa bôr be dzukh. Be mbe fe wokh abim avé Jehôva a bira dzing é bôr ba tsini besôsôe amben éyong é ne ndzukh, ya naa a ve fe be maane.

7-8. Aval avé abakh Job é ne bia vole éyong bia tubane mindzukh ? Kaneghe nlang ézing.

⁷ Aval bi ne ñong abuan. É ne éngôngoo, naa abuiñ bôr ému be dzimleyang mebun ébe Nzame, amu naa baa wokh ki amu dzé mbemba be-bôt ba tubane mbia be-mam. N’tamane yen éfônane Hazelb éñi ya Rwanda. Éyong a mbe étong, a mbe é bunu Nzame. Ve, mam me nga tsen. Bebyèñ bèñ be nga kanan. Asughlan, ésaa mbaghle wèñ éñe a nga kale ñe, a nga belane fe ñe abé. Éyong a mbe étong, be nga dzap ñe. Éyong Hazel a nga ke é nda-nzame dzèñ naa a ke dzeng afong, baa dzi ki ñe da ve. Ôsu vaa, ane Hazel a nga tsili Nzame kalare. Été, a nga dzô ñe naa : « A Nzame, me va yaghlane wa, me va dzeng naa me bo mam mbeng, ve ô va yaane ma mbeng ya abé. Éndagha ma likh wa, ma zu fa dzeng naa me bo é dzam sese é ne ma ve mevakh. » Da dzukh bia min’nem naa bôr ane Hazel, be va tsini be naa be bunu naa, Nzame éñe a ne ntôtom ébe mindzukh ba tubane mio !

⁸ Vedaa, bi va yeghe abakh Job naa Nzame aa se ki ntôtom ébe mindzukh mia, ve a ne Satan ! Bi va yeghe fe naa, bia yiane yebe naa é bôr ba dzukh, baa ñong ki maane ya é mam be va bo. Biblia a lere bia naa, « tam ya é mam bi ne kaa yane » me ne biaane môr ase ye ébe bia, éyong aa va yane ki do (Eccl. 9:11 ; Job 4:1, 8). Bi va yeghe fe naa, éyong bia zômô mindzukh ya sôsôe, bia ve Jehôva naa a yalane ya é pogho Satan. Dzam té da vole naa bi kame éyôla dèñ ya é sôsôe dèñ (Job 2:3 ; Mink. 27:11). Bia ve akiba naa bi va yeghe mam meté a Biblia, amu naa éndagha, bi nga yemang é sôsôe a ne bebela a likh naa ane bia, ane é bôr bia dzing, bi tubane mindzukh. Niène Hazel a nga yeghe naa Nzame aa se ki ntôtom ébe mindzukh mièñ, éning dèñ é nga tsen. A nga dzô naa : « Me nga bera yaghlane Nzame, éde me nga dzô ñe aval ébién me nga wôrane. Da yili naa, amben me nga dzô naa ma ye likh naa ma lughu ñe, bebela a ne naa, méé nga kômô ki faa da bo. Ma me nga dzô faa mam meté amu méé nga tare ki yem é Môr a ne. Éndagha, ma tugha wokh naa, Jehôva a dzing ma. Me ntoo mevakh ya mesan. » Bia bira ve akiba naa bia yem amu dzé Nzame a likh naa mindzukh mi bo ! N’yeneghan éndagha, aval nlang Job ô ne vole ñil môr ye ébe bia éyong bia tubane mindzukh.

AVAL NLANG JOB WA VOLE BIA NAA BI ZÔMÔ

9. Za dzam Job a nga bo éyong a mbe é dzukh ? (Jacques 5:11).

⁹ Tame siman aval Job a nga dzukh. A nga tobe ô si asup été, é ñuu dzèñ é too ndzalane ya meveng, é bira fe wokh mintèñ, ékôp é mbe ñe ndzughan, a nga bira fe mane kôt. Job éé mbe ki a bele ngu’u naa a ne bo abuiñ mam. A nga tobe ô si, a sum fe naa a yaa meveng mèñ ya bifus mendakh ba bo ya mboargha. Abuiñ biyong, a nga bo é kè ya mintèñ a mbe é wokh. Ve, Job éé dzi ki tsini fave naa a ning, a mbe é zômô mindzukh (a lang Jacques 5:11). Dzé é nga vole Job naa a zômô ?

10. Za aval élat Job a mbe a bele ya Jehôva ? Va ayilgha.

¹⁰ Job a nga kare Jehôva é mam a mbe é wôrane (Job 10:1, 2 ; 16:20). Éfônan, abong 3 Job a nga kane éwiñ a mbe akal é mam me nga lôrane ñe. Job a nga tem naa Jehôva éñe a mbe ntôtom ye mindzukh misese mièñ. Éyong té memvuiñ melal Job me nga dzèñ ñe dzô naa, Nzame a nga ve ñe akira akal minsem mièñ. Ve, Job a nga tsini naa a dzô naa a mbe sôsôe. Ya é mam mézing a nga dzô, abong tam, Job a nga tem naa éñe a nga dang sôsôe a lôr Nzame (Job 10:1-3 ; 32:1, 2 ; 35:1, 2). Ve, Job a nga mem fe naa, amu a nga ve mengu’u naa a lere naa a mbe sôsôe, biyong bizing a nga « dzô mam kaa tare tem » (Job 6:3, 26). Ôsu vaa, abong 31, Job a nga kômô naa Nzame a yalane ñe, a nga dzô fe naa éé nga yiane ki naa be ve ñe akira (Job 31:35). Ve, Job aa nga yiane ki yemle naa Nzame a dzô ñe amu dzé a mbe é dzukh.

11. Aval avé Jehôva a nga ñong mam éyong Job a nga ve éyalane da daghe é sôsôe wèñ ?

¹¹ Éndagha bia tugha wokh naa, nge Job a nga kobe a Jehôva aval té, é mbe amu naa a mbe a bele angom é ne ngu’u ya Jehôva. A mbe fe a bele mebun naa Jehôva a ye ñe kikh nsang ya sôsôe. Ya tam, Jehôva a nga ve naa mura ôkôs ô bo, éde a nga kobe a Job. Ve, Jehôva éé dzi ki ñe kare amu dzé a mbe é dzukh. Éé dzi ki ve Job akira amu naa a nga dzô aval a nga wôran, nge ki amu a nga dzô naa éé dzi ki bo é dzam é ne abé. Vedaa, Jehôva a nga yeghle Job ane Ésaa a yeghle moan. Aval mboane té éwô ô nga dang mbeng, nfa ye naa a vole Job. Asughlan, ya ésili ñuu, Job a nga yebe naa éé mbe ki a bele abuiñ n’yeman éde, a nga dzôban ya é mam a nga dzô kaa tare tem (Job 31:6 ; 40:4, 5 ; 42:1-6). Aval avé bôr be ye metam ô mvus be mbe buane ya nlang wèñ ? Aval avé ki, ému bia bi ne fe buane wô ?

12. Aval avé Bisraelitas be mbe buane ya nlang Job ?

¹² Aval Bisraelitas be mbe ñong abuan. Bisraelitas be mbe yeghe ébe é mam me nga lôrane Job. N’yeneghan éfônane Moisés. Déé mbe ki ébubu akal Moisés naa a wulu ya ayong ya Israel. Abuiñ biyong, be nga bo Jehôva melo, be nga ve fe naa Moisés a sili mo ôsi. Da yili naa, Bisraelitas be mbe mban a kè ya Jehôva éyong mam me mbe mé bo ayèñ. Ve, Moisés a nga yaghlane Jehôva nfa ye naa a vole ñe. Metam me mbe ndzukh, éfônane Job daa é mbe fe vole Moisés éyong Jehôva a nga songhane ñe (Akô. 16:6-8 ; Nla. 11:10-14 ; 14:1-4, 11 ; 16:41, 49 ; 17:5). Avitsang tam kaa naa Bisraelitas be ñii a Si ngiagh, Moisés a nga bira yèè a bo, éde « ya biya bièñ, a nga kobe kaa tare tem ». Aa dzi ki ve Jehôva é duma a nga yiane a do (Bya 106:32, 33). Asughlan, Jehôva aa dzi ki likh naa Moisés a ñii a Si ngiagh (Deut. 32:50-52). Amben é mbe ndzukh akal Moisés, a mbe ésili ñuu, a nga yeghe fe ya nsonghane Jehôva a nga ve ñe. Nlang Job ô mbe fe vole Bisraelitas be mbe sôsôe, éba be nga ning niène Moisés a nga wu. Da yili naa be mbe tem ébe nlang Job, ya dzô Jehôva é mam mebién be nga wôrane. Ve, be nga yiane fe simane naa béé nga dang ki besôsôe a lôr Jehôva. Be mbe fe yeghe naa ba yiane bo bisili ñuu, ya mewokh éyong Jehôva a songhane bo.

13. Aval avé nlang Job ô ne bia vole naa bi zômô ? (Behébreu 10:36).

¹³ Aval bi ne ñong abuan. Amu na a bi ne bekristen, bia, bia yiane fe tsini naa bia zômô (a lang Behéb. 10:36). Éfônan, bevoo bézing be ye ébe bia, bia bira koan, bi bele depresión, nge ki naa bia bira yep a n’nem. A ne bo naa môr ye é mvong dzaa, nge ki é mvuiñ dzaa é va wu, nge ki faa naa, bia tubane mura ndzukh ôfe. Biyong bizing, é mam é bôr bevoo ba dzô, nge ki a bo, me ne likh naa étéñ daa é bo bia ndzukh a zômô (Mink. 12:18). Ve, abakh Job da lere bia naa bi ne kobe ya Jehôva é mam bia wôrane n’nem été, ya bele ndzi-n’nem naa, a ye bia wokh (1 Jean 5:14). Jehôva aa ye ki wokh abé amu bia kare ñe aval bia wôran, amben biyong bizing bia « dzô mam kaa tare tem » nge ki kaa n’yeman. Ve, Nzame a ye bia ve ngu’u ya fakh, éñi bia yi naa bi zômô (2 Mila. 16:9 ; Jacq. 1:5). A ne fe bia songhan éyong da yiane, ane a nga bo do ya Job. Abakh Job da lere fe bia aval bi ne zômô éyong ba ve bia melepgha, nge ki éyong ba songhane bia ngalan Éfiè Jehôva, Ékoan dèñ, nge ki memvuiñ maa me ne biwôlô a nsisim été (Behéb. 12:5-7). Aval ane Job a nga ñong abuan amu a nga yebe ya ésili ñuu nsonghane be nga ve ñe, bia, bia ye fe buan éyong bia likh naa be songhane bia (2 Becor. 13:11). Abaalé mbemba meyeghle bia yeghe abakh Job été ! N’yeneghan éndagha aval bi ne belan abakh Job naa bi vole é bôr bevoo.

A BELAN ABAKH JOB NAA Ô VOLE É BÔR BEVOO

14. Za ôsimane bi ne belane wô minkanghle naa bi lere bôr amu dzé mindzukh mi ne ?

¹⁴ Ye ô tubaneyang môr minkanghle éyong ézing éñi a sili wô naa amu dzé mindzukh mi ne ? Aval avé ô nga yalane nsili té ? É ne bo naa ô nga lere ñe é dzam Biblia a dzô ébe é dzam é nga boban afup Edén. Tam ézing ô nga sum wé dzô ñe naa Satan, mbimbia nsisim, a nga kobe alukh ôsua minaa, émi mi nga likh naa be tebe Nzame ô ngam ayat (Atar. 3:1-6). Éyong té a ne bo naa, ô nga lere ñe naa niène Adán ba Eva be nga tebe Nzame ô ngam ayat, éning é nga dzèñ ya mindzukh, ya awu (Bero. 5:12). Asughlan, a ne bo naa ô nga lere ñe naa Nzame a ve likh naa tam é lôr nfa ye naa a lere naa Satan a ne minaa, ya naa be kanghle mbemba fuèñ naa ôsu, boan be-bôt ba ye bera bo besôsôe (Mel. 21:3, 4). Ñii té a ne mbemba ôsiman, éwi ô voleyang fe abuiñ bôr naa, é wokh amu dzé mbemba be-bôt ba yiane tubane mindzukh.

15. Aval avé bi ne belan abakh Job naa bi vole é môr a sili amu dzé mindzukh mi ne ? (A daghe fe bivaghle).

¹⁵ Aval éfe bi ne lere bôr amu dzé mindzukh mi ne, a ne bii kobe bo nfa Job. Ô ne sum wé saghe môr té amu a va bo mura nsili té. Éyong té, ô ne ñe dzô naa, sôsôe môr ézing Job, éñi a nga dzukh abuiñ, ñe a nga sili fe aval nsili té. A ke kuiñ naa a nga bunu naa Nzame éñe a mbe ntôtom ébe mindzukh mièñ (Job 7:17-21). É ne bo naa é môr mina ñe mia kobe a yaghane naa n’yenane mam wèñ ô bele mura nlang ô mvus. Ôsu vaa, ô ne ñe lere ya akeng naa se ki Nzame éñe a mbe ntôtom ébe mindzukh Job, ve a mbe Debele. Debele a nga bo do amu a mbe é kômô lere naa boan be-bôt ba sèhane Nzame fave akal mbeng bébién. Ô ne fe koghle naa, amben Nzame éé mbe ki ntôtom ébe mindzukh Job, a nga likh mio aval da lere naa Nzame a bele mebun naa, é boan be-bôt be ne sôsôe ba ye lere Satan naa a ne évus été. Asughlan, ô ne ñe lere naa ya tam, Jehôva a nga borane Job amu a nga banebe sôsôe. Ya dzam té, bi ne fong é bôr bevoo bi ban be naa mindzukh mia, miaa so ki ébe Jehôva.

16. Kaneghe nlang ézing wa lere aval abakh Job é ne vole é môr a dzukh.

¹⁶ N’tamane yen aval abakh Job é nga vole Mario. Môs ézing ye mbu 2021, kal dzaa a nga kanghle ngalane nkoo bisusuakh. Nluèn ôsua, a nga kabane bifus bi ya Biblia ya Mario, a lere fe ñe naa Nzame a bèè meyaghlane maa éndagha, ya naa a kiagh bia mbemba be-mam melu ma zu bia ôsu. Éyong kal dzaa ñe a nga sili Mario é dzam a tem, Mario a nga kare ñe naa a kuè a tsiliyang kalare a ye likh éyong a ye wiñ émièn. A nga dzô ñe naa : « Me bele mebun ébe Nzame, ve é kiri ñi me va sili mamièn nge a lameyang ma. » Éyong bèè a nga luè ñe nkoo bisusuakh, kal dzaa a nga kobe ñe nfa Job ya é mam a nga dzukh. Éde Mario a nga ñong nkighane naa a ye lang abakh Job ngura. Ane kal dzaa a nga lôm ñe enlace nge ki lien, éñi ye a La Biblia. Traducción del Nuevo Mundo nge ki La Bible. Traduction du monde nouveau. Asughlan é mbe ya ? Mario a nga yebe ayeghle ya Biblia, a mbe fe mevakh naa a yeghe mam mefe nfa ndzidzing Ésaa wèñ a nga simane ñe.

17. Amu dzé bia ve Jehôva akiba naa a nga likh abakh Job Éfiè dèñ été ? (Job 34:12).

¹⁷ Kaa bisô, Éfiè Nzame é bele abuiñ ngu’u naa da vole bôr, a ke kuiñ éba ba dzukh (Behéb. 4:12). Bia bira ve Jehôva akiba naa a nga likh nlang Job Éfiè dèñ été ! (Job 19:23, 24). Abakh Job da ban bia naa « bebela ya bebela, Nzame aa bo ki é mam me ne abé » (a lang Job 34:12). Da yeghe fe bia amu dzé Nzame a likh naa mindzukh mi bo, ya aval bi ne mia zômô. Da vole fe bia naa bi fong é bôr ba dzukh. Ayeghle da zu, bia ye fas aval abakh Job é ne bia vole, éyong bia ve melepgha.