Cava Eda Vulica Vei Iratou na Vuvale i Jisu?

NA CAVA o kila me baleti iratou na vuvale voleka i Jisu, eratou bula vata kei koya me 30 na yabaki, oti sa qai papitaiso? Cava e kaya na Kosipeli me baleti iratou? Na cava eda vulica vei iratou? E yaga sara ga vei iko na isaunitaro oqori.

A sucu beka o Jisu ena vuvale vutuniyau? Na tamana vakacabecabe o Josefa e cakacaka ga vakamatai. E gadrevi kina na cakacaka kaukaua, qai okati kina vakalevu na musu kau ni vale. Rau a lai vakacaboisoro e Jerusalemi na itubutubu i Jisu ni se qai oti ga e 40 na siga nona sucu, me vaka ga e vakaroti ena Lawa. Rau a cabora beka e dua na lami, kei na ruve, se soqe me vaka e vakaroti ena Lawa? E sega. Kena irairai ni rau sega ni rawata. Ia, sa vakatura tale tu ga na Lawa na ka mera cakava na dravudravua. Me salavata gona kei na Lawa oya rau mani cabora ga kina o Josefa kei Meri e “rua na soqe, se rua na luve ni ruve.” Nodrau vakayagataka na manumanu isau lailai oqori e vakaraitaka sara ga ni ratou vuvale dravudravua.​—Luke 2:​22-​24; Vunau ni Soro 12:​6, 8.

Eda raica gona e ke ni a sucu o Jisu Karisito, o koya ena qai nodra iLiuliu na tamata kece, ena dua na vuvale dravudravua eratou dau cakacaka vagumatua me ratou bula kina e veisiga. E muri sa qai cakacaka vakamatai me vakataki tamana vakacabecabe ga. (Maciu 13:55; Marika 6:3) ‘E dina ni a vutuniyau’ tu vakayalo o Jisu mai lomalagi, ia e kaya na iVolatabu ni a bula ‘vakadravudravua’ ena vukuda. A bula ga vaka e dua na tamata wale qai susu ena vuvale tauvanua. (2 Korinica 8:9; Filipai 2:​5-9; Iperiu 2:9) Era torovi koya rawarawa na tamata baleta beka ni sucu dravudravua ga. E sega gona ni vakaleqa na nodra torovi koya na nona rogo se itutu. Era taleitaka nona ivakavuvuli, nona itovo vinaka kei na nona cakacaka veivakurabuitaki. (Maciu 7:​28, 29; 9:​19-​33; 11:​28, 29) Eda raica ga kina na vuku ni Kalou o Jiova ena nona vakatara me sucu o Jisu ena dua ga na vuvale tauvanua.

Ia, da raica mada na lewe ni vuvale i Jisu kei na veika eda rawa ni vulica vei iratou.

Tamata Yalododonu O Josefa

Ni qai kila o Josefa ni sa bukete tu o Meri erau sa veimusumusuki, ni se ‘sega mada ni rau veiyacovi,’ de tuburi koya na veilecayaki levu ni domoni koya dina, ia ena dua tale na yasana, e sevaka sara ga na itovo vakasisila e nanuma ni cakava o Meri. E rairai vakaleqa na nona dodonu me na vakawatitaki Meri. Ena gauna oya, ke sa veimusumusuki tu e dua na yalewa e sa na wili ga me wati tagane. Ni sa vakasamataka vinaka na ka oqori o Josefa, sa qai lomana me sereki Meri lo ga me kua kina ni vakaviriki, na kedra itotogi na dauveibutakoci.​—Maciu 1:​18; Vakarua 22:​23, 24.

Oti sa qai rairai vua ena tadra e dua na agilosi, e kaya: “Kakua ni rere ni kauta vei iko na watimu ko Meri: ka ni sa tubu mai vua na Yalo Tabu na ka sa kunekunetaka: ia ena vakasucuma ko koya e dua na gonetagane; ia mo vakayacani koya ko JISU; ka ni sai koya ga ena vakabulai ira na nona tamata mai na nodrai valavala ca.” Ni soli oti ga vei Josefa na veidusimaki vakalou oya, sa kauti Meri sara ena nona vale.​—Maciu 1:​20-​24.

Ena nona cakava oqori e sa vakayacora sara tiko ga kina na tamata yalododonu qai dau vakabauta oqo na ka a tukuna o Jiova vua na parofita o Aisea: “Raica, ena bukete e dua na goneyalewa, ena vakasucuma e dua na gonetagane, ena vakayacani koya ko Imanueli.” (Aisea 7:​14) E kaukaua vakayalo o Josefa qai taleitaka na itavi dokai me tama i koya na Mesaia vakacabecabe, dina ga ni sega ni luvena dina na ulumatua i Meri.

A sega ni veiyacovi kei Meri o Josefa me yacova sara ni sa vakasucu. (Maciu 1:​25) Ena ka ni bolebole toka oya ni rau se qai veiwatini vou ga, ia rau sega ni vinakata me kilasevati na Tama ni gone. Sa dua dina na ivakaraitaki vinaka ni yalovosovoso! E vakabibitaka o Josefa na veika vakayalo, sega ni nona gagadre ga vakayago.

E dusimaki Josefa vakava na agilosi ena sala me tuberi luvena vakacabecabe kina. Vakatolu, na vanua me na susugi koya kina. E bibi vei rau na itubutubu me rau cakava vakatotolo na ka e tukuni vei rau ni vauci tiko kina nona bula na gone. E vuki totolo o Josefa ena gauna taucoko e dusimaki kina, taumada nona kauta na gone i Ijipita, qai kauta lesu mai e Isireli. A taqomaki sara ga kina o Jisu ena ivakaro i Eroti mera vakamatei na gonetagane lalai. Nona talairawarawa tale ga o Josefa e vakayacori kina na parofisai me baleta na Mesaia.​—Maciu 2:​13-​23.

O Josefa a vakavulici Jisu ena dua na cakacaka me na qaravi koya kina mai muri. A sega wale ga ni qai kilai kina o Jisu me “luve ni matai,” ia e “matai” sara ga. (Maciu 13:55; Marika 6:3) E vola o Paula ni a “veretaki” [se, “vakatovolei,” NW] o Jisu “e na veitikina kece sara me vakataki keda.” E wili kina nona dau cakacaka vakaukaua me veivuke kina e vale.​—Iperiu 4:​15, VV.

Kena ilutua, e vakadinadinataki nona sokalou dina o Josefa ena iotioti ni gauna a cavuti kina ena iVolatabu Vakirisi Vakarisito. A kauti iratou tiko nona vuvale i Jerusalemi me ratou lai vakananuma na kanavata ni lakosivia. Era vinakati ga kina na tagane ia e dau nona ivakarau me kauti iratou vakavuvale ena “veiyabaki.” E vakuai koya mai na levu na ka, me rawa kina ni ratou taubaletaka e 100 na kilomita mai Nasareci me yaco i Jerusalemi. E kaya na iVolatabu ni a lai yali e Jerusalemi o Jisu. Ia, a qai kune ena valenisoro ni vakarogoci ira tiko na dau vakavuvulitaka na Lawa qai vakatarogi ira tale ga. Dina ga ni se qai yabaki 12, e laurai vua na vuku kei na kilaka me baleta na Vosa ni Kalou. Eda raica e ke ni rau sa bau vakavulici koya vinaka sara ga na nona itubutubu ena gauna rau susugi koya tiko kina me gonetagane kaukaua vakayalo. (Luke 2:​41-​50) Kena irairai ni a mate o Josefa ena dua na gauna ni oti oya, ni sega tale ni cavuti ena iVolatabu.

E tamata yalododonu o Josefa ni qarava vakayalo, vakayago tale ga na nona vuvale. O vakataki Josefa beka ni o vakabibitaka na ka vakayalo ena nomu sa mai kila na loma ni Kalou vei keda? (1 Timoci 2:​4, 5) O dau talairawarawa beka ena nona Vosa e volai tu ena iVolatabu, mo vakatotomuria kina na ivakaraitaki ni talairawarawa a kune vei Josefa? O vakavulici ira beka na luvemu mera dau veivosakitaka na veika vakayalo kei ira e so tale?

O Meri​—Dauveiqaravi ni Kalou Lomasoli

E dauveiqaravi ni Kalou na tina i Jisu o Meri. A kidroataka sara ga ni vakarogoya vua na agilosi o Keperieli ni na vakasucuma e dua na gone. E yalewa savasava o Meri, e se bera vakadua “ni veiyacovi kaya e dua na tagane.” Ni sa qai kila ni na kunekune ena kaukaua ni yalo tabu, e ciqoma kina ena yalomalumalumu na itukutuku oya ni kaya: “Raica na vada ni Turaga; me yaco ga vei au me vaka na nomuni vosa.” (Luke 1:​30-​38) E bibi vua na itavi dokai vakayalo oqori ni bolea sara ga na veika dredre ena sotava ena vuku ni nona vakatulewa.

Nona ciqoma na ilesilesi oqori e veisautaka sara ga vakadua na nona bula. Ena gauna e lako kina o Meri i Jerusalemi me lai vakasavasavataki, e tukuna mai vua na qase yalododonu qai daulotu o Simioni: “E na laubasikata tale ga na yalomu na i seleiwau.” (Luke 2:​25-​35, VV) E vakaibalebaletaka tiko o koya na gauna ena raica kina o Meri nodra cakitaki Jisu e levu, qai tini vako sara ena kaunirarawa.

Ni tubu cake tiko o Jisu, e dau nanuma vinaka tu o Meri na veika e yaco ena nona bula qai ‘vakananuma voli e lomana.’ (Luke 2:​19, 51) E kaukaua tale ga vakayalo me vakataki Josefa, qai raica vakatitobu na kena dau vakayacori na vosa ni parofisai. E rairai dei sara toka ga ena nona vakasama na veika a tukuna vua na agilosi o Keperieli: “Ena levu ko koya, ka na vakatokai na Luve i Koya sa cecere sara; ia na Turaga na Kalou ena solia vua nai tikotiko vakaturaga nei tamana ko Tevita: ia ena lewa ko koya na mataqali i Jekope ka sega ni mudu; ena sega talega ni oti na nona matanitu.” (Luke 1:​32, 33) E raica sara ga vakabibi o koya na itavi dokai e lesi vua me tina i koya na Mesaia vakayago.

E kilai tale ga na kaukaua vakayalo i Meri ena gauna e sotavi Ilisapeci kina, e dua na wekana a bukete tale ga ena sala veivakurabuitaki. Ni rau sa sota, e vakacaucautaki Jiova o Meri qai vakaraitaka kina na levu ni nona lomana na Vosa ni Kalou. E cavuta lesu na masu i Ana e volai tu ena 1 Samuela wase 2, qai kuria ena so na vakasama mai na vica tale na ivola ena iVolatabu Vakaiperiu. Na nona kila na iVolatabu e vakaraitaka ni rawa ni dua na tina yalodina qai dau rerevaka na Kalou. Ena tokoni Josefa sara ga ena nona tuberi vakayalo na luvena.​—Vakatekivu 30:13; 1 Samuela 2:​1-​10; Malakai 3:​12; Luke 1:​46-​55.

E vakabauti luvena ni Mesaia o Meri, qai sega ni luluqa na vakabauta oqori ni sa mate o Jisu. Oti toka ga nona vakaturi o Jisu, a maliwai ira na tisaipeli yalodina o Meri ena nodra soqoni vata yani kei ira na yapositolo mera masu. (Cakacaka 1:​13, 14) A dei tiko ga nona vakabauta dina ga ni vosota na rarawa ena nona sa raica tu na vakamatei nei luvena lomani ena kaunirarawa.

Ena yaga vakacava vei iko na ivakaraitaki i Meri? O ciqoma beka na itavi dokai mo qarava na Kalou veitalia ga na veiqaravi vakacava ena okati kina? O kauaitaka beka na bibi ni itavi oqo edaidai? O se nanuma dei tiko beka na ka sa tukuna tu o Jisu ni na yaco, o qai veidutaitaka vata kei na ka sa yaco tiko nikua, qai ‘vakananuma voli e lomamu’? (Maciu, wase 24 kei na 25; Marika, wase 13; Luke, wase 21) O sa vakatotomuri Meri tiko beka ena nomu saga mo kila vinaka na Vosa ni Kalou, mo qai dau vakayagataka vakalevu ni o veitalanoa? Ena dei tiko beka na nomu vakabauti Jisu dina ga ni o sa kila rawa tu na ka o na sotava ke o muri koya?

Iratou na Taci Jisu​—Rawa na Veisau

Ratou a sega beka ni vakabauti Jisu na tacina me yacova sara ni sa mate. Oqori e rairai vu tale ga ni nodratou a sega ni tiko ena gauna e mate kina o Jisu ena kaunirarawa, mani tataunaki tinana kina vei Joni. Eratou vakaraitaka sara ga na weka i Jisu voleka ni ratou sega ni taleitaki koya, dua na gauna eratou kaya ni “sa lialia.” (Marika 3:​21) Era sega ni vakabauta e so na weka i Jisu, o ira tale ga era tu ena ituvaki vaka oya nikua, e rawa nira lomavakacegu ni kila vinaka tu o Jisu na kedra ituvaki ena gauna era vakalialiai kina vei ira na wekadra.

Ratou sa qai vakabauti Jisu na vo ni tacina ni sa vakaturi oti. Eratou a tiko maliwai ira sara ga na ilawalawa era a sota yani e Jerusalemi ni se bera toka na Penitiko 33 S.K., ra qai masu vagumatua kei ira na yapositolo. (Cakacaka 1:​14) E veisautaka na lomadratou na vakaturi i Jisu, yaco kina me ratou qai nona tisaipeli. Meda nuitaka ni rawa nira veisau tale ga na wekada era tawavakabauta.

A rairai sara ga o Jisu vua na tacina vakacabecabe o Jemesa, qai tukuna na iVolatabu ni kilai tani o koya ena vuku ni itavi e colata ena ivavakoso vakarisito. A vola e dua na ivola e uqeti vakalou vei ira na nona itokani vakabauta, qai vakaukauataki ira mera dei tiko ga ena vakabauta. (Cakacaka 15:​6-​29; 1 Korinica 15:7; Kalatia 1:​18, 19; 2:9; Jemesa 1:1) Dua tale na taci Jisu vakacabecabe o Juta, a vola e dua na ivola qai uqeti ira kina nona itokani vakabauta mera vala ena ivalu ni vakabauta. (Juta 1) E vakasakiti nodrau sega vakadua ni bau vakaraitaka o Jemesa kei Juta ni rau weka i Jisu vakayago mera rawai kina na tacidrau lotu Vakarisito. Sa dua dina na ivakaraitaki vinaka ni yalomalumalumu meda vuli kina!

Cava so gona eda sa vulica ena nodratou ivakaraitaki na vuvale i Jisu? Eda rawa sara ga ni vakaraitaka na noda sokalou ena sala oqo: (1) Vakamalumalumutaki iko ena nomu cakava ena vakabauta na loma ni Kalou, qai vosota na veika dredre o na sotava kina. (2) Me dau liu tiko ga na veika vakayalo, kevaka sara mada ga e okati kina nomu vakuai iko ena so na ka. (3) Tuberi ira na luvemu ena ivakavuvuli vakaivolatabu. (4) Nuitaka tiko ga nira na rawa ni veisau na wekamu tawavakabauta. (5) Kua ni dokadokataka na nomudrau veiwekani kei na dua beka e kilai ena ivavakoso vakarisito. Na noda vulica na veika me baleta na vuvale vakayago i Jisu e vakavolekati keda vei koya, da qai vakavinavinaka ga kina vakalevu vei Jiova ni digitaka e dua na vuvale tauvanua ga me susugi kina na luvena.

[iYaloyalo ena tabana e 4, 5]

Nona tauri Meri o Josefa me watina e sa vakayacori sara tiko ga kina na parofisai me baleta na Mesaia

[iYaloyalo ena tabana e 6]

Rau vakavulici iratou na luvedrau o Josefa kei Meri ena veika vakayalo vaka kina na bibi ni cakacaka

[iYaloyalo ena tabana e 7]

Dina ni ratou susu na taci Jisu ena dua na vuvale e kaukaua vakayalo, ia eratou sega ga ni vakabauti koya me yacova sara ni sa mate

[iYaloyalo ena tabana e 8]

Rau vakayaloqaqataki ira na nodrau itokani lotu Vakarisito na taci Jisu vakacabecabe o Jemesa kei Juta