Sa Rui Levu Beka na Ka Meda Kila?

E dua na veiwatini daukaulotu erau a dabe tiko ena dua na baravi mai na ra kei Aferika, rau qai sarava toka na vula. “Na cava sara mada eda sa kila na tamata me baleta na vula, na cava tale beka e se vo meda kila?” e taroga o tagane.

A sauma o yalewa: “Vakacava mada ke da rawa ni sarava na vuravura me vaka na nodaru sarava toka oqo na vula​—sa sega tu mada ga ni caka rawa na levu ni kilaka sa tu e vuravura, ia, sega li ni binikasauru tu na levu tale ni ka meda kila? Vakasamataka mada! E sega wale ga ni sowiri wavokita na matanisiga na vuravura, ia na veika buli kece ena noda maliwalala e sowiri tu. Kena ibalebale, ena rairai sega vakadua ni donuya tale na noda vuravura na tiki ni vanua vata e koto kina oqo e maliwalala. E rawa vakatabakidua ga nida kila na vanua e tiko kina na noda vuravura e maliwalala, ena veivuke ni matanisiga kei na veikalokalo. Io, e dina ni sa levu na ka eda kila, ia eda rawa ni kaya nida sega tiko mada ga ni kila se vanua cava e maliwalala e tu kina na noda vuravura!”

NA VAKASAMA oqori e vakavotuya e so na ka bibi sara. Ni se levu tale tu na ka e gadrevi meda vulica. Io, e macala ni o keda yadua eda dau vulica e so na ka vovou e veisiga. Ia, veitalia na levu ni ka eda sa vulica, eda na sega ga ni rawa ni vulica kece na ka e tu me vulici.

Me ikuri ni kena rawa ni kilai na itukutuku vovou, e sa qai levu cake ga na vanua e rawa ni maroroi kina na itukutuku. Ena vuku ni toso vakasaenisi, e sa levu cake kina na itukutuku e rawa ni maroroya na tamata me baleta na veika era sa vulica. Na levu ni itukutuku e sa katona rawa nikua na disi lalai ni kompiuta e sa lai vakavuna me vakayagataki kina e so na vosa vovou vakafika me vakamacalataki ira. E sega ni taqei rawa na levu ni itukutuku e rawa ni katona e dua mada ga na disi lalai ni kompiuta e vakatokai na CD-ROM; e kainaki ni tiko kina e 680 vakacaca na megabyte se igu kaukaua me katokatoni kina. E dua tale na disi ni kompiuta na DVD, e voleka ni vakavitutaki na levu ni ka e rawa ni katona ni vakatauvatani kei na CD-ROM. Sa tu tale ga e so na kena mataqali ena rawa ni katona e levu cake sara na itukutuku.

E sega ni tukuni rawa na levu ni sala e vakayagataka nikua na tamata me wasea kina na itukutuku. E vakatubuqoroqoro na totolo ni cakacaka ni misini ni tabaivola me tabaka kina na niusiveva, ivoladraudrau, kei na veivola e so. E binikasauru na itukutuku e rawa ni kila e dua ena nona vakayagataka ga na Internet. Ni vakayagataki na sala oqo kei na vuqa tale, e totolo ga na kena vakatetei na itukutuku, e bera tale na noda ciqociqo. So na gauna na levu ni itukutuku e vaka na wasawasa, eda na qarauna me kua ni dromuci keda, ena noda sega ni na ciqoma na itukutuku kece. Na levu gona ni itukutuku sa tu ena gauna oqo, ena gadrevi dina kina na noda digidigi vakavuku.

E dua tale na vuna e gadrevi kina na digidigi vakavuku oya ni levu na itukutuku sa tu oqo e tawayaga. So sara mada ga e sega ni kilikili, e sega gona ni vinaka meda kila. Nanuma tiko, na kilaka -e rawati mai na itukutuku e rogoci​​—⁠e rawa ni vinaka se ca, e veitaraicake se veivakayalolailaitaki. Na kena e sa qai veicalati sara, oya ni so na ka era kaya e levu ni itukutuku dina, e qai kilai e muri ni sega ni vaka kina. Na nodra ivakamacala mada ga e so na iliuliu dokai, e vuqa na gauna e dau qai vakadinadinataki e muri ni lasu. Vakasamataki koya mada na vunivola ni koro makawa o Efeso, e sega ni vakataratutu nira a raici koya na lewenikoro me turaga e kila e levu na ka. A kaya o koya: “O cei beka na tamata e sa sega tiko ga ni kila ni sa i vakatawa ni valenisoro ni kalou levu ko Atemisa, kei na vatu tabu ka a lutu mai lomalagi na noda koro ko Efeso?” (Cakacaka 19:35, 36, VV) Kena irairai ni oqori na ka era kila vinaka tu—⁠e levu mada ga era na kaya ni sega ni dua e rawa ni vakalasuya​—ia na kena dina, a sega ni lutu mai lomalagi na vatu tabu. Sa rauta me vakaroti ira na lotu Vakarisito na iVolatabu mera qarauna na ivakavuvuli tani e “vakatokai vakailasu me vuku.”​—1 Timoci 6:20.

Dua tale na vuna bibi ena vinaka kina meda digia vakavuku na veika eda via kila, baleta e lekaleka wale sara na noda bula. Se mani vakacava na yabaki ni nomu bula, sega ni vakatitiqataki ni levu tale tu na ka o vinakata mo vulica, ia o kila ni sega ni o na bula dede mo vulica kece kina.

Ena veisau beka na ituvaki oqori? E tiko beka e dua na mataqali kilaka e rawa ni vakabalavutaka, se me tawamudu sara mada ga kina na bula? Sa tu beka nikua na kilaka vaka oqo? Ke vaka kina, ena rawa beka ni vulica na tamata kece? Ena yaco beka na gauna e rawa ni tukuni nira dina na itukutuku kece? Erau a kunea na veiwatini daukaulotu a cavuti mai cake na isau ni nodrau taro, o na rawa tale ga ni kunea. Oni kerei gona mo ni wilika na ulutaga e tarava, ni na vakamacalataka na sala ena rawa kina ni tawamudu na nomu rawata na kilaka.