Dokai Karisito na Tui Lagilagi!

1, 2. Na cava meda kauaitaka kina na Same 45?

E VODO tiko e dua na tui lagilagi ena nona ose me ravuti ira na nona meca ena vuku ni ka dina kei na yalododonu. Ni sa qaqa ena iotioti ni nona veiraravui, sa na qai vakamautaka e dua na watina totoka. Sa na qai vakatakilai na tui, ena dokai tale ga ena veitabagauna e se bera mai. Qori sara ga na usutu ni Same 45.

² Na ika45 ni Same e sega wale ga ni dua na italanoa vakasakiti e tini vinaka, e levu tale na ka e okati kina. Na veika era volatukutukutaki kina e baleti keda tale ga, ni vauci kina noda bula nikua kei na veigauna se bera mai. Meda dikeva vinaka mada na same qo.

“SA VUABALE NA YALOQU E NA VOSA VINAKA”

3, 4. (a) Na “vosa vinaka” cava e vola na daunisame, e tara vakacava na lomada? (b) Na sala cava e tukuni kina ni noda ‘sere e baleta tiko e dua na tui’? E rawa vakacava ni vaka na peni dauvolavola totolo na yameda?

³ Wilika Same 45:1. E tarai koya na daunisame na “vosa vinaka” e rogoca, e “vuabale” sara ga na lomana, na vosa qori e vakaibalebaletaki vua e dua na tui. Na vu vakaIperiu e vakadewataki me “vuabale” e kena ibalebale me “yavalata,” se “buebue.” E buebue sara ga na lomana na daunisame ena levu ni nona taleitaka na ka e rogoca, e yaco mada ga na yamena me vaka na “peni ni dauvolavola totolo.”

⁴ Vakacava o keda? E tarai keda tale ga na itukutuku vinaka ni Matanitu vakaMesaia. Sa qai “vinaka” sara na itukutuku ni Matanitu ni Kalou ena 1914. Me tekivu mai na gauna qori, sa sega ni qai kacivaki na veika e vauca e dua na Matanitu e se bera ni veiliutaki, ia sa lewe sara ga ni itukutuku vinaka na matanitu sa veiliutaki dina tiko mai lomalagi. Qori sara ga na “itukutuku vinaka ni matanitu ni Kalou” eda vunautaka “ena veiyasa i vuravura me ivakadinadina ina veimatanitu kece.” (Maciu 24:14) E sega beka ni “vuabale” na lomada nida rogoca na itukutuku ni Matanitu ni Kalou? Vakacava eda dau gugumatua ni vunautaka na itukutuku vinaka qori? Me vakataki koya na daunisame, na noda ‘sere e baleta tiko e dua na tui’​—noda Tui o Jisu Karisito. Eda kacivaka ni sa lesi o koya me Tui ni Matanitu vakaMesaia e lomalagi. Eda sureti ira kece gona​—o ira na veiliutaki kei ira na lewenivanua​—mera vakamalumalumu ina nona veiliutaki. (Same 2:​1, 2, 4-12) Na yameda tale ga e vaka na “peni dauvolavola totolo,” qori ena noda vakayagataka vakalevu na Vosa volai ena noda cakacaka vakavunau.

‘DRODRO MAI NA TEBENIGUSU NI TUI NA VOSA VAKAYALOVINAKA’

5. (a) Na sala cava e “rairai vinaka” kina o Jisu? (b) E rawa vakacava ni tukuni ni ‘drodro mai na tebenigusu ni Tui na vosa vakayalovinaka,’ eda na vakatotomuri koya vakacava?

⁵ Wilika Same 45:2. Na iVolatabu e sega ni vakamacalataka vakalevu na irairai kei Jisu. Me vaka ni uasivi o koya, e sega ni vakabekataki ni a turaga “rairai vinaka.” Ia na vakasakiti ni kena irairai e vu mai ena nona yalodina vei Jiova kei na nona dau dina tu ga. E dau vosa ‘vakayalovinaka’ tale ga o Jisu ni vunautaka na Matanitu ni Kalou. (Luke 4:22; Joni 7:46) Vakacava eda dau saga meda vakatotomuri koya ena cakacaka vakavunau da qai vakayagataka na vosa ena uqeta na lomadra na vakarorogo?​—Kolo. 4:6.

6. E “sega ni mudu” vakacava na veivakalougatataki ni Kalou vei Jisu?

⁶ O Jiova e vakalougatataka na cakacaka vakaitalatala i Jisu e vuravura qai vakaicovitaki koya ni oti nona mate vakaisoro, baleta ni vu dina mai lomana na nona veiqaravi. E vola na yapositolo o Paula: “Ni mai bula vakatamata [o Jisu], e vakamalumalumutaki koya qai talairawarawa me yacova sara na mate, io, me mate ena kaunirarawa. Ena vuku tale ga ni tikina qo, e vakacerecerei koya kina na Kalou ena dua na itutu cecere qai solia vakayalololoma vua na yaca e uasivia na vo tale ni yaca, mera tekiduru ena yaca i Jisu o ira kece mai lomalagi, o ira e vuravura, kei ira e lomaniqele, mera vakatakila na yame kece ga ni Turaga o Jisu Karisito, me vakalagilagi kina na Kalou na Tamada.” (Fpai. 2:​8-11) E “sega ni mudu” na veivakalougatataki i Jiova vei Jisu, qori ena nona vakaturi koya ena bula tawamate.​—Roma 6:9.

VAKACERECEREI NA TUI VEI IRA NONA ‘ITOKANI’

7. Na sala cava e tukuni kina ni lumuti Jisu vakalevu na Kalou ni vakatauvatani kei ira nona ‘itokani’?

⁷ Wilika Same 45:7. O Jiova e lumuti Jisu me Tui ni Matanitu vakaMesaia baleta ni vu dina mai lomana nona taleitaka na cakacaka dodonu qai cata na veika ena beci kina o Tamana. E lumuti vakalevu o Jisu ena “waiwai ni reki” ni vakatauvatani kei ira nona ‘itokani,’ qori o ira na tui kei Juta era basika mai na yatukawa i Tevita. Ena sala cava? Ni o Jiova sara ga e lumuti Jisu. O Jiova tale ga e lumuti koya me Tui qai Bete Levu. (Same 2:2; Iper. 5:​5, 6) Kena ikuri, e sega ni lumuti ena waiwai o Jisu me vakataki ira na tui e Isireli, e lumuti ga ena yalo tabu, e tauyavutaki tale ga nona veiliutaki mai lomalagi, sega e vuravura.

8. E rawa ni tukuni vakacava ni ‘Kalou e nona idabedabe vakaturaga o Jisu,’ na cava eda vakadeitaka kina ni na laurai ena nona matanitu na cakacaka dodonu?

⁸ Wilika Same 45:6. (NW) O Jiova e vakatikori Luvena e lomalagi me Tui vakaMesaia ena 1914. ‘Na ititoko ni nona matanitu e ititoko ni yalododonu,’ kena ibalebale nona veiliutaki ena laurai kina na cakacaka dodonu kei na lewadodonu. E tu vua na dodonu me Tui baleta ni ‘Kalou sara ga e nona idabedabe vakaturaga,’ qori e dusia ni o Jiova ga e tauyavutaka nona matanitu. Na veiliutaki tale ga i Jisu ena “tawamudu.” Vakacava o marautaka mo qaravi Jiova ena veiliutaki ni nona Tui lumuti?

NA TUI E ‘VAUCA E DIBINA NA ISELEIWAU’

9, 10. (a) Gauna cava e vauca kina e dibina o Karisito na iseleiwau, a tekivu vakayagataka vakacava? (b) Ena vakayagataka vakacava o Karisito nona iseleiwau ena gauna se bera mai?

⁹ Wilika Same 45:3. O Jiova e vakarota nona Tui ‘me vauca e dibina na iseleiwau.’ Ni caka qori, sa solia sara tiko ga o Jiova na lewa vei Jisu me valuti ira kece era saqata na nona veiliutaki cecere, me tauca tale ga na nona lewa vei ira. (Same 110:2) Me vaka ni Tui Dauvala o Karisito qai sega ni vakadrukai rawa, e vakatokai kina me “qaqa.” E vauca e dibina na iseleiwau ena 1914, a vakamalumalumutaki Setani kei ira na nona timoni qai kolotaki ira mai vuravura.​—Vkta. 12:​7-9.

¹⁰ Qori e se qai itekitekivu ga ni nona ravuravu ena qaqa. Ia ena vinakati vua na Tui me “vakaotia sara nona ravuravu.” (Vkta. 6:2) Sa vakatulewataka o Jiova mera vakarusai kece na veika e lewa tu o Setani e vuravura, me kau laivi tale ga o Setani kei ira nona timoni. Na imatai ni ka me kau laivi o Papiloni na Ka Levu, qori na lotu lasu kece e vuravura. O Jiova ena vakayagataka sara ga na iliuliu vakapolitiki me vakarusa na “saqamua” qori. (Vkta. 17:​16, 17) Ni oti qori, na Tui Dauvala ena vakarusa vakadua na veika vakapolitiki i Setani. Me vaka ni vakatokai tale ga o Karisito me “agilosi ni qara e sega ni vakabotona,” ena qai vakacavara na nona ravuravu ena nona biuti Setani kei ira nona timoni ena qara sega ni vakabotona. (Vkta. 9:​1, 11; 20:​1-3) Meda raica mada na kena parofisaitaki na veika vakatubuqoroqoro qori ena Same 45.

E RAVURAVU NA TUI ‘ENA VUKU NI KA DINA’

11. Na sala cava e ravuravu kina o Jisu ena ‘vuku ni ka dina’?

¹¹ Wilika Same 45:4. Ni ravuravu na Tui Dauvala, e sega ni nona inaki me kovea na vanua se me vakabobulataki ira na lewenivanua. E tiko na inaki vinaka e vakaitavi kina ena ivalu ni yalododonu. E cakava qori ena “vuku ni [ka] dina kei na yalomalumalumu, kei nai valavala dodonu.” O Jiova duadua ga e tiko vua na dodonu me veiliutaki e lomalagi kei na vuravura, qori sara ga na ka dina levu duadua e dodonu me valataki. Sa mai vakalewa o Setani na dodonu ni veiliutaki i Jiova ena gauna a talaidredre kina. Me yaco mai nikua, era saqata na ka dina qori o ira na timoni kei ira na tamata. Sa voleka qo na gauna me ravuravu na Tui lumuti ni Kalou me vakadeitaka na ka dina qori, oya ni o Jiova duadua ga e tu vua na dodonu me veiliutaki.

12. Na sala cava e tukuni kina ni ravuravu o Jisu ‘ena vuku ni yalomalumalumu’?

¹² E ravuravu tale ga na Tui ‘ena vuku ni yalomalumalumu.’ Ni luve duabau ga ni Kalou o Jisu, e kotora kina na ivakaraitaki vinaka ni yalomalumalumu kei na nona yalodina ina veiliutaki cecere i Tamana. (Aisea 50:​4, 5; Joni 5:19) O ira kece era yalodina ina nona veiliutaki na Tui, e dodonu mera muria na nona ivakaraitaki ra qai yalomalumalumu ni talairawarawa ena veika kece e vauca na veiliutaki cecere i Jiova. O ira ga era cakava qori era na vakadonui mera bula ena vuravura vou e yalataka na Kalou.​—Saka. 14:​16, 17.

13. Na sala cava e tukuni kina ni ravuravu o Karisito ena ‘vuku ni ivalavala dodonu’?

¹³ E ravuravu tale ga o Karisito ena ‘vuku ni ivalavala dodonu.’ Na ivalavala dodonu e valataka tiko na Tui, oya nona ‘yalododonu na Kalou,’ qori na ivakatagedegede i Jiova me baleta na ka e donu kei na ka e cala. (Roma 3:21; Vkru. 32:4) E parofisaitaka o Aisea me baleti Jisu Karisito na Tui: “Ena buli e dua na tui me ia na lewa dodonu.” (Aisea 32:1) Na veiliutaki i Jisu ena kauta mai na “lomalagi vou” kei na “vuravura vou” e yalataki tu, era na “tiko kina na yalododonu.” (2 Pita 3:13) O ira kece era bula ena vuravura vou ena vinakati mera muria na ivakatagedegede i Jiova.​—Aisea 11:​1-5.

VAKAYACORA NA TUI ‘NA VEIKA VAKATUBUQOROQORO’

14. Ena sala cava ena vakayacora kina na ‘veika vakatubuqoroqoro’ na liga i matau i Karisito? (Raica na imatai ni iyaloyalo.)

¹⁴ Ni se qai tekivu vodo ena ose vula na Tui, ena vauci e dibina na iseleiwau. (Same 45:3) Ia ena yaco na gauna me taura na iseleiwau ena ligana imatau qai vakayagataka. E parofisaitaka na daunisame: ‘Ena vakayacora na ka ni veivakarerei se vakatubuqoroqoro na ligamuni imatau.’ (Same 45:4) Ni ravuravu o Jisu Karisito me vakatauca na lewa i Jiova ena Amaketoni, ena vakayacora na ‘veika vakatubuqoroqoro’ vei ira na nona meca. Eda sega ni kila na sala ena vakarusa kina na vuravura i Setani. Ia se mani cava e cakava o Jisu, eda kila ga nira na domobulataka qori na lewe i vuravura era bese ni vakamalumalumu ina nona veiliutaki na Tui. (Wilika Same 2:​11, 12.) A parofisaitaka o Jisu me baleta na icavacava, nira na “cibati ira na tamata ena nodra domobulataka na veika ena vakarau yaco e vuravura, nira na yavavala na veika kaukaua ni lomalagi.” E tomana: “Era na qai raica na Luve ni tamata ni lako mai ena o ena lewa kei na lagilagi e sega ni tukuni rawa.”​—Luke 21:​26, 27.

15, 16. O cei era na lewena “na mataivalu” mera tomani Jisu ena ivalu?

¹⁵ E tukuni ena ivola na iVakatakila na nona lako mai na Tui ena “lewa kei na lagilagi” me veivakarusai. E kaya: “Au qai raica ni tadola na lomalagi, au raica sara e dua na ose vula. O koya e vodo tiko kina e yacana o Yalodina kei na Daudina, e veilewai qai vala tale ga ena yalododonu. Kena ikuri, era vodoka tiko na ose vula na mataivalu ni lomalagi era muri koya, era vakaisulu tale ga ena lineni vinaka sara e vulavula qai savasava. E dara mai gusuna e dua na iseleiwau balavu gata, me ravuta kina na veimatanitu, ena lewai ira ena ititoko kaukamea. E butulaka tale ga o koya na ikeli ni waini ni cudru waqawaqa ni Kalou Kaukaua Duadua.”​—Vkta. 19:​11, 14, 15.

¹⁶ O cei era lewe ni “mataivalu” vakalomalagi era na tomani Karisito ena ivalu? Ena gauna a vauca kina o Karisito ena imatai ni gauna nona iseleiwau me kolotaki Setani kei ira na nona timoni mai lomalagi, era vala vata kei koya “nona agilosi.” (Vkta. 12:​7-9) Ena ivalu gona na Amaketoni, e vakabauti ni o ira na agilosi yalodina era na lewena na mataivalu i Karisito. O cei tale era na lewe ni mataivalu qori? A yalataka o Jisu vei ira na tacina lumuti: “O koya ena qaqa, e muria tale ga na noqu ivakaro me yacova na icavacava, au na solia vua na kaukaua me lewa na veimatanitu, ena lewai ira na lewenivanua ena ititoko kaukamea mera vurumemea kina me vaka na iyaya qele, na lewa vata ga e solia vei au o Tamaqu.” (Vkta. 2:​26, 27) Kena ibalebale, era na lewe tale ga ni mataivalu vakalomalagi o ira na taci Jisu lumuti era sa rawata nodra icovi vakalomalagi ena gauna ya. O ira qori era na tu e yasa i Jisu ena gauna e vakayacora kina na ‘veika vakatubuqoroqoro’ ena nona vakatawani ira na veimatanitu ena ititoko kaukamea.

VAKACAVARA NA TUI NONA RAVURAVU

17. (a) Na cava e vakatayaloyalotaka na ose vula e vodoka o Karisito? (b) Na cava e vakatayaloyalotaka na iseleiwau kei na dakaititi?

¹⁷ Wilika Same 45:5. E vodo tiko ena ose vula na Tui, e vakatayaloyalotaka ni savasava qai dodonu vei Jiova na ivalu qori. (Vkta. 6:2; 19:11) E tu e ligana na iseleiwau kei na dakaititi. E tukuni: “Niu rai yani, au qai raica e dua na ose vula, o koya e vodo tiko kina e taura tiko e dua na dakaititi; e soli vua na isala vakatui, qai lako yani me ravuravu, me vakaotia sara nona ravuravu.” Na iseleiwau kei na dakaititi e vakatayaloyalotaka na sala ena vakarusai ira kina nona meca o Karisito.

18. Na sala cava e tukuni kina ni na ‘gata na gasau’ i Karisito?

¹⁸ E vakayagataka na daunisame na vosa e tau vakaserekali me parofisaitaka kina ni ‘gata na gasau’ i Jisu, e ‘curubasikata na utodra na meca ni tui’ qai ‘vakavuna mera bale e matana na veimatanitu.’ Ena tara na vuravura taucoko na veivakarusai qori. E parofisaitaka o Jeremaia: ‘O ira e vakamatea o Jiova era na davo tu yani ena siga koya mai na iyalayala kei vuravura kadua ina iyalayala kei vuravura kadua.’ (Jere. 25:33) E tukuni ena dua tale na parofisai me baleta na veivakarusai qori: “Au raica tale ga e dua na agilosi e duri tu ena matanisiga, e kacivaka ena domolevu vei ira na manumanuvuka e macawa: ‘Mai, ni soqovata mai ina soqo levu ni kana magiti e vakarautaka na Kalou, moni kania na lewedra na tui, na lewedra na komada ni mataivalu, na lewedra na tamata kaukaua, na lewedra na ose kei ira na vodoka, na lewe ni tamata kece, o ira na tamata galala, o ira na bobula, o ira na vetaira, kei ira na vetaicake.’”​—Vkta. 19:​17, 18.

19. Na sala cava e tukuni kina ni na ‘lako’ ena ‘qaqa’ o Karisito me vakacavara nona ravuravu?

¹⁹ Ni oti nona vakarusa o Karisito na ituvaki ca i Setani e vuravura, sa na qai ‘lako ena qaqa’ na Tui ‘lagilagi.’ (Same 45:4) Ena vakacavara na nona ravuravu ena nona biuti Setani kei ira nona timoni ena qara sega ni vakabotona me Duanaudolu na Yabaki ni Veiliutaki Vakatui. (Vkta. 20:​2, 3) Ni vesu tu ena gauna qori na Tevoro kei ira na nona agilosi, ena vaka ga era mate tu nira sega ni cakava rawa e dua na ka. Eda na galala gona na lewe i vuravura mai na veivakamuai i Setani, sa na rawa meda talairawarawa vakaoti vua na Tui qaqa qai lagilagi. Ia ni bera ni parataisi na vuravura taucoko, e dua tale na ka eda na marautaka vata kei na noda Tui, vaka kina o ira na veiliutaki kei koya. Na ka marautaki qori ena qai vulici ena ulutaga tarava.