“Ni Vakasamataka Tiko ga na Veika Mai Cake”
“Ni vakasamataka tiko ga na veika mai cake, ni kua ni vakasamataka na veika ni vuravura.”—KOLO. 3:2.
1, 2. (a) Na cava e yaco tiko ena ivavakoso mai Kolosa ena imatai ni senitiuri? (b) Na ivakasala cava e uqeti ira mera dei tiko ga?
ERA tikoyavavala na lewe ni ivavakoso lotu vaKarisito mai Kolosa ena imatai ni senitiuri! Era vakavuna na duiyaloyalo eso ena ivavakoso nira uqeta me muri na Lawa e soli vei Mosese. Eso tale era tokona na ivakavuvuli butobuto me cakitaki se vakanadakui nodra gagadre kece. Me vakacala na yapositolo o Paula na ivakavuvuli lasu qori, e vola kina e dua na ivola veiuqeti vei ira mai Kolosa mera qaqarauni: “Ni qarauna: de dua e tagavi kemuni bulabula ena vuku vakavuravura kei na vosa ni veicavilaki e yavutaki ena ivakavuvuli vakatamata kei na ivakavuvuli e vakabibitaki e vuravura, e sega ni salavata kei na ivakavuvuli i Karisito.”—Kolo. 2:8.
2 Ke ra vakasamataka na lotu vaKarisito lumuti qori na “ivakavuvuli e vakabibitaki e vuravura,” era na vakanadakuya na isolisoli e vakarautaka o Jiova mera bula kina. (Kolo. 2:20-23) Mera taqomaka gona nodra veiwekani talei kei na Kalou, e vakasalataki ira o Paula: “Ni vakasamataka tiko ga na veika mai cake, ni kua ni vakasamataka na veika ni vuravura.” (Kolo. 3:2) Io, e bibi mera vakasamataka tiko na taci Karisito na nodra inuinui mera taukena na ivotavota e sega ni rusa rawa e ‘maroroi tu mai lomalagi me nodra.’—Kolo. 1:4, 5.
3. (a) Na inuinui cava era vakasamataka na lotu vaKarisito lumuti? (b) Na taro cava eda na veivosakitaka ena ulutaga qo?
3 O ira tale ga na lotu vaKarisito lumuti nikua era vakasamataka na Matanitu ni Kalou mai lomalagi kei na nodra inuinui mera ‘itaukei vata kei Karisito.’ (Roma 8:14-17) Ia vakacava o ira e nodra inuinui na bula e vuravura? Ena yaga vakacava vei ira na ivakasala i Paula? Ena sala cava era na vakasamataka kina na ‘so tale na sipi’ na “veika mai cake”? (Joni 10:16) Ena yaga vakacava vei keda kece na nodrau ivakaraitaki na turaga yalodina ena gauna makawa o Eparama kei Mosese, erau sotava tale ga na veika dredre ia erau vakasamataka tiko ga na veika mai cake?
VUNA MEDA VAKASAMATAKA TIKO GA KINA NA VEIKA MAI CAKE
4. Ena sala cava era na vakasamataka tiko ga kina na so tale na sipi na veika mai cake?
4 Nira sega ni nuitaka na bula i lomalagi na so tale na sipi, e rawa tale ga nira vakasamataka na veika mai cake. Ena sala cava? Nira vakaliuca na Kalou o Jiova kei na veika e vauca nona Matanitu. (Luke 10:25-27) E noda ivakaraitaki ga o Karisito. (1 Pita 2:21) Me vakataki ira na tacida ena imatai ni senitiuri, eda valuta na nanuma cala, na vuku vakavuravura, kei na domodomoiyau ena vuravura i Setani. (Wilika 2 Korinica 10:5.) Nida vakatotomuri Jisu, e bibi meda yadrava na ka kece qori me kua ni vakaleqa noda veika vakayalo.
5. Eda na dikeva vakacava noda vakasama me baleta na veika vakayago?
5 Vakacava, e vakaleqa tiko noda bula na veika vakayago? Ena laurai ena noda ivalavala kei na ivakarau ni rai na veika eda dau taleitaka. E kaya o Jisu: “Na vanua e tiko kina na nomu iyau, ena tiko tale ga kina na yalomu.” (Maciu 6:21) Meda kila na vanua e vakamuai keda kina na lomada, e vinaka meda dikevi keda e veigauna. Mo taroga: ‘Vakacava na levu ni gauna au dau vakasamataka kina na veika vakailavo? E dau kania vakalevu noqu gauna na vakasamataki ni ka vakabisinisi, na rawatubu, se na sagai ni ivakarau ni bula vinaka? Seu saga me dei na mataqu ena veika vakayalo?’ (Maciu 6:22) E vakaraitaka o Jisu ni o ira era vakabibitaka na ‘kumuni ni iyau ni vuravura qo,’ era biuti ira ena ituvaki ririkotaki vakayalo.—Maciu 6:19, 20, 24.
6. Eda na valuta vakacava na ka eda dau taleitaka?
6 Na yagoda ivalavala ca e uqeti keda meda vakayacora na ka ga eda taleitaka. (Wilika Roma 7:21-25.) Ni sega ni cakacaka ena noda bula na yalo tabu ni Kalou, eda na rawa ni vakayacora “na cakacaka ni butobuto.” Qori e wili kina na itovo me vaka na “marau vakalialia kei na gunu ni vaqara mateni . . . veiyacovi tawakilikili kei na ivalavala vakasisila.” (Roma 13:12, 13) Nida vakasamataka tiko ga na veika mai cake, eda na valuta kina “na veika ni vuravura,” oya na veika eda dau taleitaka. Ena vinakati kina na sasaga. Oya na vuna e kaya kina na yapositolo o Paula: “Au vakamalumalumutaka na yagoqu, au qai vakabobulataka.” (1 Kor. 9:27) Io, meda sasaga tiko ga ke da via dei ena veitaucici ni bula! Meda veivosakitaka mada na ka erau cakava e rua na turaga yalodina ena gauna makawa me rau ‘vakamarautaka na Kalou.’—Iper. 11:6.
“VAKABAUTI JIOVA” O EPARAMA
7, 8. (a) Na leqa cava rau sotava o Eparama kei Sera? (b) Na cava e dau vakasamataka o Eparama?
7 E talairawarawa o Eparama ni vakaroti koya o Jiova me tokitaka nona vuvale ina vanua o Kenani. Ena vuku ni nona vakabauta kei na talairawarawa, e veiyalayalati kina kei koya o Jiova ena nona kaya: “Ka’u na vakayacori iko mo matanitu levu, ia ka’u na vakalougatataki iko.” (Vkte. 12:2) Oti e vica na yabaki, rau se sega tiko ga ni vakaluveni o Eparama kei Sera. Vakacava sa guilecava o Jiova nona vosa ni yalayala vei Eparama? Kuria qori, e sega ni rawarawa na bula i Kenani. E biuta tu yani o Eparama kei na nona vuvale na nodratou vanua kei na wekadratou mai Uri, e dua na koro vutuniyau mai Mesopotemia. Eratou lakova e 1,600 vakacaca na kilomita me ratou yaco kina i Kenani, eratou bula ena valelaca, eratou vosota na dausiga, eratou sotavi ira na ilala daukabakoro. (Vkte. 12:5, 10; 13:18; 14:10-16) Ia eratou sega ga ni via lesuva na bula vakacegu mai Uri!—Wilika Iperiu 11:8-12, 15.
8 E “vakabauti Jiova” ga o Eparama, e sega ni vakasamataka na “veika ni vuravura.” (Vkte. 15:6) Io, e vakasamataka tiko ga na veika mai cake ni kauaitaka na vosa ni yalayala ni Kalou. E qai vakaicovitaki na vakabauta i Eparama ni rairai vua na Kalou Cecere Duadua, e kaya: “Mo raici lomalagi mada ka wilika na kalokalo kevaka ko sa wilika rawa. A sa kaya vua, Sa na vakakina na nomu kawa.” (Vkte. 15:5) Sa bau veivakacegui dina qori! Ena gauna kece e raica kina o Eparama na kalokalo ni lomalagi, ena vakasamataka na vosa ni yalayala i Jiova me vakalevutaka nona kawa. Ena gauna lokuci ni Kalou e qai vakaluveni dina o Eparama me vaka ga e yalataki.—Vkte. 21:1, 2.
9. Ena uqeti keda vakacava na ivakaraitaki i Eparama meda oga tiko ga ena qarava na Kalou?
9 Eda waraka tale ga na vosa ni yalayala ni Kalou me vakataki Eparama. (2 Pita 3:13) Ke da sega ni vakasamataka tiko ga na veika mai cake, ena rawa ni berabera vei keda na vosa ni yalayala qori, ena vakabera tale ga noda toso vakayalo. Kena ivakaraitaki, o dau vakuai iko ena gauna sa oti mo painia kina, se vakarabailevutaka nomu cakacaka? Ke vaka kina, o vakacaucautaki ni o vakayacora qori. Vakacava ena gauna qo? Kua ni guilecava, ni vakasamataka o Eparama “na koro e dei na kena yavu.” (Iper. 11:10) E ‘vakabauti Jiova, ya na vuna e okati kina me yalododonu.’—Roma 4:3.
RAICI ‘KOYA E TAWARAIRAI’ O MOSESE
10. Na ivakarau ni bula cava a tuberi kina o Mosese ni se itabagone?
10 O Mosese e dua na turaga e dau vakasamataka na veika mai cake. Ni se itabagone e ‘vakavulici ena ka ni vuli titobu kece kei Ijipita.’ E duatani sara na vuli qo. E sega wale ga ni matanitu qaqa o Ijipita ena gauna ya, e tiko tale ga o Mosese ena vuvale nei Fero. Sa rauta me ‘kaukaua ena vosa kei na cakacaka’ ena vuku ni vuli qori. (Caka. 7:22) Vakasamataka mada na ka ena rawata kina! Ia e vakasamataka tiko ga o Mosese na ka e bibi, me vakayacora na loma ni Kalou.
11, 12. Na vuli cava e doka vakalevu o Mosese? Eda kila vakacava qori?
11 Ni se gone o Mosese e dau vakavulici koya o Jokapeti na tinana ena veika me baleta na nodra Kalou na Iperiu. E doka vakalevu o Mosese nona mai kilai Jiova, e okata qori me talei sara mai na iyau kece. E vakanadakuya kina na itavi kei na veika e rawa ni rawata ni tiko ena vuvale nei Fero. (Wilika Iperiu 11:24-27.) Io e uqeti Mosese nona vulica na ka vakayalo kei na nona vakabauti Jiova me vakasamataka kina na veika mai cake.
12 E vakarautaki vei Mosese na vuli vinaka duadua ena nona gauna. Vakacava, e bau vakayagataka qori me vakarabailevutaka nona cakacaka e Ijipita, me rogo se rawaka kina? Sega. E tukuni ena iVolatabu, ni ‘sega ni taleitaka me vakatokai me luvena na raluve ni Ijipita, e digia ga me vakacacani vata kei ira na tamata ni Kalou, e sega ni vinakata me marautaka na ivalavala ca e lekaleka wale na kena kamica.’ Koya gona, e vakayagataka o Mosese nona vulica na ka vakayalo me vakayacora kina na inaki i Jiova.
13, 14. (a) Na cava me bucina o Mosese me vakayacora kina na itavi e lesi koya kina o Jiova? (b) Me vakataki Mosese, na cava ena rairai vinakati meda vakayacora?
13 E kauaitaka vakabibi o Mosese na ka me baleti Jiova kei ira nona tamata. Ni sa yabaki 40, e nanuma ni sa rawa ni sereki ira na tamata ni Kalou mai na veivakabobulataki e Ijipita. (Caka. 7:23-25) Ia ni bera ni lesi koya o Jiova ena itavi qori, se vo vua eso na ka. E vinakati me bucina na itovo me vaka na yalomalumalumu, vosota, yalomalua, kei na lewai koya vinaka. (Vkai. 15:33) E vinakati me vakavulici me vakarautaki koya ena veivakatovolei kei na veika dredre sa tu e matana. Nona vakatawa sipi me vicasagavulu na yabaki ena vakavulici koya me bucina kina na itovo vakalou qori.
14 Vakacava, e yaga vei Mosese nona vakatawa sipi? E yaga dina! E kaya na Vosa ni Kalou ni “uasivi e na yalomalumalumu, vei ira na tamata kecega sa tiko e vuravura.” (Tiko 12:3) E bucina o koya na yalomalumalumu me vukei ira kina na lewenivanua ena yalovosovoso qai walia nodra leqa dredre. (Lako 18:26) Rairai vinakati tale ga meda bucina na itovo vakalou meda lakosivita kina “na veivakararawataki levu” meda yacova na vuravura vou ni Kalou. (Vkta. 7:14) Vakacava, eda dau veimaliwai vinaka kei ira na yalototolo se dau cudrucudru? Meda muria mada ga na vosa ni yapositolo o Pita e uqeti ira kina na tacina: “Doka na tamata kece ga, lomani ira na mataveitacini kece.”—1 Pita 2:17.
VAKASAMATAKA TIKO GA NA VEIKA MAI CAKE
15, 16. (a) Na cava e bibi kina meda vakasamataka tiko ga na ka dodonu? (b) Na cava me vinaka tiko ga kina noda itovo na lotu vaKarisito?
15 Eda bula donuya na gauna e “vakilai kina e levu na ka dredre.” (2 Tim. 3:1) E bibi gona meda vakasamataka tiko ga na ka dodonu meda yadra tiko kina vakayalo. (1 Ces. 5:6-9) Meda raica mada e tolu na basogana eda na vakayacora kina.
16 Noda itovo: E kila o Pita ni bibi na itovo vinaka. E kaya: “Me vinaka tiko ga na nomuni itovo ena kedra maliwa na veimatanitu . . . nira raica na nomuni ivakarau vinaka, era na qai vakalagilagia na Kalou.” (1 Pita 2:12) Nida tiko e vale, vanua ni cakacaka, koronivuli, qito, se cakacaka vakaitalatala, meda saga tiko ga meda vakalagilagi Jiova ena noda itovo vinaka. Eda dau cala kece nida sega ni uasivi. (Roma 3:23) Ia nida “vala [tiko ga] ena ivalu vinaka ni vakabauta,” eda na valuta kina na gagadre ni yagoda ivalavala ca.—1 Tim. 6:12.
17. Eda na vakatotomuria vakacava na rai nei Karisito Jisu? (Raica na imatai ni iyaloyalo.)
17 Noda rai: E veisemati na itovo vinaka kei na rai donu. E kaya na yapositolo o Paula: “Me tiko vei kemuni na rai vata ga a tiko vei Karisito Jisu.” (Fpai. 2:5) Na cava e kilai kina o Jisu? E dau yalomalumalumu. Qori e uqeti koya me gumatua tiko ga ena cakacaka vakaitalatala. E dau raica vakabibi na vunautaki ni itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou. (Mari. 1:38; 13:10) E raica o Jisu na Vosa ni Kalou me dusimaki koya. (Joni 7:16; 8:28) E vulica vagumatua na iVolatabu me rawa ni cavuta, tokona qai vakamacalataka. Nida yalomalumalumu, eda gumatua ena cakacaka vakaitalatala da qai vulica vakataki keda na iVolatabu, ena tiko vei keda na rai vata ga a tiko vei Jisu.
Raica vakabibi o Jisu na vunautaki ni itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou (Raica na parakaravu 17)
18. Eda na tokona vakacava na cakacaka e lesia o Jiova?
18 Noda veitokoni: E nakita o Jiova ‘mera tekiduru ena yaca i Jisu o ira kece mai lomalagi kei ira e vuravura.’ (Fpai. 2:9-11) Ni tiko mada ga o Jisu ena nona itutu cecere, ena vakamalumalumu ena lewa i Tamana. Qori tale ga na ka meda cakava. (1 Kor. 15:28) Ena sala cava? Meda tokona mai vu ni lomada na cakacaka e vakaroti vei keda, nida ‘vakavulici ira na lewe ni veivanua kece ga mera tisaipeli.’ (Maciu 28:19) Meda “caka vinaka [tale ga] vei ira na tamata kece,” oya nida caka vinaka vei ira na wekada kei ira na tacida vaKarisito.—Kala. 6:10.
19. Na cava me noda inakinaki?
19 Eda marau ni vakadreti keda o Jiova meda vakasamataka tiko ga na veika mai cake! E vinakati gona meda “ciciva tiko ga ena vosota na cere e tu e matada.” (Iper. 12:1) Meda cakava mada ga qori mai ‘vu ni lomada me vaka eda cakava tiko vei Jiova,’ ena qai vakalougatataka na Tamada vakalomalagi na noda sasaga.—Kolo. 3:23, 24.