O Via Vulica e Dua na Vosa Vou?

DAUVOLAVOLA NI YADRA! MAI PERITANIA

“E rawarawa ni tukuni, ia e dredre ni cakacakataki!” Era kaya oqori e vuqa era vulica e dua na vosa vou, vakauasivi o ira na sa tovolea oti. Me tukuni ga vakadodonu ni bau ka ni bolebole toka na vulica e dua na vosa vou. Ia era kaya na sa rawata ni yaga dina.

LEVU sara na vuna meda vulica kina e dua na vosa vou. Me kena ivakaraitaki, e lalawataka o Andrew me gade i Varanise, me lai veivosaki sara ga kei ira na itaukei e kea ena nodra vosa. O Guido e sucu mai Igiladi, ia eratou kai Itali nona matavuvale. “Au kila ga na vosa ni yasayasa e cavutu mai kina noqu matavuvale, ia au via vosataka sara ga vakavinaka na vosa vakaitali raraba.” E se qai biubiu wale ga na taci Jonathan, me lai vakamautaka e dua na goneyalewa ni Sipeni. E kaya o Jonathan: “Au na via vosataka sara ga na nodra vosa na weka i wati taciqu ena gauna au na gade kina vei taciqu.”

E levu tale na yaga ni noda vulica e dua na vosa vou. E kaya o Louise: “E vakavulici au meu dau veinanumi. Au sa qai kila oqo na cava era dau sotava o ira na toki ena dua na vanua e duatani na nodra vosa.” O Pamela tale ga e vakila na kena yaga vakalevu vua. E susugi mai Igiladi, ia e kila ga vakalailai na vosa vakajaina, na nodratou vosa na nona matavuvale. Oqo e vakavuna me rau sega kina ni veivolekati kei tinana. Kaya o Pamela: “Keirau sega soti ni dau veivosaki vakalevu. Ia oqo niu sa kila na vosa vakajaina, keirau sa veivolekati sara, sa vinaka tale ga na neirau veimaliwai.”

Sala Mo Rawata Kina

Na cava e vinakati mo rawa ni kila kina e dua na vosa vou? E vuqa na sa rawata era vakabibitaka na veika oqo.

● Me lomamu dina. Me dua na ka me uqeti iko tiko​—me tiko na vuna o saga kina. O ira na gonevuli era solia dina kina na lomadra e vinaka sara na ka era rawata.

● Yalomalumalumu. Mo nanuma tiko ni vakaiyalayala na ka o rawata​—e dau yaco ga na cala, vakabibi ni o se qai tekivu. E kaya o Alison: “Era na dredrevaki iko, ia kua ni taura vakabibi!” E duavata o Valerie kei na tikina oqori ena nona kaya: “O vaka sara ga na gone e qai vakavuvuli lako. O na bale vakavuqa, ia mo tucake qai tovolea tale.”

● Dauvosota. Kaya o David: “Sa bau dredre sara ga vei au na imatai ni rua na yabaki, au via soro sara ga ena so na gauna.” E kaya tale: “Ia ni toso tiko sa qai vaka me rawarawa mai!” Oqori tale ga na ka e vakila o Jill. E kaya: “O na sega soti ni vakila na levu ni ka o sa kila, vakavo ga ke o railesu.”

● Vakatovotovo. Me dua na nomu ituvatuva dei ke o vinakata me taladrodro nomu vosataka e dua na vosa vou. Tovolea mo vakatovotovo ena vica ga na miniti e veisiga. E kaya e dua na ivola ni vinaka cake me “‘vakalalai, ia me vakawasoma,’ mai na ‘vakalevu, qai vakavudua ga.’”

iVukevuke

O sa bolea mo vulica e dua na vosa vou? Oqo e so na ka ena rawa ni vakatotolotaka nomu toso.

● Flash card. E volai tiko e liu na vosa se iyatuvosa, qai tiko e dakuna na kena vakadewa. Ke sega na kena mataqali oqo ena vanua o vakaitikotiko kina, e rawa ni o cakava ga na nomu card me qai maroroi ena dua na kena folder.

● Na kaseti ni retio se vidio ni vuli. Oqo e dua na gaunisala e rawa ni o kila kina na kena vakarogotaki donu na vosa. Me kena ivakaraitaki, e vulica o David ni dau vodo ena nona motoka na iwalewale taumada ni vosa vakajapani ena nona dau vakarogoca na kaseti e katoni tu kina na ivakamacala mai na dua na ivola e baleti ira na vulagi saravanua era via vuli vosa.

● Na porokaramu ni veivosaki ena kompiuta. Ena so na porokaramu, ena rawa mo katona na domomu, qai veidutaitaka na nomu vakarogotaka na vosa kei na kena era cakava na itaukei ni vosa.

● Retio kei na retioyaloyalo. Kevaka e vakayagataki na vosa o vulica tiko ena porokaramu ni retio kei na retioyaloyalo ena vanua o tiko kina, vakacava mo dau vakarorogo kina mo rawa ni raica na levu ni ka o sa kila?

● iVoladraudrau kei na ivola. Tovolea mo dau wilika na ivola era volai ena vosa o vulica tiko, ena kena ivakatagedegede e ganiti iko.a

Mo Matai Sara na Vosataka

Yaco na gauna o sa na veivosaki kei ira na itaukei ni vosa oqori. Sega ni kena ibalebale oqo mo lako ina dua na vanuayawa. Rairai ena vinakati beka ga mo lako ina dua na ivavakoso iVakadinadina i Jiova ena nomu vanua era lewena na vosataka na vosa o vulica tiko.

Se cava o na cakava, e vinakati mo vakasama sara ga ena vosa vou o vulica tiko, sega ni nomu vakadewataka wale ga na nomu vosa ina vosa vou. Ena rawa tale ga ni vukei iko ke o tovolea mo vulica na nodra ivakarau vakavanua, kei na nodra itovo matau na vosataka na vosa vou o vulica tiko. E kaya na kenadau ni vosa o Robert Lado: “Ena sega ni rawa mo kila vinaka sara na nodra vosa, ke o sega ni bau kila toka mada ga na nodra ivakarau kei na ka era dau vakamareqeta na lewenivanua oqori.”

iOtioti ga ni vakasama: Kua ni o yalolailai ke berabera nomu toso. E sega ni vakaiyalayala na vulici ni dua na vosa vou. E kaya o Jill, a vulica na vosa vagalu ena 20 na yabaki sa oti: “E se toso tiko ga na noqu vulica. E veiveisau tiko ga na vosa oqo.”

O via vulica e dua na vosa vou? Ke vaka kina, namaka tiko ni na sega ni rawarawa, ia ena yaga dina nomu sasaga.

[iVakamacala e ra]

[iYaloyalo ena tabana e 12, 13]

E rawa ni o vakalevutaka na vosa o kila . . .

. . . mai na nomu veidutaitaka na nomu vosa kei na kena o vulica tiko