Me Veirauti na Nomu Moce!

E sega ni rawa ni cakitaki ni dua na tiki bibi ni noda bulabula vakayago na noda moce vinaka ena bogi. Ia e so e sega soti nira dau kauaitaka me veirauti na nodra moce. “O sa na qai vakila ga na kena ca ena siga e tarava,” e kaya o Shawn Currie, e dua na kenadau ni qaravi ni leqa ni vakasama, e parofesa tale ga qai nona ivukevuke na iliuliu ni University of Calgary, mai Kenada. Ke sega gona ni veirauti na noda moce, e rawa ni vu ni cudrucudru se lai tini sara ena lomabibi.

“Era kaya na saenitisi ni dua na bula levu e solia na moce ina noda mona, qai toso tu ga na nona ciqociqo ena gauna mada ga eda moce tu kina,” e kaya na niusipepa na Calgary Herald. Kaya o Parofesa Currie: “Ni o moce tale ga ena bogi, sa na qai vakataudeitaki vinaka kina na veika o vakananuma tu. Se, ke dua na ka o vulica ena loma ni siga, sa na qai tugani vinaka sara ena gauna o moce kina. Ni sega gona ni veirauti na moce, ena lai vakacacana na noda rawa ni katona na ka eda vulica.” Kuria oya, e kaya na parofesa “ni veirauti na noda moce, e kena irairai ni vakavinakataka tale ga na ivakarau ni yaloda.”

Me vica beka na aua ni moce ena veirauti vinaka? Levu na vuku era kaya ni gadrevi me walu na aua, ia e kaya o Currie: “E duidui na balavu ni gauna ni moce e rauta na tamata yadua.” E vakatututaka gona ni ka bibi ga vua e dua, oya me saga me moce vinaka se me moce lutu. Ena rawati vakacava oqo, vakabibi vei ira na sega ni dau moce rawa? E koto oqo e so na ka e rawa ni veivuke:

◼ Sili waikatakata ni o vakarau moce.

◼ Vakaukaua yago vakarauta ena loma ni dua na macawa, mo bau cakava toka vakavica; ia kua ni vakaukaua yago vakasivia ni o vakarau moce.

◼ Me vakanomodi na rumunimoce, me buto toka qai mudremudre.

◼ Tovolea me dua ga na gauna ni nomu yadra e veimataka, me rawa ni vakila ga mai kina na yagomu na dede ni gauna me moce kina.

Ni vakadinadinataki ni yaga dina e yagoda na moce, vakaraitaka ni o yalomatua ena nomu okata me dua vei ira na ka bibi ena nomu bula.