Watchtower LAIBRI ENA INTERNET
Watchtower
LAIBRI ENA INTERNET
vakaViti
  • IVOLATABU
  • IVOLA
  • SOQONI
  • g 7/09 t. 4-6
  • Na Lomabibi na ka o Rawa ni Cakava

Sega na kena vidio.

Vosota, sega ni laurai rawa na vidio.

  • Na Lomabibi na ka o Rawa ni Cakava
  • Yadra!—2009
  • Ulutaga Lailai
  • iKuri ni Ulutaga
  • Eso na iDusidusi Yaga
  • iTuvaki e Dau Yaco
  • iWali ni Lomabibi
    Yadra!—2017
  • Au na Walia Vakacava na Lomabibi?
    Ra Taroga na iTabagone
  • Na Cava na Lomabibi?
    Yadra!—2009
Yadra!—2009
g 7/09 t. 4-6

Na Lomabibi na ka o Rawa ni Cakava

“KEIRAU vaqara vakaveiwatini na veiqaravi vakavuniwai, veisautaka na ivakarau ni neirau bula, qai cakacaka vakaukaua me muri e dua na ituvatuva ena yaga vei au,” e kaya o Ruth, e sa vakayabaki na kena tauvi koya tu na lomabibi. “Keirau mani kunea e dua na wainimate vinaka, au bulabula vinaka kina. Ia, e tu na gauna e sega sara ni yaga na veivuke, qori sara ga na gauna e dau vakaukauataki au kina na loloma i watiqu kei ira na noqu itokani.”

Me vaka e laurai ena ivakaraitaki i Ruth, e yaga sara vakalevu na veivuke e vakarautaki ena vukudra na lomabibi tu vakabalavu, oka kina na veiqaravi vakavuniwai e veiganiti. E rawa ni vakavu leqa ke ra sega ni qaravi na lomabibi, ni rawa sara ga ni rivarivabitaki kina na bula ena so na gauna. Rauta ni rua na udolu na yabaki sa oti, e vakaraitaka o Jisu Karisito ni rawa nira veivuke na vuniwai ena nona kaya ni ‘yaga na vuniwai vei ira na tauvimate.’ (Marika 2:17) E macala ni rawa nira vakamamadataka na vuniwai na nodra leqa na lomabibi.a

Eso na iDusidusi Yaga

E tiko eso na veiqaravi e rawa nira qaravi kina na lomabibi. Na ivakarau ni veiqaravi ena vakatau ena ivakatakilakila kei na bibi ni tauvimate. (Raica na kato “Na Mataqali Lomabibi”) E levu e qaravi ira na vuniwai ni nodra vuvale, eso tale ena vinakati na veiqaravi vakavuniwai torocake. Ena rairai tukuna o vuniwai mo taura na wainimate e vakalailaitaka na lomabibi se vakatura eso tale na mataqali veiqaravi. Eso era vakila ni yaga mera gunuva na wai vakaViti kei na so tale na wai va ya, me veisau na kedra kakana, se mera vakaukaua yago.

iTuvaki e Dau Yaco

1. Era veivuke na noda itokani e lailai se sega sara ga nodra kila vakavuniwai, era na rairai tukuna vei iko mo vakadonuya se sega na ivakarau ni veiqaravi vakavuniwai. Era na rairai tukuna vakadodonu vei iko mo vakayagataka eso na wai vakaViti kei na so tale na wai va ya, wainimate e vakadonuya o vuniwai, se mo kua sara ga ni o taura e dua na ka.

Nanuma: Vakadeitaka ni o koya e vakasalataki iko e nuitaki, baleta o iko ga o na qai vakatulewa kina.

2. Na Yalolailai ena rawa ni vakavuna vei ira eso mera tinia nodra qaravi vakavuniwai, baleta nira tauvimate tiko ga, se e lako vaka ca vei ira na veiqaravi oya.

Nanuma: “Ni sa sega na bose, sa sega ni yaco na ka e nanumi: ia ni ra sa lewe vuqa na daubose, sa vakataudeitaki.” (Vosa Vakaibalebale 15:22) Ena lako vinaka na veiqaravi vakavuniwai ke rau dau veivosaki vinaka o vuniwai kei koya e tauvimate. Tukuna vakadodonu na ka o lomaleqataka se vakamacalataka vua na ivakatakilakila ni mate. Taroga se vinakati me veisau na iwalewale ni nomu qaravi, se mo vosota ga vakalailai ni bera ni laurai na kena vinaka.

3. Na nuidei vakasivia e rawa ni vakavuna mera tinia nodra vakayagataka na wainimate ni oti ga e vica na macawa baleta nira vakila nira sa bulabula. Era na rairai guilecava na ca ni nodra tauvimate ni bera nira vakayagataka na wainimate.

Nanuma: Na kena tagutuvi vakasauri na vakayagataki ni wainimate ni bera ni o taro ivakasala vei vuniwai e rawa ni tini vakaca, se vakaleqai iko.

Dina ni iVolatabu e sega ni ivola vakavuniwai, ia o koya e vola, na Kalou o Jiova, e buli keda. Na ulutaga tarava ena veivosakitaka na sala e veivakacegui kina na Vosa ni Kalou, kei na nodra dusimaki na lomabibi kei ira na veiqaravi.

a E sega ni vakatututaka na Yadra! na ivakarau ni veiqaravi vakavuniwai me caka. Na tamata yadua me vakalewa vinaka na kena ituvaki ni bera ni vakatulewa.

NA MATAQALI LOMABIBI

Na mana ni dua na veiqaravi vakavuniwai e vakatau ena mataqali lomabibi e tauvi dua.

  • Na lomabibi vakabalavu e rawa ni ono na vula se sivia na kena balavu ke sega ni qaravi, qai tara kece na ivakarau ni nona bula o tauvimate.

  • Na bipolar disorder (veilecayaki vakalevu na lomada) e kilai tale ga me manic depression (era leqataka vakasivia e dua na ka). O ira e tauvi ira na mate qo e veilecayaki vakalevu na lomadra, qai dau veisau vakasauri na ituvaki ni lomadra. E levu na ka era na vakacakava (mania), oti ra lai yalolailai sara (lomabibi).​—Raica na ulutaga “Living With a Mood Disorder,” ena Awake! Janueri 8, 2004.

  • Na dysthymia (lomabibi e sega ni oti rawa). Dina ni sega soti ni ca me vaka na lomabibi vakabalavu, ia e toka vua eso na ivakatakilakila ni lomabibi, e sega kina ni bulabula vinaka. Eso era na tauvi ira vagauna na lomabibi vakabalavu.

  • Na postpartum depression e dua na ivakarau ni yalo e veivakamalumalumutaki, e tauvi ira e levu na tina nira vakasucu oti.​—Raica na ulutaga “Understanding Postpartum Depression” ena Awake! June 8, 2003.

  • Na seasonal affective disorder (e vu mai na veisau ni draki) e rairai vakavuna na lailai ni cila ni siga ena vulaibotabota kei na vulaililiwa. E oti na mate qo ena vulaitubutubu kei na vulaikatakata.

    iVola vakaViti (1982-2026)
    Sogota
    Dolava
    • vakaViti
    • Vakauta
    • Digia
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • iVakavakayagataki
    • Kemu iTukutuku
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Dolava
    Vakauta