Wase Ruasagavulukalima

Masu ni Veivutuni

Aisea 63:15–64:12

1, 2. (a) Na cava e inaki ni nona cudru na Kalou? (b) Era na raica vakacava na Jiu na veicudruvi i Jiova?

A VAKARUSAI nei Jerusalemi kei na kena valenisoro ena 607 B.S.K. e ivakaraitaki ni cudru i Jiova se na nona sega sara ga ni veivakadonui. Sa ganita vinaka me cudruvi na matanitu talaidredre o Juta. Ia, a sega ni nakita o Jiova mera vakawabokotaki vakadua na Jiu. E vakamacalataka o Paula na inaki ni cudru i Jiova ena nona kaya: “Ia ka sega ni ka ni marau na dauveicudruvi ni sa ia tiko, a ka rarawa ga: ia emuri sa qai vuataka na vua ni yalododonu era sa vakacegui kina ko ira sa caka vei ira.”​—Iperiu 12:11.

² Era na raica vakacava na Jiu na veika dredre era sotava oqo? Era na lulevaka beka na nona cudruvi ira o Jiova? (Same 50:16, 17) Se ra na ciqoma ra qai vuli kina? Era na veivutuni beka me rawa kina nira vakabulai? (Aisea 57:18; Isikeli 18:23) E vakaraitaka na parofisai i Aisea nira na ciqoma na veivakavulici oqo e so vei ira na lewe i Juta era lesu mai Papiloni. Me tekivu ena iotioti ni tikina ena wase 63 kei na wase e 64 taucoko, e vakamacalataki kina o Juta me matanitu e vakamamasu vei Jiova ni veivutunitaka nona ivalavala ca. E matataki ira na wekana era na qai kau vakavesu o Aisea ena masu ni veivutuni oqo. Ni cavuta e so na ka e se bera ni yaco, e vaka sara ga e sa raica dina tiko.

Tama Dau Loloma

3. (a) E vakalevulevui Jiova vakacava na masu vakaparofisai nei Aisea? (b) E vakaraitaka vakacava na masu nei Taniela ni masu vakaparofisai i Aisea e okati kina na veika e tiko ena nodra vakasama na Jiu era veivutuni e Papiloni? (Raica na kato ena taqana e 362.)

³ E masuti Jiova o Aisea: “Mo ni rai sobu mai lomalagi, ka vakaraica mai na nomuni tikotiko tabu sa vakaiukuuku.” E cavuta na parofita na lomalagi vakayalo, na vanua e vakaitikotiko kina o Jiova kei na nona ibulibuli vakayalo. Ni cavuta na veika e tu ena nodra vakasama na Jiu era vesuki tu, e tomana o Aisea: “Sa evei na nomuni lomakatakata, kei na nomuni kaukauwa? na yavavala ni lomamuni kei na nomuni yalololoma vei au, sa kinoci beka tu?” (Aisea 63:15) E tarova tu nona kaukaua o Jiova qai vakalewa vinaka na ‘yavavala ni lomana kei na nona yalololoma’ vei ira na nona tamata. Ia, e “tamadra” na Jiu o Jiova. Rau tamadra vakayago o Eparama kei Isireli (Jekope), ia kevaka erau vakaturi mai, rau na rairai sega ni vakadonui ira na luvedrau vukitani oqo. E levu cake na nona yalololoma o Jiova. (Same 27:10) A kaya kina ena vakavinavinaka o Aisea: “Sai kemuni Jiova, na tamai keimami, na neimami vakabula; sa mailiu sara na yacamuni.”—Aisea 63:16.

4, 5. (a) Ena sala cava e vaka e vakasesei ira kina na nona tamata mai na nona sala o Jiova? (b) Na sokalou vakacava e vinakata o Jiova?

⁴ Tomana o Aisea ena vosa e vu sara ga mai lomana: “A cava ko ni sa vakasesei keimami tani kina, Jiova, mai na nomuni sala, ka vakaukauwataka na yalo i keimami me kakua ni rerevaki kemuni? Mo ni lesu mai e na vukudra na nomuni tamata, na veimataqali era sa nomuni votavota.” (Aisea 63:17) Io, o Aisea e masuti Jiova me kauaitaki ira tale na nona dauveiqaravi. E vakasesei ira vakacava na Jiu mai na nona sala o Jiova? E vakaukauataka beka na lomadra mera kua ni rerevaki koya? Sega, e vakatara ga. Ia ena levu ni nodra rarawa era veivutunitaka na Jiu ni a solia o Jiova vei ira na galala ni vakatulewa. (Lako Yani 4:21; Niemaia 9:16) Era kaya ni vinaka cake ke a tarovi ira o Jiova mera kua ni cakava na veika ca.

⁵ Ia, e sega ni vaka oya na ivalavala ni nona veitaratara kei na tamata na Kalou. Eda galala meda vakatulewataka na ka eda via cakava, e vakatara gona o Jiova meda lewa se da via talairawarawa vua se sega. (Vakarua 30:15-19) E vinakata o Jiova na sokalou e vu mai lomada kei na noda vakasama qai yavutaki ena loloma dina. Oya na vuna e vakatara kina mera lewa na Jiu na ka era via cakava, dina ga ni lai vakavuna nodra talaidredre vua. Oqo na ibalebale ni nona vakaukauataka na yalodra se lomadra.—2 Veigauna 36:14-21.

6, 7. (a) Era tini i vei na Jiu nira sega ni muria na sala i Jiova? (b) Na cava era bau diva tu? Na cava mera kua ni nanuma na Jiu?

⁶ Na cava e qai kena itinitini? E kaya ena parofisai o Aisea: “Sa bogi vica ga [se, “ena dua na gauna lekaleka,” NW] sa ra taukena ko ira na nomuni tamata tabu; ia na neimami meca era sa buturaka sobu na nomuni vale tabu: Keimami sa qai yaco me vakataki ira na tamata ko ni a sega ni daulewa vei ira mailiu, ko ira era sa sega ni vakayacani e na yacamuni.” (Aisea 63:18, 19) Era taukena vakalekaleka na tamata i Jiova na nona vale tabu. Ia a qai vakatara o Jiova me vakarusai tale ra qai kau vakavesu na lewe ni nona matanitu. Ni yaco na veika oya, e vaka sara ga e sega ni veiyalayalati kei ira na kawa i Eparama, e vaka sara ga era sega ni vakayacani ena yacana. Nira sa tu vakavesu e Papiloni, era qai tagica na Jiu: “Mo ni dresulaka mada na lomalagi, ka lako sobu mai, me yavala e matamuni na veiulu-ni-vanua, me vaka na bukawaqa sa tutuvaka na kau vuca, ka vaka na bukawaqa sa kere kina na wai, me vakarogoya kina na yacamuni vei ira na nomuni meca; me ra sautaninini e matamuni ko ira na veimatanitu.” (Aisea 64:1, 2) E rawa ni veivakabulai o Jiova. E rawa sara ga ni lako sobu mai me vala ena vukudra na nona tamata, me dresulaka na veimatanitu era vaka na lomalagi kei na ulunivanua. E sega sara ga ni dredre vei Jiova me vakaraitaki koya yani me vaka na bukawaqa ni totaki ira nona tamata, me vakarogoya kina na yacana.

⁷ Sa cakava oti na veika oqori o Jiova. E tukuna kina o Aisea: “Ni kemuni sa cakava kina na ka rerevaki keimami a sega ni nanuma kina ko ni a lako sobu mai, sa yavala e matamuni na veiulu-ni-vanua.” (Aisea 64:3) Na veicakacaka lelevu oqori e vakaraitaka na kaukaua i Jiova, e kilai tale ga kina ni Kalou dina. Ia mera kua ni nanuma na Jiu tawayalodina ena gauna i Aisea ni na cakava na veicakacaka lelevu oqori o Jiova ena vukudra.

Dauveivakabulai ga o Jiova

8. (a) Na cava e dua na sala e duidui kina o Jiova vei ira na kalou lasu ni veimatanitu? (b) Na cava e sega ni vakabulai ira kina na nona tamata o Jiova dina ga ni rawa ni cakava vaka kina? (c) E lavetaka qai vakaibalebaletaka vakacava o Paula na Aisea 64:4? (Raica na kato ena taqana e 366.)

⁸ E sega ni rawa vei ira na kalou lasu mera cakava na cakacaka levu ni veivakabulai vei ira na sokalou vei ira. E vola o Aisea: “Mai nai vakatekivu era sa sega ni rogoca, sa sega ni rogo ki na daligadra, sa sega na matadra sa kunea e dua na Kalou, koi kemuni duaduaga, sa cakacaka e na vuku i koya sa waraki koya. Ko ni sa mai tavaki koya na tamata sa marau ka cakava nai valavala dodonu, ko ira era sa vakananumi kemuni e na nomuni sala.” (Aisea 64:4, 5a) O Jiova duadua e dau ‘saumi ira na dau vakasaqarai koya.’ (Iperiu 11:6) E taqomaki ira na yalododonu kei ira na waraki koya. (Aisea 30:18) Era cakava beka oqori na Jiu? Sega. E kaya vei Jiova o Aisea: “Raica, o ni sa cudru, ni keimami sa valavala ca tiko ga—vakabalavu ena veika oqori, keimami na vakabulai beka?” (Aisea 64:5b, NW) Ni sa balavu na nodra valavala ca voli mai na tamata ni Kalou, e sega tale ni dua na yavu vinaka mera vakabulai kina, se me kua ni cudruvi ira o Jiova.

9. Na cava e rawa nira nuitaka na Jiu era veivutuni? Na cava eda vulica kina?

⁹ E sega ni rawa mera veisautaka na Jiu na ka sa yaco, ia kevaka era veivutuni ra qai suka ina sokalou dina, ena rawa mera nuitaka mera vosoti ra qai vakalougatataki ena dua na gauna e muri. Ena qai saumi ira na veivutuni o Jiova ena gauna e lokuca, ni na sereki ira mai na nodra vakabobulataki tu e Papiloni. Ia e vinakati mera wawa. Dina ga era sa veivutuni, ena sega ni veisautaka o Jiova na gauna sa lokuca. Ke ra yadra tiko ra qai cakava na veika e vinakata o Jiova, e rawa nira sereki dina. E vaka kina ena noda gauna, e vinakati tale ga vei keda na lotu Vakarisito meda waraki Jiova. (2 Pita 3:11, 12) Meda taura vakabibi na vosa i Paula, ni kaya: “Me da kakua . . . ni oca e na caka vinaka ni da na tamusuka e na kena gauna, kevaka eda sega ni datuvu koso.”​—Kalatia 6:9, VV.

10. Na cava e vakatusai ena masu i Aisea?

¹⁰ Na masu vakaparofisai i Aisea oqo e sega ni vakatusai ga kina na ivalavala ca. E vakatusai tale ga kina vakadodonu nona sega ni vakabulai koya rawa na matanitu. E kaya na parofita: “Keimami sa vaka na ka sa sega ni savasava koi keimami kecega; ka sa vaka nai sulu qeleqelewa na neimami valavala dodonu kecega; Keimami sa daumalai me vaka na drau ni kau kecega; ia na neimami caka cala sa vaka na cagi sa kauti keimami tani.” (Aisea 64:6) Ni cava na nodra vakabobulataki, de ra sa sega ni vukitani tale na Jiu era veivutuni. De ra sa golevi Jiova tale nira sa cakava na veika e dodonu. Ia era se tamata ivalavala ca tiko ga. E vinaka na nodra ivalavala dodonu ia nira vaka toka ga na isulu qeleqelewa, ena sega ni bokoci rawa kina nodra ivalavala ca. E mai vosoti ira gona o Jiova ena nona loloma soli wale sara ga. E sega ni vakatau ena levu ni nodra ivalavala dodonu.​—Roma 3:23, 24.

11. (a) E vakacava na kedra ituvaki vakayalo e levu na Jiu ena gauna ni nodra tu vakavesu, ia na cava beka e vuna? (b) O cei so era ivakaraitaki vinaka ni tamata vakabauta ena gauna era tu vakavesu kina?

¹¹ Na cava e raica o Aisea ni vakararai yani? E kaya na parofita: “Sa sega e dua sa masuta na yacamuni, se uqeti koya me tauri kemuni: ni kemuni sa tabonaka na matamuni maivei keimami, ka sa vakawaicalataki keimami e na neimami valavala ca.” (Aisea 64:7) E torosobu sara na ituvaki vakayalo ni matanitu. Era sa sega ni vakayagataka na yaca ni Kalou ena nodra masu. Dina ga nira sa sega ni qaravi matakau, na ka e vakatokai me ivalavala ca bibi, ia era sega ni taura vakabibi na nodra sokalou, ra sega ni ‘uqeti mera tauri’ Jiova. E kilai votu ni sega ni vinaka na nodra veiwekani kei na nodra Dauveibuli. E rairai so vei ira e ca na nodra lewaeloma, e dredre mera masu vei Jiova. E so tale, era sega beka ni okati Jiova ena veika era cakava e veisiga. Ia e so vei ira na vesu tale tu ga me vakataki Taniela, Enanaia, Misaeli, Asaraia, kei Isikeli era ivakaraitaki vinaka ni tamata vakabauta. (Iperiu 11:33, 34) Ni vakarau cava na 70 na yabaki ni nodra tiko vakavesu, era tu vakarau e so me vakataki Akeai, Sakaraia, Serupepeli, kei na Bete Levu o Josua mera masuta na yaca i Jiova. Ia na qaqanimasu vakaparofisai i Aisea e vakaraitaka na kedra ituvaki e levu na tiko vakavesu.

“Vinaka na Talairawarawa, ka Ca nai Soro”

12. E vakaraitaka vakacava o Aisea na nodra via veisautaka na nodra itovo na Jiu era veivutuni?

¹² Era vinakata mera veisau na Jiu era veivutuni. Ni matataki ira, e masuti Jiova o Aisea: “Ia oqo, kemuni Jiova, ko ni sa tamai keimami; koi keimami na tete, ia koi kemuni na keimami dautuli kuro; ia koi keimami kecega na cakacaka ni ligamuni.” (Aisea 64:8) Na veivosa oqo e vakadeitaka tale ni dodonu mera vakarorogo vei Jiova ni tamadra o koya, e nodra vunibula. (Jope 10:9) Era vakatauvatani kei na tete o ira na Jiu era veivutuni. O ira na ciqoma na veivakavulici i Jiova era na rawa ni tuli mera muria na ivakatagedegede i Jiova. Ia ena rawa ga oqo kevaka e sa veivosoti o Jiova, na dautuli kuro. Oya na vuna e kerei koya kina vakarua o Aisea me nanuma ni o ira na Jiu era nona tamata: “Mo ni kakua ni cudru vakalevu, Jiova, ia mo ni kakua ni nanuma ka tawa mudu na neimami caka cala: mo ni raica, ni kila mada, ni keimami sa nomuni tamata koi keimami kecega.”​—Aisea 64:9.

13. E vakacava tu na ituvaki ni vanua o Isireli ena gauna era tu vakavesu kina na tamata ni Kalou?

¹³ Nira tiko vakavesu, era sega wale ga ni vosota na Jiu na nodra vesu tu ena vanua ni lotu butobuto. Era rogorogo ca tale ga vata kei na nodra Kalou ena kena sa lala didi tu o Jerusalemi kei na kena valenisoro. E cavuti ena masu ni veivutuni nei Aisea e so na irogorogo oqo: “A nomuni veikoro tabu, sa lekutu; ko Saioni, sa veikau; ko Jerusalemi sa lala; a neimami vale tabu ka vakaiukuuku, sa ra dauia kina na vakavinavinaka vei kemuni ko ira na tamai keimami, sa kama e na bukawaqa; ia na neimami ka talei kecega sa vakarusai.”—Aisea 64:10, 11.

14. (a) A veivakasalataki vakacava o Jiova me baleta na ituvaki e sotavi? (b) Dina ni marautaka o Jiova na valenisoro kei na isoro e vakacabori kina, ia na cava e bibi cake?

¹⁴ Sa macala ni kila vinaka tu o Jiova na ituvaki ni nodra vanua na tukadra na Jiu. Ni vo e rauta e 420 na yabaki me qai vakarusai o Jerusalemi, a vakasalataki ira nona tamata ni kevaka era sega ni muria na nona ivakaro ra qai qarava na kalou tani, ena “muduki ira tani mai na vanua,” ena vukici tale ga na valenisoro totoka me “vaka e dua na ibini irusarusa.” (1 Tui 9:6-9, NW) E dina ni marautaka o Jiova na vanua e solia vei ira na nona tamata, na valenisoro totoka e tara me vakalagilagi kina, kei na kena cabo vua na isoro. Ia e bibi cake na yalodina kei na talairawarawa mai na veika vakayago, okati kina na isoro. Sa rauta me tukuna vei Tui Saula na parofita o Samuela: “Sa vinakata li ko Jiova nai soro kama kei nai madrali, me vaka sa vinakata ko koya na talairawarawa ki na vosa i Jiova? Raica, sa vinaka na talairawarawa, ka ca nai soro; sa vinaka na vakarorogo, ka ca na uro ni sipi tagane.”​—1 Samuela 15:22.

15. (a) Na cava e kerea vei Jiova o Aisea? E vakadonui vakacava na kerekere oya? (b) Na cava e vu ni nona sa sega ni vakadonuya na matanitu o Isireli o Jiova?

¹⁵ Ia, ena rawa beka vua na nodra Kalou na Isireli me raica na ca era sotava na nona tamata era sa veivutuni me qai sega ni cakava kina e dua na ka? Oya sara ga na iotioti ni ka e taroga o Aisea ena nona masu vakaparofisai. E kerea ena vukudra na Jiu era vesuki tu: “Ko ni na vosota tiko, Jiova, ni sa yaco na ka kece oqo? ko ni na galu tiko beka, ka vakararawataki keimami vakalevu sara?” (Aisea 64:12) Lakolako sa qai vosoti ira na nona tamata o Jiova ena 537 B.S.K., ni vakasukai ira ina nodra vanua mera lai tomana tale kina na sokalou dina. (Joeli 2:13) Ia, ni oti tale e vica na senitiuri e baci vakarusai tale o Jerusalemi kei na kena valenisoro. Sa sega ni qai vakadonuya na Kalou na matanitu e veiyalayalati kaya. Baleta? Nira sega ni muria na nona ivakaro na nona tamata ra qai sega tale ga ni vakadonuya na Mesaia. (Joni 1:11; 3:19, 20) Sa mani sosomitaki Isireli o Jiova ena dua na matanitu vou, oqo e matanitu vakayalo e vakatokai me “Isireli ni Kalou.”​—Kalatia 6:16; 1 Pita 2:9.

“Daurogoca na Masu” o Jiova

16. Na cava e vakaraitaka na iVolatabu me baleta na veivosoti i Jiova?

¹⁶ E vica na ka bibi eda vulica ena veika e yacovi Isireli. Eda vulica ni o Jiova e “dauyalovinaka, ka daulomadonu [se, “dauveivosoti,” NW].” (Same 86:5) Nida tamata ivalavala ca, ena vakatau na noda vakabulai ena nona yalololoma kei na nona veivosoti. E sega ni vakatau ina veika eda cakava na noda rawata na veivakalougatataki. Ia, e sega ni veivosoti vakaveitalia o Jiova. Na Kalou e vosoti ira ga na veivutuni era saumaki mai.​—Cakacaka 3:19.

17, 18. (a) Eda kila vakacava ni kauaitaka dina o Jiova na veika eda vakasamataka kei na ka e tiko e lomada? (b) Na cava e dau vosoti ira kina na tamata ivalavala ca o Jiova?

¹⁷ Eda vulica tale ga ni kauaitaka o Jiova noda vakaraitaka vua ena masu na veika eda vakasamataka kei na ka e tu e lomada. E “daurogoca na masu” o koya. (Same 65:2, 3) E vakadeitaka vei keda na yapositolo o Pita: “Sa wanonovi ira na yalo dodonu na mata ni Turaga; ka sa vakarorogo tu na daligana ki na nodra masu.” (1 Pita 3:12, VV) Eda vulica ni dodonu me okati tale ga ena masu ni veivutuni na noda vakatusa noda ivalavala ca. (Vosa Vakaibalebale 28:13) Ia, e sega ni kena ibalebale oqo meda sa raica tu ga vakamamada na nona dau veivosoti na Kalou. Ni vakaroti ira na lotu Vakarisito na iVolatabu mera “kakua ni vakatawayagataka na loloma ni Kalou.”​—2 Korinica 6:1.

¹⁸ Eda vulica tale ga na vuna e vosoti ira voli kina na nona tamata ivalavala ca na Kalou. E vakamacalataka na yapositolo o Pita ni dau vosovoso o Jiova baleta ni “sega ni vinakata me rusa e dua, me yacova ga na veivutuni ko ira kecega na tamata.” (2 Pita 3:9) Ia, o ira na sega ni dau kauaitaka na vosovoso ni Kalou era na qai totogitaki. Eda wilika kina: “[O Jiova] ena sauma na tamata yadua me vaka na nonai valavala: na bula tawa-mudu, vei ira era sa gumatua tiko e nai valavala vinaka ka vakasaqara nai ukuuku kei na vakarokoroko kei na tawa mate rawa: ia na cudru kei na lesavi vei ira era sa dauveileti, ka talaidredre ki nai vakavuvuli dina, ia ka talairawarawa ki nai vakavuvuli tawa-dodonu.”​—Roma 2:6-8.

19. Na itovo cava soti i Jiova e sega ni bau veisau ena kilai tiko ga kina o koya?

¹⁹ Oya na veika e cakava na Kalou vei Isireli ena gauna makawa. E vaka tale ga oya na ivalavala ni nona veiwekani kei keda o Jiova ena gauna oqo baleta ni sega ni dau veisau o koya. Dina ga ni na sega ni tarova na nona veitotogitaki, ena kilai tiko ga o Jiova me “Kalou, sa yalololoma ka daulomasoli, sa vosovoso vakadede, ka levu na nona yalovinaka kei na dina, sa dauyalovinaka tiko vei ira na veiudolu, sa sega ni cudruvaka na caka ca kei na talaidredre kei nai valavala ca.”—Lako Yani 34:6, 7.

[Kato/​iYaloyalo ena tabana e 362]

Masu ni Veivutuni Nei Taniela

E bula tiko na parofita o Taniela ena gauna taucoko ni nodra tiko vakavesu na Jiu e Papiloni ena 70 na yabaki. Ena ika68 ni yabaki, e raica rawa o Taniela mai na parofisai i Jeremaia ni sa voleka ni cava na nodra mai tu tani vakawawa. (Jeremaia 25:11; 29:10; Taniela 9:1, 2) E masuti Jiova o Taniela ena dua na masu ni veivutuni ena vukudra na Jiu taucoko. Kaya o Taniela: “Ka’u a vaqara na mataqu vua na Turaga na Kalou, me’u vakasaqarai koya e na masumasu, kei na kere loloma, e na lolo, kei nai sulu taga, kei na dravusa: ia ka’u a masu vei Jiova na noqu Kalou, ka vakatusa vua.”—Taniela 9:3, 4.

E qai masu o Taniela ni oti e rauta ni ruanadrau na yabaki ni sa vola oti o Aisea nona masu vakaparofisai ena wase e 63 kei na 64 ni nona ivola. E sega ni vakabekataki nira masu tale ga ena gauna ni nodra tiko vakavesu e levu na Jiu lomadina. Ia e vakabibitaka ga na iVolatabu na masu i Taniela baleta ni vakaraitaka na veika e tu e lomadra e levu na Jiu yalodina. Mai na masu gona i Taniela, e matata kina ni veika a se cavuta makawa o Aisea ena nona qaqanimasu vakaparofisai e vakaraitaka dina na ka e tu e lomadra na Jiu yalodina e Papiloni.

Raica mada na veika e via tautauvata kina na nodrau masu o Taniela kei Aisea.

Aisea 63:16 Taniela 9:15

Aisea 63:18 Taniela 9:17

Aisea 64:1-3 Taniela 9:15

Aisea 64:4-7 Taniela 9:4-7

Aisea 64:6 Taniela 9:9, 10

Aisea 64:10, 11 Taniela 9:16-18

[Kato ena tabana e 366]

“Sega ni se Bau Dua na Mata me Raica”

Ni volavola vei ira mai Korinica, e lavetaka e so na vosa mai na ivola i Aisea na yapositolo o Paula ena nona vola: “Me vaka ga sa volai tu e na i Vola Tabu: “A veika e sega ni se bau dua na mata me raica se na daliga me rogoca; ka sega ni sa bau curuma mada na vakasama ni tamata me kila rawa kina, sa i koya na veika sa vakarautaka tu na Kalou me nodra era sa lomani koya.” (1 Korinica 2:9, VV)a Rau sega ni dusia na vosa i Paula se na vosa i Aisea na veika sa vakarautaka o Jiova me baleti ira na nona tamata era na bula i lomalagi se o ira na bula ena parataisi e vuravura. E vakaibalebaletaka na vosa i Aisea o Paula ina veivakalougatataki era sa marautaka tiko na lotu Vakarisito ena imatai ni senitiuri, na nodra sa kila na veika titobu me baleta na Kalou kei na nona vakararamataki ira vakayalo o Jiova.

Ena qai rawa ga meda kila na veika titobu vakayalo ke sa nakita o Jiova me vakaraitaka, ia e vakatau tale tu ga ena noda kaukaua vakayalo kei na noda veiwekani vinaka kei koya. E tau vei ira na malumalumu vakayalo na vosa i Paula. E sega ni vakaibalebale vei ira na veika dina vakayalo, e sega ni rawa ni raica na matadra se rogoca na daligadra na veika oqori. E sega mada ga ni bau curuma nodra vakasama na tamata vaka oya na veika sa vakarautaka tu na Kalou me baleti ira na lomani koya. Ia e vakayagataka na yalona tabu na Kalou me vakaraitaka na veika oqori vei ira na yalataki ira vua, me vakataki Paula.—1 Korinica 2:1

[iVakamacala e ra]

[iYaloyalo ena tabana e 367]

Ra taukena “ena dua na gauna lekaleka” na tamata ni Kalou na koro o Jerusalemi kei na kena valenisoro