Na Sala e Duidui Kina na iLawalawa Dauvakatulewa Mai na iSoqosoqo Vakalawa

SE TEKIVU sara ena Janueri 1885 na bose vakayabaki ni Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania. Nira se vakasoqonitaki tiko ga na lotu Vakarisito lumuti ena mua ni ika19 ni senitiuri, o ira na dairekita kei ira na veiliutaki ena isoqosoqo vakalawa oqo era vakanuinui kece ina bula i lomalagi. E voleka ni vaka tu ga oqo e veigauna.

Vakavo ga e dua na ka. Ena 1940, o Hayden C. Covington​—se loya ni iSoqosoqo ena gauna oya qai lewe ni ‘so tani tale na sipi,’ e nuitaka na bula e vuravura​—a digitaki me dairekita ni iSoqosoqo. (Joni 10:16) A veiqaravi tiko vakaivukevuke ni peresitedi ni iSoqosoqo mai na 1942 ina 1945. Ena gauna oya, e mai vakacegu kina vakadairekita o Brother Covington ni nanumi ni loma i Jiova​—o ira kece na dairekita kei ira na veiliutaki ena isoqosoqo ni Pennsylvania mera lotu Vakarisito lumuti. E sosomitaki Hayden C. Covington kina ena matabose ni dairekita o Lyman A. Swingle, qai digitaki o Frederick W. Franz me ivukevuke ni peresitedi.

Na cava era vakabauta kina na dauveiqaravi i Jiova ni o ira kece na dairekita kei ira na veiliutaki ena Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania, mera lotu Vakarisito lumuti? Baleta ni gauna oya, o ira na matabose ni dairekita kei ira na veiliutaki ni Pennsylvania era kilai ga mera iLawalawa Dauvakatulewa ni iVakadinadina i Jiova, ra qai lumuti kece ena yalo tabu.

Dua na Bose Vakayabaki Vakairogorogo

Ena bose vakayabaki a caka ena 2 Okotova, 1944, e Pittsburgh, eratou vakatura kina na lewe ni isoqosoqo ni Pennsylvania e ono na vakatutu me vakadodonutaki kina na veiyalayalati. Na veiyalayalati oqo e tukuni kina nira na veidigitaki ga o ira era cautaka na ilavo ina cakacaka ni iSoqosoqo, ia e sega ni duavata kei na vakatutu oya na ikatolu ni vakatutu. E kaya vaka oqo na ripote ni bose vakayabaki oya: “Era na sega ni sivia na le 500 . . . na lewe ni iSoqosoqo oqo. O ira yadua era digitaki mera cakacaka vakatabakidua ena iSoqosoqo se ra cakacaka vagauna ni kabani [ivavakoso] ni iVakadinadina i Jiova ra qai vakaraitaka na yalo ni Turaga.”

O koya gona, na nodra digitaki na dairekita ni iSoqosoqo era na veidigitaki kina o ira yadua era soli ira vakatabakidua vei Jiova, se mani vakacava na levu ni ilavo era dui cautaka me vakatetei kina na cakacaka ni Matanitu ni Kalou. E caka oqo me salavata kei na kena vakamakaretaki tiko vakamalua na Aisea 60:17: “Ka’u na kauta mai na koula mei sosomi ni parasa, ka’u na kauta mai na siliva mei sosomi ni aironi, ka mei sosomi ni kau na parasa, ka mei sosomi ni vatu na aironi: ia ka’u na cakava na nomu mataveilewai me vu ni veivakacegui, kei ira sa dauvakasaurarataki iko me ra vu ni valavala dodonu.” Ni tukuni na “mataveilewai” kei ira na “dauvakasaurarataki,” e vakaibalebaletaki tiko ena parofisai oqo na kena vakavinakataki tiko ga na ituvatuva ena isoqosoqo i Jiova me baleti ira nona tamata.

Na ikalawa bibi oqo ena kena sagai me muria na isoqosoqo na ituvatuva vakalou, e yaco ena icavacava ni “bogi rua na udolu ka tolu na drau,” e cavuti ena Taniela 8:​14. Ena gauna oya, “ena qai vakasavasavataki na vale tabu.”

Ia ni oti na bose vakayabaki vakairogorogo ena 1944, sa qai vo tiko me saumi e dua na taro bibi. Ni rau veivolekati sara na iLawalawa Dauvakatulewa kei na matabose ni dairekita lewe vitu ni isoqosoqo ni Pennsylvania, kena ibalebale beka oqo ni sega ni rawa ni sivia na le vitu na lotu Vakarisito lumuti me ratou lewe ni iLawalawa Dauvakatulewa? Kena ikuri, me vaka ni o ira na lewe ni isoqosoqo era digitaki iratou na dairekita, era digitaki iratou tale beka ga na lewe ni iLawalawa Dauvakatulewa ena bose vakayabaki ena veiyabaki? O iratou na dairekita kei iratou na veiliutaki ena Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania e tautauvata ga kei iratou na lewe ni iLawalawa Dauvakatulewa, se rau duidui?

Dua Tale na Bose Vakayabaki Guiguilecavi Dredre

E saumi na taro e tarogi mai cake ena bose vakayabaki a caka ena 1 Okotova, 1971. Ena bose oya, e vakaraitaka kina e dua a vunau, ni ilawalawa dauvakatulewa ni “dauveiqaravi yalo dina ka vuku” a se tekivu makawa sara ena vica vata na drau na yabaki, mai na Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania. (Maciu 24:​45-​47, VV) A tauyavu e dua na ilawalawa dauvakatulewa ena Penitiko 33 S.K., ni se bera sara kina na isoqosoqo e Pennsylvania ena 18 na senitiuri e muri. Taumada, na ilawalawa dauvakatulewa eratou le 12 na yapositolo, sega ni le vitu ga. A qai vakalevutaki na kedratou iwiliwili ena dua na gauna e muri, era lewena “nai apositolo, kei ira na qase” e Jerusalemi. (Neitou na matanivola kala.)​—Cakacaka 15:2.

Ena 1971 e vakamacalataka kina o koya e vunau ni sega ni digitaki iratou na lewe ni iLawalawa Dauvakatulewa lumuti o ira na lewe ni Watch Tower Society. Ena vuku ni cava? “Baleta,” e kaya, “na ilawalawa dauvakatulewa ni ‘dauveiqaravi’ e sega ni digitaka e dua na tamata. E digitaka o . . . Jisu Karisito, na Ulu ni ivavakoso ni lotu Vakarisito dina, e Turaga qai iLiuliu tale ga ni ilawalawa e vaka e le dua na ‘dauveiqaravi yalodina ka vuku.’” E macala gona e ke, ni sega ni digitaki ira na lewe ni iLawalawa Dauvakatulewa e duatani tale na isoqosoqo vakalawa me ratou veiliutaki.

Tomana o koya e vunau ena nona tukuna na itukutuku bibi oqo: “E sega ina ilawalawa dauvakatulewa e vakaitavi me vaka na Matabose ni Dairekita ni iSoqosoqo me peresitedi, ivukevuke ni peresitedi, vunivola kei na dauniyau, ivukevuke ni vunivola kei na dauniyau. E tiko ga na kena jeameni.” Ena vica vata na yabaki, e a iliuliu tu ni iLawalawa Dauvakatulewa na peresitedi ni isoqosoqo ni Pennsylvania. Ia sa sega ena gauna oqo. E dina ni duidui na levu ni ka eratou kila se nodratou rawaka, e tautauvata ga na nodratou itavi na lewe ni iLawalawa Dauvakatulewa. E kuria o koya e vunau: “E rawa ni dua ga vei iratou na lewe ni ilawalawa dauvakatulewa e jeameni, dina ga ni sega ni peresitedi ni . . . iSoqosoqo. . . . Ena vakatau o koya me jeameni ena gauna kece eratou dau bose kina na ilawalawa dauvakatulewa.”

Ena bose vakayabaki guiguilecavi dredre oya ena 1971, e kilai sara ga na duidui vei iratou na lumuti eratou lewe ni iLawalawa Dauvakatulewa, kei iratou na dairekita ni isoqosoqo ni Pennsylvania. Ia o iratou na lewe ni iLawalawa Dauvakatulewa eratou se veiqaravi tiko ga vakadairekita, ratou veiliutaki tale ga ena iSoqosoqo. Ia nikua, e tarogi kina na taro oqo: E tiko beka na yavu vakaivolatabu se cava na vuna mera lewe kina ni iLawalawa Dauvakatulewa o iratou na dairekita ni Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania?

E sega. Na isoqosoqo ni Pennsylvania e sega wale ga ni isoqosoqo vakalawa era vakayagataka na iVakadinadina i Jiova. E tu tale e so. E dua oqo na Watchtower Bible and Tract Society of New York, Incorporated. E cicivaka tiko na noda cakacaka mai Mereke. E vakadinadinataki na nona vakalougatataka o Jiova na isoqosoqo oya, dina ga ni levu vei iratou na kena dairekita kei iratou na veiliutaki kina eratou lewe ni ‘so tani tale na sipi.’ Na International Bible Students Association e vakayagataki tiko mai Peritania. E so tale na tabana kilai vakalawa era cakacakataki kina na vakatetei ni itukutuku ni Matanitu ni Kalou ina so tale na vanua. Era cakacaka vata kece ena dua ga na inaki, oya na kena vunautaki na itukutuku vinaka e vuravura raraba. Se vanua cava ga era tiko kina, o cei e veiqaravi kina mera kena dairekita, o ira na tabana oqo era dusimaki vakalou, ratou dikeva qai vakadonuya tale ga na iLawalawa Dauvakatulewa. O koya gona, era lesi na tabana vaka oqo ena itavi ni vakatetei ni itukutuku ni Matanitu ni Kalou.

Ena yaga vei keda na nodra tu na veitabana vakalawa oqo. Eda muria kina na lawa ni matanitu ni vanua eda vakaitikotiko kina me vaka e vakamacalataki ena Vosa ni Kalou. (Jeremaia 32:11; Roma 13:1) Na vakalawataki ni veitabana oqo e vakarawarawataka na noda cakacaka ni vunautaki ni itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou ena kena tabaki na iVolatabu, ivola, ivoladraudrau, brochure, kei na so tale. Era qarava tale ga na kena vakalawataki na veika e taukeni, vakarautaki ni veivuke, vakarautaki ni vanua me caka kina na soqo ni tikina, kei na so tale. Meda vakavinavinakataka na veiqaravi era cakava tiko na veitabana vakalawa oqo.

Vakatakilai Mai na Yaca i Jiova

Ena 1944, na iLavelave II ni lawa ni Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania a veisautaki me vakamatatataki kina na inaki ni isoqosoqo oqo. Me vaka e tukuni ena lawa, na inaki ni iSoqosoqo e okati kina na ka bibi oqo: “Me vunautaki na kosipeli ni Matanitu ni Kalou ena ruku ni veiliutaki i Karisito Jisu ina veivanua kece ga me ivakadinadina ina yaca, vosa kei na cecere ni Kalou Kaukaua Duadua o JIOVA.”

Tekivu ena yabaki 1926 sa vakatakila mai kina na ‘dauveiqaravi yalodina’ na yaca i Jiova. Vakabibi ena yabaki 1931 ni mai veisautaki na yacadra na Gonevuli ni iVolatabu me iVakadinadina i Jiova. (Aisea 43:​10-​12) E vakabibitaki sara ga na yaca ni Kalou na nona tabaka na iSoqosoqo na ivola me vaka na Jehovah (1934), “Let Your Name Be Sanctified” (1961), kei na “The Nations Shall Know That I Am Jehovah”​—How? (1971).

E duatani sara na iVolatabu na New World Translation of the Holy Scriptures, a tabaki kece ena vosa vakavalagi ena 1960. E volai kina na yaca i Jiova ena vanua kece e basika kina na Tetragrammaton ena iVolatabu Vakaiperiu. E volai vaka237 ena iVolatabu Vakirisi Vakarisito na yaca i Jiova ena vakadewa oqo, na kena dikevi vinaka e vakaraitaka ni dodonu vinaka na kena tabaki. Eda vakavinavinakataka vakalevu ena levu na sala nona vakatara o Jiova na “dauveiqaravi” kei na iLawalawa Dauvakatulewa mera vakayagataka na nodra ivola tabaki kei na kena vakalawataki na veitabana me kuruvaki kina na yacana e vuravura taucoko!

Toso Cake Tiko ga na Veisoliyaki ni Vosa ni Kalou

O ira na tamata i Jiova era vakadinadinataka wasoma na yacana ra qai vakacerecereya na nona Vosa ena nodra tabaka ra qai veisoliyaka e vica vata na milioni na ivola tabaki vakaivolatabu kei na iVolatabu sara ga. Ena itekivu ni veiyabaki ni 1900, sa mai taukena kina (copyright) na Watch Tower Society na Emphatic Diaglott, na ilavelave ni interlinear ni iVolatabu Vakirisi Vakarisito nei Benjamin Wilson ena vosa vakirisi kei na vosa vakavalagi. E tabaka na iSoqosoqo na King James Version, e nodra ilavelave na Gonevuli ni iVolatabu, qai 500 na taqana e tiko kina na ikuri ni vakamacala. Ena 1942 e tabaka kina na King James Version qai tiko na kena idusidusi (marginal references). Ena 1944 e tekivu tabaka kina na iSoqosoqo na American Standard Version ni 1901, e volai kina na yaca vakalou. Na yaca i Jiova tale ga e vakabibitaki ena ivola The Bible in Living English, e vola o Stephen T. Byington, qai tabaka na iSoqosoqo ena 1972.

Na nodra veitabana vakalawa na iVakadinadina i Jiova e veivuke sara vakalevu ena kena tabaki na ivola kece vakaivolatabu me veisoliyaki. Na ka e kilai tani duadua oya na nodrau cakacaka vata vakavoleka na Watch Tower Society kei na ilawalawa lumuti ni iVakadinadina i Jiova era lewe ni New World Bible Translation Committee. E marautaki ni 106,400,000 na ilavelave sa tabaki taucoko, se vakatikina ga ena 38 na vosa. Sa isoqosoqo dina ga ni iVolatabu na Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania!

‘Na dauveiqaravi yalodina’ e ‘lesi me lewa na ka kece e taukena na nona turaga.’ E okati kina na veivale ena itikotiko liu mai Niu Yoka, e Mereke, kei na 110 na valenitabana e vuravura taucoko. Era kila tu na lewe ni ilawalawa dauveiqaravi nira na tarogi ena sala era cakacakataka kina na ilesilesi e vakacolati vei ira. (Maciu 25:​14-​30) Ia, na ka oqo ena sega ni tarova na ‘dauveiqaravi’ me vakadonui ira era nuitaki mai na ‘so tani tale na sipi’ mera qarava na itavi bibi tale e so kei na veika me vakalawataki. Oqo e solia kina e levu na gauna vei iratou na lewe ni iLawalawa Dauvakatulewa me ratou vakayagataka e levu na gauna me ratou ‘masu, me ratou vunautaka tale ga na vosa.’​—Cakacaka 6:4.

Na balavu ga ni gauna e vakatarai tu kina na ituvaki oqo, ena vakayagataka tiko ga na veitabana vakalawa na iLawalawa Dauvakatulewa, e matataka tiko gona na “dauveiqaravi yalo dina ka vuku.” E yaga oqo ia e sega ni kena ibalebale ni na vakayagataki tiko ga. Ke dua na isoqosoqo vakalawa ena sogo, ena toso ga na cakacaka vakavunau. Ena so na vanua e vakatabui tu kina na cakacaka ena gauna oqo qai sega kina na veiqaravi vakalawa, e vunautaki tiko ga kina na itukutuku ni Matanitu ni Kalou, ra vukei na tamata mera tisaipeli, toso tiko ga na tubu vakalou. E yaco oya nira tea ra qai vakasuasuataka na iVakadinadina i Jiova, ‘na Kalou ga e vakatubura.’​—1 Korinica 3:​6, 7.

Nida vakanamata ina gauna se bera mai, eda nuidei ni na vakarautaka o Jiova na veika vakayalo kei na veika vakayago era gadreva nona tamata. O koya kei na Luvena, o Jisu Karisito, erau na vakarautaka tiko ga na veidusimaki kei na veitokoni vakalomalagi e gadrevi me vakaoti kina na cakacaka ni vunautaki ni Matanitu ni Kalou. O koya gona, na ka eda sa rawata na tamata ni Kalou e sega ni rawati ‘ena qaqa se na kaukaua, ia ena yalo ga i Jiova.’ (Sakaraia 4:6) Meda masulaka mada ga na veivuke vakalou, nida kila ni kaukaua ga e solia o Jiova eda na vakaotia rawa kina na cakacaka e vakacolati keda kina ena gauna ni ivakataotioti oqo!