Kua ni Rogoca na Vosa Qai Guilecava

“Mo ni dau muria na vosa, ka kakua ni dau rogoca wale ga, ka vakaisini kemuni kina.”​—JEMESA 1:​22, VV.

1. Na cakacaka mana cava so era raica na Isireli makawa?

“GUIGUILECAVI dredre,” e vosa veiganiti ga e rawa ni tauci me baleta na cakacaka mana a cakava o Jiova mai Ijipita makawa. Era vakasakiti kece na tini na kuita e solia. Ni tau oti na kuita era sereki vakurabui na Isireli ena kena vakadivai na Wasa Damudamu. (Vakarua 34:​10-​12) Ke o raica na veika e yaco oya, e sega ni vakabekataki o na sega ni guilecavi koya e vakavuna. Ia e lagata na daunisame: “Ka ra guilecava [na Isireli] na Kalou na nodrai vakabula, o koya ka kitaka na ka levu mai Ijipita; na ka mana e na vanua i Ame, kei na ka rerevaki mai na Wasa Damudamu.”​—Same 106:​21, 22.

2. E kilai vakacava ni lekaleka wale na nodra qoroya na Isireli na veika lelevu e cakava na Kalou?

² Nira sa kosova na Wasa Damudamu na Isireli “a ra sa rerevaki Jiova na tamata, ka vakabauti Jiova.” (Lako Yani 14:31) Era tomani Mosese na tagane ni Isireli ena nodra lagata vei Jiova na sere ni qaqa, ra qai tomani Miriama e so na yalewa ena meke nira vakayagataka na tibereli. (Lako Yani 15:​1, 20) Io, era qoroya dina na tamata ni Kalou na veika lelevu e cakava o Jiova. Ia e lekaleka wale nodra qoroi koya e cakava na veika oya. Sega ga ni dede e vaka sa tauvi ira na mate ni guiguileca. Era didi ra qai vosakudrukudrutaki Jiova tale. So era qaravi matakau ra qai vakayacora tale ga na itovo tawakilikili.​—Tiko Voli mai na Lekutu 14:27; 25:​1-9.

Cava e Rawa ni Vu ni Noda Guiguileca?

3. Nida tamata ivalavala ca, na cava e rawa nida guilecava?

³ Eda kurabuitaka dina na nona sega ni vakavinavinaka o Isireli. Ia e rawa ni yacovi keda tale ga. E dina nida sega ni raica na cakacaka mana e cakava na Kalou. Ia e yaco e so na ka e dredre meda guilecava nida mai veiwekani kei na Kalou. So vei keda eda se nanuma tiko na gauna eda ciqoma kina na ka dina. E gauna marautaki tale ga na noda masu vei Jiova meda yalataki keda vua kei na noda papitaiso ena wai meda lotu Vakarisito dina. Levu vei keda eda vakila na nona dau vukei keda o Jiova. (Same 118:15) Qai kena ilutua, na noda sa mai nuitaka rawa na bula tawamudu ena nona mai mate ena vukuda na Luve ni Kalou, o Jisu Karisito. (Joni 3:​16) Ia nida tamata ivalavala ca, ena rawa tale ga meda guilecava na veika vinaka e cakava vei keda o Jiova, nida bacani ina veika e ca se nida sotava na dredre ni bula.

4, 5. (a) E veivakasalataki vakacava o Jemesa me baleta na ca ni kena rogoci ga na vosa qai guilecavi? (b) Eda rawa ni vakayagataka vakacava na ivakatautauvata i Jemesa me baleta na tamata kei na nona ilovi koya?

⁴ Ena nona ivola vei ira nona itokani lotu Vakarisito na taci Jisu o Jemesa, e vakasalataki ira me baleta na ca ni kena rogoci ga na vosa qai guilecavi. E vola: “Mo ni dau muria na vosa, ka kakua ni dau rogoca wale ga, ka vakaisini kemuni kina. Kevaka e rogoca wale ga na vosa e dua na tamata, ka sega ni muria, sa tautauvata kei na tamata ka ilova na matana e na iloilo; ia ni sa ilovi koya oti sa mai lako sara yani, ka sa guilecava sara na kena i rairai.” (Jemesa 1:​22-​24, VV) Na cava na ibalebale ni vosa i Jemesa?

⁵ Nida yadra ena matakalailai, e dau vakalevu meda ilovi keda meda raica kina se cava e vinakati meda veisautaka ena keda irairai. Nida sa lai cakava tale e so na ka qai levu na ka eda vakasamataka, eda sa guilecava na keda irairai. E rawa ni vakatale ga kina ena noda bula vakayalo. Nida rai ena Vosa ni Kalou, e rawa sara ga meda dikevi keda vata kei na ka e namaka vei keda o Jiova. E rawa kina meda kila na vanua eda malumalumu kina. Na kila oqo e dodonu me uqeti keda meda veisautaki keda. Ia nida ogataka vakalevu na noda bula ni veisiga da qai saga toka meda walia na noda leqa, ena ka rawarawa sara meda sega ni galeleta na veika vakayalo. (Maciu 5:3; Luke 21:34) E vaka sara ga eda sa guilecava na veika vinaka e cakava vei keda na Kalou. Ke yacovi keda oya, ena rawarawa na noda rawai ena ivalavala ca.

6. Na ivakamacala cava ena iVolatabu ena vukei keda meda kua ni guilecava na vosa i Jiova?

⁶ E vakamacalataki ira na Isireli guiguileca ena vanualiwa na yapositolo o Paula, ena imatai ni nona ivola vei ira na kai Korinica. E yaga vei ira na lotu Vakarisito ena imatai ni senitiuri na vosa i Paula. Nida raica tale ga na veika e vola, ena vukei keda meda kua ni guilecava na vosa i Jiova. Meda dikeva sara mada na 1 Korinica 10:​1-​12.

Biuta Tani na Gagadre Vakavuravura

7. Era vakadinadinataka votu vakacava na Isireli na loloma i Jiova?

⁷ Na veika e kaya o Paula me baleti ira na Isireli e ivakasala vei keda na lotu Vakarisito. E vola taumada o Paula: “Au vinakata mo ni kila na veiwekani, ni ra a vakarurugi kece na noda qase e na o ka ra lako kosova kece na Wasawasa Damudamu. Era a papitaisotaki kece vei Mosese e na o kei na wasawasa.” (1 Korinica 10:​1-4, VV) O ira na Isireli ena gauna i Mosese era raica sara ga na kaukaua ni Kalou, okati kina na duru o e dau tuberi ira ena siga e vukei ira mera dro kosova na Wasa Damudamu. (Lako Yani 13:21; 14:​21, 22) Io, era vakadinadinataka votu sara ga na Isireli na nona lomani ira o Jiova.

8. Na cava e yaco nira guiguileca vakayalo na Isireli?

⁸ “Ia,” e tomana o Paula, “e lewe vuqa vei ira sa sega ni vinakati ira na Kalou; ka ra sa mate laivi tu yani e na vanua lala.” (1 Korinica 10:​5, VV) E ka vakaloloma dina! E levu na Isireli era biuti Ijipita mai era vakavuna ga na nodra sega ni curu ina Vanua Yalataki. E sega ni vakadonui ira na Kalou baleta nira sega ni vakabauta, era mani mate kina ena lekutu se mai na vanualiwa. (Iperiu 3:​16-​19) Na cava eda vulica kina? Kaya o Paula: “Na veika oqo era sa i dusidusi vei keda, me da kakua kina ni dau garova na veika ca me vakataki ira.”​—1 Korinica 10:​6, VV.

9. Na cava e solia vei ira na nona tamata o Jiova, era ciqoma vakacava na Isireli?

⁹ E levu na ka e vukei ira na Isireli mera yadra tiko kina vakayalo ena vanualiwa. Era veiyalayalati kei Jiova mera matanitu yalataki vua. E soli tale ga vei ira e dua na matabete, na valeniveitavaki me uto ni vanua ni nodra sokalou, qai tu na ituvatuva ni nodra vakacaboisoro vei Jiova. Era sega ni marautaka na veisolisoli vakayalo oqo, ia era kauaitaka cake ga na veika vakayago e baleti ira.​—Tiko Voli mai na Lekutu 11:​4-6.

10. Na cava meda vakasamataka tiko ga kina na Kalou?

¹⁰ O Jiova e vakadonui ira nona tamata ena gauna oqo, era sega ni vakataki ira na Isireli ena vanualiwa. Ia e dodonu vei keda yadua meda vakasamataka tiko ga na Kalou. Oqo e vukei keda meda kua ni vakaliuca na veika ga eda gadreva ni na rawa ni buawa kina na noda rai vakayalo. Meda saga tiko ga meda “biuta tani na i tovo kece ga e sega ni i tovo vakalou kei na gagadre ca vakayago, ka me da yalomatua, yalosavasava ka i tovo vakalou e na vuravura oqo.” (Taito 2:​12, VV) Mera kua ni nanuma o ira na lewe ni ivavakoso lotu Vakarisito era susugi ena dina nira vakuai tiko ena veika vinaka. Ke ra nanuma vaka kina, mera vakasamataki Jiova kei na veika totoka sa yalataka tu me noda.​—Iperiu 12:​2, 3.

Talairawarawa Dina Vei Jiova

11, 12. E rawa vakacava me vakatokai e dua ni dauqaravi matakau ke sega ni qarava dina na matakau?

¹¹ E vakasalataki keda tale o Paula ni vola: “Ni kakua tale ga ni qaravi matakau me vakataki ira; ni sa volai e na i Vola Tabu, ‘Era sa dabe sobu na Isireli me ra kana ka gunu, ka ra qai tucake me ra meke, me ra qarava na matakau.’” (1 Korinica 10:​7, VV) E tukuna tiko o Paula na gauna era cikevi Eroni kina na Isireli me bulia e dua na luve ni bulumakau koula. (Lako Yani 32:​1-4) Eda na sega beka ni qaravi matakau dina, ia e rawa ni okati nida qaravi matakau ke da laiva na noda gagadre vakatamata me vakamuai keda tani da qai sega ni qaravi Jiova ena lomada taucoko.​—Kolosa 3:5.

¹² Ena nona volavola o Paula ena dua tale na gauna, a vakamacalataki ira na sega ni dau kauaitaka na veika vakayalo, ia era kauaitaka ga vakalevu na veika vakayago. E vola me baleti ira na “meca ni kauveilatai i Karisito” oqo: “Sa kedrai tinitini na rusa, a nodra kalou na ketedra.” (Filipai 3:​18, 19) Era sega ni qarava na matakau dina. Ia era dau gadreva ga vakalevu na veika vakayago. Ia e sega ni ca kece na ka eda gadreva. Ni buli keda o Jiova kei na noda gagadre, meda dau marautaka tale ga na veika eda gadreva oya. Ia o ira na vakabibitaka cake na vakacegui ni gagadre vakayago mai na nodra veiwekani kei na Kalou, era vakatokai mera dauqaravi matakau.​—2 Timoci 3:​1-5.

13. Na cava eda vulica ena kena buli na luve ni bulumakau koula?

¹³ Nira sa biuti Ijipita, era qai bulia e dua na luve ni bulumakau koula na Isireli mera sokaloutaka. Me ikuri ni ivakasala me baleta na ca ni qaravi matakau, eda vulica tale ga e dua na ivakavuvuli bibi ena itukutuku oqo. Era beca na veidusimaki matata i Jiova na Isireli. (Lako Yani 20:​4-6) Ia, era sega ni nakita mera biuti Jiova na nodra Kalou. Era vakacaboisoro ina luve ni bulumakau koula ra qai vakatoka oya me “soqoni levu vei Jiova.” Ia era vakaisini ira ga nira nanuma ni na sega ni kauaitaka na Kalou na nodra talaidredre. E beci kina o Jiova, qai vakacudrui koya vakalevu tale ga.​—Lako Yani 32:​5, 7-​10; Same 106:​19, 20.

14, 15. (a) Na cava e sega kina nodra ulubale na Isireli mera rogoca ga na vosa ra qai guilecava? (b) Kevaka eda rogoca na vosa da qai vakadeitaka meda kua ni guilecava, eda na kauaitaka vakacava na ivakaro i Jiova?

¹⁴ E bau dredre me dua na iVakadinadina i Jiova me lai lotu lasu tale. Ia e rawa mera cata na ivakasala i Jiova nira tiko sara mada ga ena loma ni ivavakoso. E sega nodra ulubale na Isireli mera rogoca ga kina na vosa ra qai guilecava. Era rogoca na Vunau e Tini, ra qai tiko sara ga ena gauna e solia kina o Mosese vei ira na ivunau oqo ni Kalou: “Mo dou kakua ni cakava na kalou siliva me kequi kuri, mo kakua talega ni cakava vei kemudou na kalou koula.” (Lako Yani 20:​18, 19, 22, 23) Ia era se sokaloutaka ga na Isireli na luve ni bulumakau koula.

¹⁵ E sega tale ga na noda ulubale meda rogoca ga na vosa da qai guilecava. E dusimaki keda na Kalou ena iVolatabu ena ka meda cakava ena noda bula. Me kena ivakaraitaki, e vakacala na Vosa i Jiova meda dinau da qai sega ni sauma lesu. (Same 37:​21, NW) Era vakaroti na gone mera talairawarawa vei ira na nodra itubutubu, ra qai namaki na itubutubu mera susugi ira na luvedra ena “ivakarau ni vakasama i Jiova.” (Efeso 6:​1-4, NW) Era vakaroti na lotu Vakarisito dawai mera vakawati ga “kei koya sa nona na Turaga,” qai tukuni vei ira na dauveiqaravi ni Kalou era sa vakawati: “Sa dodonu mo ni doka taucoko na tiko vakawati, ka me rau sa dau veidinadinati na tagane kei na yalewa, ni na lewai ira na dauyalewa kei na dautagane kei ira na dauveibutakoci na Kalou.” (1 Korinica 7:​39; Iperiu 13:​4, VV) Kevaka eda rogoca na vosa da qai vakadeitaka meda kua ni guilecava, eda na kauaitaka vakabibi na veivakasala oya kei na vo ni ivakasala ni Kalou, da qai bulataka.

16. E tini vakacava na sokalou ina luve ni bulumakau koula?

¹⁶ A sega ni vakadonuya o Jiova mera sokaloutaki koya na Isireli ena kena ivalavala ga era vinakata. Era rairai vakarusai e 3,000, baleta beka nira liutaka sara ga na talaidredre ena nodra sokalou ina luve ni bulumakau koula. E yaviti ira tale ga e so era cakacala o Jiova. (Lako Yani 32:​28, 35) Oqo e ivakavuvuli vinaka vei ira na wilika na Vosa ni Kalou ra qai lewa ga na ka era via muria!

‘Kua ni Veibutakoci’

17. Na cava e yaco e tukuni ena 1 Korinica 10:8 (VV)?

¹⁷ E dusia o Paula e dua na basoga ni gagadre vakayago e rawa nida guilecava kina na veika vakayalo, e vola: “Me da kakua ni dauyalewa me vakataka e so vei ira, ka ra sa mate kina e lewe ruasagavulu katolu na udolu e na dua ga na siga.” (1 Korinica 10:​8, VV) E raica lesu o Paula na ka e yaco ena Buca o Moapi ni sa cava nodra lakova voli na vanualiwa na Isireli ena 40 na yabaki. Se qai vukei ira ga o Jiova mera qaqa nira valuta na veivanua ena tokalau ni Joritani, ia e levu era sega ni vakavinavinakataka ra qai guilecava na ka oya. Era bacani ina itovo tawakilikili kei na sokalou dukadukali vei Peali-piori nira toka ena iyalayala ni Vanua Yalataki. Era vakarusai kina e rauta ni 24,000, okati kina e 1,000 era liutaka na veika tawadodonu oya.​—Tiko Voli mai na Lekutu 25:9.

18. Na cava e so na ivalavala e rawa ni tini ina itovo tawakilikili?

¹⁸ Era kilai levu na tamata i Jiova nikua ena cecere ni ivakatagedegede ni nodra itovo. Ia nira bacani ina itovo tawakilikili na lotu Vakarisito, e so era guilecava na Kalou kei na nona ivakavuvuli. Era rogoca ga na vosa ra qai guilecava. De ra sega sara beka ni bacani mera veidauci. De ra bacani beka ga mera sarava na iyaloyalo vakasisila, ra veiwali ca se veisamei, se ra dau tiko vata vakavoleka kei ira e sega soti ni vinaka na nodra itovo. Ia na veika oqo e dau tini ina vakayacori ni itovo dukadukali.​—1 Korinica 15:33; Jemesa 4:4.

19. Na ivakasala cava mai na iVolatabu e vukei keda meda “kakua ni dau veibutakoci”?

¹⁹ Ke da bacani ina itovo tawakilikili meda vakasamataki Jiova tiko ga. Meda muria tiko ga na ivakasala mai na nona Vosa. (Same 119:​1, 2, NW) Nida lotu Vakarisito, eda dau saga me savasava na noda itovo, ia ena vinakati meda sasaga tiko ga me rawa ni qai vakadonui keda na Kalou. (1 Korinica 9:​27) E vola o Paula vei ira na lotu Vakarisito mai Roma: “Sa kuruvaki ki na tamata kecega na nomudou talairawarawa. O koya oqo ka’u sa rekitaki kemudou kina: ia sa yaloqu ga mo dou vuku e na ka vinaka, mo dou kakua talega ni cala e na ka ca.” (Roma 16:19) Sa vakarau totogitaki ira na dauveidauci se dauveibutakoci kei ira na vakayacora na itovo vakasisila o Jiova, me vaka ga nona vakamatei ira na 24,000 na Isireli ivalavala ca. (Efeso 5:​3-6, VV) Meda “kakua ni dau veibutakoci,” meda rogoca na vosa da qai kua ni guilecava.​—1 Korinica 6:​18, VV.

Dau Marautaka na iSolisoli i Jiova

20. Era vakatovolei Jiova vakacava na Isireli, na cava e qai yacovi ira?

²⁰ Na iwase levu ni lotu Vakarisito era sega ni rawai mera vakayacora na itovo tawakilikili. Ia e dodonu meda qarauni keda meda kua ni daudidi, ni rawa ni vakavuna me sega ni vakadonui keda na Kalou. E vakasalataki keda o Paula: “Me da kakua ni vakataki ira e so vei ira [na Isireli] e na nodra vakatovolea na Turaga ka mani vakarusai ira kina na gata. Ni kakua tale ga ni daudidi me vakataka e so vei ira, ka mani tala mai kina na nona agilosi na Kalou me vakarusai ira.” (1 Korinica 10:​9, 10, VV) Era didivaki Mosese kei Eroni na Isireli, era didivaka sara tale mada ga na Kalou ena gauna e vakani ira vakacakamana tiko kina ena mana. (Tiko Voli mai na Lekutu 16:41; 21:5) E raica vakamamada beka o Jiova na nodra didi mai na nodra veibutakoci? E vakaraitaka na iVolatabu ni kati ira mate na gata e levu na daudidi. (Tiko Voli mai na Lekutu 21:6) Ena dua na gauna e liu era vakamatei e sivia e 14,700 na daudidi talaidredre. (Tiko Voli mai na Lekutu 16:49) Meda kua ni vakatovolei Jiova ena noda beca na nona isolisoli.

21. (a) E uqeti vakalou o Paula me vola na ivakasala cava? (b) Eda na kalougata vakacava me vaka e tukuni ena Jemesa 1:​25 (VV)?

²¹ E tinia na ivakaro vei ira na nona itokani lotu Vakarisito o Paula ena nona vola na ivakasala oqo: “Era sa i dusidusi kece na veika e yacovi ira, ka ra sa volai tu me ra i vakasala vei keda eda sa bula e na gauna sa voleka mai kina na i vakataotioti. Sa i koya gona me qarauni koya kina ko koya sa nanuma ni sa tudei de qai bale.” (1 Korinica 10:​11, 12, VV) E vakalougatataki keda vakalevu o Jiova, me vakataki ira na Isireli. Meda kua ni vakataki ira, ia meda vakavinavinakataka tiko ga da qai kua ni guilecava na veika vinaka e solia tiko vei keda na Kalou. Nida vakila na dredre ni bula, da vakasamataka na veivakalougatataki e yalataka tu ena nona Vosa. Meda taura dei toka mada ga na noda veiwekani totoka kei Jiova da qai tomana tiko na kena vunautaki na nona Matanitu, na cakacaka e vakacolati keda kina. (Maciu 24:14; 28:​19, 20) Nida cakava oqo eda na marau dina kina, ni yalataka na iVolatabu: “E na vakalougatataki e na nona cakacaka ko koya sa dikeva matua na lawa, na lawa uasivi ka dau veisereki, ka sa tu dei kina; ni sa sega ni rogoca wale ga ka guilecava, ia sa rogoca ga ka vakayacora.”​—Jemesa 1:​25, VV.

O na Sauma Vakacava?

• Na cava e rawa ni vu ni noda rogoca na vosa da qai guilecava?

• Na cava e vinakati kina meda talairawarawa dina vua na Kalou?

• E rawa vakacava meda ‘kua ni veibutakoci’?

• Meda raica vakacava na isolisoli i Jiova?

[iYaloyalo ena tabana e 15]

Era guilecava na Isireli na veika lelevu e cakava o Jiova ena vukudra

[iYaloyalo ena tabana e 16]

Ena tiko ga e cake na ivakatagedegede ni nodra itovo na tamata i Jiova