E Dina Beka ni Sega ni Dau Mate na Yalo?

“SAI koya na Kalou sa vakavuna nai Vola Tabu kecega, a sa yaga oqo mei vakavuvuli, me vunauca na ca, me ia kina na vakadodonutaki, me ia kina na vakatavuvuli e na ka e dodonu,” e vola na yapositolo o Paula. (2 Timoci 3:​16) Io, na iVolatabu na ivola ni ka dina, e solia mai na Kalou dina o Jiova.​—Same 83:18.

E kila vinaka o Jiova na ka e yacovi keda nida sa mate ni o koya ga a bulia na ka kece, wili kina o keda na tamata. (Iperiu 3:4; Vakatakila 4:​11) Sa vakarautaka tu o koya ena nona Vosa uqeti na iVolatabu na isaunitaro dina qai veivakacegui me baleta na bula ni oti na mate.

Na Cava na Yalo?

Ena iVolatabu, na vosa e vakadewataki me “yalo” e dau kena ibalebale levu ga “na icegu.” Ia oqo e sega ni baleta ga na noda cegu tiko. Me kena ivakaraitaki, e kaya o Jemesa ena iVolatabu: “Sa mate na yago ni sa takali na yalo.” (Jemesa 2:​26) E raici gona e ke ni bula ni yago e vakatau tiko ena yalo.

Kena ibalebale ni yalo se igu oqo e sega ni icegu se cagi wale ga e curuma yani na yatevuso. Baleta na cava? Baleta nira bula tiko ga vakalekaleka na sela ni yago ni sa mudu na icegu​—“me vica na miniti tale,” e kaya na World Book Encyclopedia. Oya na vuna e rawa ni vakabulai kina e dua e se qai cavuka toka ga na nona icegu. Ia ni rau sa veikalikali na sela ni yago kei na igunibula, sa na dreve na sasaga kece me vakabulai o koya sa ciba. Se mani vakacava na levu ni icegu e ceguvi vua, ena sega ga ni bula rawa kina e dua mada ga na sela ni yagona. Na yalo gona na igunibula tawarairai e bula rawa tiko kina na sela kei na tamata. Na ka e vakania tiko na igunibula oqo na icegu.​—Jope 34:​14, 15.

Vakaevei na yalo oya, e vakavuna duadua ga na bula ni tamata? Na isau dodonu ni taro oqo eda na kunea ga ena iVolatabu. E vakadinadinataka na tui vuku o Solomoni ni “sa dua vata ga na nodrai cegu [se, “yalodra,” NW ]” na tamata kei na manumanu, qai taroga: “Ko cei sa kila na yalo ni tamata sa lako kicake, kei na yalo ni manumanu sa lako sobu vaka ki vuravura?” (Dauvunau 3:19-21) E cavuti gona e ke ni o rau ruarua na manumanu kei na tamata e tiko na yalodrau. Na cava beka e vakaibalebaletaki?

Na yalo se igunibula e rawa ni vakatauvatani ina livaliva e curuma tu na misini se iyaya vakalivaliva. Duidui na ka ena vakayacora na iyaya e cakacaka kina na livaliva tawarairai. Na sitovu ena katakata mai, na kompiuta ena seresereka na itukutuku kei na fika vereverea, ena saravi na iyaloyalo lako vata na rorogo ena retioyaloyalo. Ia na livaliva e sega vakadua ni lai vuki me iyaya se misini. E igu wale ga na livaliva. E vaka tale ga oya na igunibula, ni sega ni vuki me dua na kabula se me muria na nodra ivalavala na kabula e yavalati ira. E sega ni vakasama se me vakanananu rawa. “Sa dua vata ga na nodrai cegu [se, “yalodra,” NW]” na tamata kei na manumanu. (Dauvunau 3:​19) Ni sa mate na tamata, e sega ni lai bula tiko na yalona ena dua tale na vanua.

E vakaevei tu gona na kedra ituvaki na mate? Vakacava na yalo ni sa mate na tamata?

“Ko na Suka Tale Mo Kuvu ni Qele”

Ni sa nakita na imatai ni tamata o Atama me beca na ivakaro vakalou, sa qai kaya vua na Kalou: “E na buno ni matamu ko na kania kina na kemu kakana, ka yacova na siga ko na suka tale kina ki na qele; ni ko a buli maikina eliu: ni ko sa kuvu ni qele ga, ia ko na suka tale mo kuvu ni qele.” (Vakatekivu 3:​19) A bula tu e vei o Atama ni se bera ni buli koya o Jiova mai na kuvuniqele? Sega ni dua na vanua! A sega sara tu ga ni bula. Ni kaya gona na Kalou o Jiova ni na ‘suka tale ina qele’ o Atama, a vakaibalebaletaka tiko ni na suka tale ina veika ga a buli mai kina ena qele. Ena sega ni gole ina dua na vuravura ni yalo. Ni sa na mate o Atama, sa na sega ni bula tale tiko. Na kena itotogi na mate​—sa na mudu na nona bula​—e sega ni gole yani o koya ina dua tale na vuravura.​—Roma 6:​23.

Vakacava ga na vo ni tamata era sa mate? E vakamatatataki tu ena Dauvunau 9:​5, 10, na kedra ituvaki na mate, e kaya: “Ko ira na mate era sa sega ni kila e dua na ka, . . . sa sega na cakacaka, se na vakasama, se na kila ka, se na vuku, e nai bulubulu.” Na mate gona na ituvaki e sega ni qai vakilai tale kina e dua na ka. E vola na daunisame ni siga e mate kina na tamata, “sa lako tani na nonai cegu [se, “yalona,” NW], a sa suka ko koya ki na kena qele; e na siga dina ko ya sa oti na ka e vakanananu kina.”​—Same 146:4.

Macala vinaka e ke nira sega ni vakila e dua na ka na mate. Era sega ni kila e dua na ka. Era sega ni raici iko, rogoci iko, se vosa rawa vei iko. Sega ni rawa mera vukei iko se vakaleqai iko. Mo kua gona ni rerevaki ira na mate. Ia na cava e vakaibalebaletaki ni tukuni ni “lako tani” na yalo mai na tamata ena gauna sa mate kina?

“Lesu Tale Vua na Kalou” na Yalo

E kaya na iVolatabu ni gauna e mate kina e dua, “na yalo ena lesu tale vua na Kalou ko koya ka sa solia.” (Dauvunau 12:7) Kena ibalebale beka oqo ni vuka sara ga yani e maliwalala na yalo me lako vua na Kalou? Sega! Na ivakavakayagataki ni vosa “lesu” ena iVolatabu e sega ni dusia na nona toki sara ga e dua mai na dua na vanua ina dua tale. Me kena ivakaraitaki, a tukuni vei ira na Isireli tawayalodina: “Dou lesu mai vei au, au na qai lesu yani vei kemudou, sa kaya ko Jiova ni lewe vuqa.” (Malakai 3:7) Nodra “lesu” na Isireli vei Jiova e kena ibalebale na nodra saumaki mai na nodra cala kei na nodra muria tale na ivakaro dodonu ni Kalou. Na “lesu” i Jiova vei Isireli e kena ibalebale ni sa vakadonui ira tale na nona tamata. Ena ituvaki ruarua oya, na “lesu” e dusia tiko na veisau ni rai, sega ni nona toki e dua mai na dua na vanua ina dua tale.

Ni sa mate gona e dua, e sega ni “lesu” vua na Kalou na yalona me vuka yani i lomalagi. Ni sa takali na igunibula vei koya e sa mate, na Kalou duadua ga ena vakalesuya rawa vua na igu oya. Na ‘lesu tale ni yalona vua na Kalou’ e kena ibalebale ga ni vakatau vua na Kalou na nona rawa ni bula tale mai muri.

Vakasamataka mada na ka e kaya na iVolatabu me baleta na mate i Jisu Karisito. O Luke, e vola e dua na Kosipeli e kaya: “Sa kaci e na domo levu ko Jisu, ka kaya, I Tamaqu, au sa solia na yaloqu ki na ligamuni: ia ni sa vosa oti vakakoya, sa qai ciba.” (Luke 23:46) Na lako tani yani ni yalo i Jisu vua e sega ni kena ibalebale ni sa gole i lomalagi o koya. A sega ni vakaturi mai na mate o Jisu me yacova sara na ikatolu ni siga, qai cabe lesu i lomalagi ni sa oti e 40 tale na siga. (Cakacaka 1:​3, 9) Ia a nuidei o Jisu me biuta na yalona ena liga i Tamana ena gauna e mate kina, a nuitaki Jiova vakaoti ni rawa vua me vakabulai koya tale.

Io na Kalou duadua ga e rawa ni vakabula tale e dua. (Same 104:30) Sa bau totoka dina na inuinui oya!

iNuinui Ena Sega ni Daro

E kaya na iVolatabu: “Sa lako mai na gauna era na rogoca kina na domona [domo i Jisu] ko ira kecega e nai bulubulu [se, “o ira kece ena ibulubulu era nanumi tu,” NW], a ra na lako maikina.” (Joni 5:​28, 29) Io e yalataka o Jisu Karisito nira na vakaturi se vakabulai tale o ira kece e nanumi ira tu o Jiova. Era wili kina o ira na tamata i Jiova era dau muria na ivalavala dodonu. Ia era sa mate e vica vata na milioni era sega ni vakaraitaka rawa se ra na muria na ivakaro dodonu ni Kalou se sega. De dua era a sega sara ga ni kila na ivakaro i Jiova se a sega ni veirauti na gauna mera veisautaki ira kina. O ira tale ga vaka oqo e nanumi ira tu na Kalou mera na vakaturi, baleta ni iVolatabu e kaya: “[Era] na tu cake tale ko ira na mate, ko ira na yalododonu kei ira na sega ni yalododonu.”​—Cakacaka 24:15.

E sinai tu o vuravura nikua ena veicati kei na veisei, na itovo kaukaua kei na vakadavedra, na benu ca kei na mate ca. Kevaka mera vakaturi mai na mate, mera bula ena vuravura vaka oqo, na nodra marau ena lekaleka wale. Ia sa yalataka tu na Dauveibuli ni sa voleka na gauna me vakarusai ira kina na lewe i vuravura nikua e lewai ira tu o Setani na Tevoro. (Vosa Vakaibalebale 2:​21, 22; Taniela 2:​44; 1 Joni 5:​19) Sa na qai totoka vakaoti na bula nira sa na bula ga na kawatamata ivalavala dodonu​—“na vuravura vou.”​—2 Pita 3:​13.

Ena gauna oya, “na lewe ni koro ena sega ni kaya, Ka’u sa tauvi mate.” (Aisea 33:24) Sa na oti tale ga na vutugu ena vuku ni mate baleta ni “Kalou ena tavoya tani kecega na wai-ni-mata mai na matadra; ia ena sega tale na ciba, se na rarawa, se na tagi, ka na sega tale na vutugu: ni sa takali tani na ka makawa.” (Vakatakila 21:4) Sa dua na inuinui totoka dina oqo vei ira “ena ibulubulu era nanumi tu”!

Ena sega ni vakamatei ira na yalododonu vata kei ira na tamata ca o Jiova ni sa vakarusa mai vuravura na ivakarau ca. (Same 37:​10, 11; 145:20) Era na bula ga ena “veivakararawataki levu” ena rusa kina na vuravura ca nikua e dua “nai soqosoqo levu” era cavutu “mai na veivanua kece, kei na veimataqali, kei na veimatanitu kei na duivosavosa.” (Vakatakila 7:​9-​14) O koya gona, era na tu na iwiliwili tamata levu mera na kidavaki ira na mate era sa bula tale.

Vakaevei, o diva tu mo raici iratou tale na wekamu voleka eratou sa mate? O via bula tawamudu ena Parataisi e vuravura? Mo vuli mada mo kila na ka dina me baleta na loma ni Kalou kei na nona inaki. (Joni 17:3) E loma i Jiova “me bula na tamata kecega, ka mai kila sara nai vakavuvuli dina.”​—1 Timoci 2:​3, 4.

[iYaloyalo ena tabana e 4]

“Ko sa kuvu ni qele ga, ia ko na suka tale mo kuvu ni qele”

[iYaloyalo ena tabana e 5]

E rawa nida kaya ni yalo e vaka na livaliva

[iYaloyalo ena tabana e 7]

Na veivakaturi ena vu ni reki e sega ni tukuni rawa