Vakatotomuri Jiova ni O Vakavulici Luvemu

“Era sega li ni vakadodonutaki ira na luvedra na itubutubu kece?”​—IPERIU 12:7, Contemporary English Version.

1, 2. Na cava e dredre kina mera tuberi luvedra na itubutubu nikua?

ENA dua na vakatataro a caka mai Japani ena vica na yabaki sa oti era vakaraitaka kina e rauta e veimama na uabula era vakatarogi, ni rui lailai na nodra veitaratara na itubutubu kei na gone, ra qai dau vakademeni luvedra na itubutubu. Ena dua tale na vakatataro ena vanua vata oya, e voleka ni dua na ikava era kaya nira sega ni kila se mera veimaliwai vakacava kei luvedra. E sega ni basika na leqa oqo ena veivanua ga vakaesia. A volai ena Toronto Star ni “levu na itubutubu mai Canada era sega ni kila vinaka se mera itubutubu vinaka vakacava.” Sa qai dredre tiko ga vei ira na itubutubu e veiyasa i vuravura mera tuberi luvedra.

² Na cava e dredre kina mera tuberi luvedra na itubutubu? E dua na vuna levu nida sa bula tiko ena “iotioti ni veisiga,” eda sa tiko ena “gauna cacamatua, lewalewai dredre.” (2 Timoci 3:​1, NW) E baleta tale ga ni kaya na iVolatabu ni ‘ca na nanuma ni tamata mai na gauna sa cauravou kina.’ (Vakatekivu 8:​21) Era rawai vakalevu ga na itabagone ina ilawaki i Setani, o koya e “vaka na laioni sa tagi,” e dau sagai ira e lailai na ka era kila. (1 Pita 5:⁠8) Era na sotava gona e levu na leqa na itubutubu lotu Vakarisito nira saga mera tuberi luvedra “ena veivakadodonutaki kei na ivakarau ni vakasama i Jiova.” (Efeso 6:​4, NW) Era na vukei luvedra vakacava mera qaravi Jiova, me rawa kina “me ra vakaduiduitaka na vinaka mai na ca,” na itubutubu?​—Iperiu 5:​14, VV.

3. Na cava e vinakati kina na veivakavulici kei na veidusimaki ni itubutubu ena nodra tuberi vinaka na gone?

³ “A ka lialia sa vauci e lomana na gone,” e kaya na tui vuku o Solomoni. (Vosa Vakaibalebale 13:1; 22:15) Me kau laivi na lialia mai lomadra, ena vinakati mera veivakadodonutaki ena loloma na itubutubu. Ia, era sega ni dau marautaka na gone mera vakadodonutaki. Era sega ga ni dau taleitaka na ivakasala na gone, veitalia se o cei e solia. E gadrevi kina vei ira na itubutubu mera “vakatavulica na gone e na sala e dodonu me lako kina.” (Vosa Vakaibalebale 22:⁠6) E rawa ni vakabulai ira na gone na nodra muria na ivakasala oya. (Vosa Vakaibalebale 4:​13) E dodonu gona mera kila na itubutubu na veika mera vakavulici luvedra kina!

Ka e Okati Ena Veivakavulici

4. Na cava na ibalebale ni vosa na “veivakadodonutaki” e vakayagataki ena iVolatabu?

⁴ E so na itubutubu era sega ni vakavulici luvedra baleta nira sega ni via beitaki nira veivakararawataki vakayago, ena nodra vosa se nira vakararawataka na lomadra na gone. Meda kua ni rerevaka na veika oya. Na vosa “veivakadodonutaki” e vakayagataki ena iVolatabu e sega ni kena ibalebale na veivakararawataki se veivakalolomataki. Na vosa vakirisi ni “veivakadodonutaki” e vakayagataki ga ina veivakavulici, vuli, veivakasalataki kei na so na gauna ena veivakanakuitataki e tau ena loloma.

5. Na cava e yaga kina me raici na ivalavala ni nona vakavulici ira nona tamata o Jiova?

⁵ E ivakaraitaki uasivi ni dauveivakavulici vaka oya na Kalou o Jiova. Ni vakatauvatani Jiova kei na dua na tama, e vola na yapositolo o Paula: “Era sega li ni vakadodonutaki ira na luvedra na itubutubu kece? . . . O ira na tamada vakayago era vakadodonutaki keda ena dua na gauna lekaleka ena kena vinaka duadua era nanuma. Ia na Kalou e vakadodonutaki keda meda vinaka kina, ni vinakata meda yalosavasava.” (Iperiu 12:​7-​10, Contemporary English Version) Io, e vakavulici ira na nona tamata o Jiova mera yalosavasava. Nida vakasamataka na ivalavala ni nona vakavulici ira nona tamata o Jiova, ena levu na ka eda vulica me baleta noda vakavulici luveda.​—Vakarua 32:4; Maciu 7:​11; Efeso 5:⁠1.

Me Salavata Kei na Loloma

6. Na cava e rawa ni dredre kina vei ira na itubutubu mera vakatotomuria na loloma i Jiova?

⁶ “Sa loloma na Kalou,” e kaya na yapositolo o Joni. O koya gona, na veivakavulici nei Jiova e dau salavata kei na loloma. (1 Joni 4:8; Vosa Vakaibalebale 3:​11, 12) Kena ibalebale beka oqo ni rawarawa nodra vakatotomuri Jiova ena veivakavulici o ira na itubutubu era sa lomani ira rawa tu na luvedra? Sega. Na loloma ni Kalou e yavutaki ena ivakavuvuli dodonu. E kaya e dua na vuku ena vosa vakirisi ni loloma oqo “e sega ni vakatau tu ga ena noda veilomani vakaveiwekani.” E sega ni bibi vua na Kalou na noda veinanumi. E kauaitaka ga na veika e vinaka vei ira nona tamata.​​—⁠Aisea 30:20; 48:⁠17.

7, 8. (a) Na ivakaraitaki cava e vakaraitaka nona lomani ira nona tamata o Jiova? (b) Era na vakatotomuri Jiova vakacava na itubutubu ena nodra vukei luvedra mera muria na ivakavuvuli vakaivolatabu?

⁷ Vakasamataka mada na nona lomani ira na Isireli o Jiova. E vakayagataka o Mosese e dua na ivakatautauvata totoka ni vakamacalataka nona lomana o Jiova na matanitu gone o Isireli. Eda wilika kina: “Me vaka na ikeli ni sa seuta nai oviovi ni luvena, sa cakurobaroba e matadra na luvena, sa vakatetaba, sa kauti ira, sa vukataka e na tabana; sa tuberi ira vakakina ko Jiova [na Jekope].” (Vakarua 32:9, 11, 12) Ni vakavulici luvena me vuka, e dau “seuta nai oviovi” se sova o tina ni ikeli, qai dau cakurobaroba ena nona saga me vuka o luvena. Ni sa lade tani mai na sova e dau tu vakalevu ena barinivatu cere, e ‘cakurobaroba e matana’ o tinana. Ke lutu o luvena, ena “vukataka e na tabana” o tinana. A lomana vaka oqori o Jiova na matanitu sucu vou o Isireli. E solia vei ira na Lawa i Mosese. (Same 78:​5-7) E karona na matanitu oya na Kalou, e tu vakarau me taqomaka ena gauna era vakaleqai kina na nona tamata.

⁸ Era na vakatotomuria vakacava na loloma i Jiova na itubutubu lotu Vakarisito? Mera tekivu ena nodra vakavulici luvedra ena ivakavuvuli ni Vosa ni Kalou. (Vakarua 6:​4-9) Mera saga me dau salavata kei na ivakavuvuli vakaivolatabu na nodra vakatulewa na gone. Nira cakava oqo na itubutubu, ena vaka sara ga era cakurobaroba e mata i luvedra, nira vakaraica toka nodra vakayagataka na ivakavuvuli era vulica. Ni soli tiko vakamalua na galala vei ira na gone era tubucake tiko, era na tu vakarau na itubutubu dau loloma mera “vakatetaba” mera ‘vukataki luvedra e tabadra’ ke ra sotava na leqa. Na leqa cava?

9. Na leqa cava mera qarauna na itubutubu dau loloma? Vakamacalataka.

⁹ Na Kalou o Jiova e tukuna vei ira na Isireli ni na vakaleqai ira na veimaliwai ca. (Tiko Voli mai na Lekutu 25:​1-​18; Esera 10:​10-​14) E rerevaki tale ga na veimaliwai kei ira na tamata ca ena gauna oqo. (1 Korinica 15:33) E dodonu mera vakatotomuri Jiova tale e ke na itubutubu. Na goneyalewa yabaki 15 o Lisa e veimaliwai tiko kei na dua na gonetagane e sega ni duavata kei na nodratou itovo kei na nodratou taleitaka na veika vakayalo na vuvale i Lisa. Kaya o Lisa: “Rau vakila na noqu itubutubu na veisau ni noqu itovo. So na gauna rau vakadodonutaki au, so na gauna rau vakayaloqaqataki au.” Rau vakarogoci Lisa vakamalua, me rau vukei koya ena ka erau raica me nona leqa​​—⁠nona vinakata me vakamarautaki ira na nona icaba.a

Veivosaki Tiko Ga

10. E ivakaraitaki vakacava o Jiova ni vosa vei ira na Isireli?

¹⁰ Ena yaga na nodra vakavulici luvedra na itubutubu ke ra dau veivosaki tiko ga kei luvedra. Dina ga ni kila o Jiova na ka e tu e lomada, ia e dau uqeti keda meda vosa vua. (1 Veigauna 28:⁠9) Ni solia oti nona Lawa o Jiova, e lesi ira tale na Livai mera vakavulici ira na Isireli, e talai ira na parofita mera lai veivosaki, mera vakadodonutaki ira tale ga. E vakadonuya tale ga me rogoca na nodra masu.​​—⁠2 Veigauna 17:​7-9; Same 65:2; Aisea 1:​1-3, 18-​20; Jeremaia 25:4; Kalatia 3:​22-​24.

11. (a)E rawa vakacava me vinaka tiko ga nodra veivosaki na itubutubu kei luvedra? (b) Na cava e bibi kina mera dau vakarogoci luvedra na itubutubu?

¹¹ Era na vakatotomuri Jiova vakacava na itubutubu nira veivosaki kei luvedra? Kena imatai, mera solia na nodra gauna vei luvedra. Mera kua tale ga ni cavuta na itubutubu na vosa e veivakayalolailaitaki, me vaka, “Oya beka ga na ka e vakaleqai iko tiko? Au nanuma ga de dua na ka e bibi”; “E tawayaga wale ga qori”; “Ia, na cava ga o namaka? O se gone ga.” (Vosa Vakaibalebale 12:18) Me vukei ira na gone mera dau vakaraitaka na ka e tu e lomadra, era dau saga na itubutubu yalomatua mera rogoci ira vinaka. Na itubutubu e sega ni kauaitaki ira na gone nira se lalai, era na sega ni kauaitaki koya tale ga na luvena nira sa qase cake. O Jiova e dau rogoci ira na nona tamata. E rogoci ira na yalomalumalumu era masuti koya. ​​—⁠Same 91:15; Jeremaia 29:12; Luke 11:​9-​13.

12. Ena rawarawa mera torovi ira na itubutubu na gone ke tiko na itovo cava vei ira na itubutubu?

¹² Vakasamataka tale ga e so na itovo ni Kalou e vakarawarawataka na nodra torovi koya na nona tamata. Me kena ivakaraitaki, e valavala ca levu o Tui Tevita ni veibutakoci kei Pacisepa. Ni tamata ivalavala ca ga, e cakava o Tevita e so tale na cala bibi. Ia e torovi Jiova tiko ga me kerea na nona veivosoti kei na veivakadodonutaki. E sega ni vakabekataki ni yalololoma ga ni Kalou a rawa kina vei Tevita me torovi Jiova tale. (Same 103:⁠8) Nira vakaitovotaki ira ena itovo ni Kalou na yalololoma, ena vakarawarawataka vei ira na itubutubu mera veivosaki tiko ga kei luvedra ena gauna mada ga era cala kina na gone.​—Same 103:13; Malakai 3:​17.

Mo Yalorawarawa

13. Na cava e okati tale ga ena yalorawarawa?

¹³ Mera yalorawarawa qai tiko tale ga vei ira na itubutubu na “vuku maicake,” nira dau rogoci luvedra. (Jemesa 3:​17) “Me kilai na nomudou yalomalumalumu [se, “yalorawarawa,” NW] vei ira na tamata kecega,” e vola na yapositolo o Paula. (Filipai 4:⁠5) Na cava na ibalebale ni yalorawarawa? E dua na ibalebale ni vosa vakirisi e vakadewataki me “yalorawarawa” e kaya, “kua ni vakabibitaka mo muria na veilawa lalai kece.” E rawa vakacava mera yalorawarawa na itubutubu, ra qai vakadeitaka ni muri tiko na itovo savasava?

14. E yalorawarawa vakacava o Jiova vei Loti?

¹⁴ O Jiova e ivakaraitaki uasivi ni yalorawarawa. (Same 10:17) Ni tukuna vei Loti kei na nona vuvale me ratou biuta na koro e vakarau vakarusai o Sotoma, a “vakaberabera” tiko o Loti. Ni qai kerei koya na agilosi i Jiova me dro i ulunivanua, e kaya o Loti: “E dredre ni ka’u . . . dro ki na ulu-ni-vanua . . . na koro oqo [o Soa] sa voleka me’u . . . dro kina, ia sa lailai wale: me’u dro mada kina, (e lailai, ne?)” Na cava e cakava o Jiova? E kaya: “Raica, ka’u sa vakarorogo vei iko e na ka talega oqo, ni’u na sega ni vukica na koro oqo, ko sa vosataka.” (Vakatekivu 19:​16-​21, 30) E vakadonuya o Jiova na kerekere i Loti. Io, e dodonu mera tudei na itubutubu ina veika e tukuna na Kalou o Jiova ena nona Vosa na iVolatabu. Ia ena so na gauna e rawa ni vakacegui na loma i gone ke sega ni beci na ivakavuvuli vakaivolatabu.

15, 16. Na cava e rawa mera vulica na itubutubu ena ivakaraitaki ena Aisea 28:​24, 25?

¹⁵ E okati tale ga me yalorawarawa na vakarautaki ni loma i gone me ciqoma na ivakasala. Ni vakatauvatani Jiova me vaka na dauteitei e kaya o Aisea: “Sa cuki were tiko beka ko koya sa daucuki me kabukaburaki kina? sa cukita ka logana tiko beka na nona were? Ni sa logana vakavinaka na delana, sa sega beka ni duibiubiuta kina na kumini loa, ka biuta voli na kumini dina, ka kaburaka vakayatuni na witi kei na parile e na tikina e vakarautaki kina, kei na sila vuti e na bati ni were?”​​—⁠Aisea 28:​24, 25.

¹⁶ O Jiova e ‘cukita na were me kakaburaki kina, e cukita ka logana nona were.’ E vakaraitaka oqo ni dau vakarautaka na lomadra na nona tamata ni bera ni vakavulici ira. Era na “cukita” vakacava na loma i luvedra na itubutubu? E vakatotomuri Jiova e dua na tama ni vakadodonutaki luvena tagane yabaki va. Ni sabaka e dua na gone o luvena tagane, e vakarogoca taumada o tama na iulubale i luvena. E vaka e “cukita” na loma i luvena o tamana ni talanoataka na nona vakararawataka e dua na gonelailai e dua na dau veisagai. Ni rogoca oti na italanoa o luvena, e kaya ni dodonu sara ga me totogitaki na dau veisagai oya. Na ‘cukicuki’ oya e tara sara ga na loma i luvena me raica rawa kina ni cala na nona sabaka na gone oya baleta ni oya e nodra cakacaka na dau veisagai.​​—⁠2 Samuela 12:​1-​14.

17. Na ivakaraitaki cava ni veivakadodonutaki e tiko ena Aisea 28:​26-​29?

¹⁷ O Aisea e vakatauvatana tale ga na veivakadodonutaki nei Jiova ina iyaya e vakayagataki ena teitei, oya na isamu. Ena vakatau na isamu cava e vakayagataka na dauteitei ena kaukaua ni qanisila se dua tale na kau. E dau vakayagataki ga na kau lailai me samuti kina na kumini loa, e vakayagataki na ititoko me samuti kina na kumini dina, ia e dau voroki na qa ni sorenikau kaukaua ni toqici kina na yava ni qiqi. Ena sega ni samusamuta tiko ga me yacova ni vurumemea. Ni vinakata o Jiova me cavuraka e dua na ka tawakilikili mai vei ira nona tamata, na ka e cakava ena vakatau ina ka e gadrevi kei na ituvaki e sotavi tiko. E dau loloma qai sega ni veivakasaurarataki o koya. (Aisea 28:​26-​29) E so na gone era taura rawa na ka e via tukuni vei ira ni rai ga yani na itubutubu. So e tukuni wasoma vei ira na ka, so ena rairai vinakati mera cudruvi. Na itubutubu e yalorawarawa ena solia ga na veivakadodonutaki e ganita na gone.

Me Yaga na Veivosaki Vakavuvale

18. E rawa nira lokuca vakacava na itubutubu na vuli iVolatabu e caka wasoma?

¹⁸ Na vuli iVolatabu vakavuvale e caka wasoma kei na veivosakitaki ni tikinivolatabu e veisiga e sala uasivi ni nodra vakavulici na gone. Ena yaga na vuli vakavuvale ke caka wasoma. Ke sega ni dei na kena gauna se dau loku ga vakasauri, ena sega ni caka wasoma. E dodonu vei ira na itubutubu mera ‘volia na gauna’ me caka kina na vuli. (Efeso 5:​15-​17) Dau via dredre toka na kena loku na gauna e veiganiti. E vakila e dua na ulunivuvale ni gauna era qase cake kina na gone, sa via dredre me vakasoqonitaki iratou vata vakavuvale. Ia, eratou dau tiko kece ena bogi e caka kina na soqoni ni ivavakoso. Mani lokuca o tamadratou me ratou vuli ena dua na bogi ni oti na soqoni. E yaga dina na vuli oya. Eratou sa dauveiqaravi i Jiova papitaiso na gone tolutolu.

19.Era na vakatotomuri Jiova vakacava na itubutubu nira veivakavulici e vale?

¹⁹ Ia, ena sega ni yaga ke sagai me vulici rawa ga na ivola vakaivolatabu e taurivaki ena vuli. E vakavulici ira na Isireli era vakatikori lesu o Jiova ena nona vakayagataki ira na bete mera ‘vakatakila na kena ibalebale ka vakamacalataka na veika era wilika’ ena Lawa. (Niemaia 8:⁠8) E dau vakarautaka vinaka na vuli ena nona rumu me rawa kina ni moica na vuli me yaga yadudua vei iratou na gone e dua na tama a vukei iratou vituvitu na luvena me ratou lomani Jiova. E kamikamica kina na vuli vei iratou na luvena. “Keitou marautaka dina na vuli,” e kaya e dua vei iratou na gone sa uabula ena gauna oqo. “Kevaka keitou qito tiko e tuba keitou qai kacivi me keitou vuli, e tini sara ga e kea na qito ni keitou sa cici me keitou lai vuli. E bogi marautaki duadua ena loma ni macawa.”

20. Na leqa cava e rawa ni yaco ena vakamacalataki ena ulutaga e tarava?

²⁰ E kaya na daunisame: “Raica, na gone era sa nonai solisoli na Kalou: kei na vua ni kete sa kenai sau ni ka vinaka.” (Same 127:⁠3) E vinakati na gauna kei na sasaga ena nodra vakavulici na gone, ia nida vakavulici ira vinaka ena rawa mera rawata na bula tawamudu na luveda. Sa na dua dina na icovi totoka! Meda saga gona meda vakatotomuri Jiova nida vakavulici ira na luveda. Dina ga nira vakacolati na itubutubu mera “tuberi luvedra ena veivakadodonutaki kei na ivakarau ni vakasama i Jiova,” ia e sega ni vakadeitaki ni na yaga na nodra veivakavulici. (Efeso 6:​4, NW) Ke mani tuberi vinaka sara, e rawa ni veisau na gone me beca na ivakavuvuli qai sega ni qaravi Jiova. Na cava me caka ena ituvaki oya? Ena vakamacalataki oqori ena ulutaga e tarava.

[iVakamacala e ra]

Na Cava Nomu iSaunitaro?

• Era vakatotomuria vakacava na itubutubu na loloma i Jiova e tukuni ena Vakarua 32:​11, 12?

• Na cava o vulica mai na ivalavala ni nona veivosaki o Jiova kei ira na Isireli?

• Na cava eda vulica ena nona rogoca o Jiova na kerekere nei Loti?

• Na cava o vulica me baleta nodra vakadodonutaki na gone ena Aisea 28:​24-​29?

[iYaloyalo ena tabana e 8, 9]

O Mosese e vakatauvatana nona vakavulici ira nona tamata o Jiova kei na ivakarau ni nona vakavulici luvena na ikeli

[iYaloyalo ena tabana e 10]

Mera solia na nodra gauna na itubutubu vei luvedra

[iYaloyalo ena tabana e 12]

“E bogi marautaki duadua ena loma ni macawa”