Ra na Vukei Iko Vakacava na Sanito Dina?
ENA so tale na ivakadewa ni iVolatabu, na vosa vakirisi ni “sanito” e dau vakadewataki me “yalosavasava.” E tukuni cei tiko oqo? “Vei ira na vakabauta,” e kaya na Expository Dictionary of New Testament Words, “era okati kece kina na tamata vakabauta, e sega ni baleti ira wale ga e so era kilaitani ena nodra ivalavala savasava, se vei ira sa mate era biuta tu mai e dua na ivalavala lavotaki me kedrai idivi.”
O koya gona, na yapositolo o Paula a lesi ira kece na lotu Vakarisito taumada mera sanito dina, se ra yalosavasava. Me kena ivakaraitaki, a vola nona ivola ena imatai ni senitiuri S.K. “kivei ira nai soqosoqo lewe ni lotu ni Kalou mai Korinica, kei ira kecega era sa lotu [se, “yalosavasava,” NW] mai Akaia taucoko [ena yasana vakaroma].” (2 Korinica 1:1) E muri, a volavola o Paula “vei kemudou kecega sa tiko mai Roma, oi kemudou sa daulomana na Kalou, oi kemudou sa kacivi me yalosavasava.” (Roma 1:7) O ira na yalosavasava oqo era se sega ni mate, se ra vakaduiduitaki ena vuku ni nodra ivalavala vinaka mera uasivi kina vei ira tale e so era vakabauta vata. Ena yavu cava era tukuni kina nira yalosavasava?
Veivakasavasavataki na Kalou
E tukuna na Vosa ni Kalou ni sega ni rawa vua na tamata se dua na isoqosoqo me vakadonuya e dua me sanito. E kaya na iVolatabu: “O koya [na Kalou] sa vakabulai keda, ka sa kacivi keda me da yalosavasava, a sa sega ga e na vuku ni noda cakacaka, e na vuku ni sa nonai naki ga kei na loloma walega.” (2 Timoci 1:9) E vakasavasavataki e dua e yalosavasava ena veikacivi i Jiova, e yavutaki ena nona loloma na Kalou qai salavata kei na nona inaki.
Era vauci na yalosavasava ena ivavakoso ni lotu Vakarisito ena “veiyalayalati vou.” Na dave ni dra i Jisu Karisito e ivakadei ni veiyalayalati oqo qai vakasavasavataki ira tale ga na vauci kina. (Iperiu 9:15; 10:29; 13:20, 24) Nira vakasavasavataki ena mata ni Kalou, era yaco kina ‘mera matabete yalosavasava, mera cabora kina na imadrali vakayalo e vinaka vua na Kalou ena vuku i Jisu Karisito.’—1 Pita 2:5, 9.
Ra Dau Veivukei, Ra Dautataro
E dau vakabauti ni rawa nira solia na “sanito” vei ira na vakabauta na kaukaua, era le milioni era masuti ira mera dautataro se ra vakarokorokotaki ira nira vakayagataka na nodra isulu, iyaya kei na veika vaka oya era maroroya tu. E ivakavuvuli beka vakaivolatabu? Ena nona iVunau ena Ulunivanua, a vakavulici ira na nona imuri o Jisu ena sala mera torova kina na Kalou, ena nona kaya: “O koya mo dou qai masu vakaoqo: Tama i keimami mai lomalagi, Me vakarokorokotaki na yacamuni.” (Maciu 6:9) Na masu e vagolei duadua ga vua na Kalou o Jiova.
Nodra saga me tokoni na nodra dautataro na “sanito,” era vakayagataka kina e so na daunicioloji na Roma 15:30, e kaya: “Ka’u sa vakamasuti kemudou, na veiwekani, e na vuku ni noda Turaga ko Jisu Karisito, e na vuku talega ni loloma ni Yalo Tabu, me da gumatua vata e na masu vua na Kalou e na vukuqu.” E vakauqeti ira tiko beka na vakabauta o Paula mera masuti koya se ra torova na Kalou ena vuku ni yacana? Sega. Dina ga ni uqeti ena iVolatabu meda dau masulaki ira na sanito dina, se o ira na yalosavasava, ia e sega vakadua ni vakaroti keda na Kalou meda masuti ira se da masuta mera noda dautataro na yalosavasava oqori.—Filipai 1:1, 3, 4.
Io, sa lesia oti na Kalou o koya me noda dautataro. “Oi au na sala, kei na vu-ni-dina, kei na vu-ni-bula,” e kaya o Jisu Karisito. “Sa sega ni torovi Tamaqu walega e dua na tamata, e na vukuqu ga.” A kaya tale ga o Jisu: “Na ka kecega dou na kerea e na yacaqu, au na kitaka, me vakarokorokotaki na Tamaqu e na vuku ni Luvena. A ka kecega dou na kerea e na yacaqu, au na kitaka.” (Joni 14:6, 13, 14) Eda nuidei ni tu vakarau o Jiova me rogoca na noda masu eda cabora ena yaca i Jisu. Me baleti Jisu, e kaya na iVolatabu: “Sa rawarawa kina vua me vakabulai ira sara era sa lako mai vua na Kalou e na vukuna, ni sa bula tikoga ko koya me masulaki ira.”—Iperiu 7:25.
Ke sa tu vakarau o Jisu me noda dautataro, na cava na vuna era dau masuta vakavuqa kina na “sanito” na lewenilotu nei Veivanua Vakarisito? Ena nona ivola The Age of Faith, a vakadikeva lesu na daunitukutuku makawa o Will Durant na itekitekivu ni ivakavuvuli oqo. E vakadinata ni dokai na Kalou Cecere Duadua, e sega tale ga ni dredre na torovi Jisu, ia e kaya o Durant: “Ni dua e vakawalena na iVunau i Jisu ena Ulunivanua, sa macala ni na rere na toro vakadodonu vei [Jisu]. E vakasama vakayalomatua cake me masu vua e dua na sanito, o koya sa vakadinadinataki ni sa vakadonui me tiko mai lomalagi, me qai nona itavi na vakamamasu vei Karisito.” E donu beka na iulubale oqo?
Na iVolatabu e vakavulica vei keda ni vuku i Jisu ga eda sa “doudou kina ka toro voleka e na vakararavi” vua na Kalou ena masu. (Efeso 3:11, 12) E sega ni yawa se vakayawaki koya na Kalou Cecere Duadua me rogoca noda masu na kawatamata. A masu ena nuidei na daunisame o Tevita: “Oi kemuni sa daurogoca na masu, ena toro mai vei kemuni na tamata kecega.” (Same 65:2) E sega ni vakadewa mai o Jiova na nona kaukaua ina nodra isulu, iyaya, kei na veika vaka oya na “sanito” sa ra mate, ia e dau solia ga na yalona tabu vei ira era kerea ena vakabauta. A vakamacalataka o Jisu: “Kevaka dou kila, koi kemudou sa tamata ca, mo dou solia na ka vinaka vei ira na luvemudou; sa qai dina vakalevu cake, ni na solia na Yalo Tabu ko koya na Tamamudou vakalomalagi vei ira sa kerekere vua!”—Luke 11:13.
Nodra iTavi na Yalosavasava
Era sa mate ena vica na senitiuri sa oti na yalosavasava a volatukutukutaki ena ivola nei Paula, qai yaco na gauna mera taura kina “nai sala ni bula,” oya na nodra vakaturi cake i lomalagi. (Vakatakila 2:10) O ira na qarava na Kalou o Jiova era kila ni nodra vakarokorokotaki na sanito dina oqo e sega ni volai ena ivolatabu, era na sega gona ni veitaqomaki mai na kena sotavi na tauvimate, leqa tubukoso, tadre ni bula vakailavo, qase, se na mate. Ia, o na rairai taroga, ‘Era kauaitaki keda dina li o ira na yalosavasava ni Kalou? E dodonu beka meda namaka mera cakava na ka ena vukuda?’
Era cavuti vakalevu na yalosavasava ena parofisai i Taniela. Ena ikaono ni senitiuri B.S.K., a raica o Taniela e dua na raivotu veivakauqeti, ia na kena vakayacori e tara na noda gauna oqo. Eratou vude cake mai waitui e va na manumanu vakarerevaki e vakatakarakarataka na matanitu vakatamata, eratou sega ni vakaceguya rawa na veika era gadreva dina na kawatamata. A qai parofisaitaka o Taniela: “Ia ko ira na yalosavasava i Koya sa Cecere sara era na rawata na matanitu, ka ra na taukena na matanitu ka sega ni mudu, io ka sega sara ni mudu.”—Taniela 7:17, 18.
A vakadeitaka o Paula na nodra “ivotavota na yalosavasava,” oya mera lai veiliutaki vata kei Karisito mai lomalagi. (Efeso 1:18-21, NW) Na dra i Jisu e dolava na sala vei ira na le 144,000 na yalosavasava mera vakaturi ena bula i lomalagi. A kaya na yapositolo o Joni: “Sa kalougata ka yalosavasava ko koya sa vakaturi cake e nai matai ni bula tale mai na mate: ena sega ni kaukauwa vei ira nai karua ni mate, ia era na bete ni Kalou kei Karisito, ka ra na lewa vata kaya ka dua na udolu na yabaki.” (Vakatakila 20:4, 6; 14:1, 3) Ena raivotu, a rogoca o Joni na domodra na ilawalawa kabula vakalomalagi era lagasere ena mata i Jisu ni sa vakalagilagi oti: “Ka voli keimami e na nomuni dra maivei ira kecega na veimataqali, kei na duivosavosa, kei na veimatanitu, kei na veivanua, me keimami nona na Kalou: ia kemuni sa lesi keimami me keimami tui, me keimami bete talega, vua na neimami Kalou; ia keimami na lewa tiko e vuravura.” (Vakatakila 5:9, 10) Sa veivakacegui dina! Na Kalou ga o Jiova e digitaki ira vinaka na tagane kei na yalewa oqo. Kuria, era sotava na leqa kece ga e dau sotava na kawatamata, ia era a veiqaravi voli ga ena yalodina e vuravura. (1 Korinica 10:13) O koya gona, eda na rawa ni vakadeitaka ni o ira na yalosavasava se sanito era sa vakaturi oqo era na veiliutaki vakayalololoma ra qai veinanumi, nira na kauaitaka tiko na noda malumalumu kei na veika eda lekata.
Veivakalougatataki na Matanitu ni Kalou
Sa na vakarau yavala na Matanitu ni Kalou me vakaotia kece e vuravura na itovo ca kei na rarawa. Ena gauna oqori, sa ra na qai toro voleka sara kina na kawatamata vua na Kalou. A vola o Joni: “Ia ka’u a rogoca e dua na domo levu mai lomalagi, sa kaya, Raica, a vale ni Kalou sa tu vei ira na tamata, ia ena tiko vata kei ira ko koya, ia era na nona tamata, ia ko koya na Kalou ena tiko vata kei ira, me nodra Kalou.” Era na sotava kina na kawatamata na veivakalougatataki era se sega vakadua ni bau vakila, a tomana na parofisai: “Na Kalou ena tavoya tani kecega na wai-ni-mata mai na matadra; ia ena sega tale na ciba, se na rarawa, se na tagi, ka na sega tale na vutugu: ni sa takali tani na ka makawa.”—Vakatakila 21:3, 4.
Ena dua dina na gauna marautaki oqori! A tomani na kena vakamacalataki na vua ni veiliutaki uasivi nei Karisito Jisu kei ira na le 144,000 na yalosavasava, ena veivosa e volatukutukutaki ena Maika 4:3, 4: “Ena ia na veilewai [o Jiova] e na vukudra na veimataqali e vuqa, kei na veivunauci e na vuku ni veimatanitu kaukauwa e tu vakayawa; ka ra na tukitukia na nodrai seleiwau mei bati ni siviyara, kei na nodra moto mei sele ni samaki: ena sega ni lavei seleiwau e dua na matanitu ki na matanitu tani, a ra na sega tale ni vulica nai valu. A ra na dui tiko ga na tamata yadua e na ruku ni nona vaini, kei na ruku ni nona lolo; ka sega e dua me na vakarerei ira: ni sa kaya na gusu i Jiova ni lewe vuqa.”
Era veisureti tiko na yalosavasava. E vakatakarakarataki ira e dua na yalewa vakawati, era kaya tiko ga na sanito dina oqo: “Lako mai.” Qai tomana na tikinivolatabu: “Me kaya talega ko koya sa rogoca, Lako mai. Ia me lako mai ko koya sa viagunu. O koya sa vinakata, me mai gunuva walega na wai ni bula.” (Vakatakila 22:17) Na cava e okati ena “wai ni bula”? E dua vei ira na ka e okati kina oya na kilaka dodonu me baleta na inaki ni Kalou. Nona masu vua na Kalou, a kaya kina o Jisu: “Ia sai koya oqo na bula tawa mudu, me ra kilai kemuni na Kalou dina duaduaga, kei Jisu Karisito ko koya ko ni a tala mai.” (Joni 17:3) E rawati na kilaka oqo mai na kena vulici vakawasoma na iVolatabu. Eda marau nida kila rawa mai na iVolatabu se o cei o ira na yalosavasava, da qai vulica na sala ena vakayagataki ira kina na Kalou me yaga tawamudu vei keda na kawatamata!
[iYaloyalo ena tabana e 4]
A vola o Paula e so na ivola uqeti vakalou vei ira na sanito dina
[iYaloyalo ena tabana e 5]
Era yaco na yapositolo yalodina i Jisu mera sanito dina, se ra yalosavasava
[iYaloyalo ena tabana e 6]
E rawa nida masu ena nuidei vua na Kalou ena vuku i Jisu Karisito
[iYaloyalo ena tabana e 7]
Era na veiliutaki vakayalololoma na sanito vakaturi oti, se o ira na yalosavasava ena vuravura taucoko