Ra Vakacegui na Rarawa

ENA veisenitiuri sa oti, era lomatarotarotaka e vuqa na vuku kei na daunicioloji na vuna e vakatara tiko kina na Kalou na rarawa. So era vakadeitaka ni vakavuna ga na Kalou na rarawa baleta ni kaukaua duadua. E kaya o koya a vola na ivunau e lewe ni Clementine Homilies, e dua na ivola e sega ni uqeti vakalou ni ikarua ni senitiuri, ni taura tu e ligana ruarua na Kalou na kaukaua ni kena liutaki na vuravura. E tiko ena “yasana imawi,” na Tevoro, e vakavuna na rarawa kei na veivakalolomataki, ia ena “yasana imatau,” o Jisu, e veivakabulai, e veivakalougatataki tale ga.

Ena yasana kadua, e so era vakabauta ni sega ni rawa ni vakavuna na Kalou na rarawa, ia nira sega ni kila se cava e vakatara tiko kina, era lai tini cakitaka kina ni sotavi tiko na rarawa. “E ka ni vakasama wale ga na ca,” e vola o Mary Baker Eddy. “Ke da ciqoma ni ka wale na ivalavala ca, tauvimate kei na mate, e rawa ni seavu.”​​—⁠Science and Health With Key to the Scriptures.

Ena vuku ni leqa lelevu a yaco ena veigauna sa oti, vakauasivi ena iMatai ni iValu Levu me yacova mai na noda gauna oqo, era tinia kina e levu ni sa sega ni tarova rawa na Kalou na rarawa. “Au nanuma ni sega ni dodonu me tukuni ni Kalou e kaukaua duadua, ni raici vata kei na nodra vakamatei vakayauyau na Jiu mai Urope ena gauna ni veiliutaki i Itala,” e vola e dua na Jiu vuku o David Wolf Silverman. A tomana: “Ena nona yalovinaka e vosota kina na Kalou na ca, mera vakabauti koya kina na tamata, ia na kena dina ni sega ga vua na kaukaua me tarova na ca.”

Ia, e sega ni vakacegui ira na sotava tiko na rarawa na kena tukuni ni vakavuna na Kalou, ni oqo e ka ni vakasama wale ga, qai sega vua na Kalou na kaukaua me tarova na rarawa. O koya ga e bibi, ni vakabauta vaka oqori e veicoqacoqa sara ga kei na ivakamacala e koto ena iVolatabu me baleta na Kalou kaukaua, dau cakadodonu, qai dau loloma. (Jope 34:​10, 12; Jeremaia 32:17; 1 Joni 4:⁠8) Na cava e kaya na iVolatabu e vu ni kena vakatarai tiko kina na rarawa?

A Tekivu Vakacava?

A sega ni bulia na tamata na Kalou me sotava na rarawa. Kena veibasai, ni a solia vakailoloma vei rau na imatai ni veiwatini, o Atama kei Ivi, na vakasama kei na yago e uasivi, na were rairai totoka me rau vakaitikotiko kina, qai lesi rau ina dua na itavi e yaga dina, qai veivakacegui. (Vakatekivu 1:​27, 28, 31; 2:⁠8) Ia, na nodrau bula marau ena vakatau tiko ina nodrau ciqoma na nona veiliutaki na Kalou kei na nona dodonu me vakatulewataka vei rau na ka vinaka kei na ka ca. E vakatakarakarataka na ivakaro ni Kalou oqori na kau e vakatokai “na kau sa kilai kina na ka vinaka kei na ka ca.” (Vakatekivu 2:​17) Na nodrau talairawarawa gona ina ivakaro o Atama kei Ivi me rau kua ni kania na kau oya, e ivakaraitaki ni nodrau yalomalumalumu vua na Kalou.a

E ka ni rarawa, ni rau a sega ni talairawarawa o Atama kei Ivi vua na Kalou. A temaki Ivi e dua na kabula vakayalo talaidredre, a qai vakatokai e muri me o Setani na Tevoro, me vakabauta ni vinaka ke talaidredre vua na Kalou. E vaka me kaya tiko vei Ivi ni Kalou e bureitaka vua e dua na ka e talei dina: oya na dodonu ni nona liutaka ga na nona bula, kei na nona digia ga na ka vinaka kei na ka ca. E kaya o Setani vei Ivi ni kevaka ena kania na kau oya, ‘ena qai yadra dina na matana, ena vaka na Kalou, ni na kila na ka vinaka kei na ka ca.’ (Vakatekivu 3:​1-6; Vakatakila 12:⁠9) Nona vecei ena nona via liutaka ga na nona bula, a kania kina o Ivi na kau vakatabui, qai kania tale ga o Atama.

Ena siga vata ga oya, rau sa vakila kina o Atama kei Ivi na ca ni nodrau talaidredre. Nodrau cakitaka gona na nona veiliutaki na Kalou, rau vakayalia kina na nona veitaqomaki kei na nona veivakalougatataki a rawa ni rau marautaka ke rau a vakamalumalumutaki rau vua na Kalou. Rau mani vakatalai tani mai na Parataisi qai tukuni vei Atama: “Sa cudruvi na qele e na vukumu; ko na kana maikina e na rarawa e na veisiga kece ni nomu bula; e na buno ni matamu ko na kania kina na kemu kakana, ka yacova na siga ko na suka tale kina ki na qele.” (Vakatekivu 3:​17, 19) A sotava kina o Atama kei Ivi na tauvimate, vutugu, qase, kei na mate. E sa mai ivakarau tu kina ni bula ni kawatamata na rarawa.​​—⁠Vakatekivu 5:​29.

Vakadinadinataki se o Cei e Dodonu me Veiliutaki

De na rairai taroga e dua, ‘A rawa beka ni raibaleta na Kalou na nodrau ivalavala ca o Atama kei Ivi?’ Sega, ni na beci kina na nona veiliutaki, ena uqeta me yaco tale na talaidredre ena dua na gauna mai muri qai sotavi kina na rarawa e levu cake sara. (Dauvunau 8:​11) Kuria, ni kevaka a raici vakamamada na talaidredre vaka oya, e rawa ni beitaki kina na Kalou ni vakavuna. A vakananuma vei keda o Mosese, e dua na dauvola iVolatabu: “A Uluvatu! sa sega ni cala na nona cakacaka: ni sa dodonu na nonai valavala kecega: a Kalou vosa dina, ka sega ni ca, sa yalododonu ka daucaka dodonu ko koya.” (Vakarua 32:⁠4) Me lako vata kei na nona itovo qoroi, a vakatara na Kalou me sotava o Atama kei Ivi na ca ni nodrau talaidredre.

Na cava a sega ni vakarusai rau kina na imatai ni veiwatini, kei Setani, na kabula tawarairai a vakavurea na talaidredre na Kalou ena gauna ga oya? Ni a tu vua na Kalou na kaukaua. Ke rau a sega tale ga ni vakadewa o Atama kei Ivi na rarawa kei na mate vei ira na nodrau kawa. Ia, na ivakaraitaki ni kaukaua vakalou oqo e sega ni vakadinadinataka na dodonu me liutaki ira kina na nona ibulibuli vuku na Kalou. Kuria oya, ke rau a mate koso o Atama kei Ivi ni rau bera ni vakaluveni, a rawa ni vakaibalebaletaka na kena sa daro na nona inaki na Kalou mera vakasinaita na vuravura na nodrau kawa era bula uasivi. (Vakatekivu 1:​28) E “sega ni tamata na Kalou . . . Sa kaya li ko koya, ka na sega ni cakava? Se sa vosa li ko koya, ka na sega ni vakayacora?”​​—⁠Tiko Voli mai na Lekutu 23:​19.

Na uasivi ni nona vuku, e vakatara kina na Kalou o Jiova na bula talaidredre ena dua na gauna lekaleka oqo. Mera vakila kina na dau talaidredre na ca ni nodra besetaka me liutaka na Kalou na nodra bula. E vakaraitaka vakamatata na veitabagauna ni gadreva na kawatamata na nona veidusimaki na Kalou, qai vinaka cake sara na nona veiliutaki ni vakatauvatani kei na nona veiliutaki na tamata se o Setani. Ena gauna vata oya, a cakava na Kalou na ka me vakadeitaka na kena vakayacori na nona inaki taumada me baleta na vuravura. A yalataka ni na basika e dua na “kawa,” ena ‘butuqaqia na ulu i Setani,’ qai vakarusa vakadua na nona talaidredre kei na veika ca e kune kina.​​—⁠Vakatekivu 3:⁠15.

O Jisu Karisito na Kawa yalataki oya. Ena 1 Joni 3:​8, eda wilika kina ni “sa vakaraitaki . . . na Luve ni Kalou, me vaqeavutaka na cakacaka ni tevoro.” A vakayacora oqo ena nona cabora na nona bula uasivi me isoro me voli ira kina na kawa i Atama mai na ivalavala ca kei na mate. (Joni 1:​29; 1 Timoci 2:​5, 6) O ira gona era cakacakataka dina na nodra vakabauta na isoro ni veivoli i Jisu, era na vakacegui dina mai na rarawa. (Joni 3:​16; Vakatakila 7:​17) Ena gauna cava?

Ena Tini na Rarawa

E sega ni tukuni rawa na levu ni rarawa e sotavi ena vuku ni kena vakanadakui na veiliutaki ni Kalou. E veiganiti gona kina, me na vakaraitaka ena sala lavotaki na nona vakatulewa na Kalou me vakaotia na rarawa ni kawatamata qai raica me yaco na nona inaki taumada me baleta na vuravura. A cavuta o Jisu na ituvatuva oqo ni Kalou ena gauna a vakavulici iratou kina na nona imuri me ratou masuta: “Tama i keimami mai lomalagi, . . . me yaco mai na nomuni matanitu, me caka na lomamuni e vuravura, me vaka sa caka tiko mai lomalagi.”​​—⁠Maciu 6:​9, 10, VV.

Sa vakarau cava na gauna e vakatara tiko kina na Kalou mera liutaki ira ga na tamata. Me ivakayaco ni parofisai vakaivolatabu, sa tauyavutaki oti na nona Matanitu mai lomalagi ena 1914 qai kena Tui o Jisu Karisito.b Dua na gauna lekaleka ga oqo, ena vakavurumemeataka qai tinia na nodra veiliutaki na matanitu kece vakatamata.​​—⁠Taniela 2:​44.

Ena gauna lekaleka a cakacaka vakaitalatala voli kina o Jisu e vuravura, a vakaraitaka vakalailai na veivakalougatataki ena vakila na kawatamata ena gauna sa vakatikori kina na veiliutaki ni Kalou e vuravura. E kune ena Kosipeli na ivakadinadina ni o Jisu a lomani ira na dravudravua kei ira na vakaloloma ena vuku ni veivakaduiduitaki. A vakabulai ira na tauvimate, vakani ira na waloloi, qai vakaturi ira na mate. Era talairawarawa sara mada ga vua na veika buli. (Maciu 11:5; Marika 4:​37-​39; Luke 9:​11-​16) Vakasamataka mada na ka e rawa ni cakava o Jisu ni cakacaka yaco na nona isoro mera vakalougatataki kina na kawatamata kece ga! E yalataka gona na iVolatabu ni gauna ena veiliutaki kina na Karisito, “ena tavoya tani kecega [na Kalou] na wai-ni-mata mai na matadra [na kawatamata]; ia ena sega tale na ciba, se na rarawa, se na tagi, ka na sega tale na vutugu.”​​—⁠Vakatakila 21:⁠4.

Ra Vakacegui na Rarawa

E veivakayaloqaqataki dina nida kila ni o Jiova na noda Kalou loloma qai kaukaua duadua, e dau kauaitaki keda, ena qai vakacegui ira na kawatamata ena dua na gauna wale ga oqo! Vakalevu, ena bolea o koya e tauvimate bibi na mosi ni veiqaravi ke na vakabulai kina. Ena salavata oya, ke da kila ni sala ni Kalou e rawati kina na veivakalougatataki tawamudu, oqori ena vakacegui keda veitalia na bula dredre cava ga eda na sotava vakalekaleka.

O Ricardo, a cavuti taumada, e vakacegui koya na nona vulica na vosa ni yalayala ena iVolatabu. A tukuna: “Ni mate oti na watiqu, dua na ka na noqu vinakata meu vakayawaki au mai vei ira na tani, sega ni dede au vakasamataka ni oqo ena sega ni vakabulai watiqu tale mai, ia ena qai vakacaraka ga vakalevu na kequ ituvaki.” Sa mani tomana tiko ga o Ricardo na ivakarau ni nona dau lako ina soqoni vakarisito kei na nona dau wasea na itukutuku mai na iVolatabu vei ira na tani. “Noqu vakila na nona veitokoni vakaloloma o Jiova kei na noqu raica na sala e sauma kina na noqu masu ena veika lalai au kerea, a vakavuna meu toro voleka sara kina vua,” a kaya o Ricardo. “Noqu vakila na loloma i Jiova a rawa kina vei au meu vosota na ituvaki dredre duadua au a bau sotava.” A tukuna: “Dua na ka na noqu nanumi watiqu vakalevu, ia au vakabauta dei ni sega ni dua na ka e vakatara o Jiova me yaco ena vakacaraki keda vakadua.”

Oni vakataki Ricardo beka kei ira na le vica vata na milioni, era diva na gauna “ena sega ni nanumi na ka eliu, ena sega ni curu tale ki na lomamudou” na bula rarawa ni kawatamata ena gauna oqo? (Aisea 65:⁠17) Vakadeitaka ni rawa ni o vakila na veivakalougatataki ni Matanitu ni Kalou ke o muria na ivakaro vakaivolatabu: “Dou vakasaqarai Jiova ni sa kune rawa; dou masuti koya ni sa voleka tiko.”​​—⁠Aisea 55:⁠6.

Mo rawa ni cakava oqo, ena dodonu me liu duadua ena nomu bula na wiliki kei na kena vulici na Vosa ni Kalou. Saga mo kila na Kalou kei koya a tala mai, o Jisu Karisito. Tovolea mo bulataka na ivakatagedegede ni Kalou kei na nomu vakaraitaka ni o tu vakarau mo vakamalumalumutaki iko ina nona veiliutaki cecere. Na sala oqo ena kauta mai na marau levu veitalia ga na veivakatovolei cava o na sotava. Vaka kina ena gauna sa bera mai, o na rawata kina na bula marau ena vuravura ena sega kina na rarawa.​​—⁠Joni 17:⁠3.

[iVakamacala e ra]

[Kato ena tabana e 6, 7]

EDA NA VOSOSTA VAKACAVA NA RARAWA?

“Dou biuta vei koya [na Kalou] na nomudou lomaocaoca kecega.” (1 Pita 5:⁠7) Nida vosota voli na rarawa se da raica e dua eda lomana e sotava voli na rarawa, e dau kena ivakarau ga me yacovi keda na veilecayaki, cudru kei na vakasama nida sa biu wale tu. Ia, meda nuidei ni o Jiova e kila vinaka tu na veika eda gadreva. (Lako Yani 3:⁠7; Aisea 63:⁠9) Me vakataki ira ga na peteriaki yalodina ena gauna makawa, e rawa nida dolava na lomada qai talaucaka vei Jiova na noda nuiqawaqawa kei na veika eda vakatitiqataka. (Lako Yani 5:​22; Jope 10:​1-3; Jeremaia 14:19; Apakuki 1:​13) Ena rairai sega beka ni na tinia vakacakamana na veivakatovolei eda sotava voli, ia ke da masuti koya mai vu ni lomada, ena rawa ni solia vei keda na vuku kei na kaukaua meda vorata kina.​​—⁠Jemesa 1:​5, 6.

“Kakua ni kurabui e na vuku ni rarawa levu sa yaco tiko vei kemuni . . . , me vaka beka e se qai yaco tiko vei kemuni e dua na ka vou.” (1 Pita 4:​12, VV) E cavuta tiko e ke o Pita na veivakacacani, ia e rawa ni vakaibalebaletaka tale ga na ituvaki rarawataki cava ga ena rairai vosota voli e dua na tamata vakabauta. Era rarawataka na kawatamata na bula dredre ni veisiga, tauvimate, kei nodra takali na wekadra lomani. Na iVolatabu e kaya ni “gauna kei na ka e tawanamaki” e dau yacovi keda kece. (Dauvunau 9:​11, NW) Na veika oqori ena dau yacovi keda ena gauna oqo. Nida nanuma tiko, ena vukei keda meda tutaka rawa kina na rarawa kei na leqa tawanamaki eda na sotava. (1 Pita 5:⁠9) O koya e bibi sara, oya na noda nanuma na veivakadeitaki e ivurevure dina ni veivakacegui, ni “vakaraici ira na tamata yalododonu ko Jiova, ka sa qara tu na daligana ki na nodra masu.”​​—⁠Same 34:15; Vosa Vakaibalebale 15:3; 1 Pita 3:​12.

“Dou reki e nai nuinui.” (Roma 12:12) Meda kua ni vakasamataka lesu tale tiko na veika eda dau marautaka tu, ia meda dau vakananuma ga na nona vosa ni yalayala na Kalou ni na vakaotia na rarawa kece. (Dauvunau 7:​10) Ena taqomaki keda na inuinui e yavutaki dei oqo me vaka na isala e taqomaka na uluda. E vukei keda na inuinui meda vosota voli ena marau na veika dredre eda sotava ena noda bula, qai vukei keda tale ga meda qarauna me kua ni cakacaka yaco na veika oya ina noda vakasama, lomada, se ina noda bula vakayalo.​​—⁠1 Cesalonaika 5:⁠8.

[iYaloyalo ena tabana e 5]

A vakanadakuya o Atama kei Ivi na veiliutaki ni Kalou

[iYaloyalo ena tabana e 7]

Yalataka na Kalou e dua na vuravura ena sega kina na rarawa