Kauaitaki Ira na Tamata Wale o Jiova

E DODONU beka me vinaka vakaoti se uasivi na ka eda cakava me qai kauaitaki keda kina na Kalou? A kaya o Abraham Lincoln, na ika16 ni peresitedi kei Mereke: “E taleitaki ira na tamata wale na Turaga. Oya na vuna e levu kina na kedra iwiliwili.” Vuqa era nanuma ni o ira na tamata wale e sega ni dua na ka vinaka era rawata. Ni dua e vakatokai me tamata wale ena rairai tukuni ni o koya e “dravudravua qai malumalumu.” E rawa ni kainaki tale ga ni “tauvanua,” “lolovira,” se “beci.” Ia, na mataqali tamata vakacava o na taleitaka mo tiko vata kaya? Dokadoka, yalovakatani, qaciqacia? Se o na via tiko vata kei ira era yalovinaka, yalomalumalumu, sega ni veivakaisini baleta nira kauaitaki ira dina na tani?

Ni sa ivakarau tu ni bula nikua e vuravura na veivakarerei kei na veivakalialiai, e dredre gona vei ira e so mera vakabauta ni kauaitaki ira dina na Kalou. “Au susu mai ena dua na vuvale e sega kina na loloma. Au dau vosa beci, veiwalitaki qai dredrevaki. Niu se gone ga, au sa nanuma ni sega na betequ,” a vola e dua e dau wilika na ivola oqo. “Me yacova mai oqo e dredre meu guilecava. Vakauasivi keu sotava e dua na ituvaki dredre, e dau lesu tale mai na rai oya.” Ia, e tiko na vuna e rawa ni tukuni kina ni dau kauaitaki ira dina na tamata wale na Kalou.

E Taleitaki Ira na Tamata Wale na Kalou

“Sa levu ko Jiova, a sa dodonu me vakavinavinakataki vakalevu; ia sa sega ni kilai rawa na kena levu,” a vola o Tui Tevita. (Same 145:3) E sega ni lai tarova kina oqo na nona kauaitaki keda vakayalololoma o Jiova. (1 Pita 5:7) Me kena ivakaraitaki, a kaya na daunisame: “Sa voleka ko Jiova vei ira sa ramusu na yalodra; ka sa vakabulai ira sa dasila na lomadra.”​​—Same 34:18.

E sega ni raica na Kalou me ka bibi na ka e dau okata o vuravura me bibi, me vaka na irairai, na rogo, se na vutuniyau. E laurai ena nona lawa na Kalou vei ira na Isireli ni dau kauaitaki ira vakayalololoma na dravudravua, luveniyali, yada, kei ira na vulagi. A tukuna vei ira na Isireli, nira a vakalolomataki tale ga mai Ijipita: “Dou kakua ni vakararawataka e dua na vulagi, se vakasaurarataka: . . . Dou kakua ni vakararawataka e dua na yada, se dua sa sega ni vakatamani. Kevaka dou sa vakararawataka vakalailai, a ra sa tagi vakalailai ga vei au, ka’u na rogoca vakaidina na nodra tagi.” (Lako Yani 22:​21-​24) Kuria, a vakaraitaka ena nuidei na parofita o Aisea ni dau kauaitaki ira na malumalumu na Kalou: “Kemuni sa nona koro kaukauwa na malumalumu, na bai vei ira na dravudravua ni ra sa rarawa; nai vakaruru mai na cava, nai vakaruru talega mai na katakata, ni sa vaka sara sa labata na bai vatu na nodra cagi na daurerevaki.”​​—Aisea 25:4.

Ena gauna kece ni nona cakacaka vakaitalatala, e ivakaraitaki tiko o Jisu Karisito, o koya “na yaloyalo” ni Kalou, vei ira na nona tisaipeli ena nona dau kauaitaki ira dina na tamata wale. (Iperiu 1:3) Na gauna e raici ira kina na lewe vuqa era “sa malumalumu, ka biu wale tu, me vaka na sipi sa sega na nodrai vakatawa,” a “lomani ira” o Jisu.​​—Maciu 9:​36.

Dikeva mada se mataqali tamata vakacava a digitaka o Jisu mera nona yapositolo​​—era vakatokai mera “sega so ni vuku, se tamata vuli.” (Cakacaka 4:​13) Ni mate o Jisu sa ra qai tekivu sureti ira na tamata kece ga o iratou na nona imuri mera rogoca na Vosa ni Kalou. A vola na yapositolo o Paula ni rawa ni tavuki e dua “sa sega ni vakabauta, se sa sega ni vuku” me mai vakabauta, me lewe ni ivavakoso lotu Vakarisito. (1 Korinica 14:​24, 25) A digitaki ira gona na tamata wale na Kalou me nona dauveiqaravi, sega ni o ira era dokai ena ivakatagedegede ni vuravura. “Dou sa raica, na veiwekani, na kenai valavala ni nomudou kacivi,” e kaya na yapositolo o Paula, “ni sa sega ni lewe vuqa era sa vuku vakayago, sa sega ni lewe vuqa era sa kaukauwa, sa sega ni lewe vuqa era sa turaga me sa kacivi: ia sa digitaka na Kalou na veika vakalialia e vuravura, me vakamaduataki ira na vuku; ia na veika sa malumalumu e vuravura sa digitaka na Kalou me vakamaduataki na veika sa kaukauwa; kei na veika vakaisi e vuravura, kei na veika e beci, sa digitaka na Kalou, kei na veika sa sega walega, me vakarusa na veika sa tu dei; me kakua kina na tamata me dokai koya e mata ni Kalou.”​​—1 Korinica 1:​26-​29.

E vaka tale ga kina edaidai, e kauaitaki keda dina na Kalou. E nona inaki “me bula na tamata kecega, ka mai kila sara nai vakavuvuli dina.” (1 Timoci 2:4) Ke sa vakaraitaka na Kalou na nona lomani keda ena nona tala mai na Luvena e vuravura me mai mate ena vukuda, ena sega gona ni dodonu meda nanuma nida sega ni lomani se sega na keda yaga. (Joni 3:​16) A vakaraitaka sara ga o Jisu Karisito vei iratou na nona imuri ni bibi na nodratou caka vinaka vua mada ga e lailai duadua vei ira na tacina vakayalo, ni oqori e vaka ga eratou cakava tiko vei Jisu. A kaya o Jisu: “Ni kemuni a cakava vua e dua sa lailai vei ira na wekaqu oqo, ni a cakava vei au.” (Maciu 25:40) Se mani vakacava na nona raici keda o vuravura, ke da lomana na ka dina, eda talei ena mata ni Kalou.

Oya na ka e vakila o Francisco,a e dua na gonetagane ni Brazil sa luveniyali, ni bucina me rau veiwekani voleka kei na Kalou. E kaya: “E vukei au meu valuta na noqu rerere kei na noqu dau beci au na noqu kilai Jiova kei na nona isoqosoqo. Au sa qai kila ni kauaitaki keda yadua sara ga o Jiova.” Vei Francisco, o Jiova e vaka sara ga e Tamana dina.

Kauaitaki Ira na iTabagone

O Jiova e sega wale ga ni dau kauaitaki ira vakailawalawa na itabagone, e kauaitaki ira yadudua sara ga. Ia, ke da qase se gone, e sega ni dodonu meda dokadokai keda. Rairai eda na matai beka ina so na ka qai kune tale ga vei keda e so na itovo e rawa ni vakayagataki keda kina na Kalou ena gauna sa bera mai. E kila tale tu ga o Jiova na veika ena gadrevi meda vulica kei na vanua meda vakavinakataka me rawa nida yaga cake sara kina. Me kena ivakaraitaki, dikeva na ka e kaya na 1 Samuela wase 16. E nona rai na parofita o Samuela ni tiko tale e so e ganiti ira cake na itutu vakatui kei Isireli, mani vakamacalataka kina o Jiova na yavu ni nona digitaki Tevita, e gone duadua vei iratou na luvei Jese, me na tui kei Isireli: “Mo kakua ni raica na matana, se na kena balavu; ni’u sa sega ni digitaki koya [na tuakai Tevita]: ni sa sega ni raica ko Jiova me vaka sa raica ko ira na tamata; ni sa raica na ka esau ko ira na tamata, ia sa raica na yalo ko Jiova.”​​—1 Samuela 16:7.

E rawa beka nira nuidei na itabagone nikua ni kauaitaki ira dina o Jiova? Dikeva na ivakaraitaki i Ana, e dua na goneyalewa ni Brazil. Me vakataki ira ga e vuqa na itabagone, e dau votivoti vei Ana na raica na bula veidabui kei na veivakalaboci. A tekivu kauti iratou vakaveitacini o tamadratou ina soqoni vakarisito. Yaco na gauna, sa taleitaka o Ana na veika e vulica mai na Vosa ni Kalou. A tekivu wilika na iVolatabu kei na ivola vakaivolatabu qai masu tale ga vua na Kalou o Jiova. Toso tiko, sa bucina sara o koya e dua na veiwekani voleka kei na Kalou. A kaya: “Au taleitaka na noqu dau vodoka cake na noqu basikeli ina dua na delana e volekata na neitou vale, meu lai sarava kina na totoka ni dromu ni siga. Au dau cabora e dua na noqu masu vei Jiova meu vakavinavinakataka vua na nona yalololoma kei na lomasoli, niu saga meu vakatakila vua na levu ni noqu lomani koya. Na noqu kila na Kalou o Jiova kei na nona inaki e vakamaravutaka na yaloqu qai solia vei au na lomavakacegu.” O dau qara tale beka ga na gauna mo vakananuma kina na nona yalololoma o Jiova?

Ia, e macala ni noda isususu e rawa ni vakalatilati ena noda saga meda bucina noda veiwekani voleka kei Jiova. Tauri Lidia mada. Ni dau via dolava na lomana vei tamana me baleta e dua na ka e leqataka tiko, e dau kena isau ga mai: “Sa rui tawayaga.” E kila o Lidia ni vinakata o tamana me kua soti ni dau taura vakabibi na ka, ia e kaya: “Na noqu vulica na iVolatabu e vakaceguya na lomaqu qai levu tale na kena yaga. Dua mada ga, ni tarai au na itovo totoka i Jiova, au saga sara ga me keirau veitokani voleka. Sa yaco o koya me Tamaqu dau loloma, e kilai au, au rawa gona ni talaucaka vua na lomaqu kei na noqu lomaleqa. Rawa ni dau vica na aua na dede ni noqu veivosaki tiko kei na Turaga Sau ni lomalagi kei vuravura, au qai vakadeitaka i lomaqu ni na rogoci au.” A vukei koya e so na tikinivolatabu me vaka na Filipai 4:​6, 7 me vakila na nona yalololoma o Jiova. E vaka oqo na ka e tukuna: “Dou kakua sara ni lomaocaoca; ia e na ka kecega me vakatakilai vua na Kalou na nomudou kerekere e na masu kei na dau cikecike kei na vakavinavinaka. Ia na vakacegu ni Kalou, sa uasivia na ka kecega e kilai rawa, ena vakataudeitaka na yalomudou kei na lomamudou e na vuku i Karisito Jisu.”

Tu Vakarau me Solia na Veika o Gadreva

E dau kauaitaki ira yadudua na nona dauveiqaravi o Jiova, vaka tale ga kina na nona ivavakoso e vuravura raraba. Nida vakayagataka na gauna meda veivosaki kina kei na Tamada vakalomalagi e vakaraitaki ni noda lomani koya. Meda kua vakadua ni taura vakamamada na noda veiwekani kei koya. E dau kila deivaki tu ga o Tevita na nodrau veiwekani kei Jiova. A kaya: “Kemuni Jiova, mo ni vakatakila mai vei au na nomuni sala; ni vakavulici au e na nomuni lakolako. Tuberi au e na nomuni dina, ka vakavulici au: ni sai kemuni na Kalou na noqui vakabula; ka’u sa waraki kemuni e na veisiga kecega.”​​—Same 25:​4, 5.

O na rairai vulagitaka beka na vakasama ni kena rawati na veiwekani voleka kei na Kalou. Ia, se mani leqa cava ga o sotava, o rawa ni nuidei ni na vukei iko o koya sa Cecere Sara, ke salavata kei na nona inaki. (1 Joni 5:​14, 15) O koya gona, vulica mo cavuta sara ga vakadodonu na ka o vinakata ena nomu masu, me qai lako vata kei na nomu ituvaki kei na veika o gadreva.

Na nomu kila na veika o gadreva me vinaka kina nomu bula e vakabibitaki tiko ena masu nei Tui Solomoni ena gauna e vakatatabutaki kina na valenisoro: “Kevaka sa dausiga na vanua, kevaka sa dua na mate levu, kevaka sa kania nai teitei na cagi todra, se dua na malai levu, se na vodre, se na nuve; kevaka sa buku druadrua ko ira na meca e na veikoro ni nodra vanua; kevaka sa dua na rarawa levu, se dua na mate; ka sa masu ka kerekere vei kemuni e dua na tamata, se ko ira kecega na nomuni tamata na Isireli, ni sa kila na tamata yadua na kena ca ni lomana, kei na nona rarawa . . . Mo ni qai rogoca mai lomalagi, . . . ia mo ni bokoca, ka mo ni solia vua na tamata yadua me vaka na nonai valavala kecega.” (2 Veigauna 6:​28-​30) Sega tale ni dua e kila ‘na ca ni lomamu kei na nomu rarawa.’ E bibi gona meda kila na veika e vinakati dina meda bula kina se na veika eda gadreva. Ni o sa kila rawa, ena qai “solia vei iko . . . [o Jiova] na ka sa gadreva na yalomu.”​​—Same 37:4.

Vaqaqacotaka Nomudrau Veiwekani kei Jiova

E taleitaka o Jiova me marautaka na tamata wale na veiwekani voleka kei koya. Na nona Vosa e vakadeitaka vei keda: “Ia ka’u na yaco me Tamamudou, Ka dou na yaco me luvequtagane kei na luvequyalewa, sa kaya na Turaga Kaukauwa sara.” (2 Korinica 6:​18) Na kena dina, e vinakata o Jiova kei na Luvena meda qaqa da qai rawata tale ga na bula tawamudu. E veivakayaloqaqataki dina nida kila ni o Jiova ena vukei keda meda qarava vinaka na noda icolacola ena vuvale, valenicakacaka, kei na loma ni ivavakoso vakarisito!

Eda sotava kece na veituvaki dredre. Na tauvimate, leqa vakavuvale, lailai ni isau, kei na so tale na ka e vakavuna na rarawa. Eda na rairai sega beka ni kila meda tutaka vakacava e dua na veivakatovolei se veitusaqati. Na idre levu duadua e sotavi vakadodonu se so tale na sala vuni, e vakavuna tiko na vunica dauveibeitaki, o Setani na Tevoro, e valuti ira vakayalo tiko na tamata ni Kalou. Ia, e dua e kilai keda vinaka qai vukei keda tale ga meda veiwekani vinaka tiko ga kei Jiova. Sega tale ni dua, o Jisu Karisito ga ena nona itutu lagilagi mai lomalagi. Eda wilika: “Sa sega ni noda bete levu ko koya sa sega ni lomani keda rawa ni da sa malumalumu; ia sa dauveretaki vakatautauvata e na ka kecega ko koya, ia ka sega na nona cala. E na vuku ni ka oqori tou toro doudou kina ki nai tikotiko-vakaturaga loloma, me da vinakati kina, me da lomani talega ka vukei e na gauna e yaga kina.”​​—Iperiu 4:​15, 16.

E veivakacegui dina nida kila ni sega ni gadrevi na rogo se vutuniyau me vakadonui keda kina na Kalou! Kevaka mada ga eda tu ena ituvaki rarawataki sara, meda vakataki koya mada ga na daunisame ena nona masulaka: “Koi au ka’u sa dravudravua ka luveniyali: ia ka sa nanumi au tiko na Turaga: koi kemuni na noqui vukevuke kei na noqui vakabula.” (Same 31:​9-​14; 40:17) Mo vakadeitaka ni o Jiova e lomani ira na yalomalumalumu, kei ira na tamata wale. O koya gona, ‘eda rawa ni biuta vei koya na noda lomaocaoca kece ga ni sa daunanumi keda o koya.’​​—1 Pita 5:7.

[iVakamacala e ra]

[iYaloyalo ena tabana e 29]

E vuqa na imuri i Jisu era sega ni vuli ra qai tamata wale

[iYaloyalo ena tabana e 30]

Era saga na lotu Vakarisito me qaqaco vinaka na nodra vakabauta

[iYaloyalo ena tabana e 31]

Ena sega ni gadrevi na rogo me vakadonui keda kina na Kalou