Meda Raici Ira Vakacava na Tani ni sa Voleka na Siga i Jiova?

“Sa sega ni berabera na Turaga ni vakayacora na nona vosa ni yalayala, . . . sa vosoti keda ga vakadede, ni sa sega ni vinakata me rusa e dua, me yacova ga na veivutuni ko ira kecega na tamata.”​—2 PITA 3:9.

1, 2. (a) E raica vakacava na kawatamata nikua o Jiova? (b) Taro cava e rawa nida tarogi keda kina?

E NODRA ilesilesi na tamata i Jiova mera “lako yani ka qisi ira me ra . . . tisaipeli na lewe ni veivanua kece ga.” (Maciu 28:​19, VV) Nida vakayacora noda ilesilesi oqo da qai waraka tiko na “na siga i Jiova na siga ka uasivi,” e dodonu meda raici ira na tani me vaka ga na nona raici ira o Jiova. (Sefanaia 1:​14) Ia, e raici ira vakacava o Jiova? E kaya na yapositolo o Pita: “Sa sega ni berabera na Turaga ni vakayacora na nona vosa ni yalayala, me vaka era sa nanuma na tamata eso sa berabera: sa vosoti keda ga vakadede, ni sa sega ni vinakata me rusa e dua, me yacova ga na veivutuni ko ira kecega na tamata.” (2 Pita 3:9) E raici keda yadua na Kalou, e kila ni rawa nida veivutuni. E “vinakata me bula na tamata kecega, ka mai kila sara nai vakavuvuli dina.” (1 Timoci 2:4) E ka ni marau sara mada ga vua ni “lesu mai na tamata ca mai na nonai tovo, ka me bula”!​—Isikeli 33:11.

² Vakacava noda raici ira na tani, e tautauvata noda rai kei na rai i Jiova? Eda ucui Jiova beka ena noda raici ira na tani da qai nuitaka ni rawa nira yaco mera “sipi ni nona vanua”? (Same 100:3; Cakacaka 10:​34, 35) Meda raica mada e rua na ituvaki ena vakatakila vei keda ni bibi me tiko vei keda na rai ni Kalou. Ena ituvaki ruarua oqo, sa dodonu sara ga me veivakarusai na Kalou, me vakaraitaki tale ga na lewa oqo vei ira nona dauveiqaravi. Erau ivakaraitaki vakasakiti meda vuli kina, vakauasivi nida waraka tiko na siga uasivi i Jiova.

A Tiko Vei Eparama na Rai i Jiova

3. E raici ira vakacava na lewenikoro e Sotoma kei Komora o Jiova?

³ Na imatai ni ivakaraitaki e baleti koya na peteriaki yalodina o Eparama, kei na koro ca o Sotoma kei Komora. Ni rogoca o Jiova ni “sa ka levu nai tukutuku kei Sotoma kei Komora,” a sega ni totolo sara me vakarusai rau na koro oqo kei ira na lewena. A vakadikeva mada e liu. (Vakatekivu 18:​20, 21) Sa qai tala e rua na agilosi i Sotoma, rau lako sara ina vale i Loti na tamata yalododonu. Ena bogi erau yaco yani kina na agilosi, sa ra qai “vakavolivolita na vale [na tagane ni Sotoma], na gone kei na qase, io na tamata kecega mai na veiyasana kecega,” ena nodra vinakata mera veiyacovi kei rau na agilosi. E torosobu na nodra ivalavala na lewenikoro, sa dodonu sara ga mera vakarusai. Ia, erau kaya vei Loti na agilosi: “Ko cei tale na nomu sa tiko eke? A vugomu, se luvemu tagane, se luvemu yalewa, kei ira kecega na nomu e na koro oqo, mo kauta tani e na yasana oqo”! A vinakata o Jiova me vakabula e so na lewenikoro, ia e qai bula ga o Loti kei rau na luvena yalewa.​—Vakatekivu 19:​4, 5, 12, 16, 23-​26.

4, 5. Na cava e vakamamasu kina o Eparama ena vukudra na lewe i Sotoma? E tautauvata beka nona rai kei na rai i Jiova?

⁴ Meda lesu tale mada ina gauna sa vinakata kina o Jiova me lai dikeva mada na koro o Sotoma kei Komora. Gauna oqo e sa qai vakamamasu kina o Eparama: “De sa lewe limasagavulu na yalododonu e loma ni koro ko ya: ko ni na vakarusa beka, ka sega ni vosota na koro ko ya e na vukudra na lewe limasagavulu era na kune kina? me yawa mada vei kemuni mo cakacaka vakakoya, ka me vakamatea vata na yalododonu kei nai valavala ca: ka me sa tautauvata na yalododonu kei nai valavala ca, me yawa mada vei kemuni: ena sega li ni caka dodonu Ko Koya sa lewai vuravura kecega?” E cavuta vakarua o Eparama na matavosa, “me yawa mada vei kemuni.” E kilai Jiova vinaka o Eparama, e kila ni o Jiova e sega ni rawa vakadua ni vakarusa vata na tamata ca kei na tamata vinaka. Ni sa kaya o Jiova ni na sega ni vakarusai Sotoma ke kune ena koro e “limasagavulu na yalododonu,” sa qai toroya sobu tiko na iwiliwili o Eparama me yacova sara na tini.​—Vakatekivu 18:​22-​33.

⁵ Ena rogoca beka o Jiova na vakamamasu i Eparama ke a duidui nodrau rai? Ena sega. Me vaka ni “i tokani ni Kalou” o Eparama, e kila o koya na rai ni Kalou, e tautauvata kina nodrau rai. (Jemesa 2:​23, VV) Ni sa golevi Sotoma kei Komora o Jiova, a tu vakarau me rogoca na vakamamasu i Eparama. Ena vuku ni cava? Baleta na Tamada vakalomalagi oqo e “sega ni vinakata me rusa e dua, me yacova ga na veivutuni ko ira kecega na tamata.”

Rai i Jona​—E Veibasai Sara

6. Na cava era qai cakava na kai Ninive ni sa vunau yani vei ira o Jona?

⁶ Dikeva mada oqo na ikarua ni ivakaraitaki​—o Jona. Sa lewai me vakarusai na koro o Ninive. E lesi na parofita o Jona me kacivaka yani ‘ni sa lako cake i matai Jiova na nodra ca’ na lewenikoro. (Jona 1:2) E koro vakaitamera o Ninive, e rawa ni ‘bogi tolu noda taubaletaka.’ Ni sa qai talairawarawa o Jona me lai vunau e Ninive, sa qai kacivaka voli o koya: “Sa na bogi vasagavulu mada, ena qai rusa ko Ninive. Era sa qai vakabauta na Kalou ko ira na kai Ninive, ka kacivaka me ra lolo, a ra sa vakaisulu e nai sulu taga.” Bau veivutuni sara mada ga na tui kei Ninive.​—Jona 3:​1-6.

7. E raica vakacava o Jiova na nodra veivutuni na kai Ninive?

⁷ E veibasai sara oqo kei na ka a yaco mai Sotoma! E raici ira vakacava na kai Ninive o Jiova nira sa veivutuni? E kaya na Jona 3:​10: “Sa qai veivutuni na Kalou e na vuku ni ca sa kaya me cakava vei ira; ka sa sega ni cakava ko koya.” E “veivutuni” o Jiova ena nona veisautaka na ka a nanuma me cakava vei ira na kai Ninive, baleta nira veisautaka nodra ivalavala. E sega ni veisau na ivakatagedegede i Jiova, e veisautaka ga o Jiova nona vakatulewa ni raica nodra sa veivutuni na kai Ninive.​—Malakai 3:6.

8. Na cava e cudru kina o Jona?

⁸ A tu beka vei Jona na rai i Jiova ena gauna e kila kina ni na sega ni rusa o Ninive? Sega, ni a tukuni vei keda: “Sa cata vakalevu ko Jona, ka sa cudru sara.” Cava tale e qai cakava? E kaya na kena itukutuku: “A sa masu vei Jiova, ka kaya, Kemuni Jiova, sai koya ga oqo ka’u a kaya ni’u a tiko e na noqu vanua, se segai? sai koya talega oqo ka’u a dro vakatotolo kina ki Tasisi: ni’u a kila ko ni sa Kalou daulomasoli, ka yalololoma, ka cudru vakamalua, ka dauyalovinaka, ka sa dauveivutuni e na vuku ni ca.” (Jona 4:​1, 2) E kila vinaka o Jona na itovo i Jiova. Ia, sa cudru ena gauna oya o Jona, sa sega ni tu vua na rai i Jiova, e dina nira sa veivutuni na lewe i Ninive.

9, 10. (a) Na cava a vakavulica vei Jona o Jiova? (b) Na cava eda rawa ni kaya kina ni a qai ciqoma o Jona na rai i Jiova me baleti ira na kai Ninive?

⁹ Sa qai lako o Jona ina saula ni koro o Ninive, tara e dua na vale tabanikau, qai vakaruru toka kina “me raica mada se cava ena yacova na koro.” Mani vakalaiva o Jiova me tubu mai e dua na mataqali bele me vakarurugi Jona. Ia, ena siga ga e tarava, sa malai tale na kau. Dua na ka na cudru i Jona, sa qai kaya vua o Jiova: “O iko, ko sa lomana na bele, . . . ia me’u kakua li ni lomani Ninive, na koro levu ko ya, era sa tiko kina e le dua na drau ka ruasagavulu na udolu na tamata era sega ni kila rawa na ligadra i matau mai na ligadra i mawi; ka sa levu talega kina na manumanu?” (Jona 4:​5-​11) Na ka e yaco oqo e vakavulici Jona sara ga, e kila kina o koya na rai i Jiova me baleti keda na tamata!

¹⁰ E sega ni volatukutukutaki na nona qai vuli o Jona ena ka e kaya o Jiova me baleti ira na lewe i Ninive. Ia, e macala ga ni a veisautaka o Jona nona rai me baleti ira na kai Ninive era sa veivutuni. Eda kila oqo ni a qai vakayagataki koya ga o Jiova me vola na itukutuku oqo.

Cava Nomu Rai?

11. Ena raici ira beka vakacava na tamata era bula tu nikua o Eparama?

¹¹ Sa da volekata oqo e dua tale na gauna ni veivakarusai​—na vakarusai ni ivakarau ni veika ni gauna oqo ena siga uasivi i Jiova. (Luke 17:​26-​30; Kalatia 1:​4, VV; 2 Pita 3:​10) Ena raici ira vakacava na tamata ena vuravura sa vakarau vakarusai tu oqo o Eparama? Sega ni vakabekataki ni na kauaitaki ira dina era se sega ni rogoca “na i Tukutuku Vinaka ni matanitu” ni Kalou. (Maciu 24:​14, VV) A masuti Jiova vakavica vata o Eparama ena vukudra na yalododonu era na tiko beka e Sotoma. Vakacava o keda? Eda kauaitaki ira beka na tamata era na cata na ivakarau ni vuravura oqo i Setani ke soli vei ira na gauna mera veivutuni ra qai qarava na Kalou?​—1 Joni 5:​19; Vakatakila 18:​2-4.

12. Na cava e rawarawa kina me takavi keda na rai i Jona nida lako yani ena cakacaka vakaitalatala? Na cava meda cakava ena tikina oqo?

¹² E sega ni cala meda diva me mai cava na ituvaki ca e cici tiko ena gauna oqo. (Apakuki 1:​2, 3) Ia, e rawarawa sara me curumi keda na yalo i Jona, meda sega ni kauaitaki ira e rawa nira veivutuni. Vakauasivi ke da kacivaka tiko yani na itukutuku vinaka e veivale da qai sega ni kauaitaki, da tusaqati, se da vakacacani sara. Sa rawa nida guilecava kina nira se tiko e so me na vakabulai ira o Jiova. (Roma 2:4) E yaga meda dikevi keda vinaka, de dua e se tiko vakalailai vei keda na rai a tu e liu vei Jona me baleti ira na kai Ninive, e rawa nida masuti Jiova me vukei keda me tiko vei keda na nona rai.

13. Na cava eda kaya kina ni o Jiova e kauaitaki keda na tamata nikua?

¹³ Dua na ka nona kauai o Jiova vei ira era se bera ni qaravi koya, e rogoca tale ga nodra masu na nona tamata era sa yalataki ira vua. (Maciu 10:11) Me kena ivakaraitaki, “e na vakadodonutaka vakatotolo sara na ka e baleti ira” me isau ni nodra masu. (Luke 18:​7, 8, VV) Kena ikuri ni na vakayacora kece o Jiova nona vosa ni yalayala ena nona gauna lokuci. (Apakuki 2:3) Oqo ena okati kina na tababokoci ni veika ca kece e vuravura, me vaka ga a cakava o Jiova ena koro o Ninive nira baci sikalutu ina ivalavala torosobu na lewena.​—Neumi 3:​5-7.

14. Na cava meda cakava nida waraka tiko na siga uasivi i Jiova?

¹⁴ Sa voleka na siga uasivi i Jiova me na vakarusa kina na ivakarau ni veika e cici tu ena gauna oqo. Ia, ni bera oya, eda na wawa beka ena vosota da qai vakaogai keda ena noda cakava na lomana? Eda sega ni kila se na vakacava na levu ni cakacaka vakavunau meda cakava me qai yaco mai na siga i Jiova, eda kila ga ni na vunautaki mada e vuravura taucoko na itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou, sa na qai yaco na icavacava. Qai dodonu meda kauaitaki ira “na ka sa domoni” e se vo me kauti ira mai o Jiova me vakalagilagi kina na nona vale.​—Akeai 2:7.

Kilai Noda Rai ena Ka Eda Cakava

15. Na cava meda cakava meda taleitaka tiko ga kina noda cakacaka vakavunau?

¹⁵ De dua eda bula ena vanua e dau sega ni ciqomi kina noda cakacaka vakavunau, na keda ituvaki tale ga sa sega kina ni rawa nida toki ina dua tale na vanua e gadrevi kina vakalevu na dauvunau. Ia, vakacava ke lewe tini e rawa nira kune ena noda yalava ni bera na icavacava? Sega li ni ratou bibi na lewe tini oqo qai dodonu me ratou vakasaqarai? Dua na ka nona “lomani ira” na lewe vuqa o Jisu “ni ra sa malumalumu, ka biu wale tu, me vaka na sipi sa sega na nodrai vakatawa.” (Maciu 9:​36) Ena noda vulica na iVolatabu kei na noda wilika vinaka na ulutaga e so ena Vale ni Vakatawa kei na Yadra!, ena rawa nida kila vinaka kina na ituvaki vakaloloma sa tu kina o vuravura. Oqo ena rawa tale ga nida taleitaka tiko ga kina na noda vunautaka yani na itukutuku vinaka. Kena ikuri, e rawa ni vuavuaivinaka noda cakacaka vakaitalatala ena yalava e dau tarai wasoma, ke da vakayagataka vinaka na ivola e vakarautaka mai “na dauveiqaravi yalo dina ka vuku.”​—Maciu 24:​45-​47, VV; 2 Timoci 3:​14-​17.

16. Na cava e rawa nida cakava me vuavuaivinaka kina noda cakacaka vakavunau?

¹⁶ Noda kauaitaki ira e rawa nira vakabauta na itukutuku ni bula mai na iVolatabu e dodonu me uqeti keda meda veiveisautaka na gauna eda dau vunau kina vei ira na itaukeinivale, kei na kena iwalewale. Levu na vale e dau lala nida veisiko yani se vakaevei? Ke vaka kina, de na vuavuaivinaka cake noda vunau ke da veiveisautaka na gauna kei na vanua eda vunau kina. Era na lai siwa ga na dausiwa ke ra kila ni na kati na siwa. Rawa beka nida cakava e dua tale ga na ka vaka oqo ena noda siwa vakayalo? (Marika 1:​16-​18) Vakacava mo tovolea na vunau ena yakavi, se vunau ena talevoni ke sega ni vakatabui vakalawa? Sa ra raica e so ni vanua ni ‘qoli’ vinaka na ikelekele ni motoka, igunugunu ni benisini, kei na sitoa. Ena kilai ni tiko vei keda na rai i Eparama ke da dau saga meda vunau ena vanua kece ga.

17. Sala cava so e rawa nida vakayaloqaqataki ira kina na daukaulotu kei na so tale era veiqaravi ena veivanua tani?

¹⁷ Dua na iwiliwili vakaitamera era se bera ni rogoca na itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou. Me ikuri ni noda vakaitavi ena cakacaka vakavunau, e rawa beka nida kauaitaki ira oqo ena noda tiko mada ga e vale? Eda kila beka e so era kaulotu tu i vanua tani? Ke vaka kina, ena ivakaraitaki ni veinanumi noda vola vei ira e so na ivola meda vakavinavinakataka kina nodra cakacaka. Ena sala cava ena lai tarai ira kina na lewenivanua na ivola eda vola oya? Na noda ivola ni veivakauqeti kei na veivakacaucautaki e rawa ni vakaukauataki ira na daukaulotu mera dei tiko ga ena nodra ilesilesi, na sala oqo era na vukei tiko ga kina e levu mera mai kila na ka dina. (Dauveilewai 11:40) E rawa tale ga nida masulaki ira na daukaulotu, kei ira ena veivanua e so era vinakata tu mera kila na ka dina. (Efeso 6:​18-​20) Eda na vakaraitaka tale ga noda veinanumi ena noda cau vakailavo ina cakacaka ni iVakadinadina i Jiova e vuravura raraba.​—2 Korinica 8:​13, 14; 9:​6, 7.

Rawa Mo Toki?

18. Na cava era cakava e so na iVakadinadina i Jiova mera vakalevutaka kina nodra cakacaka me baleta na Matanitu ni Kalou ena vanua ga era vakaitikotiko kina?

¹⁸ Era sa vakalougatataki vakalevu ena nodra solibula o ira era toki ina vanua era gadrevi kina vakalevu na daukacivaka na itukutuku vinaka. Ia, e so na iVakadinadina era tiko voli ga ena nodra vanua era sa vulica e so tale na vosa mera vukei ira kina na duikaikai era sa toki mai ina nodra vanua. E veivakalougatataki tale ga na sasaga vaka oqo. Me kena ivakaraitaki, e le vitu na iVakadinadina eratou vukei ira tiko na lewenivanua o Jaina sa ra mai vakaitikotiko e Texas, Mereke, eratou marau nira lako yani ena ivakananumi ni iVakayakavi ni Turaga ena yabaki 2001 e lewe 114. Era vakila o ira na vukei ira tiko na ilawalawa vaka oqo ni nodra yalava e vaka e dua na were sa vo ga me tamusuki.​—Maciu 9:​37, 38.

19. Na cava e vinaka mo cakava ke o via toki ina dua na matanitu tani mo lai veivuke kina ena vunautaki ni itukutuku vinaka?

¹⁹ De dua dou sa nanuma vakavuvale ni rawa ni dou toki ina dua tale na vanua era gadrevi kina vakalevu na daukacivaka na Matanitu ni Kalou. Ia, taumada, e vinaka mo dou “tiko sobu mada e liu ka cakacakataka.” (Luke 14:​28, VV) Vakauasivi ke dou via toki ina dua tale na matanitu. O koya e nanuma me toki ena vinaka me taroga e so na taro vaka oqo: ‘Au na rawa ni qaravi iratou tiko vakailavo na noqu vuvale? Ena rawa ni dua na noqu visa se ivolatara ni curuvanua? Au sa kila na vosa ni vanua oya, seu na tu vakarau meu vulica? Vakacava na draki kei na itovo ni vanua oya, au sa vakasamataka tale ga? Au na lai ivurevure beka ni ‘vakacegu’ se ikuri tale ni leqa vei ira na taciqu e na vanua oya?’ (Kolosa 4:​10, 11) Mo rawa ni kila na veivuke ena gadrevi ena vanua o via toki tiko kina, e vinaka sara ga mo volavola ina valenivolavola ni iVakadinadina i Jiova e vakarurugi tiko kina na matanitu o sa nanuma tiko mo toki kina.a

20. E vakarabailevutaka vakacava nona cakacaka e dua na lotu Vakarisito cauravou ena vukudra na tacina vakayalo ena dua na matanitu tani?

²⁰ A kila rawa e dua na lotu Vakarisito e vakaitavi tiko ena tara ni Kingdom Hall mai Japani ni gadrevi tu vakalevu na matai mera lai tara valenisoqoni i Paraguay. Ni se cauravou, kaukaua tale ga, e mani toki ina matanitu oya me lai cakacaka vula walu ena tara ni Kingdom Hall. Vei ira kece na mai taravale, o koya duadua ga e sa cakacaka sara tu ga kina vakatabakidua. Gauna e tiko kina oqo e vulica na vosa vakasipeni, veivakavulici tale ga ena iVolatabu. E raica ni gadrevi vakalevu na dauvunau ena matanitu oya. A qai lesu tale i Japani, ia sega ni dede ga sa suka tale i Paraguay me lai veivuke ena nodra kumuni na tataleitaki ina Kingdom Hall ga a tara.

21. Na cakacaka cava meda kauaitaka ga vakalevu, kei na rai cava me tiko vei keda nida waraka tiko na siga uasivi i Jiova?

²¹ Ena raica na Kalou me vakayacori taucoko na cakacaka vakavunau me salavata kei na lomana. Sa vakatotolotaka tiko nikua na iotioti ni tatamusuki vakayalo. (Aisea 60:22) O koya gona, nida waraka tiko na siga i Jiova, meda vakaitavi mada ga vagumatua ena cakacaka ni tatamusuki, da qai raici ira na lewenivanua me vaka ga na nona raici ira na noda Kalou yalololoma.

[iVakamacala e ra]

O se Nanuma?

• Nida waraka tiko na siga i Jiova, meda raici ira vakacava na tani?

• E raici ira vakacava na yalododonu era na tiko beka e Sotoma o Eparama?

• E raici ira vakacava na kai Ninive o Jona?

• Eda na vakaraitaka vakacava ni tiko tale ga vei keda na rai i Jiova me baleti ira era se bera ni rogoca na itukutuku vinaka?

[iYaloyalo ena tabana e 16]

E raici ira na lewenivanua o Eparama mai na rai i Jiova

[iYaloyalo ena tabana e 17]

E muri sa qai tiko vei Jona na rai i Jiova me baleti ira na kai Ninive era sa veivutuni

[iYaloyalo ena tabana e 18]

Noda kauaitaki ira na lewenivanua eda na vakasamataka kina na gauna kei na sala veiganiti meda vunautaka yani kina na itukutuku vinaka