Sala ena Vaqaqacotaki Kina Nomu Bula Vakawati

VAKASAMATAKA mada e dua na vale sa voleka tu ni rusa ni sega ni qarauni. Sa taqusi mai na kena iboro, sa ca tu na delavuvu ni vale, qai sega mada ga ni koti se samaki na kena lomanibai. E rairai vakacacana na vale oqo na draki ca lelevu a sotava ena veiyabaki sa sivi, sa qai ca sara vakalevu ni sega ni qarauni. E dodonu beka me basuraki? Sega. Ke kaukaua vinaka qai dei na yavu ni vale, ena rawa ni vakavinakataki ga.

Na ituvaki ni vale oya, e sega li ni o nanuma kina na nomu bula vakawati? Ena veiyabaki sa sivi, e rawa ni tukuni ni o sotava tale ga e so na ituvaki e vaka na draki ca lelevu ena nomu bula vakawati. De na kune beka vakalailai vua e dua se vei kemudrau ruarua na sega ni veikauaitaki. Na veika o vakila ena rairai vakataki Sandy sara ga. Ni oti e 15 na yabaki na nona vakamau, a kaya: “Dina ni keirau vakamau tu, ia e duidui na neirau bula. E sega ni rauta ga oya.”

Ke mani vaka tu oya na nomu bula vakawati, kua ni totolo sara nomu nanuma ni dodonu mo drau sa sere. E rawa ni vakavinakataki tale na nomu bula vakawati. Ia, ena vakatau sara tiko ga oqori ena nomudrau veidinadinati vakaveiwatini. Na veidinadinati e rawa ni vakataudeitaka na bula vakawati ena gauna ni veivakatovolei. Na cava na veidinadinati? Na sala cava e rawa ni vaqaqacotaka kina na ivau oqo na iVolatabu?

Veidinadinati e Vauci Kina na Colaitavi

Na veidinadinati e dusia na nona kila e dua ni dodonu me cakava se solia na yalona taucoko ina dua na ka. So na gauna, e dau vakayagataki tale ga na vosa oqo ena veika vakabisinisi. Me kena ivakaraitaki, e kila e dua na dautaravale ni dodonu me muria na veiyalayalati a sainitaka ni bera ni tara e dua na vale. Ena sega beka ni kilai koya e lesia na cakacaka, ia e kila ga ni dodonu me cakava na ka a yalataka.

Dina ni bula vakawati e sega ni ka ni bisinisi, ia na veidinadinati e vakayacori kina e vauca na colaitavi. Drau a vosa ni bubuluitaka kei kemu isa ena mata ni Kalou kei ira na tamata ni drau na tiko vata, veitalia se ituvaki cava ga drau na sotava. A kaya o Jisu: “Ko koya sa buli rau e nai vakatekivu sa bulia ga na tagane kei na yalewa, a sa kaya, E na vuku ni ka oqo ena biuti tamana kei na tinana na tagane, ka kabita na watina.” A tomana: “Na ka sa vauca vata na Kalou, me kakua ni tawasea rua na tamata.” (Maciu 19:​4-6) Ni yaco na leqa, e dodonu mo drau vakadeitaka kei kemu isa ni drau na doka na nomudrau veidinadinati.a E kaya e dua na yalewa vakawati: “Sa tekivu me vinaka cake na neirau veimaliwai ena gauna keirau sa sega kina ni vakasamataka me keirau sere.”

Ia, na veidinadinati ni vakamau e sega ni vauci wale ga kina na colaitavi. Na cava tale e vauci kina?

Cakacaka Vata e Vaqaqacotaka na Veidinadinati

Na veidinadinati ni vakamau e sega ni kena ibalebale ni rau na duavata tu ga ena veika kece. Ni yaco na veileqaleqati erau na saga me rau walia na leqa, sega ni baleta ni rau a bubuluitaka, ia baleta ga ni rau dau veinanumi. Me baleti koya na tagane kei watina, a kaya o Jisu: “Erau sa sega kina ni lewe rua tiko, erau sa lewe dua ga.”

Na cava e vakaibalebaletaka na nomudrau “lewe dua” kei kemu isa? A kaya na yapositolo o Paula ni “kilikili kei ira na tagane me ra lomani ira vakakina na watidra, me vaka na yagodra dina.” (Efeso 5:​28, 29) O koya gona, na “lewe dua” e kena ibalebale na nomu kauaitaka na nona bula na kemu isa me vaka na nomu kauaitaki iko. Ena gadrevi me veisau na ivakarau ni nodrau vakasama na veiwatini, erau na sega ni dui vakatulewa ga, ia erau na cakacaka vata. E kaya e dua na daunivakasala: “Me kua ni tiko vei rau na veiwatini na yalo kei na vakasama ni le dua ga, ia me rau saga me tiko vei rau na yalo kei na vakasama me vaka na veiwatini.”

Vakacava o iko kei kemu isa, e kune vei kemudrau “na yalo kei na vakasama me vaka na veiwatini”? E rawa ni rau bula vata tu ena vica na yabaki, ia erau sega ni “lewe dua” ena sala oya. E rawa ni yaco oya, ia e kaya na ivola na Giving Time a Chance: “Na bula vakawati e vinakati kina na cakacaka vata, ni rau cakava wasoma oqo erau na marautaka cake kina na nodrau bula.”

So na veiwatini era sega ni bula marau, ia era tu vata ga baleti iratou na gone se na vuku ni veika vakailavo. So tale era vosota voli ga baleta nira sega ni vinakata na veisere se ra maduataka na ka era na kaya na tani ke yaco na veisere. E sa totoka dina nira dei na bula vakawati oqori, ia e dodonu me kune kina na veilomani, sega ni o koya e yacana wale tu ga na bula vakawati.

Dauveinanumi e Vakavinakataka na Veidinadinati

Na iVolatabu a tukuna tu mai nira “na daulomani ira wale ga” na tamata ena “iotioti ni veisiga.” (2 Timoci 3:​1, 2, NW) Me vaka e tukuni ena parofisai oqo, e kena irairai nira vakabibitaki ga nikua na nodra dui qaravi ira ga. Ena levu na bula vakawati, o koya e soli koya ina dua na inaki qai sega ni namaka me rawata lesu kina e dua na ka, e dau raici me tamata malumalumu. Ia, ena bula vakawati e qaqaco vinaka, erau na vakaraitaka vakaveiwatini na yalo ni veivakuai. Ena rawa vakacava mo vakaraitaka na yalo oya?

Kua ni o taroga, ‘E yaga vakacava vei au na bula vakawati oqo?’ ia mo tarogi iko ga, ‘Cava au sa cakava tiko me vaqaqacotaka na noqu bula vakawati?’ Na iVolatabu e kaya ni o ira na lotu Vakarisito e dodonu mera ‘kakua ni nanuma na nodra ka ga o ira yadua, ia mera dui nanuma tale ga na nodra ka na tamata tani.’ (Filipai 2:4) Ni o vakalewa tiko na ivakavuvuli vakaivolatabu oqo, vakadeuca na veika o a cakava ena loma ni macawa sa oti. Vakacava sara mada na wasoma ni nomu cakava e dua na ka vinaka e yaga ga vei kemu isa? Ni via talanoa na kemu isa, o dau rogoci koya li dina ni o sega soti ni malele kina? E vica sara mada na cakacaka o vakaogai iko kina a taleitaka vakalevu cake o watimu mai vei iko?

Ni o vakalewa na veitaro oqori, kua ni o lomaleqa, ena sega ni guilecavi se tawa vakaicocovitaki na nomu cakacaka vinaka. “Ena vuqa na veimaliwai,” e kaya e dua na ivola dusidusi, “e dau veisausaumitaki na caka vinaka, o koya gona tovolea mo uqeti kemu isa me caka vinaka ena nomu dau caka vinaka vua.” Na yalo ni veivakuai e vaqaqacotaka na nomu bula vakawati baleta e vakaraitaka oya ni o mareqeta qai vinakata me dei tiko ga.

Raica na Bula Vakawati me Dei

E talei vua na Kalou o Jiova na dau dina. Io, e kaya na iVolatabu: “Vei koya sa dina, oni na dina tale ga vua.” (2 Samuela 22:​26, NW) Noda dina vei Jiova e vauci kina na noda dina ina ituvatuvanaki ni bula vakawati a tauyavutaka.​—Vakatekivu 2:​24.

Ke drau veidinadinati vakaveiwatini, ena dei na nomudrau bula vakawati. Ni o vakasamataka na veigauna sa tu oqo e liu, o rawa ni raitayaloyalotaki kemudrau kina. E dredre dina mo vakasamataka ni drau sega ni veiwatini, ia na rai oqori e solia na nuidei ina nomudrau veiwekani. E kaya e dua na yalewa vakawati: “Ena gauna mada ga au cudruvi watiqu vakalevu tu kina qai lomaleqataka sara tu ga na veika keirau sotava voli, au sega ga ni leqataka de na tini koso na neirau bula vakawati. Na ka ga au leqataka se cava keirau na cakava me vaka tale kina e liu na neirau veiwekani ni bera ni yaco na leqa. Au kila deivaki ni na vinaka tale na neirau veiwekani, ia ena gauna oqo au sega ga ni kila meu cakava vakacava.”

E dua na tiki bibi ni veidinadinati oya na rai e dei, ia e ka ni rarawa ni sega ni kune ena levu na bula vakawati. Ni yaco na veileqaleqati, ena rairai tukuna e dua vei rau, “Au na biuti iko!” se, “Vinaka cake meu qara e dua e kauaitaki au cake!” Levu na gauna e sega ni dau vakaibalebaletaki dina na veivosa oqori. Ia, na iVolatabu e kaya ni yame e rawa ni “sinai e na ka-gaga e dauveivakamatei.” (Jemesa 3:8) Na vosa ni veivakarerei oya e vaka sara ga e kaya tiko: ‘Au sega ni raica na nodaru bula vakawati me ka e dei. Au rawa ni lewa ga na gauna au biubiu kina.’ Ke vaka oya na ka e via tukuni tiko ena rawa ni vakaleqa na nomudrau bula vakawati.

Ni o raica na bula vakawati me dua na ka e dei, ena namaki mo bula vata kei kemu isa ena gauna vinaka se gauna ca. E yaga vakalevu oqo. Ena vakarawarawataka vei iko kei kemu isa na ciqoma na malumalumu kei na cala e so, vaka kina na nomudrau dau veivosoti qai sega ni veicudruvi. (Kolosa 3:​13) “Ena bula vakawati mamarau,” e kaya e dua na ivola, “ena yaco na veileqaleqati ni kune na malumalumu vei kemudrau ruarua, ia e rawa ni dei tiko ga na nomudrau bula vakawati.”

Ena siga ni nomu vakamau, o a sega ni veidinadinati kei na ituvatuvanaki ni bula vakawati, ia o veidinadinati ga vei kemu isa. Oqo e dodonu me cakayaco ina ivakarau ni nomu vakasama kei na nomu ivalavala ni o sa vakamau. Sega li ni o duavata kei na vakasama ni dodonu mo dei tiko ga vei kemu isa baleta o sega wale ga ni rokova na bula vakawati, ia o lomani koya tale ga o vakamautaka?

[iVakamacala e ra]

[Kato/iYaloyalo ena tabana e 5]

Veika Mo Cakava

E vakacava sara tu mada na veidinadinati ena nomu bula vakawati? O na rairai dikeva beka ni na gadrevi me vakavinakataki cake. O koya gona, me qaqaco na nomu veidinadinati, tovolea mo cakava oqo:

● Dikevi iko vinaka tale mada qai taroga: ‘E laurai beka ena basoga kece ni noqu bula niu vakawati, se na noqu vakasama kei noqu ivukivuki e vakaraitaka niu dawai tu?’ Taroga na nona nanuma na kemu isa me baleta na tikina oqo.

● Drau wilika vata kei kemu isa na ulutaga oqo. Oti, ena sala malumu, tovolea mo drau veivosakitaka na sala drau rawa ni vaqaqacotaka kina na nomudrau veidinadinati.

● Drau cakava vata kei kemu isa e so na ka ena vaqaqacotaki kina na nomudrau veidinadinati. Me kena ivakaraitaki: Drau sarava vata na nomudrau itaba ni vakamau kei na so tale na soqo bibi a yaco. Cakava na veika drau dau marautaka ena gauna drau a veibuku voli kina se ena itekitekivu ni veiyabaki ni nomudrau bula vakawati. Drau vulica vata na ulutaga e yavutaki vakaivolatabu e tabaki tu ena Vale ni Vakatawa kei na Yadra! me baleta na bula vakawati.

[Kato/iYaloyalo ena tabana e 6]

Ena Bula Vakawati, na Veidinadinati e Vauci Kina na . . .

● Colaitavi “Mo vakayacora na ka ko sa bubului kina. Sa vinaka mo kakua ni bubului, ka ca ni ko bubului ka sega ni vakayacora.”​—Dauvunau 5:​4, 5.

● Cakacaka Vata “Sa vinaka ni lewe rua ka ca ni le dua bauga . . . Kevaka sa bale a dua, ena tubera cake na kenai sa.”​—Dauvunau 4:​9, 10.

● Yalo ni Vakuai Koya “A ka ni veivakalougatataki vakalevu me soli ka, ka vakalailai ga me taura na ka.”​—Cakacaka 20:35.

● Rai ni na Dei “Na loloma . . . sa vosota na ka kecega.”​—1 Korinica 13:​4, 7.

[iYaloyalo ena tabana e 7]

Ni via veitalanoa na kemu isa, o dau vakarorogo li?