Mo Yaloqaqa Vakataki Jeremaia

“Mo nuitaki Jiova, gumatua, ena qai vakataudeitaka na yalomu o koya: io, mo nuitaki Jiova ga.”​—SAME 27:14, NW.

1. Na veivakalougatataki cava era marautaka tiko na iVakadinadina i Jiova?

ERA bula tu na iVakadinadina i Jiova ena dua na parataisi vakayalo. (Aisea 11:6-9) Ena vuravura leqaleqa oqo, era marautaka e dua na ituvaki vakasakiti vakayalo kei ira na tacidra lotu Vakarisito ra qai kunea na bula vakacegu ena nodra qarava na Kalou o Jiova. (Same 29:11; Aisea 54:13) Sa tubu tale tiko ga na kedra iwiliwili ena parataisi vakayalo oqori. O ira kece ‘na cakava na loma ni Kalou mai vu ni lomadra’ era vakaitavi tiko ena tubu oqori. (Efeso 6:6) Era cakava vakacava? Oya na nodra bulataka na ivakavuvuli vakaivolatabu ra qai vakavulici ira kina e so tale, nodra cakava oqori era sa sureti ira sara tiko ga mera marautaka vata na veivakalougatataki ni parataisi oya.​—Maciu 28:19, 20; Joni 15:8.

2, 3. Na cava mera vosota na lotu Vakarisito dina?

² Ia, na noda sa bula tiko ena parataisi vakayalo e sega ni kena ibalebale nida na sega ni vakatovolei. Eda se tamata ivalavala ca tiko ga, eda dau tauvimate, qase, da qai mate yani. Kena ikuri, eda sa vakadinadinataka sara tiko ga na vakayacori ni parofisai me baleta na “iotioti ni veisiga.” (2 Timoci 3:1, NW) Eda vakararawataki kece na kawatamata ena ivalu, basulawa, tauvimate, dausiga kei na so tale na veika dredre, ra sega ni galala mai kina na iVakadinadina i Jiova.​—Marika 13:3-10; Luke 21:10, 11.

³ Me ikuri ni veika kece oqori, eda kila deivaki na nodra tusaqati keda vakaukaua o ira eda sega ni wili vata ena parataisi vakayalo, dina ni taqomaki keda tu na parataisi oqori. E vakasalataki ira kina na nona imuri o Jisu: “Ni dou sa sega ni vakavuravura, ka ni’u sa digitaki kemudou mai vuravura, sai koya oqo sa cati kemudou kina ko vuravura. Dou nanuma na vosa ka’u a vosataka vei kemudou, Sa sega ni levu na tamata ka lailai na nona turaga. Kevaka era a vakacacani au, era na vakacacani kemudou talega.” (Joni 15:18-21) Oqori tale ga na ka sa yaco tu nikua. E levu era se sega tiko ga ni kila na noda ivakarau ni sokalou se mera taleitaka. E so era vakalewai keda, ra veivakalialiai—⁠se ra cati keda sara mada ga—⁠vaka ga a veivakasalataki kina o Jisu. (Maciu 10:22) E levu na gauna e dau tukuni na itukutuku lasu baleti keda, da qai vakacacani ena tabana ni itukutuku. (Same 109:1-3) E dau ka ni bolebole vei keda kece na ka eda sotava, qai so era dau yalolailai kina. Eda na vosota vakacava?

4. Ena kune e vei na veivuke meda vosota kina?

⁴ Ena vukei keda o Jiova. A uqeti na daunisame me vola: “Sa levu na ka rarawa sa yaco vua na yalododonu; ia sa vakabulai koya ko Jiova mai na ka kecega.” (Same 34:19; 1 Korinica 10:13) E levu vei keda eda vakadinadinataka ni gauna eda vakararavi kina vakatabakidua vei Jiova, eda vakaukauataki meda vosota na ituvaki dredre kece ga. E vukei keda na noda lomani koya kei na marau sa tu e matada meda valuta kina na yalolailai kei na rere. (Iperiu 12:⁠2) O koya gona, nida sotava na ka dredre eda na yalodina tiko ga.

Vakaukauataki Jeremaia na Vosa ni Kalou

5, 6. (a) Na cava e so na ivakaraitaki ni vosota me baleti ira na dau sokalou yalodina? (b) A vakacava na rai nei Jeremaia ni sa kacivi me parofita?

⁵ Era dau marau tu ga na tamata yalodina i Jiova ena veitabagauna, dina ga nira sotava na veika dredre. E so era bula donuya na gauna ni veilewai, e dau vakatauca kina na nona lewa o Jiova vei ira na tawayalodina. E so vei ira na tamata yalodina oqori e wili kina o Jeremaia kei ira na vica tale era  bula vata kei koya, vaka kina o ira na lotu Vakarisito ena imatai ni senitiuri. E volaitukutukutaki tu ena iVolatabu na nodra ivakaraitaki meda vakayaloqaqataki kina, e levu tale ga na ka eda na kila nida vulica na veika baleti ira. (Roma 15:4) Kena ivakaraitaki, dikevi Jeremaia mada.

⁶ A kacivi o Jeremaia ni se gone me lai veiqaravi vakaparofita e Juta. E sega ni ilesilesi rawarawa oqori. E levu era qaravi kalou lasu. Dina ni sa veiliutaki tiko vakatui o Josaia ni se qai tekivu veiqaravi o Jeremaia, era tawayalodina kece o ira na tui era taravi koya yani, qai levu vei ira era lesi mera dau vakavulici ira na tamata—na parofita, kei na bete—era sega ni tokona na ka dina. (Jeremaia 1:1, 2; 6:13; 23:11) O koya gona, na cava e nona rai o Jeremaia ni sa kacivi koya o Jiova me na parofita. Dua na ka nona rere! (Jeremaia 1:8, 17) E nanuma lesu o Jeremaia na imatai sara ga ni ka e cakava: “Au a qai kaya, Isa, noqu Turaga Jiova! raica, ka’u sa sega ni kila vosa: ni’u sa gone ga koi au.”​—Jeremaia 1:6.

7. Na cava e sotava o Jeremaia ena nona yalava? Na cava e cakava kina?

⁷ E levu era sega ni dau vakarorogo ena yalava e cakacaka kina o Jeremaia, levu tale ga na gauna e tusaqati vakaukaua. Dua na gauna a mokuti koya e dua na bete, o Pasuri, qai vesuki koya tu ena dua na ivesu kau. E volaitukutukutaka o Jeremaia na ka a vakasamataka tu ena gauna oya: “Au a qai kaya, Au na sega ni cavuti koya [o Jiova], se vosa tale e na yacana.” De dua, o dau vaka oya ena so na gauna​—o yalolailai. Dikeva mada na ka a vukei Jeremaia me vosota kina. E kaya: “Ia na nona vosa [na Kalou se nona itukutuku], sa tu e lomaqu me vaka na bukawaqa, sa sogo tu e na suiqu, ia ka’u sa oca ni’u kinoca, ka sega ni’u rawata.” (Jeremaia 20:9) E tarai iko beka vaka oqori na vosa ni Kalou?

Na iTokani i Jeremaia

8, 9. (a) Na cava na malumalumu nei Uraia na parofita? Na cava e qai yaco? (b) Na cava e yalolailai kina o Peruki, qai vukei vakacava?

⁸ A sega ni parofisai taudua ga o Jeremaia. Era tiko tale ga e so na nona itokani era dau parofisai, era rairai vakayaloqaqataki koya tale ga. Ia, so na gauna era sega ni dau yalomatua na nona itokani oqori. Kena ivakaraitaki, na parofita o Uraia, a osooso sara tiko ena nodra vakaroti na lewe i Jerusalemi kei Juta “me vaka na vosa kecega i Jeremaia.” Ia, na gauna ga e vakarota kina o Tui Jioiakimi me vakamatei, a dro o Uraia i Ijipita ena levu ni nona rere. E sega ni vakabulai koya oqori. Era vakasasataki koya na nona tamata na tui, e vesu qai kau lesu i Jerusalemi, na vanua e lai vakamatei kina. Dua na ka nona kurabui o Jeremaia!—⁠Jeremaia 26:20-23.

⁹ E dua tale na itokani i Jeremaia o Peruki, e nona vunivola tale ga. E dau vukei Jeremaia vinaka, ia dua na gauna a sega tale ga ni vakabibitaka na rai vakayalo. E tekivu vosa kudrukudru qai kaya: “Ulei koi au oqo! ni sa vakaikuritaka na noqu rarawa e na yaluma ko Jiova; au sa oca e na noqu vutugu, ia ka’u sa sega ni kunea na vakacegu.” Ena levu ga ni nona yalolailai o Peruki sa sega kina ni vakabibitaka na veika vakayalo. Ia, e vakasalataki koya ga vakayaloloma o Jiova mani veisautaka na nona rai o Peruki. Sa qai vakadeitaki vua ni na bula ena gauna e rusa kina o Jerusalemi. (Jeremaia 45:1-5) E vakayaloqaqataki Jeremaia sara ga ni sa kaukaua tale vakayalo o Peruki!

Tokoni Ira Nona Parofita o Jiova

10. Na veivuke cava e yalataka o Jiova vei Jeremaia?

¹⁰ O koya e bibi duadua ni sega ni biuti Jeremaia o Jiova. E kila vinaka o koya na rai i Jeremaia, e solia tale ga na kaukaua kei na veivuke e gadreva. Kena ivakaraitaki, ni se qai tekivu cakacaka vakavunau o Jeremaia a vakatitiqa baleta ni nanuma ni sega ni ganiti koya na nona ilesilesi, e kaya vua o Jiova: “Mo kakua ni rerevaka na matadra: ni’u sa tiko vata kei iko koi au, me’u vakabulai iko, sa kaya ko Jiova.” Ni sa tukuna oti vua na nona parofita na ka me baleta nona ilesilesi, sa qai kaya o Jiova: “Era na veivala kei iko; ka ra na sega ni gumatua vei iko; ni’u sa tiko vata kei iko, sa kaya ko Jiova, me’u vakabulai iko.” (Jeremaia 1:8, 19) E veivakacegui dina na yalayala oqori! E dina tale ga ena nona vosa o Jiova.

11. Eda kila vakacava ni a vakayacora o Jiova na nona vosa ni yalayala me vukei Jeremaia?

¹¹ O koya gona, ni sa vesu tu ena kau, ra qai vakalialiai koya e matanalevu na lewenivanua, e kaya ena yalodei o Jeremaia: “Ko Jiova ga sa tiko vata kei au me vaka e dua na qaqa rerevaki: o koya oqo era na tarabe kina era sa vakacacani au, ka ra na sega ni gumatua: era na madua vakalevu.” (Jeremaia 20:11) Ena vica tale na yabaki e muri ni sagai me vakamatei o Jeremaia, e sega ni biuti koya o Jiova, a sereki koya qai bula ena gauna e rusa kina o Jerusalemi me vakataki Peruki ga, ia era mate se ra kau vakavesu i Papiloni o ira na sega ni dau rogoca na ivakasala i Jeremaia.

12. E dina ni tiko e so na vu ni noda dau yalolailai, ia na cava meda nanuma tiko?

¹² Me vakataki Jeremaia ga, e levu na iVakadinadina i Jiova nikua era vosota tale tu ga na veika mosimosi. Me vaka sa tukuni oti mai, e so e vu ga mai nida tamata ivalavala ca, e so tale mai na ituvaki ca kei vuravura nikua, qai so tale e vu mai vei ira na dau tusaqata na noda cakacaka. E dau veivakayalolailaitaki sara ga. Me vakataki Jeremaia ga, so na gauna eda dau vakasamataka nida sa sega ni rawata na noda itavi. E dodonu ga meda namaka nida na vakayalolailaitaki ena so na gauna. Na veivakayalolailaitaki e dau vakatovolei kina na levu ni noda lomani Jiova. O koya gona, meda vakadeitaka mada ga nida na sega ni biuta na noda qaravi Jiova nida vakayalolailaitaki, me vaka a cakava o Uraia. Ia, meda vakatotomuri Jeremaia ga da qai nuitaka na veivuke i Jiova.

Meda Valuta na Yalolailai

13. Eda na vakatotomuria vakacava na nodrau ivakaraitaki o Jeremaia kei Tevita?

¹³ E dau veivosaki vakalevu o Jeremaia kei na Kalou o Jiova, e talaucaka vua na veika bibi e tu e lomana qai kerea na nona veivakaukauataki. E dua dina na ivakaraitaki vinaka me muri. O Tevita tale ga a vakararavi vua na iVurevure ni kaukaua oqori, qai vola: “Kemuni Jiova, mo ni vakalakala daligamuni ki na noqu vosa, ni kila na noqu nanuma. Ni vakarogoca na noqu tagi, noqu Tui kei na noqu Kalou, ni’u sa masu ga vei kemuni.” (Same 5:1, 2) E vakaraitaki sara ga ena itukutuku uqeti vakalou me baleti Tevita ni dau rogoca o Jiova na nona masu ni kere veivuke. (Same 18:1, 2; 21:1-5) E vaka tale ga kina ena gauna e tarabi kina na noda itavi se ni dredre me wali na noda leqa, e veivakacegui dina meda masu vei Jiova da qai talaucaka vua na lomada. (Filipai 4:6, 7; 1 Cesalonaika 5:16-18) Ena rogoci keda ga o Jiova. E vakadeitaka sara ga vei keda ni ‘dau nanumi keda.’ (1 Pita 5:6, 7) Ia, ena sega ni vinaka ke da masu tiko vei Jiova da qai sega ni muria nona vosa, se vakaevei?

14. E cakayaco vakacava vei Jeremaia na vosa i Jiova?

¹⁴ E vosa mai vakacava vei keda o Jiova? Dikeva tale na nodrau dau veivosaki kei Jeremaia. Me vaka ni dua na parofita o Jeremaia, e vosa sara ga vua o Jiova. E vakamacalataka o Jeremaia na kena cakayaco i lomana na vosa ni Kalou: “Sa kune na nomuni vosa, ia ka’u a kania; ka sa yaco na nomuni vosa me ka ni reki kei na ka ni marau ki na lomaqu: ni ka’u sa vakatokai e na yacamuni, Jiova na Kalou ni lewe vuqa.” (Jeremaia 15:16) Io, e marautaka o Jeremaia ni vakatokai ena yaca ni Kalou, qai ka talei vua na nona vosa. O koya gona, me vakataki Paula, e via tukuna sara ga o Jeremaia na itukutuku e vakacolati vua.​—Roma 1:15, 16.

15. Eda na bucina vakacava i lomada na vosa i Jiova? Na cava meda kua ni galuvaka kina?

¹⁵ Edaidai, sa sega ni qai vosa vakadodonu vei ira na tamata o Jiova. Ia, sa tu vei keda na nona vosa na iVolatabu. Ke da guta gona na kena vulici, da qai vakasamataka vakatitobu, ena ‘ka ni reki kei na marau’ vei keda. Eda marau nida kauta tiko na yaca i Jiova ena gauna eda lai tukuna kina vei ira e so tale na nona vosa. Meda nanuma dei ni sega ni dua tale ena vuravura oqo e kacivaka tiko na yaca i Jiova. O ira ga na nona iVakadinadina era vunautaka voli na itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou sa tauyavutaki oti, kei na nodra vakavulici na yalomalumalumu mera tisaipeli i Jisu Karisito. (Maciu 28:19, 20, VV) Eda sa bau kalougata dina! Nida raica gona na itavi dokai e lesia tu o Jiova vei keda, na cava tale meda galuvaka tiko?

Meda Qarauna na Noda iLala

16, 17. Na cava na rai i Jeremaia me baleta na vakailala? Eda na vakatotomuri koya vakacava?

¹⁶ E vola o Jeremaia e dua tale na vu ni nona yaloqaqa. E kaya: “Ka’u a sega ni tiko e na nodrai soqosoqo na dauveivakalialiai, se’u marau tiko; ka’u a tiko duaduaga e na vuku ni ligamuni: ni kemuni sa vakasinaiti au e na cudru levu.” (Jeremaia 15:17) E vinaka cake vei Jeremaia me tiko taudua ga, mai na nona vakacalai vei ira na ilala ca. Me vaka tale ga oqori na noda rai nikua. Eda sega ni guilecava na ivakasala i Paula ni “vakacala nai valavala vinaka na dautiko vata kei ira era sa ca,” wili kina na ivalavala vinaka eda sa matau tu kina.​—1 Korinica 15:33.

¹⁷ Ni o vakailala ca, ena rawarawa sara ni vakaduka na nomu vakasama na yalo ni vuravura oqo. (1 Korinica 2:12; Efeso 2:2; Jemesa 4:4) O koya gona, meda vakavulica na lomada meda kidavi ira na ilala dau veivakaleqai, da qai drotani mai vei ira. (Iperiu 5:14) Ke se bula o Paula edaidai, na cava o nanuma ni na tukuna vua e dua na lotu Vakarisito e sarava tiko na iyaloyalo vakasisila se voravora se na qito voravora? Ena vakasalataki koya vakacava na tacida e via vakailala tiko kei na dua ena Internet erau sega sara tu ga ni veikilai? Na cava beka na nona rai me baleta e dua na lotu Vakarisito e dau vakayagataka vakalevu na video game se sara retioyaloyalo, ia e sega tu mada ga ni dau vuli wasoma?​—2 Korinica 6:14b; Efeso 5:3-5, 15, 16.

Mo Dei Tiko ga ena Parataisi Vakayalo

18. Na cava ena vakaukauataki keda tiko ga vakayalo?

¹⁸ Eda vakamareqeta na noda parataisi vakayalo. E sega sara ga na ka ena vuravura oqo me vakatauvatani kaya. O ira mada ga na tawavakabauta era raica rawa na veilomani, veikauaitaki, kei na yalovinaka e tiko ena kedra maliwa na lotu Vakarisito. (Efeso 4:31, 32) Ia, sa qai bibi cake ga nikua meda valuta na yalolailai. Eda na kauakaua tiko ga vakayalo nida dau vakailala vinaka, da qai dau vuli tale ga vakataki keda. Nida cakava oqori, eda vakaukauataki meda vosota na veivakatovolei kece ga, da qai nuitaki Jiova.​—2 Korinica 4:7, 8.

19, 20. (a) Na cava meda cakava meda dau vosota tiko ga kina? (b) E vakatabakidua vei cei na ulutaga e tarava? O cei tale ga ena taleitaka?

¹⁹ Mera kua sara ga ni vakarerei keda na dau cata noda itukutuku vakaivolatabu me vakamalumalumutaka na noda vakabauta. Era tautauvata vinaka na dau veivakarerei oqori kei ira na meca era dau vakacacani Jeremaia, nira sa veivala sara tiko ga kei na Kalou. Era na sega ni qaqa. Ni kaukaua cake sara mai vei ira o Jiova e kaya kina vei keda: “Mo nuitaki Jiova, gumatua, ena qai vakataudeitaka na yalomu o koya: io, mo nuitaki Jiova ga.” (Same 27:14, NW) Nida nuitaki Jiova mai vu ni lomada, meda vakadeitaka mada ga nida na sega ni datuvu koso ena caka vinaka. Meda nuidei mada ga vakataki Jeremaia kei Peruki, eda na qai tamusuka ga na kena vinaka ke da sega ni soro koso.​—Kalatia 6:9.

²⁰ E ka ni bolebole vei ira e levu na lotu Vakarisito na valuti ni yalolailai. O ira tale ga na itabagone era dau vakatovolei ena so na ka lelevu. Ia, e levu na ka bibi e tu mera cakava. Na ulutaga gona e tarava e vakatabakidua tiko vei ira na itabagone era maliwai keda. Era na taleitaka tale ga na itubutubu kei ira na uabula yalayala ena ivavakoso, baleta ni nodra vosa, nodra ivakaraitaki, kei na nodra dau veitokoni e dau vukei ira sara ga na itabagone ena ivavakoso.

O na Sauma Vakacava?

• Na cava meda dau namaka kina na veivakayalolailaitaki, o cei meda kere veivuke vua?

• E valuta vakacava o Jeremaia na yalolailai dina ni dredre na nona ilesilesi?

• Na cava ena ‘reki qai  marau’ kina na lomada dina ga ni dredre tu na bula?

[iYaloyalo ena tabana e 9]

E nanuma o Jeremaia ni sa rui gone se sega ni ganiti koya me dua na parofita

[iYaloyalo ena tabana e 10]

Dina ga ni vakacacani o Jeremaia e kila vinaka tu ni o Jiova e tiko vata kei koya “me vaka e dua na qaqa rerevaki”