Matanitu ni Kalou Sa Vakavatukana Tu Edaidai
“E rawa vakacava ina veimatanitu, e duidui nodra itovo vakavanua kei na ivakatagedegede ni nodra bula, mera vakaduavatataki? E tukuni ni rawa wale ga oqori ke kabakoro e dua mai na vuravura tani e maliwalala.”—The Age, na niusiveva ni Ositerelia.
ME KABAKORO beka e dua mai na vuravura tani e maliwalala? Ke yaco oqori, e sega ni macala ena vakaduavatataki ira rawa na veimatanitu kece e vuravura se sega. Ia na parofisai ena iVolatabu e tukuna ni na vakarau yaco e dua na ka vakairogorogo era na duavata kina na veimatanitu e vuravura. Ena vakavuna oqori e dua na igu kaukaua mai na taudaku kei vuravura.
A parofisaitaka o Tui Tevita e Isireli makawa na ituvaki kei vuravura oqo. Ena veiuqeti ni Kalou a vola kina: “Era sa tuvai valu na tui kei vuravura, a ra sa bose vata ko ira na kena turaga, me ra veivala kei Jiova, kei koya ka lumuta ko koya, a ra kaya, tou drutilaka sara na kedraui vesu, ka biuta tani vei keda na nodrau dali.” (Same 2:2, 3; Cakacaka 4:25, 26) Dikeva ni tukuni e ke nira na kumuni vata na iliuliu kei vuravura mera veivala kei Jiova, o koya e bulia na lomalagi kei vuravura, kei koya e lumuta se nona Tui digitaki, o Jisu Karisito. Ena yaco vakacava oya?
E laurai ena ituvatuva ni gauna vakaivolatabu kei na vakayacori ni veiparofisai, ni a tauyavutaki mai lomalagi ena 1914 na Matanitu ni Kalou qai lesi o Jisu Karisito me kena Tui.a Ena gauna oya e dua na vakasama era duavata kece kina na veimatanitu e vuravura. Nodra sega ni via vakamalumalumu ina veiliutaki cecere ni Matanitu ni Kalou e sa tauyavutaki vou, ia era cuqena ga na kena veivalataki na veiliutaki—oya ena iMatai ni iValu Levu.
E raica vakacava na Kalou o Jiova na ka era cakava oqo na iliuliu vakatamata? “Ko koya sa tiko mai lomalagi ena dredre: ena vakalialiai ira na Turaga [o Jiova]: ena qai vosa vei ira ko koya e na nona cudru: ka vakararawataki ira e na nona cudru katakata.” Oti sa na qai kaya o Jiova vei Luvena, na Tui lumuti ni Matanitu ni Kalou: “Kerea maivei au, ka’u na solia na veimatanitu me nomui votavota, kei nai yalayala kei vuravura mo taukena: ko na voroti ira e nai titoko kaukamea: ko na vorolaki ira me vaka na bilo nei koya na dautuli kuro.”—Same 2:4, 5, 8, 9.
Era na vaqeavutaki ena ititoko kaukamea na veimatanitu ena Amaketoni. Na Vakatakila, e vakamacalataka na ituvaki vakairogorogo oqo me “[i]valu ni siga dina ko ya ni Kalou Kaukauwa,” era na vakasoqoni vata kina “na tui ni veivanua kei vuravura taucoko.” (Vakatakila 16:14, 16) Ena nodra veivakamuai na timoni, era na lomavata na veimatanitu e vuravura ena dua na inaki—mera veivala kei na Kalou Kaukaua Duadua.
Sa roro voleka sara mai na gauna era na soqoni vata kina na tamata mera vorata na veiliutaki cecere ni Kalou. Ia e lasa, ni nodra “duavata” oqo ena sega sara mada ga ni yaga vei ira. Ni ka era cakava oqo e itekitekivu sara ga ni kena na qai yaco na bula vakacegu era waraka dede tu mai na kawatamata kece. E rawa vakacava oya? Ena iotioti ni ivalu, na Matanitu ni Kalou “ena vurumemeataka ga ka vakaotia na veimatanitu oqori [e vuravura], ka na tu ga ka sega ni mudu.” (Taniela 2:44) Na bula sautu era gadreva tu na kawatamata e vuravura ena kauta ga mai na Matanitu ni Kalou, sega ni isoqosoqo vakatamata.
iLiuliu ni Matanitu ni Kalou
Oqori na Matanitu era dau masulaka e vuqa na tamata lomadina, era kaya: “Me yaco mai na nomuni matanitu, me caka na lomamuni e vuravura, me vaka sa caka tiko mai lomalagi.” (Maciu 6:10, VV) Oqo e sega ni ka e tatadrataki wale tu ga, ni Matanitu ni Kalou e dua dina na matanitu e sa vakayacora na veicakacaka vinaka me tekivu mai na gauna e tauyavutaki kina mai lomalagi ena 1914. Meda dikeva mada e so na tikina bibi e vakaraitaka ni Matanitu ni Kalou e sa vakavatukana sara tu ga edaidai.
Taumada, na matanitu oqo e tiko kece kina na veitabana e gadrevi me cicivaki vinaka kina e dua na matanitu, qai dei tale ga. E liutaka na Tui lumuti, o Jisu Karisito. Ena 33 S.K., a lesi Jisu Karisito na Kalou o Jiova me ulu ni ivavakoso vakarisito. (Efeso 1:22) Me tekivu mai na gauna oya, sa vakayacora tiko o Jisu na nona itavi, e vakaraitaka kina na nona veiliutaki maqosa. Me kena ivakaraitaki, ena imatai ni senitiuri ni sotava o Jutia e dua na dausiga levu, a sega ni bera na nodra dodoliga na ivavakoso vakarisito mera vukei kina na lewena era vakaleqai. A tuvanaki na cakacaka ni vakacoko, rau qai talai mai Anitioki o Panapasa kei Saula me rau kauta na iyaya ni vakacoko.—Cakacaka 11:27-30.
E levu sara na ka eda na namaka vei Jisu Karisito ena gauna oqo baleta sa veiliutaki tiko na Matanitu ni Kalou. Ni yaco gona na leqa tubukoso—me vaka na uneune, dausiga, waluvu, cagilaba, cava rerevaki, se kacabote ni ulunivanua, e totolo wale ga na nodra dodoliga na ivavakoso vakarisito ni iVakadinadina i Jiova mera vukei ira na itokani vakabauta kei na so tale era vakaleqai. Me kena ivakaraitaki, ni yaco na uneune levu e El Salvador ena Janueri kei na Feperueri 2001, a tuvanaki ena veiyasa i vuravura na cakacaka ni vakacoko, ra qai lai veivuke e so na ilawalawa iVakadinadina i Jiova mai Canada, Guatemala, kei Mereke. E tolu na valenisoqoni vaka kina e 500 vakacaca na vale era tara tale ena dua na gauna lekaleka.
O Ira na Vakarurugi ena Matanitu ni Kalou
Ena gauna e tauyavutaki kina ena 1914 na Matanitu vakalomalagi ni Kalou, sa tekivu me kumuni qai tuvanaki ira na vakarurugi ena nona lewa mai na veiyasa i vuravura. Oqo e vakayacori kina na parofisai vakatubuqoroqoro a volatukutukutaka o Aisea: “Sa na yaco e na gauna maimuri, ni na vakataudeitaki na ulu-ni-vanua ni vale i Jiova [nona sokalou savasava sa vakaceceretaki] me sivia na veiulu-ni-vanua, . . . ka ra na drodro kina na veimatanitu kecega.” Na parofisai oqo e vakaraitaka ni “lewe vuqa” era na cabe cake ina ulunivanua oya ra qai muria na veidusimaki i Jiova kei na nona lawa.—Aisea 2:2, 3.
Na kena yaco oqori e kune kina e dua na ilawalawa levu duadua ena itabagauna oqo—e dua na mataveitacini e robota na vuravura raraba e sa sivia na 6,000,000 na lotu Vakarisito era cavutu mai na 230 vakacaca na vanua. Ena nodra soqo ni veimatanitu na iVakadinadina i Jiova, era dau drukataka vakalevu na vakararai tu na veilomani, lomavakacegu, kei na duavata e laurai ena kedra maliwa na ilawalawa levu oqo, e sega ni lati ira na duidui ni nodra vosa, matatamata, kei na itovo vakavanua. (Cakacaka 10:34, 35) Me rawa vua e dua na matanitu me vakaduavatataki ira na vica vata na drau na duidui yavusa mera bula sautu qai veiyaloni, sega li ni o vakabauta ni dodonu me dau vosayaco qai dei—me dua dina tale ga na matanitu?
Matanitu ni Kalou kei na Veivakavulici
E sa tu ga na ivakatagedegede e namaka na matanitu yadua mera muria na lewenivanua, o ira gona era vinakata mera bula ena matanitu oqori ena dodonu mera muria na ivakatagedegede oya. E vaka tale ga oqori na Matanitu ni Kalou, e tu tale ga na kena ivakatagedegede ena dodonu mera muria o ira kece era vinakata mera vakarurugi ena kena veiliutaki. Ia, e dua dina na cakacaka vakaitamera na nodra vukei na lewe vuqa e duidui vakalevu nodra isususu mera ciqoma qai muria e duavata ga na ivakatagedegede. Oqo tale ga e dua na ivakadinadina ni kena sa vakavatukana tu na Matanitu ni Kalou—e mana na porokaramu ni veivakavulici e tuvanaka me sega wale ga ni tara qai veisautaka na vakasama ni tamata, ia me veisautaka tale ga na lomadra.
E cakava rawa vakacava na Matanitu ni Kalou na itavi levu oqo? Ena kena taurivaki na ivalavala ni nodra dau vunau e “veivale” na yapositolo kei na nodra vakavulici yadudua na tamata ena Vosa ni Kalou. (Cakacaka 5:42; 20:20) E cakayaco vakacava na ivalavala ni veivakavulici oqo? O Jacques Johnson, e dua na bete ni lotu Katolika, a vola ena dua na niusiveva e dau tabaki vakamacawa mai Canada, na nona a saga me tarova e dua na marama me kua ni vulica na iVolatabu kei ira na iVakadinadina i Jiova. “Au drukataka, au qai vakila tale ga niu na sega ni rawa ni tarovi koya,” e kaya. “Au raica rawa ena vica na vula sa oti ni sa bucina na tinanigone e dau tu ga e vale oqo, e dua na veiwekani voleka kei rau na marama iVakadinadina i Jiova oya. Eratou veikilai vinaka sara baleta ni rau dau vukei koya, veitokani kei koya, a mani tara sara ga na lomana. Sega ni dede sa dua o koya e dau vakaitavi ena nodra lotu, au sega ni cakava rawa tale kina e dua na ka.” Me vaka ga na kena cakayaco e lomana na marama oqo, a lotu Katolika tu, na itukutuku era vakavulica na iVakadinadina i Jiova mai na iVolatabu kei na nodra itovo vakarisito, e cakayaco sara tale ga vaka kina e lomadra na vica na milioni e vuravura.
Na veivakavulici oqo—e vulici kina na veika e vauca na Matanitu ni Kalou—e yavutaki ga ena iVolatabu, e tokoni kina na dokai kei na ivakatagedegede ni itovo savasava e koto kina. Era vulica kina na tamata na veilomani kei na veirokovi veitalia se mani matatamata cava. (Joni 13:34, 35) E vukei ira tale ga na tamata mera muria na ivakaro: “Ni kakua ni vakaitovotaki kemuni e na veimataqali i tovo ni vuravura oqo. Ia ni vakadonuya ga vua na Kalou me vakavouya taucoko sara na nomuni vakasama ka me veisautaki kina na nomuni bula e loma. Ko ni na qai kila rawa kina na loma ni Kalou, ka kila tale ga na ka yaga, ka vinaka, ka uasivi sara.” (Roma 12:2, VV) Nodra biuta tani na ivakarau ni nodra bula makawa ra qai muria ena marau na lawa kei na ivakavuvuli ni Matanitu ni Kalou, era sa kunea kina na le vica na milioni na bula vakacegu kei na marau ena gauna oqo vaka kina na inuinui totoka ena gauna se bera mai.—Kolosa 3:9-11.
E dua na ivukevuke totoka e vakarautaki me rawati kina na duavata e vuravura na ivola oqo, Na Vale ni Vakatawa. Ni muri ena duavata na iwalewale ni vakadewa kei na vakayagataki ni misini e tabaka na ivola ena vica vata na vosa, e rawa kina ni tabaki na veiulutaga bibi ni Vale ni Vakatawa ena 135 na vosa ena dua ga na gauna, qai sivia e 95 na pasede vei ira na dauwiliwili e vuravura e rawa nira vulica na veiulutaga oqo ena nodra dui vosa ena duavata ga na gauna.
E dua na dauvolavola ni lotu Momani a tuvana na sala uasivi e cakayaco kina na cakacaka vakaulotu ena taudaku ni nona lotu. A vola o koya ni Vale ni Vakatawa kei na Yadra!, e tabaka na iVakadinadina i Jiova, me ivola vinaka duadua ni veivakalotutaki, qai kaya: “Sega ni dua e rawa ni beitaka na Vale ni Vakatawa se Yadra! ni uqeta na vakawelewele—na kena veibasai, erau uqeta ga na yadrayadravaki, na ka au wilika vakavudua ena ivola ni lotu tale e so. E veivakacegui dina na wilika na Vale ni Vakatawa kei na Yadra! baleta na veika e vakamacalataki kina e dina, titobu na vakekeli e vakarautaki kina, qai veiganiti vinaka kei na bula eda sotava tu oqo.”
E sega ni taqei rawa na levu ni ivakadinadina e tu me vakaraitaka ni sa veiliutaki tiko edaidai na Matanitu ni Kalou. Era marau qai gumatuataka na iVakadinadina i Jiova na kacivaka yani na “i Tukutuku Vinaka ni matanitu,” vei ira era tiko veitikivi ra qai sureti ira mera na vakarurugi ena kena veiliutaki. (Maciu 24:14, VV) O taleitaka na inuinui oqori? O na marautaka na veivakalougatataki o na sotava ena nomu veimaliwai kei ira era sa vakavulici, ra qai saga mera bulataka na ivakatagedegede ni Matanitu ni Kalou. O koya e uasivi sara, o na marautaka tale ga ni o rawa ni nuitaka na bula ena ruku ni veiliutaki ni Matanitu ni Kalou ena vuravura vou e yalataki tu ni na “tiko kina nai valavala dodonu.”—2 Pita 3:13.
[iVakamacala e ra]
a Na kena ivakamacala matailalai, raica na wase 10, “Veiliutaki na Matanitu ni Kalou,” ni ivola Na Ka Mo Kila Mo Bula Tawamudu Kina, tabaka na iVakadinadina i Jiova, tabana e 90-7.
[iYaloyalo ena tabana e 5]
Ena 1914 era a cuqena na veimatanitu na ivalu kei vuravura
[iYaloyalo ena tabana e 6]
Nodra bole mera vakaitavi ena cakacaka ni vakacoko e ivakadinadina ni bulataki na loloma vakarisito
[iYaloyalo ena tabana e 7]
E yaga vei ira kece na iVakadinadina i Jiova e vuravura raraba na porokaramu vata ga ni veivakavulici