Qarauna “na Domo ni Vulagi”

“Era na sega ni muria na vulagi, era na dro tani ga vei koya; ni ra sa sega ni kila na domo ni vulagi.”​—JONI 10:⁠5.

1, 2. (a) Na cava a cakava o Meri ni kacivi koya o Jisu, qai vakatauvatani vakacava na veika e yaco oqo kei na itukutuku a kaya o Jisu ena dua na gauna e liu? (b) Na cava ena vukei keda meda muri Jisu vakavoleka?

E VAKARAICA tiko o Jisu sa vakaturi oti e dua na yalewa ni duri toka ena yasa ni nona ibulubulu sa lala tu. Erau veikilai vinaka sara. Oqo o Meri na yalewa ni Makitala. Sa voleka ni oti e rua na yabaki nona vakabulai koya o Jisu mai na nona curumi timoni. Me tekivu mai oya, sa dau tomani Jisu kei iratou nona yapositolo, e dau qaravi iratou e veisiga. (Luke 8:​1-3) A tagi tiko o Meri, ni a raica sara ga nona mate o Jisu, sa qai kuria ga na nona rarawa ni sa yali tale ga na yagona! Mani tarogi koya o Jisu: “Yalewa, ko sa tagi e na vuku ni cava? ko cei ko sa vakasaqara?” Nanuma o Meri ni tarogi koya tiko na ivakatawa ni were, a mani sauma: “Kevaka ko sa kauti koya tani, tukuna saka vei au na tikina ko sa vakotori koya kina, ka’u na qai laki kauti koya tani.” A qai kaya o Jisu: “I Meri!” Sega ni bera nona siqema o Meri na rorogo ni domo i Jisu. A mani kailavaka ena reki: “Vakavuvuli,” e tarai Jisu qai mokoti koya.​​—⁠Joni 20:​11-​18.

² Na itukutuku oqo e vakaraitaka na sala vakaciriloloma a tukuna kina o Jisu e dua na ka ena dua na gauna e liu. Ni vakatauvatani ira nona imuri mera sipi qai kena ivakatawa o koya, sa qai kaya ni kacivi ira na sipi ena yacadra na ivakatawa ra qai kila na domona. (Joni 10:​3, 4, 14, 27, 28) Io, me vaka na sipi e kila na kena ivakatawa, a vakatale ga oya o Meri ni kilai Karisito, na nona iVakatawa. E dina tale ga oya vei ira na imuri i Jisu nikua. (Joni 10:16) Na sipi ena voleka toka ga vua na kena ivakatawa ke vakarorogo matua tiko. Ena vakatale ga oya o keda, na noda yalomatua vakayalo ena vukei keda meda muria vakavoleka na noda iVakatawa Vinaka, o Jisu Karisito.​​—⁠Joni 13:15; 1 Joni 2:6; 5:​20.

3. Na taro cava soti e basika mai na ivakatautauvata i Jisu me baleta na bainisipi?

³ Ia, me salavata kei na ivakatautauvata oya, na kena rawa vua na sipi me kila na domo ni tamata e sega wale ga ni kilai ira kina era dau vinaka vua ia o ira tale ga na kena meca. E bibi oya baleta nira tu na dau saqati keda era lawaki ca. O cei sara mada o ira? Era dau cakacaka vakacava? Eda na taqomaki keda vakacava? Meda kila na kena isau, meda dikeva tale mada e so na ka e kaya o Jisu ena nona ivakatautauvata me baleta na bainisipi.

“O Koya sa Sega ni Curu e Katuba”

4. Me salavata kei na ivakatautauvata ni ivakatawa, era muri cei na sipi, ia o cei ga era sega ni muria?

⁴ E kaya o Jisu: “Ko koya sa curu e katuba, ko koya oqo nai vakatawa ni sipi. Sa dolavi koya nai vakatawa ni katuba; a sa vakarogoca na domona ko ira na sipi: a sa kacivi ira na nona sipi e na yacadra ko koya, ka tuberi ira ki tautuba. Ia ni sa kauti ira na nona sipi ki tautuba sa liutaki ira, a sa muri koya ko ira na sipi; ni ra sa kila na domona. Ia era na sega ni muria na vulagi, era na dro tani ga vei koya; ni ra sa sega ni kila na domo ni vulagi.” (Joni 10:​2-5) Dikeva ni cavuta o Jisu na vosa “domona” kei na “domo.” E vakarua nona tukuna na domona na ivakatawa, ia na kena ikatolu sa lai cavuta “na domo ni vulagi.” Na vulagi cava e vakaibalebaletaka o Jisu?

5. Na cava eda na sega ni vakacegui ira kina na vulagi e cavuti ena Joni wase 10?

⁵ E sega ni tukuna tiko o Jisu na vulagi eda via vakacegui ira​​—⁠na vosa e cavuti ena iVolatabu taumada e kena ibalebale “vakacegui ira na vulagi.” (Iperiu 13:⁠2) Ena ivakatautauvata i Jisu, e sega ni sureti mai na vulagi. E “sega ni curu e katuba ni bai ni sipi, ia sa kaba cake e na tikina tani.” E “daubutako ka daukovekove.” (Joni 10:⁠1) O cei na imatai ni kabula e cavuti ena Vosa ni Kalou me daubutako qai daukovekove? O Setani na Tevoro. E vakadinadinataki oqo ena ivola na Vakatekivu.

iMatai ni Gauna e Rogoci Kina na Domo ni Vulagi

6, 7. Na cava e veiganiti kina me vakatokai o Setani me vulagi qai daubutako?

⁶ Na Vakatekivu 3:​1-5 e tukuna na imatai ni gauna e rogoci kina e vuravura na domo ni vulagi. Na kena itukutuku e kaya ni o Setani e torovi Ivi, na imatai ni yalewa, ni vakayagataka na gata qai vosa vaqaseqase vua. E sega ni vakatokai o Setani me “vulagi” ena itukutuku oqo. Ia, na nona ivalavala e laurai kina ena levu na sala ni vaka na vulagi e kaya o Jisu ena nona ivakatautauvata e tukuni ena Joni wase 10. Dikeva mada na sala erau tautauvata kina.

⁷ E kaya o Jisu ni torovi ira na tiko ena bainisipi na vulagi ni muria e dua tale na yasana. A vakatale ga oya o Setani ni sega ni torovi koya vakadodonu na yalewa, a vakayagataka na gata. Na sala vaqaseqase e torova kina na yalewa e vakatakilai Setani vinaka​​—⁠me daubutako lawaki ca. Kena ikuri, o koya na vulagi ena bainisipi sa qai saga me butakoca na itaukei ni sipi. Ia, e ca sara mai na daubutako, ni saga me “ravuravu, ka vakarusa.” (Joni 10:10) O Setani tale ga a daubutako. A temaki Ivi, qai butakoca nona via vakarorogo vua na Kalou. E vakavuna tale ga nodra mate na kawatamata. O koya gona, e daulaba o koya.

8. A moica vakacava o Setani na vosa i Jiova kei na inaki ni lomana?

⁸ E laurai na lasulasu i Setani ena sala e moica kina na vosa i Jiova kei na inaki ni lomana. A kaya vei Ivi: “Oi, sa kaya bagi na Kalou mo drau kakua ni kania na vua ni kau kecega?” A nakita o Setani me rairai kurabuitaka na ka e tukuni, me vaka sara ga e kaya tiko: ‘E rawa vakacava me cakava na ka oqo na Kalou?’ E tomana: “Ni sa kila na Kalou e na siga drau na kana kina ena qai yadra dina na matamudrau.” Dikeva na vosa e cavuta o Setani: “Sa kila na Kalou.” E vaka me kaya o koya: ‘Au kila na ka e kila na Kalou. Au kila na inaki ni lomana, qai ca na ka e nakita.’ (Vakatekivu 2:​16, 17; 3:​1, 5) Ka ni rarawa, ni rau sega ni vakanadakuya na domo ni vulagi o Ivi kei Atama. Erau muria na ka e kaya, rau sotava kina kei na nodrau kawa na veika ca.​​—⁠Roma 5:​12, 14.

9. Na cava meda namaka kina ni na rogoci nikua na domodra na vulagi?

⁹ Na iwalewale vata oya e vakayagataka o Setani me vakacalai ira kina na tamata ni Kalou nikua. (Vakatakila 12:⁠9) Me vaka ni ‘tama ni lasulasu,’ o ira era vakataki koya era luvena nira saga mera via vakacalai ira na tamata ni Kalou. (Joni 8:​44) Meda dikeva mada e so na sala e rogoci kina nikua na domodra na vulagi oqo.

Sala e Rogoci Kina Nikua na Domodra na Vulagi

10. Na cava e dua na sala e rogoci kina na domodra na vulagi?

¹⁰ Vakasama veivakacalai. E kaya na yapositolo o Paula: “Ni kakua ni laiva me ra vakauti kemuni tani mai na sala dodonu na veimataqali i vakavuvuli e vuqa.” (Iperiu 13:​9, VV) Na ivakavuvuli cava soti oya? Me vaka ni rawa ‘mera vakauti keda tani’ e matata kina ni tukuna tiko o Paula na ivakavuvuli e vakaleqa noda bula vakayalo. O cei e kaburaka tiko mai na ivakavuvuli vakatani vaka oqo? A kaya o Paula vei ira e dua na ilawalawa qase lotu Vakarisito: “Ena tubu cake talega eso na tamata vei kemudou, era na vosataka na ka e veivakacalai, me mari ira kina era sa lotu me ra muri ira.” (Cakacaka 20:30) Nikua gona me vaka ena gauna i Paula, e so era a lewe tu ni ivavakoso vakarisito era na saga mera mari ira na sipi nira tukuna na “ka e veivakacalai”​​—⁠vosa e sega ni dina kece kei na lasu botoboto. E kaya vaka oqo na yapositolo o Pita, nira na vakayagataka na “vosa e dauveivakaisini”​​—⁠na vosa e kena irairai ni dina ia e tawayaga me vaka na ilavo lasulasu.​​—⁠2 Pita 2:⁠3.

11. E vakavotuya vakacava na vosa ena 2 Pita 2:​1, 3 na nodra iwalewale kei na nodra inaki na vukitani?

¹¹ Sa qai tomana o Pita nona vakavotuya nodra iwalewale na vukitani ena nona kaya nira “na kauta vuni mai na veisei e veivakarusai.” (2 Pita 2:​1, 3) Me vaka ga na daubutako ena vosa vakatautauvata i Jisu me baleta na bainisipi, e sega ni curu “e katuba ni bai ni sipi, ia sa kaba cake e na tikina tani,” e vaka kina o ira na vukitani nira dau torovi keda vuni. (Kalatia 2:4; Juta 4) Na cava e nodra inaki? E kuria o Pita: “Era na vakaiyau voli e na vukumudou.” Io, se mani cava era kaya na vukitani mera vakadonui kina, na nodra inaki mera “butako ga, ka ravuravu, ka vakarusa.” (Joni 10:10) Meda qarauni ira na vulagi vaka oqo!

12. (a) E rawa vakacava nida rogoca na domodra na vulagi mai vei ira na noda ilala? (b) E tautauvata vakacava na ilawaki i Setani kei ira na vulagi nikua?

¹² iLala ca. Na domodra na vulagi e rawa ni rogoci vei ira na noda ilala. Ena vakaleqai ira na itabagone na ilala ca. (1 Korinica 15:33) Nanuma, ni o Setani a taketetaki Ivi—e gone qai yalowai vei rau na imatai ni veiwatini. E vagolei koya me vakabauta ni o Jiova e yalana vakasivia nona galala, ia e sega ni dina oqori. O Jiova e lomani ira na tamata a bulia qai kauaitaki ira. (Aisea 48:17) Vaka kina nikua, era saga na vulagi mera vakamuai kemuni na itabagone mo ni vakabauta nira yalana vakasivia nomuni itubutubu nomuni galala. Era na vakamuai kemuni vakacava na vulagi vaka oqo? E kaya e dua na goneyalewa lotu Vakarisito: “Era tekivu vakamalumutaka noqu vakabauta noqu itokani keimami kalasi vata me yacova e dua na kena ivakatagedegede. Era dau kaya ni yalana vakasivia na ka na noqu lotu qai sega ni yavutaki vinaka.” Ia, na kena dina nira lomani kemuni na nomu itubutubu. Nira saga gona o ira oni vuli vata mo ni kua ni vakabauti ira nomuni itubutubu, mo ni kua sara ni vakacalai me vakataki Ivi.

13. Na sala vukutaki cava a muria o Tevita? Na cava e dua na sala eda rawa ni vakatotomuri koya kina?

¹³ Me baleta na ilala ca, e kaya kina na daunisame o Tevita: “Au na sega ni tiko vata kei ira na tamata lasulasu, ka’u na sega talega ni lako vata kei ira era dauveivakaisini.” (Same 26:⁠4) O sa bau raica tale ga na ivalavala vaka oya vei ira na vulagi? Era lasutaki ira​​—⁠me vakataki Setani ga nona vakayagataka na gata. Nikua, e so na tamata itovo vakasisila era lasutaka na kedra itukutuku nira vakayagataka na Internet. Ena kena sala ni veivosaki ena kompiuta na chat room, e so na tamatabula yalovakatani era kaya nira se itabagone mera coriti kemuni kina. Kemuni na itabagone, ni qaqarauni de oni na qai vakaleqai vakayalo.​​—⁠Same 119:101; Vosa Vakaibalebale 22:⁠3.

14. Ena so na gauna, era dau kaburaka vakacava na tabana ni itukutuku na domodra na vulagi?

¹⁴ Veibeitaki vakailasu. Dina ni so na gauna e dau dodonu na itukutuku kaburaki me baleti ira na iVakadinadina i Jiova, ia ena so tale na gauna era vakadonuya na tabana ni itukutuku mera kacivaka na domodra veicavilaki na vulagi. Kena ivakaraitaki, ena dua na matanitu, e kacivaka vakailasu na kena tabana ni itukutuku nira tokona na iVakadinadina na veiliutaki nei Itala ena iKarua ni iValu Levu. Ena dua tale na matanitu, a beitaka na tabana ni itukutuku nira dau vakacacana na valenilotu na iVakadinadina. Ena vica tale na veimatanitu era beitaka na tabana ni itukutuku nira sega ni dau qaravi ira vakavuniwai na luvedra na iVakadinadina ra qai dau nakita mera galuvaka nodra ivalavala ca bibi na tacidra vakayalo. (Maciu 10:22) Ia, o ira na tamata lomadina era kilai keda vinaka era kila ni lasu na veibeitaki vaka oqo.

15. Na cava e sega ni ka vakavuku kina meda vakabauta na ka kece ga e kaburaki ena tabana ni itukutuku?

¹⁵ Na cava meda cakava kevaka eda rogoca na domodra na vulagi nira vakatetea na veibeitaki lasu? E vinaka meda muria na ivakasala ena Vosa Vakaibalebale 14:15: “O koya sa yalowai sa vakabauta na vosa kecega: ia na tamata yalomatua sa daulewa vakavinaka na nonai lakolako.” E sega ni ka vakavuku meda vakabauta ni dina kece na itukutuku kaburaki. E dina ni tiko ga na itukutuku eda na sega ni vakabauta, e dodonu tale ga meda kila ni “sa koto ga vua na vu-ni-ca ko ira kecega na kai vuravura.”​​—⁠1 Joni 5:​19.

‘Dou Vakatovolea na Yalo’

16. (a) E vakaraitaka vakacava na nodra itovo na sipi, na dina ni vosa i Jisu ena Joni 10:4? (b) Na cava e vakauqeti keda kina na iVolatabu meda cakava?

¹⁶ Eda na vakadeitaka vakacava nida veimaliwai tiko kei dua e noda itokani se e keda meca? A kaya o Jisu nira na muria na sipi na kedra ivakatawa “ni ra sa kila na domona.” (Joni 10:⁠4) Na sipi era na sega ni muria na kedra ivakatawa ena vuku ni kena irairai, ena domona ga. E dua na ivola me baleta na veivanua ena iVolatabu e vakaraitaka na nona kaya e dua na saravanua nira kila na sipi na kedra ivakatawa ena isulu e tokara, sega ena domona. Kaya sara e dua na ivakatawa ni domo ga era kila kina na sipi na kedra ivakatawa. Me vakadeitaka oqo, rau mani veisau isulu kei na vulagi. Tokara sara na vulagi na isulu i koya na ivakatawa qai kacivi ira na sipi, ia era sega ni bau kauai. Era sega ni kila na domona. Ia, ni kacivi ira ga na kedra ivakatawa, e dina ni duatani nona isulu, sega ni bera nodra lako vata mai. E dua beka ena vaka na irairai ni kedra ivakatawa, ia oya e sega ni vakadeitaka vei ira na sipi ni o koya e kedra ivakatawa dina. E dau kena ivakarau vei ira na sipi mera vakatovolea na domo i koya e kacikaci, ra qai vakatauvatana kei na domo ni kedra ivakatawa. Na Vosa ni Kalou e kaya vei keda meda cakava vaka kina​​—⁠“dou vakatovolei ira na yalo se ra yalo mai vua na Kalou.” (1 Joni 4:1; 2 Timoci 1:​13) Na cava ena vukei keda meda cakava oya?

17. (a) Eda na kila vinaka vakacava na domo i Jiova? (b) Na cava eda rawa ni cakava nida veikilai kei Jiova?

¹⁷ Na levu ni noda kila vinaka na domo i Jiova se nona itukutuku, na vinaka tale ga ni noda vakaduiduitaka na domo ni vulagi. Na iVolatabu e dusimaki keda ena sala meda kila kina. E kaya: “Dou na qai rogoca e dua na vosa mai dakumudou ka vaka, oqo na sala, dou mai lako tu ga kina.” (Aisea 30:21) Na “vosa” mai dakuda e lako mai na Vosa ni Kalou. Gauna kece eda wilika kina na Vosa ni Kalou, e vaka sara ga eda rogoca tiko na domo ni noda iVakatawa Levu, o Jiova. (Same 23:⁠1) Na levu gona ni noda vulica na iVolatabu, na levu tale ga ni kena matata vei keda na domo ni Kalou. Na veikilai voleka oqo ena vukea meda siqema na domodra na vulagi.​​—⁠Kalatia 1:⁠8.

18. (a) Na cava e vauci ena noda kila na domo i Jiova? (b) Me salavata kei na Maciu 17:​5, na cava meda muria kina na domo i Jisu?

¹⁸ Na cava tale e vauci ena noda kila na domo i Jiova? Eda na sega wale ga ni rogoca, eda na muria sara. Dikeva tale mada na Aisea 30:21. E kaya na Vosa ni Kalou: “Oqo na sala.” Io, na noda vulica na iVolatabu, eda rogoca kina na veidusimaki i Jiova. Sa qai vakarota tarava: “Lako tu ga kina.” O Jiova e vinakata meda cakava sara na ka eda rogoca. Na noda cakava gona na ka eda vulica, e vakaraitaka nida sega ni rogoca wale ga na domo i Jiova ia eda cakava tale ga. (Vakarua 28:⁠1) Na noda muria na domo i Jiova e kena ibalebale tale ga nida na muria na domo i Jisu, ni o Jiova sara ga e kaya meda cakava oya. (Maciu 17:⁠5) Na cava e kaya vei keda o Jisu, na iVakatawa Vinaka, meda cakava? E vakavulici keda meda veivakatisaipelitaki da qai nuitaka na “dauveiqaravi yalo dina ka vuku.” (Maciu 24:​45, VV; 28:​18-​20, VV) Na noda muria na domona eda na rawata kina na bula tawamudu.​​—⁠Cakacaka 3:​23.

“Era na Dro Tani ga Vei Koya”

19. Na cava meda cakava nida rogoca na domodra na vulagi?

¹⁹ Na cava meda cakava nida rogoca na domodra na vulagi? Eda na vakamurimuri ira na sipi. A kaya o Jisu: “Era na sega ni muria na vulagi, era na dro tani ga vei koya.” (Joni 10:⁠5) E rua na ka eda na cakava. Kena imatai, eda “na sega ni muria na vulagi.” Io, eda na cata matua na vulagi. Ena vosa vakirisi e volai kina na iVolatabu, na vosa “sega” e vosa kaukaua duadua e vakadewataki me tukuna na kena cati sara ga na ka. (Maciu 24:35; Iperiu 13:⁠5) Kena ikarua, eda “na dro tani ga vei koya,” se da vakanadakui koya. Oya na ka e dodonu meda cakava vei ira e sega ni salavata na nodra ivakavuvuli kei na domo ni iVakatawa Vinaka.

20. Na cava eda na cakava nida rogoca nodra itukutuku na (a) vukitani era dauveivakacalai, (b) ilala ca, (c) tabana ni itukutuku era kacivaka na ka lasu?

²⁰ O koya gona nida rogoca na nodra itukutuku na vukitani, eda na via cakava na ka e kaya na Vosa ni Kalou: “Mo ni qarauni kemuni mai vei ira era dau vakavuna na veisei ka vakacacana na nodra vakabauta na tamata; ko ira era dau saqata na i vakavuvuli ko ni sa ciqoma oti. Ni tawasei kemuni tani mai vei ira.” (Roma 16:​17, VV; Taito 3:​10) Vakatale ga oya o ira na itabagone lotu Vakarisito, nira vakila nira maliwai ira tiko na ilala ca, mera muria sara na ivakasala i Paula vua na cauravou o Timoci: “Dro tani mai na gagadre ca vakacauravou.” Nida beitaki vakailasu ena tabana ni itukutuku, meda nanuma na ikuri ni ivakadre i Paula vei Timoci: “A ra [o ira na rogoca na domodra na vulagi] na . . . lesu ki nai tukutuku wale. Ia ko iko, mo yalomatua e na ka kecega.” (2 Timoci 2:​22; 4:​3-5) Se na mani vakacava na talei ni domodra na vulagi, eda na dro tani mai na veika kece ena vakamalumalumutaka noda vakabauta.​​—⁠Same 26:5; Vosa Vakaibalebale 7:​5, 21; Vakatakila 18:​2, 4.

21. Na icovi cava era na tauca o ira era cata na domodra na vulagi?

²¹ Era cata na domodra na vulagi na lotu Vakarisito lumuti, ia era rogoca na vosa ni iVakatawa Vinaka e kune ena Luke 12:32. E kaya vei ira e kea o Jisu: “Kakua ni rere, na qele-ni-sipi lailai; ni sa vinakata sara na Tamamudou me solia vei kemudou na matanitu.” Vakatale ga oya o ira na ‘so tani tale na sipi’ nira namaka mera rogoca na vosa i Jisu: “Ni lako mai, koi kemuni sa vakalougatataki vei Tamaqu, mo ni rawata na matanitu sa vakarautaki me nomuni mai nai vakatekivu kei vuravura.” (Joni 10:16; Maciu 25:34) E dua dina na icovi talei eda na tauca ke da cata “na domo ni vulagi”!

O se Nanuma Tiko?

• Na cava e veiganiti kina me vakatokai o Setani me vulagi ena vosa vakatautauvata i Jisu me baleta na bainisipi?

• E rogoci vakacava nikua na domodra na vulagi?

• Eda na kila vakacava na domodra na vulagi?

• Na cava meda cakava nida rogoca na domodra na vulagi?

[iYaloyalo ena tabana e 15]

O Meri a kilai Karisito

[iYaloyalo ena tabana e 16]

Na vulagi e sega ni dau torovi ira vakadodonu na sipi

[iYaloyalo ena tabana e 18]

Na cava eda na cakava nida rogoca na domodra na vulagi?