Marau Dina Ga Nira Vakacacani

“Dou sa kalougata [“marau,” NW], ni dou sa vakasewasewani, ka vakacacani, ka vosavakacacataki vakailasu e na ka kecega e ca, e na vukuqu.”​​—⁠MACIU 5:​11.

1. Na cava a vakadeitaka o Jisu vei iratou nona imuri me baleta na marau kei na veivakacacani?

ENA imatai ni gauna a talai iratou kina nona yapositolo o Jisu me ratou vunautaka na Matanitu ni Kalou, a vakasalataki iratou ni ratou na tusaqati. A kaya: “Dou na cati vei ira na tamata kecega e na vuku ni yacaqu.” (Maciu 10:​5-​18, 22) Ia, taumada, ena nona Vunau ena Ulunivanua, a vakadeitaka vei iratou nona yapositolo kei ira tale e so ni veitusaqati vaka oqo ena sega ni tagutuva nodratou marau. A sema vata sara mada ga o Jisu na marau kei na nodra vakacacani na lotu Vakarisito! E rawa vakacava ni vakavu marau na veivakacacani?

Vakararawataki ena Vuku ni iValavala Dodonu

2. Me vaka erau kaya o Jisu kei na yapositolo o Pita, e vakavu marau vakacava na veivakararawataki?

² Oqo na ikawalu ni marau a kaya o Jisu: “Sa kalougata [“marau,” NW] ko ira era sa vakacacani e na vuku ni valavala dodonu: ni sa nodra na matanitu vakalomalagi.” (Maciu 5:​10) E sega ni ka dokai ni dua e vakacacani. A vola na yapositolo o Pita: “Dou na dokai vakacava, kevaka dou na vosota, ni dou sa caka ca ka sa vaculaki kina? ia kevaka dou sa caka vinaka, ka sa vakararawataki kina, ka dou vosota ga, oqo sa ka vinaka vua na Kalou.” E tomana: “Ia me kakua e dua vei kemudou me vakararawataki ni sa daulaba, se ni daubutako, se ni caka ca, se ni dauvakavuca: ia kevaka sa vakararawataki ni sai tokani i Karisito, me kakua ni madua kina; me vakarokorokotaka ga na Kalou e na vuku ni ka oqo.” (1 Pita 2:​20; 4:​15, 16) Me vaka e kaya o Jisu, e vakavu marau na vosoti ni veivakararawataki ena vuku ni ivalavala dodonu.

3. (a) Na cava na ibalebale ni vakacacani ena vuku ni ivalavala dodonu? (b) Na cava a yaco vei ira na lotu Vakarisito taumada nira vakacacani?

³ Na ivalavala dodonu, e kena ibalebale na kena muri na loma ni Kalou kei na nona ivakaro. Na vakararawataki ena vuku ni ivalavala dodonu e kena ibalebale nona vakararawataki e dua ni vorata na idre me beca na ivakatagedegede se ka e gadreva na Kalou. Era vakacacani na yapositolo vei ira na nodra iliuliu na Jiu nira sega ni vakadonuya mera kua ni vunautaka na yaca i Jisu. (Cakacaka 4:​18-​20; 5:​27-​29, 40) E vakayalia beka nodra marau se tarova nodra vunau na ka oqo? Sega sara! “Ratou sa lako tani e matadra na mataveilewai, eratou sa reki ni ratou sa yaga me ratou vakacacani e na vuku ni yacana. Ia e na veisiga kecega e na vale ni soro, kei na veivale kecega, era sa sega ni mudu ni vakatavuvuli ka vunautaki Jisu ni sai koya na Karisito.” (Cakacaka 5:​41, 42) E vakamarautaki iratou na nodratou vakacacani qai vakaukauataki iratou me ratou gumatua ena vunau. E muri, era vakacacani tale ga na lotu Vakarisito taumada vei ira na kai Roma nira sega ni via sokaloutaka na empara.

4. Na cava e so na vuna era vakacacani kina na lotu Vakarisito?

⁴ Ena gauna oqo, era vakacacani na iVakadinadina i Jiova nira sega ni muduka nodra vunautaka “na i Tukutuku Vinaka ni matanitu” ni Kalou. (Maciu 24:​14, VV) Ni vakatabui nodra soqoni vakarisito, era bolea mera vakacacani, ia mera kua ga ni beca na ivakaro ena iVolatabu mera dau soqoni vata. (Iperiu 10:​24, 25) Era vakacacani ena nodra sega ni veitovaki na lotu Vakarisito se nodra sega ni via vakayagataka cala na dra. (Joni 17:14; Cakacaka 15:​28, 29) Ia, na nodra tutaka na ka dodonu na tamata ni Kalou nikua era lomavakacegu kina qai vakavuna na nodra mamarau.​​—⁠1 Pita 3:​14.

Vakasewasewani ena Vuku i Karisito

5. Na cava na vuna levu era vakacacani kina na tamata i Jiova nikua?

⁵ Na ikaciwa ni marau e kaya o Jisu ena Vunau ena Ulunivanua e tukuna tale ga na veivakacacani. E kaya: “Dou sa kalougata [“marau”], ni dou sa vakasewasewani, ka vakacacani, ka vosavakacacataki vakailasu e na ka kecega e ca, e na vukuqu.” (Maciu 5:​11) Na vuna levu ga era vakacacani kina na tamata i Jiova oya nira sega ni tiki ni veika ca e yaco tu e vuravura nikua. A kaya o Jisu vei iratou nona tisaipeli: “Kevaka dou sa vakavuravura, ena lomana na kai nona ko vuravura; ia ni dou sa sega ni vakavuravura, ka ni’u sa digitaki kemudou mai vuravura, sai koya oqo sa cati kemudou kina ko vuravura.” (Joni 15:19) E vakatale ga oya na ka a kaya na yapositolo o Pita: “A ra sa kurabui ni dou sa sega ni gu vata kei ira ki nai valavala sa velavela uasivi era sa vosavakacacataki kemudou kina.”​​—⁠1 Pita 4:⁠4.

6. (a) Na cava era vakasewasewani ra qai vakacacani kina na ivovo ni lumuti kei ira na nodra itokani? (b) E kauta laivi beka noda marau na veivakasewasewani vaka oqo?

⁶ Eda sa raica mai nira vakacacani na lotu Vakarisito taumada nira sega ni via muduka nodra vunau ena yaca i Jisu. A lesi ira nona imuri o Karisito: “Dou na qai dautukuni au . . . ka yacova nai yalayala kei vuravura.” (Cakacaka 1:⁠8) Era gumatua ni vakayacora na ilesilesi oqo o ira na ivovo ni lumuti yalodina era taci Karisito, ra qai veitokoni kina na nodra itokani yalodina, o ira “nai soqosoqo levu.” (Vakatakila 7:⁠9) Oya na vuna e vala kina o Setani kei “ira na kena vo ni nona kawa [kawa ni “yalewa,” na tikina vakalomalagi ni isoqosoqo ni Kalou], o ira sa vakabauta na vosa ni Kalou, ka taura tikoga nai tukutuku kei Jisu.” (Vakatakila 12:​9, 17) Nida iVakadinadina i Jiova, eda vakadinadinataki Jisu na Tui ni Matanitu ni Kalou sa veiliutaki tiko, na matanitu ena vakarusai ira kece ga na matanitu vakatamata ni bera ni qai vakavoutaki na vuravura oqo mera bula kina na yalododonu. (Taniela 2:​44; 2 Pita 3:​13) Na ka oqo eda vakasewasewani da qai vakacacani kina, ia eda marau nida vakacacani ena vuku ni yaca i Karisito.​​—⁠1 Pita 4:⁠14.

7, 8. Na cava era lasutaka na dauveitusaqati me baleti ira na lotu Vakarisito taumada?

⁷ E kaya tale ga o Jisu ni dodonu mera marau tiko ga nona imuri ke ra “vosavakacacataki vakailasu e na ka kecega e ca” ena vukuna. (Maciu 5:​11) E dina oqo vei ira na lotu Vakarisito taumada. Ni vesu tiko mai Roma na yapositolo o Paula ena rauta na 59-61 S.K., sa ra qai kaya na nodra iliuliu na Jiu me baleti ira na lotu Vakarisito: “Keitou sa kila sa vosavakacacataki na lotu tani oqo e na veivanua kecega.” (Cakacaka 28:22) Erau beitaki o Paula kei Sailasa ni rau “vukici vuravura me ca,” erau “talaidredre . . . ki na vunau i Sisa.”​​—⁠Cakacaka 17:​6, 7.

⁸ E kaya na daunitukutuku makawa o K. S. Latourette me baleti ira na lotu Vakarisito ena gauna ni veiliutaki nei Roma: “E duidui na veibeitaki. Na nodra sega ni via vakaitavi na lotu Vakarisito ena veiqaravi e vu mai na lotu butobuto e tukuni kina nira sega ni vakabauta na Kalou. Na nodra sega ni dau malele ena veika e vauca na bula vakaitikotiko​​—⁠na soqo ni lotu butobuto, na veivakamarautaki . . .​​—⁠era vakadiloi kina nira cati ira na tamata. . . . E tukuni nira dau soqovata ena bogi na tagane kei na yalewa lotu Vakarisito . . . qai salamuria na nodra veiyacovi vakaveitalia. . . . Na nodra solevutaka o ira ga na vakabauta vata [na iVakananumi ni mate i Karisito] e tekivu tete kina na itukutuku lasu nira dau vakacabora na gonedramidrami na lotu Vakarisito ra gunuva na kedra dra ra qai kania na lewedra.” Na nodra sega tale ga ni via sokaloutaka na empara na lotu Vakarisito taumada, era beitaki kina nira meca ni matanitu.

9. Na cava era cakava na lotu Vakarisito ena imatai ni senitiuri nira beitaki vakailasu, ia e vakacava na ituvaki nikua?

⁹ Na veibeitaki vakailasu oqori e sega ni tarovi ira na lotu Vakarisito taumada ena nodra vakayacora nodra ilesilesi mera vunautaka na itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou. Ena 60-​61 S.K., e rawa kina vei Paula me tukuna ni “[i]tukutuku-vinaka” sa yaco “ki vuravura taucoko; a sa vuataka na vuana, ka sa tubu tiko” qai “vunautaki vei ira na tamata kecega sa tiko e ruku i lomalagi.” (Kolosa 1:​5, 6, 23) Vaka kina nikua. Era beitaki vakailasu na iVakadinadina i Jiova, me vakataki ira ga na lotu Vakarisito ena imatai ni senitiuri. Ia, sa tete tiko ga na vunautaki ni Matanitu ni Kalou nikua qai vakamarautaki ira na vakaitavi kina.

Marau Mera Vakacacani me Vakataki Ira na Parofita

10, 11. (a) E tinia vakacava o Jisu na nona cavuta na ikaciwa ni marau? (b) Na cava era vakacacani kina na parofita? Tukuna na kena ivakaraitaki.

¹⁰ E tinia o Jisu na nona cavuta na ikaciwa na marau ni kaya: “Dou reki . . . , ni sa vakaoqo na nodra vakacacani ira na parofita era sa bula eliu vei kemudou.” (Maciu 5:​12) Era cati ra qai vakacacani na parofita a tala o Jiova mera lai vakasalataki ira na Isireli tawayalodina. (Jeremaia 7:​25, 26) A qai vakadeitaka na tikina oqo na yapositolo o Paula ni vola: “A cava tale me’u kaya? ni sa dede sara kevaka ka’u sa tukuni . . . ira na parofita: o ira, ni ra sa vakabauta . . . sa vakatovolei eso e na veivakalialiai kei na vakanakuitataki, kei na vesu talega kei na biu ki na vale ni veivesu.”​​—⁠Iperiu 11:​32-​38.

¹¹ Donuya na veiliutaki nei koya na tui ca o Eapi kei watina o Jesepeli, era vakamatei kina ena iseleiwau e levu na parofita i Jiova. (1 Tui 18:​4, 13; 19:10) A vesu na parofita o Jeremaia ena ivesukau qai kolotaki ena ikeli lolobo. (Jeremaia 20:​1, 2; 38:⁠6) A kolotaki ena qara ni laione na parofita o Taniela. (Taniela 6:​16, 17) Era vakacacani na parofita kece oqo nira tutaka na sokalou savasava vei Jiova. Levu na parofita era vakacacani vei ira na nodra iliuliu ni lotu na Jiu. O Jisu a vakatokai ira na vunivola kei na Farisi mera “luvedra era vakamatei ira na parofita.”​​—⁠Maciu 23:⁠31.

12. Na cava eda okata kina na iVakadinadina i Jiova me ka dokai noda vakacacani me vakataki ira na parofita ena gauna makawa?

¹² Nikua, eda vakacacani vakalevu na iVakadinadina i Jiova nida gumatua ni vunautaka na itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou. Era beitaki keda na noda meca ni “sa rui sivia tale na noda dauveivakalotutaki,” ia eda kila ni vakatale ga oya na nodra vakalewai na dausokalou yalodina i Jiova e liu. (Jeremaia 11:21; 20:​8, 11) Eda okata me ka dokai noda vakacacani ena vuna vata ga era vakacacani kina na parofita yalodina ena gauna makawa. A vola na tisaipeli o Jemesa: “Oi kemudou na wekaqu, vakadamurimuri ira na parofita, e na nodra vosota na ka rarawa, kei na nodra dauvosota, era a vosa e na yaca ni Turaga [o Jiova]. Raica, eda sa dauvakatokai ira era sa vosota me ra kalougata” se marau.​​—⁠Jemesa 5:​10, 11.

Vuna Bibi Eda Marau Kina

13. (a) Na cava eda sega ni yalolailai kina nida vakacacani? (b) Na cava e vakavuna meda tudei, na cava e vakadinadinataka oqo?

¹³ Eda sega sara ga ni yalolailai nida vakacacani, ni vakayaloqaqataki keda na vakasama nida sa muria tiko na we ni yavadra na parofita, o ira na lotu Vakarisito taumada, kei Jisu Karisito. (1 Pita 2:​21) E vakacegui keda na iVolatabu, me vaka na vosa ni yapositolo o Pita oqo: “O i kemuni na wekaqu lomani, ni kakua ni kurabui e na vuku ni rarawa levu sa yaco tiko vei kemuni mo ni vakatovolei kina, me vaka beka e se qai yaco tiko vei kemuni e dua na ka vou. Kevaka ko ni sa vakasewasewani e na vuku ni yaca i Karisito, ko ni sa kalougata [marau] kina, ni sa mai tiko vei kemuni na Yalo lagilagi, na Yalo ni Kalou.” (1 Pita 4:​12, 14, VV) Eda kila mai na veika eda sotava ni yalo tabu ga i Jiova e tiko vei keda qai vakaukauataki keda nida vakacacani. Na veivuke ni yalo tabu e vakadinadinataka ni vakalougatataki keda o Jiova, oqo e vakamarautaki keda vakalevu.​​—⁠Same 5:​12; Filipai 1:​27-​29.

14. Na cava na vuna meda marau kina nida vakacacani ena vuku ni ka dodonu?

¹⁴ Dua tale na vuna eda marau kina nida tusaqati da qai vakacacani ena vuku ni ka dodonu oya ni vakadeitaka nida lotu Vakarisito dina da qai qarava na Kalou ena yalodina. A vola na yapositolo o Paula: “Ko ira yadua era vinakata me ra bula e na bula va-Karisito era na vakacacani.” (2 Timoci 3:​12, VV) Sa qai vakalevutaka ga na noda marau nida kila ni noda yalodina ena veivakatovolei e saumi kina na veibeitaki i Setani oya ni tamata kece i Jiova era qaravi koya ga ena vuku ni veika era na rawata kina. (Jope 1:​9-​11; 2:​3, 4) Eda marau nida vakaitavi, veitalia se mani vakacava na kena lailai, ena tutaki ni dodonu i Jiova me iliuliu cecere duadua.​​—⁠Vosa Vakaibalebale 27:⁠11.

Marau Vakalevu ena Kena iSau

15, 16. (a) Na cava na vuna e kaya kina o Jisu meda “reki, ka marau vakalevu”? (b) Na cava na kena isau mai lomalagi vei ira na lotu Vakarisito lumuti, kei ira tale ga na nodra itokani ‘so tani tale na sipi’?

¹⁵ Sa qai kuria o Jisu na vuna meda marau kina nida beitaki vakaca da qai vakacacani me vakataki ira na parofita ena gauna makawa. Ni sa voleka ni cava na ikaciwa ni marau, sa qai kaya: “Dou reki, ka marau vakalevu: ni sa levu na kenai sau vei kemudou mai lomalagi.” (Maciu 5:​12) A vola na yapositolo o Paula: “Ni sa kenai sau ni valavala ca na mate: ia sai solisoli walega ni Kalou na bula tawa mudu, e na vuku i Jisu Karisito na noda Turaga.” (Roma 6:​23) Io, na ‘kena isau levu’ na bula, ia e sega ni isau ni noda cakacaka vinaka. E isolisoli wale. E kaya o Jisu ni kena isau e lako “mai lomalagi” baleta ni lako mai vei Jiova.

¹⁶ Era rawata na lumuti “nai sala ni bula,” oya mera bula tawamate kei Karisito e lomalagi. (Jemesa 1:​12, 17) O ira na ‘so tani tale na sipi’ era nuitaka na bula e vuravura, era vakanamata mera bula tawamudu ena parataisi e vuravura. (Joni 10:16; Vakatakila 21:​3-5) Na kedrau ‘isau’ na ilawalawa ruarua oqo e sega ni rawati ena vuku ni nodra cakacaka vinaka. O ira na lumuti kei ira na ‘so tani tale na sipi’ era rawata na kedra isau ena vuku ni “loloma levu” i Jiova. A qai uqeta na yapositolo o Paula me kaya: “Me ia na vakavinavinaka vua na Kalou e na vuku ni nonai solisoli sa sega ni tukuni rawa.”​​—⁠2 Korinica 9:⁠14, 15.

17. Na cava meda “marau vakalevu” kina nida vakacacani?

¹⁷ A vola na yapositolo o Paula vei ira na lotu Vakarisito, e so a qai vakacacani ira vakaca o Empara Nero: “Me da sa daureki talega e na vuku ni veika rarawa: ni da sa kila sa tubu na dauvosota mai na ka rawara [rarawa]; ia na dauveivakatovolei mai na dauvosota; ia nai nuinui mai na dauveivakatovolei. Ia sa sega na madua e na vuku ni nuinui.” A kaya tale ga: “Dou reki e nai nuinui; vosota na ka rarawa.” (Roma 5:​3-5; 12:12) Se da nuitaka meda bula e lomalagi se e vuravura, na isau ni noda yalodina nida vakatovolei e levu cake sara mai na ka e dodonu me noda. E sega ni tukuni rawa na noda marau nida nuitaka meda bula tawamudu meda qarava da qai vakacaucautaka na Tamada dau loloma, o Jiova, ena ruku ni veiliutaki i Jisu Karisito. Eda “marau vakalevu” dina.

18. Na cava e namaki vei ira na veimatanitu ni sa voleka na ivakataotioti, ia na cava ena cakava o Jiova?

¹⁸ Ena so na matanitu, se tomani tiko ga kina na nodra vakacacani na iVakadinadina i Jiova. Ena nona parofisai o Jisu me baleta na iotioti ni veisiga ni ituvaki kei vuravura, a vakasalataki ira kina na lotu Vakarisito dina: “Dou na cati vei ira na lewe ni veivanua kecega e na vuku ni yacaqu.” (Maciu 24:⁠9, neitou na matanivola kala.) Nida sa volekata na ivakataotioti, o Setani ena uqeti ira na veimatanitu mera cati ira na tamata i Jiova. (Isikeli 38:​10-​12, 14-​16) Oqori sara ga na gauna ena yavala kina o Jiova. “Ka’u na vakalevulevui au, ka vakarokorokotaki au, ni’u sa vakatakilai e matadra na veimatanitu e vuqa, ka ra na kila ni sai au ko Jiova.” (Isikeli 38:23) O Jiova ena vakalevulevuya na yacana cecere qai vakabulai ira nona tamata mai na veivakacacani. O koya gona, “Sa kalougata [“marau,” NW] na tamata sa vosota ni sa vakatovolei.”​​—⁠Jemesa 1:​12.

19. Na cava meda cakava nida waraka tiko na ‘siga levu i Jiova’?

¹⁹ Ni sa voleka sara na ‘siga levu i Jiova,’ meda marau ni ‘yaga noda vakacacani’ ena yaca i Jisu. (2 Pita 3:​10-​13; Cakacaka 5:​41) Me vakataki ira na lotu Vakarisito taumada, me kua ni mudu noda “veivakatavulici ka vunautaka tiko na i Tukutuku Vinaka, ni sa Karisito ko Jisu” kei na nona Matanitu, nida waraka na keda isau meda bula ena vuravura vou i Jiova, era bula kina na yalododonu.​​—⁠Cakacaka 5:​42, VV; Jemesa 5:​11.

Railesuvi

• Na cava na ibalebale ni noda vakararawataki ena vuku ni ivalavala dodonu?

• E tarai ira vakacava na lotu Vakarisito taumada na veivakacacani?

• Na cava e rawa ni tukuni kina nira vakacacani na iVakadinadina i Jiova me vakataki ira na parofita ena gauna makawa?

• Na cava e rawa nida “reki, ka marau vakalevu” kina nida vakacacani?

[iYaloyalo ena tabana e 16]

‘Dou marau ni dou vakasewasewani se vakacacani’

[Credit Line]

E valeniveivesu: Chicago Herald-American