Cakamana​—E Yaco Dina se iTukuni Ga?

E DRETA na nona rai e dua na turaga na ka e volai tu ena muailiu ni motoka e tasivi, “E Dau Yaco na Cakamana​—Tarogi Ira ga na Agilosi.” Dina ni turaga daulotu, ia e vaqaqa lo e lomana se cava na kena ibalebale. E dusia beka na ka e volai tu oya ni vakabauta o draiva na cakamana? Se, taro toka ni veivakalialiai, baleta e sega ni vakabauta na cakamana, e sega tale ga ni vakabauti ira na agilosi?

O na rairai taleitaka na ka e kaya na dauvolaivola ni Jamani o Manfred Barthel: “Na vosa cakamana e dau tawasei ira vakatotolo ga na dauwiliwili ina rua na ilawalawa e duidui sara na ka erau vakabauta.” O ira era vakabauta na cakamana era vakadeitaka ni yaco dina, era sega tale ga ni vakatitiqataka ni yaco wasoma.a Me kena ivakaraitaki, e tukuni ena dua na itukutuku mai Kirisi, ena loma ni vica na yabaki oqo era kaya kina o ira era vakabauta na cakamana ni dau yaco vakadua e veivula. A mani kaya kina e dua na bisovi ni lotu Greek Orthodox: “Vei ira na vakabauta na cakamana, era raici Meri, na Kalou, se o ira na sanito, me vaka ga era tamata. Ia, sa sivia tale oya.”

Na kena vakabauti na cakamana e sega soti ni takalevu ena veivanua tale e so. Dua na vakatataro a tabaki mai Jamani ena 2002, e vakaraitaka ni 71 na pasede na lewenivanua oya era raica na cakamana me itukuni ga, sega ni ka e yaco dina. E rauta gona ni lailai mai na duanaikatolu era vakabauta na cakamana, ia eratou maliwai ira e le tolu na marama eratou kaya ni a vakasavuitukutuku vei ratou o Maria Daulato (Virgin Mary). Ni oti e vica na vula mai na gauna eratou kaya kina ni a rairai vei ratou o Maria Daulato​—a tomani koya tale ga mai e so na agilosi kei na dua na ruve​—a qai tabaka na niusiveva ni Jamani na Westfalenpost: “Me yacova mai oqo era vakamuria voleka na raivotu eratou a raica na marama oya o ira e dreta na yalodra na itukutuku oqo, o ira era qara na veivakabulai, kei na ilakolako vakalotu e rauta nira le 50,000.” E namaki nira na le 10,000 tale era na gole yani ina nodratou koro mera lai raici Maria Daulato kevaka ena rairai tale mai. E tukuni tale ga ni a rairai o Maria Daulato e Lourdes, mai Varanise, ena 1858, vaka kina e Fátima, mai Potukali, ena 1917.

Vakaevei o Ira na Sega ni Lotu Vakarisito?

E voleka ni lotu kece era vakabauta na cakamana. E vakamacalataka gona na ivola na Encyclopedia of Religion, ni dina beka e duidui na nodra rai me baleta na cakamana o ira na tauyavutaka na lotu Buda, lotu Vakarisito, kei na lotu Musilimi, ia e kaya ga: “Ni laurai na kedra itukutuku makawa na veilotu oqo, e vakadinadinataki ni dua na iwase levu ni ka era vakabauta e vauci kina na cakamana kei na kena italanoa.” E tomana tale na ivola, “o koya sara mada ga na turaga Buda e dau cakamana.” E muri “ni sa tokitaki i Jaina na lotu Buda, e vakavuqa na nodra dau vakaraitaka na daukaulotu na kaukaua mana e tu vei ira.”

Ni cavuta oti na encyclopedia e vica na cakamana vaka oqori, e qai tinia ni kaya: “Era na sega beka ni via vakabauta e so na italanoa ni cakamana era volaitukutukutaka o ira na dauvolaivola era a daulotu sara tale ga. Ia, e macala ni a savasava na nodra inaki, oya mera vakacerecerei Buda kina, qai kuria, ni a solia na kaukaua mana vei ira na nona imuri yalodina.” Me baleta na lotu Musilimi, e kaya tale na encyclopedia: “Dua na iwase levu ni matalotu Musilimi era namaka me dau yaco na cakamana. Ni volai sara mada ga ena ivola (hadīth) ni italanoa ni bula i Muhammad, ni vica vata na cakamana a vakayacora ena matanalevu. . . . O ira mada ga na sanito era sa mate, e vakabauti nira lai cakamana tiko ga mai ena ibulubulu ena vukudra na lewenilotu yalodina. Ena yasana kadua, o ira na bula era qara sara tale ga na nodra veivuke vaka oqo na sanito.”

Vakacava na Cakamana ena Lotu Vakarisito?

E duidui na nodra rai e levu na lotu Vakarisito. So era ciqoma ni dina na itukutuku ni cakamana i Jisu Karisito e tu ena iVolatabu, se na nodra cakamana na tamata ni Kalou ni se bera na itabagauna vakarisito. Ia, e levu era duavata kei na nona rai o Martin Luther, e dua a liutaka na kena tauyavutaki na lotu Tawase. Oqo na ivakamacala ni ivola na Encyclopedia of Religion: “Erau vola na turaga e rua o Luther kei Calvin ni sa oti na gauna ni cakamana, me kua gona ni namaki ni na yaco tale.” Ia, na lotu Katolika e se vakabauta tiko ga na cakamana “e dina ni sega ni via vakamacalataka se ra yaco vakacava,” e kaya na encyclopedia vata ga oqori. E tomana, “e duidui sara o ira na lotu Tawase, vakauasivi o ira na vuku ena kedra maliwa, era vakabauta ni lotu Vakarisito e vakabibitaka ga na bulataki ni itovo savasava, e sega gona ni dau veitaratara na Kalou se o ira na kabula vakayalo tale e so, kei na tamata. Era sega ni cakayaco ena noda bula.”

E so sara mada ga era kaya nira lotu Vakarisito, wili kina e so na italatala ni lotu, era vakatitiqataka ni a yaco dina na veicakamana e tukuni ena iVolatabu. Taura mada e dua na kena ivakaraitaki e volatukutukutaki ena Lako Yani 3:​1-5, me baleta na vunikau kama. E vakamacalataka na ivola na What the Bible Really Says, ni so na daunicioloji mai Jamani era sega ni vakabauta ni a yaco dina na itukutuku oya. Ia era kaya ni vakaibalebale, “na kau e dusia e dua na ka e cogacoga, e vakatauvatani oqo kei na ora ni loma i Mosese, ia na kena kama, e kena ibalebale na nona lomanuiqawaqawa ena ca ni nona lewaeloma.” E tomana na ivola vata ga oqori: “De dua, na yameyame ni buka e vakaibalebaletaka ga na kena seraka na senikau ni cilava vakasauri na rarama vakalou.”

O na rairai sega ni lomavakacegu ena ivakamacala oqori. O koya gona, na cava o na vakabauta? Ena ka vakavuku beka mo vakabauta ni a yaco dina na cakamana? Vakacava na veicakamana e vakayacori ena gauna oqo? Me vaka nida na sega ni tarogi ira rawa na agilosi, eda na tarogi cei ga?

Na Rai ni iVolatabu

Sega ni dua e rawa ni vakalasuya na ka e tukuna na iVolatabu me baleta na veigauna sa sivi, ni Kalou a curu takoso ena so na ituvaki e sega ni yacova na kaukaua ni tamata. Me baleta na Kalou, eda wilika: “Ko ni sa kauti ira tani na nomuni tamata na Isireli mai na vanua ko Ijipita, e nai vakatakilakila, kei na cakacaka mana, kei na liga kaukauwa, kei na liga e dodo yani, kei na ka rerevaki levu.” (Jeremaia 32:21) Vakasamataka mada, na nona vakamaduataki na matanitu kaukaua duadua ena gauna oya ena vuku ni tini na kuita a vakatauca vua na Kalou, okati kina na nodra vakamatei na ulumatua. Sa dua dina na kuita vakacakamana!​—Lako Yani, wase 7 ina 14.

Oti tale e 1,500 vakacaca na yabaki, eratou volaitukutukutaka na va na dauvola Kosipeli e rauta ni 35 na cakamana i Jisu. Na kena dina, na veivosa eratou vakayagataka e dusia ni a levu tale na nona cakamana, ia eratou sega ga ni volatukutukutaka. Era itukutuku dina beka se ra itukuni ga?b​—Maciu 9:​35; Luke 9:​11.

Ke o vakadeitaka na ka e tukuna na iVolatabu​—ni Vosa dina ni Kalou​—e yavu vinaka sara ga oqori ni nomu vakabauta na veicakamana e tukuni kina. E volatukutukutaka vakamatata na iVolatabu na veicakamana a vakayacori ena veigauna sa sivi​—na veivakabulai vakacakamana, veivakaturi, kei na vuqa tale​—ia e vakamacalataka vakamatata tale ga ni sa oti na gauna ni cakamana. (Yalovinaka, raica na kato “Sa Oti na Gauna ni Cakamana,” ena tabana e 4.) E kena ibalebale beka ni o ira era ciqoma ni dina na iVolatabu, era sa sega ni vakabauta ni rawa ni yaco na cakamana ena gauna oqo? Na taro oqori ena saumi ena ulutaga e tarava.

[iVakamacala e ra]

[Kato ena tabana e 4]

SA OTI NA GAUNA NI CAKAMANA

E levu na mataqali cakamana e volaitukutukutaki ena iVolatabu. (Lako Yani 7:​19-​21; 1 Tui 17:​1-7; 18:​22-​38; 2 Tui 5:​1-​14; Maciu 8:​24-​27; Luke 17:​11-​19; Joni 2:​1-​11; 9:​1-7) E vuqa na cakamana oqori a vakatakilakilataki Jisu ni Mesaia, me vakadinadinataka ni tokoni koya na Kalou. Bau soli tale ga vei ira na imuri taumada i Jisu na isolisoli vakacakamana, me vaka na nodra vosataka na vosa e so, ra qai kila na ibalebale ni veivosa e uqeti vakalou oya. (Cakacaka 2:​5-​12; 1 Korinica 12:​28-​31) A yaga sara vakalevu na isolisoli vakacakamana ina ivavakoso lotu Vakarisito, vakauasivi ni se qai tauyavutaki vou. E yaga vakacava?

Taumada, e vica wale sara na itabataba ni iVolatabu a tu ena gauna oya. Ra qai taukena ga na vutuniyau na ivolavivigi se ivoladabani a sa bau tu rawa. Kuria oya, ena veivanua lotu butobuto, e dravusakulukulu na kena kilai na iVolatabu, se o koya a ceguva, na Kalou o Jiova. Na sala a vakasavui kina na ivakavuvuli vakarisito, oya na kena a vakadewataki ga e gusu. Laurai gona e ke, ni a yaga sara vakalevu na isolisoli vakacakamana me vakadinadinataka ni vakayagataka tiko na Kalou na ivavakoso lotu Vakarisito.

Ia, a vakamacalataka o Paula ni isolisoli vakacakamana vaka oqo ena takali ni sa oti na kedra yaga. “Na parofisai, ena takali ga; na vosa tani e vuqa, ena mudu ga; na vuku, ena takali ga. Ni da sa kila vakatikina ga, ia eda sa parofisai vakatikina ga. Ia ni sa yaco na ka taucoko, ena qai takali na ka sa vakatikina ga.”​—1 Korinica 13:​8-​10.

Nikua, sa rawarawa sara me dua na noda iVolatabu, na kena concordance kei na ivolavakamacala ni iVolatabu. Ra tiko tale ga e sivia e ononamilioni na lotu Vakarisito era vakavulici mera kenadau, ena nodra vukei ira na tani mera kila na Kalou ena kena vakayagataki na iVolatabu. Sa sega gona ni gadrevi na cakamana me vakadinadinataka ni Kalou e lesi Jisu Karisito me noda Dauveivakabulai, se me vakadeitaka ni Kalou e tokoni ira tiko na nona tamata.