Vakabulai, Segai ena Cakacaka, ena Loloma ga ni Kalou

“Dou sa vakabulai . . . e na vuku ni vakabauta . . . sa segai e na vuku ni cakacaka, me kakua kina e dua me dokai koya.”​—EFESO 2:8, 9.

1. Ena vuku ni vuavuaivinaka ni nodra cakacaka, na sala cava era duidui kina na lotu Vakarisito vei ira na tamata nikua? Cava na vuna?

ERA dau dokadokataka na tamata nikua na vuavuaivinaka ni nodra cakacaka, ra qai wewenigusutaka voli. Ia, era duidui sara na lotu Vakarisito. Era sega ni dau vakabibitaka vakasivia na veika era rawata, se na veika sara mada ga era cakava ena vuku ni sokalou dina. Dina nira marautaka na vuavuaivinaka ni nodra cakacaka na tamata kece i Jiova ena veiyasa i vuravura, era na sega ga ni qaciqaciataka na veika era dui cakava ena kena tutaki na cakacaka oqori. Era raica rawa ni bibi cake ena veiqaravi vei Jiova na inaki ni lomadra, sega ni vuavuaivinaka ni nodra cakacaka. Ni isolisoli ni bula tawamudu ena sega ni vakatau ena vuavuaivinaka ni cakacaka, ia ena vuku ga ni nona vakabauta kei na loloma ni Kalou.​​—⁠Luke 17:10; Joni 3:​16.

2, 3. Na cava e sakitaka o Paula? Cava na vuna?

² A matata vinaka tu vua na yapositolo o Paula na tikina oqori. Nona masuta oti vakatolu me kau tani ‘na votonikau sa lauta tiko na lewena,’ a sauma o Jiova: “Sa rauti iko na noqu loloma: ni sa vakalevui na noqu kaukauwa, ni sa malumalumu e dua.” A ciqoma ena yalomalumalumu o Paula na lewa i Jiova, qai kaya: “O koya oqo sa yaloqu sara kina me’u rekitaka [se “sakitaka,” NW] na noqu malumalumu, me tiko kina vei au na kaukauwa i Karisito.” Meda vakatotomuria mada ga na ituvaki ni rai yalomalumalumu i Paula.​​—⁠2 Korinica 12:​7-9.

³ Dina ni a vakasakiti na nona cakacaka vakarisito o Paula, ia a vakadinata o koya ni a sega ni rawata oqori ena vuku ni nona taledi. A kaya ena yalomalumalumu: “Vei au, io vei au ka uasivi sobu sara vei ira kecega era sa lotu, sa soli kina na loloma oqo, me’u vunautaka vei ira na veimatanitu nai yau nei Karisito, sa sega ni kilai rawa.” (Efeso 3:⁠8) E macala ena veivosa oqori ni a sega ni kune vei Paula na viavialevu se viavia yalododonu. Ni “o ira sa viavialevu sa vorati ira na Kalou, ia sa solia na loloma vei ira era sa yalomalumalumu.” (Jemesa 4:⁠6; 1 Pita 5:⁠5) Eda na vakatotomuri Paula beka ena noda ciqoma ena yalomalumalumu nida uasivi sobu vei ira na tacida vakayalo?

“Okati Ira na Tani me Ra Uasivi Cake Vei Kemuni”

4. Na cava eda na rairai kunea kina ena so na gauna ni dredre meda raici ira na tani nira uasivi cake vei keda?

⁴ A vakaroti ira na lotu Vakarisito na yapositolo o Paula: “Ni kakua ni cakava e dua na ka e na yalo ni nanumi koya ga vaka i koya, se e na yalo dokadoka, ia mo ni yalo malumalumu ga ka dau okati ira na tani me ra uasivi cake vei kemuni.” (Filipai 2:​3, VV) Ena rairai ka dredre toka oqori, vakauasivi ke da lesi meda veiqaravi ena ivavakoso. De dua na vuna e dredre kina ni sa cakayaco tiko ena noda bula na yalo ni veisisivi e sa takalevu tu ena vuravura nikua. Rairai, eda a vulica nida se gone meda veisisivi kei ira na tacida e vale, se kei ira eda vuli vata. De dua eda a uqeti wasoma e koronivuli meda saga meda liu ena noda kalasi se me rogo na yacada ena qito. E sega ni kena ibalebale oqo ni cala ke da cakava ena noda vinaka duadua na cakacaka e lesi vei keda. Ia, me kua ga ni kena inaki meda rogo kina, meda cakava ga ni yaga ena noda bula, qai vinaka sara ke yaga tale ga vei ira na so. Meda kua ni guilecava ni rawa ni vakavuleqa na nona saga e dua me rogo na yacana. Na sala cava?

5. Ke sega ni qarauni na yalo ni veisisivi, na cava e rawa ni vakavuna?

⁵ Ke sega ni qarauni na yalo ni veisisivi se dokadoka ena rawa ni vakavuna e dua me veibeci qai viavialevu. Ena rairai vuvutaka na nodra taledi se na itavi e lesi vei ira e so. E kaya na Vosa Vakaibalebale 28:​22, (NW): “O koya e vuvu sa dau guta na veika talei, ia e lecava ni dua na siga ena sega vua na ka.” Ni rawa sara mada ga ni saga me taura na itutu e sega ni ganiti koya. Me vakadonuya na ka e cakava, rairai ena tekivu vosa kudrukudru qai dau veivakalewai​​—⁠na itovo e sega ni dodonu me kune vua na lotu Vakarisito. (Jemesa 3:​14-​16) Ke sega ni qarauna, ena rawa ni kadre e lomana na yalo ni nanumi koya ga.

6. E veivakasalataki vakacava na iVolatabu meda qarauna na yalo ni veiqati?

⁶ Ia, na iVolatabu e uqeti ira na lotu Vakarisito: “Me da kakua ni gadreva me da dokai walega, se veicudruvi [se “veiqati,” NW], se veivuvutaki.” (Kalatia 5:​26) Na yapositolo o Joni a cavuta e dua erau vakabauta vata a rawai koya na yalo ni veiqati. E kaya o Joni: “Au a vola vei ira nai soqosoqo lewe ni lotu: ia ko Tiotirifi, o koya sa viavialiu vei ira, sa sega ni vakacegui keitou. O koya oqo ka’u na nanuma kina na nonai valavala sa kitaka ko koya, ni’u na lako yani, ni sa dau vosavakacacataki keitou e na vosa ca.” E ca sara ke coko ena ituvaki oqo e dua na lotu Vakarisito!​​—⁠3 Joni 9, 10.

7. Cava e so na ka me qarauna na lotu Vakarisito ena vanua ni cakacaka e laurai kina na veiqati vakabisinisi?

⁷ E macala ni sega ni rawa vua na lotu Vakarisito me vakuai koya mai na veika kece e okati kina na veiqati. Me kena ivakaraitaki na nona cakacaka saumi, ena rairai vauci kina na veiqati vakabisinisi. Vakauasivi ke ra tiko tale e so na daunibisinisi se kabani e tautauvata ga na cakacaka se na iyaya era volitaka. Ia, ena ituvaki mada ga oqori, ena dodonu me vakayaco bisinisi na lotu Vakarisito ena yalo ni veidokai, loloma kei na veinanumi. Ena cata na itovo e cala vakalawa se sega ni vakarisito. Ena qarauna me kua ni dau nanumi koya ga se vakatokai me tamata tawaloloma. Me kua tale ga ni nanuma ni uasivi duadua o koya ena veika kece e cakava. Ke bibi me tiko vua na rai oqo ena veika vakayago, sa qai bibi sara ena veika e vauca na nona sokalou!

Kua ni ‘Vakatauvatani Iko kei na Dua Tale’

8, 9. (a) Na cava e sega ni dodonu kina me kune vei ira na qase ni ivavakoso na yalo ni veisisivi? (b) Na cava e vakaibalebaletaki kina vei ira kece na tamata ni Kalou na 1 Pita 4:​10?

⁸ Ena vuku ni nodra sokalou, e dodonu me tiko vei ira na lotu Vakarisito na rai e vakamacalataki ena vosa uqeti ni Kalou: “Me dui lewai koya vakavinaka na tamata yadua; kevaka e vinaka na nona lewa, e na qai rekitaka ga na ka e cakava, ka sega e na ka e cakava na tamata tani [se, “ena sega ni vakatauvatani koya kei na dua tale,” NW].” (Kalatia 6:⁠4, VV) Nodra kila gona na qase ni ivavakoso nira sega ni veisisivi tiko, e rawa kina nira duavata ra qai cakacaka vata vakailawalawa. Era marautaka na qarava na nodra dui itavi me cici vinaka kina na ivavakoso. E kauta laivi kina na veivuvutaki ena kedra maliwa ra qai ivakaraitaki vinaka tale ga ni duavata vei ira na lewe ni ivavakoso.

⁹ Ena vuku ni nodra sa qaseta na bula e so na qase ni ivavakoso e dau rawarawa kina vei ira na tuvatuvanaki. So tale e levu na ituvaki era sa sotava, ra maqosa cake, qai rairai titobu sara na nodra kilaka. Sa rauta me duidui na itavi e lesi vei ira ena isoqosoqo i Jiova. Era na sega gona ni veivakatauvatani, era na nanuma ga na ivakasala: “Me vaka ni sa solia vei kemuni na Kalou e yadua na i solisoli, ni vakayagataka mo ni veiqaraqaravi kina me vaka na dauniyau vinaka ni i solisoli ni Kalou.” (1 Pita 4:​10, VV) Ia, e sega ni baleti ira ga na qase na tikinivolatabu oqo, e baleti ira tale tiko ga na tamata kece i Jiova. Ena sala cava? Ni ka dina era dui kila mai na iVolatabu e isolisoli ni Kalou, qai soli tale ga vei ira kece na itavi dokai mera vunautaka na itukutuku vinaka.

10. Me vakacava na noda veiqaravi tabu me qai vakadonuya o Jiova?

¹⁰ Ena mareqeta ga o Jiova na noda veiqaravi tabu ke da vakayacora ena loloma kei na yalodina, da qai sega ni vakayacora meda vakalevulevui keda ga kina. E bibi gona me tiko vei keda na rai donu me baleta na veika eda cakava me tokoni kina na sokalou dina. Dina ni sega ni dua na tamata e rawa ni kila na nona inaki e dua tale, ia o Jiova e “dikeva na yalo [se “loma ni tamata,” NW].” (Vosa Vakaibalebale 24:12; 1 Samuela 16:⁠7) O koya gona, ena so na gauna ena vinaka meda dui tarogi keda, ‘E vinaka beka na inaki ni noqu mai qaravi Jiova?’​​—⁠Same 24:​3, 4; Maciu 5:⁠8.

Rai Donu me Baleta na Noda Cakacaka

11. Na taro cava soti me baleta na noda cakacaka vakaitalatala ena vinaka me dikevi?

¹¹ E bibi duadua na inaki eda vakayacora kina e dua na ka, ni oya ena vakatau kina na nona veivakadonui o Jiova. E kena ibalebale beka me sa kua kina nida kauaitaka na noda cakacaka vakavunau kei na cakacaka tale e so e okati ena noda qaravi Jiova? Ke sa donu na inaki eda vakayacora kina noda cakacaka vakaitalatala, na cava e gadrevi kina meda volatukutukutaka na noda cakacaka kei na kena levu? Oqo e so na taro vinaka, nida sega ni vinakata meda vakabibitaka ga na vakaleweni ni ripote ia meda raica ni bibi na cakacaka vakavunau kei na cakacaka tale e so e okati ena noda sokalou.

12, 13. (a) Na cava e so na vuna meda volatukutukutaka kina na noda cakacaka vakavunau? (b) Na cava meda marau kina nida raica na itukutuku taucoko ni cakacaka vakavunau e vuravura raraba?

¹² Dikeva na ka e kaya na ivola na iSoqosoqo e Cakava na Loma i Jiova: “Era dau kauaitaka na imuri taumada i Jisu na ripote e dau vakamacalataki kina na toso ni cakacaka vakavunau. (Marika 6:​30) E tukuni vei keda ena Cakacaka nira a tiko e rauta ni lewe 120 ena gauna a sovaraki kina na yalo tabu vei ira na tisaipeli ena Penitiko. Sega ni bera sa tubu na kedra iwiliwili na tisaipeli ina 3,000, oti e yacova sara na 5,000. . . . (Cakacaka 1:​15; 2:​5-​11, 41, 47; 4:4; 6:⁠7) Sa na bau vakayaloqaqataki ira sara ga na tisaipeli na itukutuku oqo ni tubu ni cakacaka!” Na vuna tale ga oqori era saga kina na iVakadinadina i Jiova nikua, mera vola tu na ripote se itukutuku matata me baleta na cakacaka sa rawati e vuravura taucoko me salavata kei na veivosa i Jisu: “Ena vunautaki mada e vuravura taucoko nai tukutuku-vinaka oqo kei na matanitu, mei vakadinadina ki na veivanua kecega; sa na qai yaco emuri nai vakataotioti.” (Maciu 24:14) Na ripote vaka oqori e vakaraitaka vakamatata vei keda na cakacaka sa rawati ena vuravura raraba. E vakaraitaka tale ga na vanua e gadrevi kina na veivuke, vaka kina na mataqali ivola kei na kena levu e gadrevi me toso kina na cakacaka vakavunau.

¹³ O koya gona, nida ripotetaka noda cakacaka vakavunau e rawa kina nida vakayacora vakavinaka na noda ilesilesi meda vunautaka na itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou. Kena ikuri, e veivakayaloqaqataki nida rogoca na itukutuku ni nodra cakacaka na tacida ena veiyasa i vuravura tale e so, se vakaevei? Eda marau nida rogoca na tubu kei na tete ni cakacaka ena vuravura raraba, e uqeti keda meda vakalevutaka noda cakacaka vakaitalatala, qai vakadeitaka tale ga ni vakalougatataki keda tiko o Jiova. E veivakacegui dina nida kila ni noda ripote sara mada ga e wili tale tiko ga ena itukutuku ni cakacaka e vuravura raraba! Dina ni lailai wale sara na noda ripote ni vakatauvatani kei na wiliwili kece ni ripote ena vuravura raraba, ia e kauaitaka o Jiova. (Marika 12:​42, 43) Mo kua ni guilecava, ke o sega ni ripote, ena sega ni taucoko na itukutuku ni cakacaka e vuravura raraba.

14. Me ikuri ni noda cakacaka vakavunau kei na noda veivakavulici, na cava soti tale e vauci ena noda sokalou vei Jiova?

¹⁴ E macala ni na sega ni laurai ena ripote na veika tale e so era dui cakava na dauveiqaravi yalayala i Jiova ena nodra vakayacora vinaka tiko na nodra itavi. Me kena ivakaraitaki, e sega ni okati ena ripote na noda dau vuli vakataki keda, noda tiko ena soqoni kece vakarisito kei na noda vakaitavi kina, noda itavi ena ivavakoso, noda vukei ira na tacida era sotava na leqa, noda tokona vakailavo na cakacaka ni Matanitu ni Kalou e vuravura raraba, kei na vuqa tale. O koya gona, e vinaka meda nanuma ni yaga na noda ripote ni vukei keda meda kua ni vakawalena na noda cakacaka vakavunau, ia meda gumatuataka. Ia ena gauna vata oya, meda kua ni raica na noda ripote me vaka na ivolatara vakayalo, se pasipote me rawati kina na bula tawamudu.

“Lomakatakata e na Cakacaka Vinaka”

15. Na cava e bibi kina me laurai ena noda bula na cakacaka e salavata kei na noda vakabauta?

¹⁵ E bibi me laurai ena noda bula na cakacaka e salavata kei na noda vakabauta. Oqori na vuna era vakatokai kina na lotu Vakarisito mera “nona tamata talei, ka lomakatakata e na cakacaka vinaka” ra vakadreti tale ga mera ‘veivakauqeti ena loloma kei na cakacaka vinaka.’ (Taito 2:​14; Iperiu 10:​24, VV) O koya e bibi sara, e kaya e dua tale na dauvola iVolatabu, o Jemesa: “Me vaka sa mate na yago ni sa takali na yalo, sa mate vakakina na vakabauta ni sa takali na cakacaka.”​​—⁠Jemesa 2:​26.

16. Na cava e bibi cake sara mai na cakacaka? Na cava meda qarauna?

¹⁶ E bibi na cakacaka vinaka, ia e bibi cake sara na inaki eda vakayacora kina. E ka vakavuku gona meda vakalewa vinaka na noda inaki ena so na gauna. E sega ni rawa vua e dua tamata me kila na nona inaki e dua tale, e dodonu gona meda qarauna meda kua ni veivakalewai. “O cei o iko mo vakacala na nona tamata e dua tani tale?” eda tarogi kina, qai kena isau matata: “Na nona turaga ga e rawa ni kaya se sa rawata tiko na nona i tavi se sega.” (Roma 14:⁠4, VV) O Jiova na noda Turaga Levu, kei na nona Turaganilewa, o Jisu Karisito ena sega ni lewai keda ena vuku wale ga ni noda cakacaka, ena vuku tale ga ni noda inaki ni vakayacora na cakacaka oqori, keda ituvaki, noda loloma, kei na noda yalodina. O Jiova ga kei Jisu Karisito e rawa ni vakatulewataka se da sa cakava tiko se sega na ka e vakaroti vei ira na lotu Vakarisito, me vaka e kaya na yapositolo o Paula: “Gumatua sara mo vakaraitaki iko mo vinaka e na mata ni Kalou, a tamata daucakacaka sa sega e dua na ka me madua kina, mo wasea vakadodonu nai vakavuvuli dina.”​​—⁠2 Timoci 2:​15; 2 Pita 1:​10; 3:​14.

17. Nida gumatua ena cakacaka, na cava meda nanuma kina na Jemesa 3:17?

¹⁷ E sega ni dau namaka vakasivia vei keda o Jiova na ka meda cakava. Me vaka ga e kaya na Jemesa 3:​17 (VV), “na vuku sa taka mai cake,” me ikuri ni veitovo tale e so, e “yalo rawarawa.” Sega li ni ka vakavuku meda vakatotomuri Jiova ena tikina oqo? Ena sega ni ka rawarawa, ia eda na vakila na kena vinaka. O koya gona, meda kua mada ga ni namaka vakasivia na ka meda cakava se mera cakava na tacida.

18. Na cava eda na vakila ke dei tiko vei keda ni noda vakabulai ena sega ni vakatau wale ga ena cakacaka, ia ena loloma tale ga i Jiova?

¹⁸ Meda nanuma tiko ni noda vakabulai ena sega ni vakatau wale ga ena cakacaka, ia ena loloma tale ga i Jiova. Nida cakava oqo eda na vakila na marau, na itovo era kilai tani kina na dauveiqaravi dina i Jiova. (Aisea 65:​13, 14) Ena ka marautaki nida raica nona vakalougatataka tiko o Jiova na nodra cakacaka na nona tamata ena veiyasa i vuravura, se mani vakacava na levu ni ka eda rawa ni cakava. Meda kua ni cegu na ‘kerekere ena masu kei na vakavinavinaka,’ ena noda masuta na Kalou me vukei keda meda gumatua sara. Sa na qai ‘maroroya na yaloda kei na noda vakasama na vakacegu ni Kalou, na vakacegu e uasivita na ka kece ga e kilai rawa, ena vuku i Karisito Jisu.’ (Filipai 4:​4-7, VV) Io, eda lomavakacegu da qai vakayaloqaqataki nida kila ni rawa nida vakabulai, segai ena cakacaka, ena loloma ga i Jiova!

O Rawa ni Vakamacalataka na Vuna

• era sega ni dokadokataka kina na lotu Vakarisito na vuavuaivinaka ni nodra cakacaka?

• e sega ni kune kina vei ira na lotu Vakarisito na yalo ni veiqati?

• era dau volatukutukutaka kina na lotu Vakarisito na nodra cakacaka vakavunau?

• era sega ni dau vakalewai ira kina na tacidra na lotu Vakarisito?

[iYaloyalo ena tabana e 15]

“Sa rauti iko na noqu loloma”

[iYaloyalo ena tabana e 17]

Era marautaka na qase na qarava na nodra dui itavi me cici vinaka kina na ivavakoso

[iYaloyalo ena tabana e 19]

Ke o sega ni ripote, ena sega ni taucoko na itukutuku ni cakacaka e vuravura raraba