Ra iTubutubu​—Na Bula Cava Oni Vinakata me Nodra na Luvemuni?

“Na cauravou, kei na goneyalewa . . . Me ra ia na vakavinavinaka ki na yaca i Jiova.”—SAME 148:12, 13.

1. Na cava era dau kauaitaka na itubutubu me baleti luvedra?

NA ITUBUTUBU cava ena sega ni kauaitaka na nodra veigauna mai muri na luvena? Mai na gauna e se qai sucu kina na gone, se ni se bera mada ga ni sucu, era sa tekivu kauaitaki koya tiko na nona itubutubu. Ena gone bulabula beka? Ena tubu vinaka beka? Ni tubucake tiko na gone, ena tiko e so tale na ka ena kauaitaki. E dau macala tu ga nira vinakata na itubutubu me soli vei luvedra na veika vinaka duadua.—1 Samuela 1:11, 27, 28; Same 127:3-5.

2. Na cava era vinakata kina na itubutubu mera bula marau na luvedra nira sa tubucake mera uabula?

² Ia ena vuravura oqo e bau ka ni bolebole toka na nodra solia na itubutubu na veika vinaka duadua vei luvedra. Levu na itubutubu era sotava na gauna dredre me vaka na veivaluvaluti, tiko yavavala vakapolitiki, era leqa vakailavo, era rarawa vakayago se ra dau lomaleqa, kei na so tale na veika vaka oya. Ia era sega ni vinakata mera sotava tale ga na luvedra na veika oqori. Ena veivanua vutuniyau, era raica beka na itubutubu ni luvedra na nodra itokani kei na wekadra era cakacaka vinaka ra qai rawati ira tale ga. Oqo e dau vakavuna mera saga mera rawati ira tale ga na luvedra me rawa kina nira bula marau ena gauna era tubucake kina mera uabula.—Dauvunau 3:13.

Digitaki ni Bula Vinaka

3. Na cava era sa vakatulewataka na lotu Vakarisito?

³ Nida imuri i Jisu Karisito, o keda na lotu Vakarisito eda sa yalataka oti na noda bula vei Jiova. Eda vakabauta tale ga na vosa i Jisu: “Kevaka e dua sa via muri au, me kakua ni muria na lomana, ia me colata ga na nona kauveilatai e na veisiga, ka muri au. “ (Luke 9:23; 14:27) Io, ena vakuai koya ena so na ka ena nona bula na lotu Vakarisito. Ia, ena sega ni dravudravua se me vakaloloma. Ena marau qai bula vakacegu se bula vinaka, ni a kaya o Jisu, “a ka ni veivakalougatataki [“marau,” NW] vakalevu me soli ka, ka vakalailai ga me taura na ka.”—Cakacaka 20:35.

4. Na cava e uqeti ira kina nona imuri o Jisu mera cakava?

⁴ A dredre sara na bula era sotava tiko na tamata ena gauna i Jisu. Era sega wale ga ni ogataka na veika mera bula kina e veisiga, era vakila tale ga na nodra veiliutaki voravora na kai Roma kei na veivakalolomataki ni lotu ena gauna oya. (Maciu 23:2-4) Ia e levu vei ira na rogoci Jisu era biuta vakatikitiki na veika e yaga ga vei ira kei na nodra cakacaka mera mai nona imuri. (Maciu 4:18-22; 9:9; Kolosa 4:14) E rivarivabitaki beka na ka era cakava na tisaipeli oya baleta ni rawa ni vakaleqa na nodra bula ena gauna se bera mai? Dikeva na vosa i Jisu: “O koya ga sa biuta na nona veivale, kei iratou na tacina kei na tuakana kei na ganena, se na tamana se tinana, se ko iratou na luvena, se tiki ni qele, e na vuku ni yacaqu e na yadrau sara tale na ka e taura kina, ka na taukena tale ga na bula tawa mudu.” (Maciu 19:29, VV) E vakadeitaka o Jisu vei ira na nona imuri ni kila vinaka na Tamadra vakalomalagi na veika era gadreva. E uqeti ira gona kina: “Dou vakasaqara taumada na matanitu ni Kalou, kei na nona yalododonu: ia ena soli me kenai kuri vei kemudou na ka kecega oqo.”—Maciu 6:31-33.

5. Era raica vakacava e so na itubutubu na nona yalataka o Jisu ni na solia na Kalou na veika era gadreva na nona tamata?

⁵ E vakatale ga kina nikua. E kila o Jiova na veika eda gadreva, ena solia tale ga na veika eda gadreva kevaka eda vakaliuca ena noda bula na Matanitu ni Kalou, vakauasivi vei ira era cakacaka vakatabakidua ena cakacaka vakaitalatala. (Malakai 3:6, 16; 1 Pita 5:7) Ia, e so na itubutubu era lomalomaruataka na tikina oya. Ena dua na yasana, era vinakata mera toso ena cakacaka i Jiova na luvedra, me rawa sara nira lai cakacaka vakatabakidua ena cakacaka vakaitalatala. Ena yasana kadua, ni dredre na bula vakailavo kei na qara cakacaka ena gauna oqo, era nanuma ni vinaka mera vuli vinaka mada na gone mera vakaivola ena so na cakacaka vinaka me rawa nira vakanuinui toka kina ke mani vinakati. O ira na itubutubu oqori era raica na vuli vinaka me kena ibalebale na vuli torocake.

Vakarau me Baleta na Gauna e se Bera Mai

6. E vakayagataki vakacava ena ulutaga oqo na vosa “vuli torocake”?

⁶ E duidui na ivakarau ni vuli ena veiyasa i vuravura. Me kena ivakaraitaki, mai Mereke ena vinakati mera vuli taumada me 12 na yabaki. Ni oti oya sa qai rawa mera curu ina univesiti se koliji me va na yabaki se sivia me qai rawa kina nira vakoroi se dewa ina vuli vuniwai, lawa, idinia, kei na veicakacaka vaka oya. Na vuli ena univesiti vaka oya e vakatokai tiko me “vuli torocake” ena ulutaga oqo. Era tiko tale ga e so na tabanivuli e rawa ni rawati kina na ivola me vakadinadinataka ni sa rawati na kena vulici e dua na cakacaka.

7. Na veiuqeti cava era dau sotava na gonevuli era vuli ena sekeneri?

⁷ E dau kena ivakarau nikua mera vakarautaki ena sekeneri o ira na lai vuli ena vuli torocake. Oya na vuna era digitaka kina na lesoni era vakavulica e levu na koronivuli me rawa kina vei ira na gonevuli mera rawata na veitarogi ni curu ina univesiti ra sega soti ni vakavulica na lesoni e rawa ni rawata kina e dua na gonevuli e dua na cakacaka. Era dau veiuqeti vakalevu na qasenivuli ni sekeneri kei ira na nodra icaba na gonevuli e koronivuli me sagai na curu ina univesiti vinaka duadua, mera taura kina na koroi e rawa nira rawata kina e dua na cakacaka sau levu.

8. Na digidigi cava e tu e matadra na itubutubu lotu Vakarisito?

⁸ Ia, na cava mera cakava na itubutubu lotu Vakarisito? Era vinakata kece mera vuli vinaka na luvedra me rawa kina nira vulica na cakacaka e rawa ni karoni ira ena gauna e se bera mai. (Vosa Vakaibalebale 22:29) Ia e dodonu beka mera laivi luvedra me lewai ira na yalo ni veisisivitaka na rawaka vakayago? Na isausau cava era uqeti luvedra mera saga, se era tukuna vei ira se era vakaraitaka ena nodra ivakaraitaki? So na itubutubu era cakacaka vakaukaua mera kumuni ilavo me rawa kina nira qai vuli torocake na luvedra. So era bolea mera dinau ena vuku ni inakinaki oqori. Na isau ni vakatulewa oqori e sega ni okati ga ena ilavo e vakayagataki kina. Na cava na isau ni qara vuli torocake nikua?—Luke 14:28-33.

iSau ni Qara Vuli Torocake

9. Na cava e rawa ni kainaki me baleta na kena sau levu na vuli torocake nikua?

⁹ Nida cavuta na isau, eda dau vakasamataka ga vakalevu na kena isau vakailavo. Ena so na vanua, e dau sauma na matanitu na nodra icurucuru na gone era rawata e dua na ivakatagedegede vinaka. Ia, ena levu na vanua, sa qai sau levu ga na vuli torocake. A tukuna na New York Times: “E liu a dau dolava na katuba ina rawaka na vuli torocake. Ena gauna oqo sa ivakadei ga ni nodra duidui o ira na vakailavo kei ira e lailai vei ira na ka.” E kena ibalebale oqo ni vuli torocake e sa vaka era rawata ga na vutuniyau kei ira na tamata rogo era vakacurumi ira kina na luvedra me rawa kina nira vutuniyau ra qai rogo ena vuravura oqo. E dodonu beka vei ira na itubutubu lotu Vakarisito mera digitaka na isausau oqori mera tadolova na luvedra?—Filipai 3:7, 8; Jemesa 4:4.

10. Rau sema vakacava na vuli torocake kei na kena sudrai cake na bula vakavuravura?

¹⁰ Ke mani sega ni saumi nona vuli torocake e dua, ia e vakasuina tiko. Me kena ivakaraitaki, e kaya na Wall Street Journal me baleta e dua na matanitu ena cevaicake kei Esia, ni “ivakarau ni vuli ena matanitu oya e cokataki ira na gone uluvinaka mera lai toka sara e cake.” O ira na toka “e cake” oya era qai dau vakacurumi ina veiunivesiti rogo me vakataki Oxford kei Cambridge mai Igiladi, na veiunivesiti rogo mai Mereke, kei na so tale. Na cava e vakarautaka kina na matanitu oya na vuli e taura e dua na gauna? “Me vakabulabulataka na bula vakailavo,” e kaya na ripote oya. De sega sara ga ni saumi na vuli, ia e qai sauma ga o gonevuli ena nona sa lai coko tu ena ogaoga ni kena sudrai cake na bula vakavuravura. Dina ga ni levu era qara na bula oqori, ia, oya beka na bula e via solia vei luvena o itubutubu lotu Vakarisito?—Joni 15:19; 1 Joni 2:15-17.

11. Na cava e laurai ena so na itukutuku me baleta nodra gunu vakasivia kei na nodra vakayacora na itovo vakasisila o ira na vuli ena univesiti?

¹¹ Me vakasamataki tale ga na bula ena itikotiko ena univesiti. Era dau kilaitani na itikotiko oqori ena levu ni itovo ca e kune kina me vaka na vakayagataki ni wainimate gaga kei na gunu vakasivia, itovo vakasisila, veidabui, veivakasaurarataki kei na veika vaka oya. Vakasamataka mada na gunu vakasivia. Me baleta na gunu veitarataravi e kena inaki me rawati kina na mateni, e kaya na ivoladraudrau na New Scientist: “E rauta ni 44 na pasede [ni gonevuli ena univesiti mai Mereke] era dau sota vakadua ena veiyarua na macawa mera gunu veitarataravi.” E vakatale ga kina mai Ositerelia, Peritania, Rusia, kei na veivanua e so. Me baleta na itovo vakasisila, e dau nodra ivakarau na vuli ena univesiti me rau veisa ena dua na bogi e dua na gonetagane kei na dua na goneyalewa, na ka e vakatoka e dua na itukutuku ena Newsweek “me veidomoni vakadua ga e rawa ni tekivu ena veireguci wale ga ia e rawa ni lai tini sara ina veiyacovi, rau cakava oqo e lewe rua rau sega mada ga ni nakita me rau bau veitalanoa tale ni oti oya.” E vakaraitaka e so na vakadidike nira dau vakayacora na ivalavala oqo e rauta ni 60 ina 80 na pasede ni gonevuli. “Ke o gonevuli dina,” e kaya e dua na dauvakadidike, “o na vakayacora na ivalavala oqori.”—1 Korinica 5:11; 6:9, 10.

12. Na cava era dau lomaleqataka vakalevu na vuli ena univesiti?

¹² E kuria na ivalavala vakasisila oqori na lomaleqataki ni vuli lesoni kei na veitarogi. E macala ni vinakati vua e dua na gonevuli me vuli lesoni me qai rawata kina na veitarogi. So ena vinakati mera cakacaka vagauna ena gauna era vuli tiko kina. Na veika oqo e taura na gauna kei na igu. Na gauna cava sa na qai vo me baleta na veika vakayalo? Ni tadre na itosotoso, na cava eda na vakalutuma? Ena vakaliuci tiko ga na Matanitu ni Kalou, se sa na biu vakatikitiki? (Maciu 6:33) Na iVolatabu e uqeti ira na lotu Vakarisito: “Ni qarauna matua sara kina na nomuni i valavala me kakua ni vakataki ira na lialia, ia me vakataki ira ga na vuku. Vakayagataka vinaka na gauna ka ni sa gauna ca na veisiga oqo.” (Efeso 5:15, 16, VV) Ka ni rarawa ni so era sa biuta na vakabauta baleta ni sa rawai ira na levu ni gauna kei na igu e vinakati ra qai tacori tale ga ina so na ivalavala e sega ni salavata kei na iVolatabu era vakayacora ena itikotiko ni univesiti!

13. Na taro cava soti mera vakasamataka na itubutubu lotu Vakarisito?

¹³ E sega ni caka ga na itovo vakasisila, na ivalavala e ca, e vakilai tale ga na lomaleqa ena itikotiko ni univesiti. Ia e levu na itabagone ni vuravura era raica na veika oqori me tiki ga ni vuli qai sega tale ga ni cala. E dodonu li vei ira na itubutubu lotu Vakarisito mera vakatarai luvedra mera lai vakaitikotiko ena vanua vaka oqori me va na yabaki se sivia? (Vosa Vakaibalebale 22:3; 2 Timoci 2:22) E rui bibi beka na ka e lai vulica e kea na gone me sega ni kauaitaki kina na leqa ena sotavi? Na cava e lai vulica e kea na gone me na dau vakaliuca ena nona bula?a (Filipai 1:10; 1 Cesalonaika 5:21) Mera vakasamataka vakayalomatua qai vakabibi na itubutubu na isaunitaro oqori, vaka kina na rerevaki ni nodra vakauti luvedra mera lai vuli ena duatani na tauni se vanuatani.

Na Cava e Rawa ni Kena iSosomi?

14, 15. (a) Dina ga ni tu na ka e vakabauti levu tu, na ivakasala cava ena iVolatabu e yaga nikua? (b) Na taro cava mera tarogi ira kina na tamata gone?

¹⁴ E vakabauti levu tu nikua nira na qai rawaka ga na gone ke ra lai vuli ena univesiti. Ia, era sega ni muria na ka e vakabauti levu tu na lotu Vakarisito, nira muria na ivakaro ena iVolatabu: “Ni kakua ni vakaitovotaki kemuni e na veimataqali i tovo ni vuravura oqo. Ia ni vakadonuya ga vua na Kalou me vakavouya taucoko sara na nomuni vakasama ka me veisautaki kina na nomuni bula e loma. Ko ni na qai kila rawa kina na loma ni Kalou, ka kila tale ga na ka yaga, ka vinaka, ka uasivi sara.” (Roma 12:2, VV) Na cava e loma ni Kalou vei ira na gone kei na qase ena gauna ni ivakataotioti oqo? E vakauqeti Timoci o Paula: “Mo yalomatua e na ka kecega, mo vosota na ka rarawa, mo kitaka na cakacaka ni vakavuvuli, vakayacora sara na ka ko sa lesi kina moi talatala.” E tau tale ga na vosa oqori vei keda kece nikua.—2 Timoci 4:5.

¹⁵ Meda kua ni coko ena yalo ni domodomoiyau ni vuravura oqo, ia meda “yalomatua” kece ena noda kauaitaka tiko na noda bula vakayalo. Ke o tamata gone, tarogi iko mada: ‘Au sa solia tiko beka na noqu igu meu ‘vakayacora na noqu ilesilesi vakaitalatala,’ meu dau vunautaka na Vosa ni Kalou? Na cava au sa lalawataka tiko meu rawa kina ni “vakayacora sara” vakavinaka na cakacaka vakavunau? Au sa bau vakasamataka mada meu digitaka na cakacaka vakavunau me noqu cakacaka tudei?’ E ka ni bolebole toka na veitaro oqori, vakauasivi ni o raici ira na itabagone e so nira ‘dauqara na ka levu’ era rawa ni vutuniyau kina. (Jeremaia 45:5) E ka vakavuku kina vei ira na itubutubu lotu Vakarisito mera vakavulici ira na luvedra era se gone ena veika vakayalo.—Vosa Vakaibalebale 22:6; Dauvunau 12:1; 2 Timoci 3:14, 15.

16. E rawa vakacava vei ira na itubutubu lotu Vakarisito mera vakarautaka e dua na ivakarau ni bula vakayalo e vinaka me baleti ira na luvedra?

¹⁶ “E kauaitaka o tina i keitou se o cei keitou veimaliwai kaya,” e nanuma lesu o koya e qase vei iratou na tolu na veitacini tagane ni dua na vuvale e nona cakacaka tudei na tinadratou na cakacaka vakavunau. “Keitou sega ni veitokani kei ira na neitou icaba e koronivuli, keitou veitokani ga kei ira era tiko ena ivavakoso era kaukaua vakayalo. E dau sureti ira mai ina neitou vale o ira e nodra cakacaka tudei na cakacaka vakaitalatala, oya o ira na daukaulotu, ivakatawa dauveilakoyaki, o ira na cakacaka e Peceli, kei ira na painia. Na neitou dau rogoca na veika era sotava kei na nodra mamarau e bucina vei keitou na gagadre me neitou cakacaka tudei tale ga na cakacaka vakaitalatala.” E marautaki ni ratou sa digitaka na gone tolutolu oqo me nodratou cakacaka tudei na cakacaka vakaitalatala, e dua e veiqaravi tiko e Peceli, e dua sa vuli oti ena Koronivuli ni Vuli Veiqaravi Vakaitalatala, e dua e painia tiko!

17. Na ivakasala cava e rawa nira solia na itubutubu vei luvedra me baleta na lesoni kei na cakacaka era digitaka? (Raica na kato ena tabana e 29.)

¹⁷ Me ikuri ni nodra vakarautaka e dua na ivakarau ni bula vakayalo e vinaka, e dodonu tale ga vei ira na itubutubu, ena kena totolo duadua, mera dusimaki luvedra vinaka ena lesoni era digia e koronivuli kei na cakacaka era vulica. E kaya e dua tale na cauravou sa tiko e Peceli: “O rau na noqu itubutubu erau a painia voli ni bera ni rau vakamau, qai vaka kina ena gauna erau sa vakamau oti kina, rau qai bucina ina neitou vuvale na yalo ni painia. Ni keitou digia e dua na lesoni e koronivuli, se keitou vakatulewataka na veika e tara na neitou bula ena gauna e se bera mai, rau dau uqeti keitou me keitou digia na kena e rawa ni vukei keitou me keitou kunea na cakacaka vagauna me rawa kina ni keitou painia.” E vinaka me kua ni digitaki na lesoni ena lai vakacavari sara ena vuli ena univesiti, o koya gona mera vakasamataka ga na itubutubu kei luvedra na tabanivuli ena yaga ena kena vakaliuci na cakacaka vakaitalatala.b

18. Na cakacaka vakacava e rawa nira vakasamataka o ira na tamata gone?

¹⁸ E vakaraitaka e vica na vakadidike nira sega ni gadrevi vakalevu ena levu na vanua o ira na rawata nodra vuli ena univesiti, era vinakati ga vakalevu o ira na vakaivola ni cakacaka kei na dauveiqaravi. E vakaraitaka na USA Today ni “70% ni tamata cakacaka ena vicasagavulu na yabaki mai oqo sa na sega ni vinakati me tiko vei ira na koroi e rawati ena vuli va na yabaki ena univesiti, ia ena vinakati ga na dikiri e rawati ga ena rua na yabaki se ivola ga e vakadinadinataka na kena vakacavari na vuli cakacaka.” E levu na koronivuli e rawa ni vulici kina na cakacaka e valenivolavola, vakavinakataki motoka, vakavinakataki kompiuta, cakacaka vakapalama, koti drauniulu, kei na levu tale na cakacaka. Era taleitaki beka na cakacaka oya? E vaka kina! De ra nanuma e so nira sega soti ni cakacaka dokai, ia e yaga qai rawarawa vei ira e nodra cakacaka dina mera qaravi Jiova.—2 Cesalonaika 3:8.

19. Ena rawati ga vakacava na bula marau kei na lomavakacegu?

¹⁹ “Na cauravou kei na goneyalewa,” e vakamasuta na iVolatabu, “me ra ia na vakavinavinaka ki na yaca i Jiova: ni sa ka talei duaduaga na yacana; sa sivia na vuravura kei na lomalagi na nona lagilagi.” (Same 148:12, 13) Ni laurai vata kei na itutu se cakacaka e solia o vuravura, na cakacaka vakatabakidua vei Jiova e cakacaka marautaki duadua da qai lomavakacegu kina. Nanuma na ka e kaya na iVolatabu: “Na veivakalougatataki maivei Jiova sa ia na veivakavutuniyautaki, ka sa sega ni kuria ko koya e na ka rarawa.”—Vosa Vakaibalebale 10:22.

[iVakamacala e ra]

Vakamacalataka Mada

• Na cava era vakanuinui kina na lotu Vakarisito me dei kina nodra bula ena gauna e se bera mai?

• Na ka dredre cava era sotava na itubutubu lotu Vakarisito me baleta nodra

gauna e se bera mai na luvedra?

• Na cava me vakasamataki me baleta na isau ni vuli torocake?

• Ena vukei luvena vakacava na itubutubu me rawa kina ni nona cakacaka tudei na qaravi Jiova?

[Kato ena tabana e 29]

Na Cava e Yaga ni Vuli Torocake?

Levu vei ira na curu ena univesiti era namaka mera rawata e dua na koroi me rawa kina nira kunea e dua na cakacaka saulevu qai dei. Ia e vakaraitaka na itukutuku ni so na matanitu ni dua ga na ikava ni gone era curu ena univesiti era rawata na nodra koroi ena loma ni ono na yabaki, oqo e sega ni ivakatagedegede vinaka. Ke mani rawati na koroi, sa ivakadei beka oya ni na kune na cakacaka vinaka? Dikeva na ka e laurai ena so na vakadidike.

“Na vuli ena univesiti o Harvard se Duke e sega ni ivakadei ni kena kunei e dua na cakacaka vinaka cake qai saulevu. . . . O ira na kabani era sega ni kilai ira na tamata gone era taro cakacaka yani. E rawa ni qoroi e dua na koroi mai na dua na univesiti rogo. Ia e bibi cake vua na itaukei ni cakacaka na ka e rawa ni cakava se sega ni cakava rawa e dua.”—Newsweek, 1 Noveba, 1999.

“Dina ni cakacaka ena gauna oqo sa vinakati vakalevu kina na kila ni vakatauvatani kei na gauna sa oti . . . , ia na kila oqo e dau rawati ga ena sekeneri ni vakavulici kina na vika, wilivola, kei na volavola . . . , sega ni kila e rawati sara mai na univesiti. . . . Sega ni vinakati sara vei ira na gonevuli mera curu ina univesiti mera qai kunea kina e dua na cakacaka vinaka, ia e vinakati ga mera rawata vinaka na kila e vakavulici ena sekeneri.”—American Educator, Spring 2004.

“E levu na univesiti era sega ni vakarautaki ira vinaka na gonevuli ina cakacaka era na qai cakava nira sa rawata na nodra koroi. Sa taleitaki vakalevu . . . na koronivuli ni vuli tara. E tubu na kedra iwiliwili ni gonevuli ena 48% mai na 1996 ina 2000. . . . Sa qai lailai tiko ga mai na yaga ni koroi e rawati ena univesiti.”—Time, 24 Janueri, 2005.

“Na vakadidike ni Tabana ni Cakacaka mai Mereke e vakaraitaka ni rauta ni dua na ikatolu ni gonevuli era sasagataka na nodra koroi ena loma ni va na yabaki era na sega ni kunea na cakacaka e veiganiti kei na nodra koroi.”—The Futurist, Julai/Okosita 2000.

Ena vuku ni ka e tukuni oqori, era sega kina ni vakabauta o ira na kenadau ena veivakavulici ni yaga na vuli torocake ena gauna oqo. “Eda sa vakavulici ira tiko na tamata mera tadolova na veika e sega ni veiganiti,” e kaya na itukutuku ena Futurist. Me kena veibasai, vakasamataka na ka e kaya na iVolatabu me baleta na Kalou: “Koi au ko Jiova na nomu Kalou, ka’u sa vakavulici iko mo vinaka kina, ka’u sa tuberi iko e na sala mo lakova. De ko a vakarorogo ki na noqu vunau! sa na qai vaka na uciwai na nomu vakacegu, ka vaka na ua ni wasawasa na nomu cakacaka dodonu.”—Aisea 48:17, 18.

[iYaloyalo ena tabana e 26]

Era biuta vakatikitiki na veika e yaga ga vei ira ra qai muri Jisu

[iYaloyalo ena tabana e 31]

Na itubutubu lotu Vakarisito ena vakarautaka e dua na ivakarau ni bula vakayalo e vinaka me baleti luvena